«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΙΔ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Μέσα στον παραβολικό λόγο του Κυρίου αποκαλύπτεται η αγάπη του αλλά και η κατάσταση, η θέση, η προαίρεση, η σχέση της ψυχής με την αγάπη αυτή. Ο άρχοντας της παραβολής προσκαλεί στο γαμήλιο τραπέζι και η πρόσκληση του συναντά την αμέλεια, την αδιαφορία, την δικαιολογία, την άρνηση, την κακότητα.
Αυτό το τραπέζι μπορούμε να το δούμε μέσα στο ναό. Είναι η αγία Τράπεζα. Η καρδιά του ναού, το κέντρο της λατρείας, το σημείο της ένωσης του ουρανού με τη γη. Μέσα στη Θεία Λειτουργία η πρόσκληση «Δεύτε εις τους γάμους» ελάτε στο δείπνο επαναλαμβάνεται «Λάβετε φάγετε˙τούτο εστι το Σώμα μου» «Πίετε εξ αυτού πάντες· τούτο εστί τό Αίμα μου...».
Ποιος όμως είναι ο δρόμος, ποιος είναι ο τρόπος να ελευθερωθούμε από την αμέλεια; Να αρνηθούμε την αδιαφορία. Να θεραπευθούμε από την πνευματική αναισθησία και να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση της αγάπης του Θεού; Μας δίνεται ο τρόπος από την ίδια τη Θεία Λειτουργία «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης...».
Αυτή είναι η στάση της ψυχής, ο τρόπος της ζωής, η πορεία της ύπαρξης που υπερβαίνει και εμπόδια εσωτερικά και εξωτερικά και φτάνει στο δείπνο της αιωνιότητας.
Τι είναι όμως ο φόβος του Θεού; Είναι η αρχή της αρετής, λέει ο Αββάς Ισαάκ. Στην καρδιά του ανθρώπου που δεν προσκολλήθηκε στα υλικά αγαθά και στις σαρκικές απολαύσεις, γεννήθηκε ο πόθος για τα πνευματικά. Αυτή η επιθυμία, αυτή η λαχτάρα, τρέφει τον φόβο του Θεού, τον σεβασμό, την αίσθηση της παρουσίας του. Αυτή η Χριστοαίσθηση, όπως την ονομάζουν οι πατέρες, διώχνει την αμαρτία, καλλιεργεί την προσευχή, οδηγεί στην μετάνοια.
Η πίστη είναι το άνοιγμα και το δόσιμο της ψυχής στο Θεό, που δίνεται και προσφέρεται στην Θεία Κοινωνία. Η πίστη κρατά τον Θεό και κρατιέται σε αυτόν. Δεν πιστεύουμε μόνο όσοι ομολογήσαμε με το Σύμβολο της Πίστεως στην Θεία Λειτουργία. Την συγκλονιστική στιγμή της Θείας Κοινωνίας, πιστεύουμε και ομολογούμε ότι αυτό είναι το Τίμιο θυσιασμένο Σώμα και το Άγιο χυμένο Αίμα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος Χριστού. Το φάρμακο της Αθανασίας. Η γεύση της αιωνιότητας.
Η αγάπη είναι το τέλος, η κορυφή, το ύψος, «Αρχή της ζωής και τέλος. Αρχή είναι η πίστη, τέλος η αγάπη. Και τα δύο ενωμένα ο Θεός είναι», σημειώνει ο Θεοφόρος και μαρτυρικός Ιεράρχης Άγιος Ιγνάτιος. Ο Αββάς Ισαάκ μας πληροφορεί «Παράδεισος είναι η αγάπη του Θεού… Και όταν βρούμε την αγάπη, τον ουράνιο άρτο τρεφόμαστε… Αυτός που βρήκε την αγάπη, τον Χριστό τρώει κάθε ημέρα και ώρα και αθάνατος γίνεται..». Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ
Λίγες μέρες μας χωρίζουν από την μεγάλη εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Ίσως όμως η απόσταση η χρονική να είναι ελάχιστη μπροστά στην καρδιακή, στην ψυχική απόσταση που κρατάμε από τον σταυρό του Χριστού. Μάρτυρας αυτής της αλήθειας είναι ο ασταύρωτος τρόπος της ζωής μας. Χωρίς όμως σταυρό δεν αποκτούμε τη Θέα της Αναστάσεως. Χωρίς το σταυρό του Χριστού, το βίωμα δηλαδή του Ευαγγελίου κανένα σταυρό της ζωής μας δεν μπορούμε να υπομείνουμε, να αντέξουμε, να σηκώσουμε. Ο σταυρωμένος άνθρωπος καλλιεργεί την ποιότητα της ζωής και την σωτηρία της ψυχής.
Για να μας βοηθήσει η εκκλησία, στην κατανόηση της αξίας του σταυρού στη ζωή μας, μας δίνει πάντοτε σταυρό. Στην βάπτισή μας , ενώ φοράμε τα λευκά ενδύματα και κρατάμε την αναμμένη λαμπάδα, η εκκλησία μας δίνει σταυρό για να νοιώσουμε ότι μόνο με το σταυρικό τρόπο θα διατηρήσουμε το φως, θα κρατήσουμε την λευκότητα, την καθαρότητα. Στο μεγάλο μυστήριο της ενώσεως δύο ανθρώπων, στο γάμο, μας δίνει στέφανα και μάλιστα ψάλλεται «Άγιοι Μάρτυρες, οι καλώς αθλήσαντες, και στεφανωθέντες…». Μόνο με τον σταυρό της υπομονής, της ταπείνωσης, της καταλλαγής, της προσευχής, καλλιεργείται η αγάπη και διατηρείται η σχέση. Η ταπείνωση, η υπακοή στο θέλημα του Θεού, η μετάνοια, η πίστη η λατρεία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας σταυρός που κρατά «καρφωμένο» το λογισμό, την επιθυμία, την ψυχή του ανθρώπου, στην αγάπη του Χριστού.
Ένα γεγονός, μία δυνατή προφητική εικόνα της Παλιάς Διαθήκης μας αποκαλύπτει τη δύναμη του σταυρού. Ο Μωυσής σηκώνει με την βοήθεια και την καθοδήγηση του Θεού το σταυρό ενός δύσκολου, σκληρού, αχάριστου λαού. Προσπαθεί να τον οδηγήσει από την σκλαβιά στην ελευθερία και εισπράττει καθημερινά το γογγυσμό, την αντίδραση, την αχαριστία. Πολλές φορές η κατάσταση αυτή του λαού γίνεται στάση της ψυχής μας και τρόπος ζωής μας. Μέσα στην έρημο ο γογγυσμός προσκαλεί φίδια φαρμακερά που μόλις τσιμπούσαν άνθρωπο, πέθαινε μέσα σε λίγα λεπτά με φρικτούς πόνους. Η τραγική κατάσταση έφερε τη συναίσθηση. Ταπεινωμένοι πηγαίνουν στο Μωυσή και ομολογούν «Αμαρτήσαμε γιατί γογγύσαμε εναντίον του Κυρίου και εναντίον σου. Συ, που είσαι άνθρωπος του Θεού, παρακάλεσε το Θεό για να φύγει το κακό». ( Αριθμ. 21, 7). Ο Μωυσής παρακαλεί και η αγάπη του Θεού και το έλεος δίνουν την θεραπεία. Ένα χάλκινο φίδι να υψωθεί στο ξύλο να το βλέπουν και να γιατρεύονται». ( Αριθμ. 21, 8).
Έρημος είναι αδελφοί μου η ζωή μας. Φίδια φαρμακερά τα είδη, οι μορφές της αμαρτίας. Θεραπεία ο σταυρωμένος, ο υψωμένος στο ξύλο του Σταυρού Χριστός. Αυτό το σταυρό να δεχθούμε ευχαριστιακά, χωρίς γογγυσμό. Αυτό να ζήσουμε γιατί αυτός ο σταυρός όταν γίνεται τρόπος ζωής ο άνθρωπος ζει την λύτρωση, γεύεται την θεραπεία, αναπνέει τη σωτηρία και κοινωνά την Ανάσταση. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ
Ο άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης ο μεγάλος αυτός πατέρας της Εκκλησίας, σε ένα συγκλονιστικό κείμενο του τονίζει το μεγάλο δώρο το ξεχωριστό προνόμιο, που έδωσε η δημιουργική του Θεού αγάπη στον άνθρωπο: «Ο Θεός μετά τη δημιουργία του κόσμου είπε στον άνθρωπο που ήταν ολόφρεσκος και πανέμορφος: Άνθρωπε, θα είσαι ο κυρίαρχος της γης και πάνω από όσα υπάρχουν στο σύμπαν. Θα είσαι ίσος με μένα, τον Θεό σου. Και ως εγγύηση αυτής μας της ομοιότητας, σου χαρίζω το πιο εξαίσιο θείο προνόμιο˙ την ελευθερία. Η ελευθερία το θαυμάσιο δώρο έγινε στα χέρια του εγωισμού του ανθρώπου όπλο επικίνδυνο με το οποίο νέκρωσε τη σχέση με το Θεό, δολοφόνησε τη σχέση με τον αδελφό, σκότωσε το πνεύμα της ψυχής και την ουσία της ζωής.
Ποιος όμως μπορεί να αναστήσει αυτές τις σχέσεις. Ποιος μπορεί να επαναφέρει τον άνθρωπο στην αληθινή ελευθερία και να τον ελευθερώσει από την εγωιστική τυραννία. Μόνο ο σταυρός. Τι όμως σημαίνει σταυρός; Είναι ένα σύμβολο; Μία κίνηση του χεριού μας που συνοδεύει κάποιες στιγμές της ημέρας μας; Είναι μία συνήθεια; Σταυρός είναι το τρίπτυχο που δίνει στο σημερινό ευαγγέλιο ο Εσταυρωμένος Κύριος. «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν καί αράτω τόν σταυρόν αυτού καί ακολουθήτω μοι». Ο Αδάμ πήρε την Θεία εικόνα αλλά δεν την φύλαξε. Ο Χριστός πήρε την ανθρώπινη φύση, διατηρώντας την εικόνα και εξορίζοντας τον θάνατο. Αυτή την ανθρώπινη φύση λοιπόν τη σέβεται απεριόριστα και για αυτό αβίαστα και ελεύθερα δείχνει στον άνθρωπο το δρόμο που είναι ο ίδιος. Ο Χριστός θεραπεύει τον πνευματικό του οδοιπόρο, από την πτωχεία του την πνευματική, την αμαρτία και το θάνατο. Πώς όμως μπαίνουμε στο δρόμο; Πώς ακολουθούμε τον ιερό βηματισμό που μας απομακρύνει από το θάνατο και μας ωθεί στην Ανάσταση; Με την άρση του σταυρού. Τι σημαίνει όμως αυτό; Όχι την αναγκαστική τήρηση των εντολών. Σταυρός σημαίνει διάθεση για την σωτηρία της ψυχής. Σταυρός σημαίνει λατρεία στο πρόσωπο του Χριστού. Σταυρός σημαίνει υπακοή στο θέλημα του μέσα στο οποίο κατοικεί και μέσα από το οποίο αποκαλύπτεται η αγάπη του.
Σταυρός σημαίνει ότι από το ύψος της αγάπης βλέπουμε, αντιμετωπίζουμε και ενεργούμε. Σταυρός σημαίνει συγχώρηση, κατανόηση, ανάσταση της ψυχής, νέκρωση του εγωισμού. Εκείνος που σηκώνει το σταυρό δεν απαρνείται τον εαυτό του, αλλά εγκαταλείπει ότι τον αρρωσταίνει και τον νεκρώνει, δηλαδή τον εγωισμό του.
Ο σταυρός δεν είναι αδυναμία αλλά δύναμη. Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, μέσα στο ιερό της Αποκαλύψεως σπήλαιο, δεν είδε το Χριστό, με τη μορφή του λιονταριού, του νικητή. Ούτε με τη μορφή του αετού που ανυψώνει το ανθρώπινο γένος. Τον είδε με τη μορφή του Εσφαγμένου Αρνίου, γιατί αυτή η θυσιαστική του αγάπη στο σταυρό είναι η δόξα του. Έτσι δοξάζεται και εκείνος που θυσιαστικά, θα σηκώσει το σταυρό, υπομονετικά θα νεκρώσει τον εγωισμό, και ευχαριστιακά, λατρευτικά θα ακολουθήσει τον Χριστό. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Α΄ ΛΟΥΚΑ
Είναι σπουδαίο το γεγονός της Εισόδου του Θεού στις πτυχές της καθημερινότητας του ανθρώπου. Ο Χριστός είναι εκείνος ο οποίος εισέρχεται στις σχέσεις των ανθρώπων, στην εργασία τους, στο χώρο τους, στον χρόνο τους, στο πόνο τους, στην χαρά τους, στην ζωή τους. Δεν αφήνει τίποτα έξω από την αγάπη του, το έλεος του, το φως του, τη χάρη του. Ο άνθρωπος είναι εκείνος ο οποίος εξορίζει τον Χριστό για να επικρατήσει το δικό του, πολλές φορές αρρωστημένο από τον εγωισμό θέλημα. Ο Κύριος έρχεται όταν ο άνθρωπος τον ζητά. Έρχεται ευγενικά, διακριτικά με απόλυτο σεβασμό στην ελευθερία του ανθρώπινου προσώπου.
Σήμερα τον βλέπουμε να πλησιάζει τα καΐκια των απλών ψαράδων της λίμνης Γεννησαρέτ. Ζητά την πλώρη του πλοίου για να κηρύξει. Όταν ο Χριστός μπαίνει στη συζυγία, στη συγγένεια, στη πατρότητα, στη μητρότητα, στη φιλία, στην εργασία όλα αυτά γίνονται άμβωνες που ομολογούν την ειρήνη του. Όλα αυτά μιλούν για τον Θεό, αλλά και ο Θεός μιλά μέσα από αυτά.
Οι ψαράδες της λίμνης Γεννησαρέτ, έχουν ξαγρυπνήσει, έχουν κοπιάσει χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Έρχεται ο Χριστός και τους προτρέπει να ρίξουν πάλι τα δίχτυα τους. Η λογική τους γίνεται εμπόδιο. Η εμπειρία τους επαναστατεί. Πώς είναι δυνατόν να ρίξουν τα δίχτυα αφού ο ήλιος είναι πλέον ψηλά. Η κόπωση τους γογγύζει. Η αγρυπνία τους διαμαρτύρεται. Όλα αυτά και γνώση και λογική και εμπειρία και αγρυπνία και κόπωση και απογοήτευση τα θέτουν στο περιθώριο. Τα ξεπερνούν. Τα υπερβαίνουν. Η φωνή του Πέτρου με τη σταθερότητα της εκφράζει εμπιστοσύνη και υπακοή «Επί δε τω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον». «Επειδή όμως το λες εσύ, θα ρίξω το δίχτυ». Τα δίχτυα πέφτουν στη θάλασσα και γεμίζουν. Η υπακοή στον λόγο, στο θέλημα τους Θεού, θεριεύει την πίστη, θεμελιώνει την ευχαριστία, εξορίζει την μεμψιμοιρία και την αμφιβολία, κρατά, ανυψώνει, παρηγορεί τον άνθρωπο.
Θεωρούμε τον Θεό «στεριανό». Πιστεύουμε ότι δεν γνωρίζει από τη θάλασσα της ζωής μας. Έχουμε την πεποίθηση ότι εμείς είμαστε οι έμπειροι θαλασσόλυκοι που ορίζουμε και καθορίζουμε τα πάντα. Κάνουμε υπακοή στον εγωισμό μας, στο λογισμό μας, στην επιθυμία μας, στην διάθεση μας και γι’ αυτό γινόμαστε μάρτυρες του αδειάσματος της ζωής από την ουσία της και το περιεχόμενο της. Ένα τεράστιο υπαρξιακό κενό. Άδεια ψυχή, άδεια ζωή, σαν τα δίχτυα των ψαράδων, πριν έλθει ο Χριστός.
Η παρουσία του γεμίζει ψυχές, γεμίζει ζωές και ευλογεί τα έργα μας. Ο στίχος ενός ωραίου τραγουδιού μπορεί πραγματικά να αφιερωθεί σε Εκείνον. « Στα χέρια σου αφήνω το τιμόνι κι πιο μεγάλη νύχτα ξημερώνει…».
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Β΄ ΛΟΥΚΑ
Ο Χριστός έρχεται να δώσει στον άνθρωπο την αλήθεια. Είναι η μόνη που λυτρώνει, θεραπεύει, φωτίζει και ελευθερώνει. Αυτή η αλήθεια θα αποκαλύψει τι στη ζωή μας είναι αυθεντικό, γνήσιο και τι είναι πλαστό και κάλπικο. Αυτή η αλήθεια θα αποκαλύψει και τα «υποκατάστατα» με τα οποία ζούμε και χρησιμοποιούμε. Τα υποκατάστατα που τα βαπτίζουμε με ονόματα γνησιότητας για να αναπαυθούμε σε αυτά.
Αν κάποιος μας ρωτήσει εάν έχουμε αγάπη, θα απαντήσουμε χωρίς ενδοιασμούς πως έχουμε και δίνουμε. Εάν όμως ακούσουμε το λόγο του Κυρίου είναι βέβαιο πως η ερώτηση θα μας δυσκολέψει και η απάντηση μπορεί να μη δοθεί. «Αν αγαπάτε εκείνους που σας αγαπούν ποια χάρη σας ανήκει; Αφού και οι αμαρτωλοί αγαπούν αυτούς που τους αγαπούν. Κι αν κάνετε το καλό σε εκείνους που σας ευεργετούν, ποια χάρη σας αξίζει; Αφού και οι αμαρτωλοί το ίδιο κάνουν. Κι αν δανείζετε σε εκείνους που πιστεύετε ότι θα σας ξεπληρώσουν το χρέος, ποια χάρη αξίζετε; Αφού και οι αμαρτωλοί δανείζουν τους αμαρτωλούς για να τα πάρουν πίσω». Ο λόγος του Κυρίου διαλύει όλες τις καταστάσεις που έχουμε πιστέψει ότι είναι αληθινή αγάπη. Λόγος δυνατός που αποκαλύπτει ότι η σύγχρονη εκδοχή της αγάπης είναι συμφεροντολογική, εγωιστική και ολότελα αποπνιχτική κατάσταση. Το «αγαπώ» δεν έχει σχέση με την αγάπη αφού δεν συγγενεύει με την υπομονή, με την ελπίδα, με το έλεος, με τη συγχώρηση, με τον σεβασμό, με την ελευθερία. Το «αγαπώ» δεν έχει σχέση με την αγάπη γιατί ρίζα του είναι ο εγωισμός και όχι ο Θεός. Εκείνος που αγαπά αληθινά ,κρατά την καρδιά ανοιχτή ακόμη και στον εχθρό. Εκείνος που ευεργετεί, που δίνει, που προσφέρει χωρίς να περιμένει ανταπόδοση ή ανταμοιβή, έχει αποκτήσει συγγένεια με τον Θεό που είναι σπλαχνικός, ελεήμων και φιλάνθρωπος. Όλες οι άλλες «αγάπες» που περιμένουν, ζητούν, απαιτούν, διεκδικούν είναι ζυμωμένες με το προζύμι του εγωισμού, και γι’ αυτό δεν μπορούν, χορτάσουν παρά μόνο να πικράνουν. Δεν μπορούν να δώσουν αφού ζητούν να πάρουν. Δεν μπορούν να ωφελήσουν αφού βλάπτουν.
Η κληρονομία που μας δίνει σήμερα ο Χριστός είναι πολύτιμη. Γκρεμίζει τους μαντρότοιχους της «δήθεν αγάπης». Ανοίγει την ψυχή, ελευθερώνει τον άνθρωπο. Μας βάζει να μετατοπίσουμε την αγάπη στο πνευματικό της κλίμα. Να τη συνδέσουμε με το Θεό. Μόνο με αυτή την αγάπη θα νοιώσουμε το πλήρωμα της χαράς. Αυτή θα μας θεραπεύσει από τις ασθένειες του εγωισμού. Αυτή αληθινά θα μας αναπαύσει αφού μέσα της κατοικεί ο ίδιος ο Θεός. Αμήν.
π.Σ.Β.