ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ
(Κυριακή 5 Ιουνίου 2016)
Όλες οι Κυριακές μετά το Πάσχα μας αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα της Αναστάσεως πάνω στην ανθρώπινη φύση. Το φως που ξεχύθηκε από τον Πανάγιο του Κυρίου Τάφου, διαλύει το εσωτερικό της αμφιβολίας ή της απιστίας σκοτάδι. Βάζει στην άκρη όλα εκείνα τα εμπόδια, που σαν ταφόπλακες βαριές, δεν επιτρέπουν τη συνάντηση της ψυχής με το Χριστό. Θεραπεύει την παραλυσία που προκαλεί στην ψυχή η παρουσία της αμαρτίας. Είναι πηγή που προσφέρει νερό ζωντανό, αιώνιο στις διψασμένες ψυχές. Γίνεται, όπως φαίνεται, μέσα από το σημερινό γεγονός της θεραπείας του τυφλού, φως και φωτίζει όχι μόνο τα σωματικά μάτια αλλά και τους ψυχικούς οφθαλμούς.
Η θεραπεία του τυφλού, που δεν είχε δει ποτέ τη φύση, τον ήλιο, τα πρόσωπα των γονέων του και των άλλων ανθρώπων, είναι γεγονός Αναστάσιμο. Ο Κύριος μπαίνει, όπως κατέβηκε στον Άδη, στο σκοτάδι του κάθε ανθρώπου και το εξορίζει φωτίζοντας την ύπαρξη του.
Πολλές φορές σκοτάδι κυριαρχεί στην ψυχή. Είναι αυτό που γεννά η αμαρτία, η οποία διώχνει το φως της παρουσίας του Χριστού. Μέσα σε αυτό το σκοτάδι αναπαύονται η θλίψη, το άγχος, η απόγνωση. Έλεγε χαρακτηριστικά ο άγιος γέροντας Παϊσιος: « Έχεις λύπη; Ο Χριστός σου λείπει». Η μετάνοια είναι το γλυκοχάραμα της ψυχής! Η καλλιέργεια της ψυχής, η οποία γίνεται με τη βίωση του Ευαγγελίου είναι αγώνας να μη βυθιστώ, στην ασέληνη της αμαρτίας νύχτα. Η κραυγή των δυο μαθητών του Λουκά και του Κλεόπα, η ζυμωμένη με ικεσία και παράκληση εκφράζει αυτή την αγωνία προς τον Αναστημένο Θεάνθρωπο «Μείνον μεθ ημών ότι προς εσπέραν εστί και κέκλεικεν η ημέρα». Μείνε μαζί μας εσύ που είσαι το φως για να μη μας βρει η νύχτα η εσωτερική.
Το σκοτάδι επηρεάζει και τη διάνοιά μας. Όταν οι λογισμοί μας είναι σκοτεινοί, νυχτώνει μέσα στο μυαλό μας. Έτσι επικρατεί η σύγχυση. Το σκοτεινό μυαλό δεν μπορεί, δεν έχει τη δυνατότητα, να κρίνει, να ζυγίσει, να μετρήσει, να αποφασίσει ορθά. Μάρτυρας η ίδια μας η ζωή. Οι λογισμοί μας καταδικάζουν, αδικούν, ψυχραίνουν την αγάπη, αγριεύουν τη διάθεση, επηρεάζουν την πράξη, διαλύουν τις σχέσεις καθορίζουν αρνητικά την πορεία. Ο σκοτεινός λογισμός ρίχνει το σκοτάδι του και στην πράξη και στην επιθυμία και στη διάθεση. Όταν τοποθετούμε στον λογισμό το Χριστό τότε τον βαπτίζουμε μέσα στο φως. Τότε αναδύεται ο λογισμός από το σκοτάδι του. Πως μπαίνει ο Χριστός στη διάνοια; Όταν ο λόγος του περπατήσει, στους διαδρόμους της σκεψής μας. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας προτρέπουν: « Όταν η σκέψη είναι προσκολλημένη στο Χριστό, ανεβαίνει στο ύψος της προσευχής. Έτσι προσκαλεί το Χριστό. Όταν Εκείνος έρχεται τότε «τα πάντα πεπλήρωται φωτός»…».
Ένα παράπονο του Κυρίου ας αντηχεί διαρκώς στην ακοή της ψυχής μας « Αύτη δε εστιν η κρίσις, ότι το φως ελήλυθεν εις τον κόσμον, και ηγάπησαν οι άνθρωποι μάλλον το σκότος ή το φως. Ην γαρ πονηρά αυτών τα έργα». (Ιωα. 3-19) (Η καταδίκη συνίσταται εις τούτο: ότι το φως έχει έλθει στον κόσμο αλλά οι άνθρωποι αγάπησαν μάλλον το σκοτάδι παρά το φως, επειδή τα έργα τους ήταν πονηρά).
Όταν ταπεινωνόμαστε, συγχωρούμε, στηρίζουμε, ελεούμε, μετανοούμε, ζούμε το Ευαγγέλιο, τότε αγαπάμε το φως και αγωνιζόμαστε να το διατηρήσουμε στη σκέψη, στην ψυχή, στη ζωή μας. Έτσι ανατέλλει ο άδυτος ήλιος, ο Χριστός και η ζωή μας φωτίζεται από το ανέσπερο της Αναστάσεως φως. Αμήν.
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Των 318 Θεοφόρων Πατέρων
(Κυριακή 12 Ιουνίου 2016)
Κυριακή σήμερα αγαπητοί αδελφοί, πριν τη μεγάλη εορτή της Πεντηκοστής, και η Εκκλησία μας, μας μεταφέρει ενώπιον των αγιασμένων μορφών των 318 Θεοφόρων Πατέρων, που συγκρότησαν, το 325 μ.Χ. την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, στην Νίκαια της Βιθυνίας. Ο λόγος της ιερής σύναξης τους ήταν η αντιμετώπιση των αιρετικών θέσεων και απόψεων του πρεσβυτέρου Αρείου, ο οποίος αφαιρούσε την Θεότητα από το Θεανδρικό του Κυρίου πρόσωπο, στερώντας έτσι και την σωτηρία του ανθρώπου, που πηγάζει από αυτό.
Η εικόνα της Α΄ Αγίας Οικουμενικής Συνόδου, μας προτρέπει να δούμε το σπουδαίο γεγονός, της ενότητας, ένα γεγονός που απουσιάζει από την υπαρξή μας και κατ΄ επέκταση από την οικογένεια μας, την εργασία μας, τη γειτονιά μας, το χωριό μας, τη ζωή μας. Με την είσοδο της αμαρτίας στη ζωή μας, έγινε εισβολή της διάσπασης στην ύπαρξη. Το τραγικότερο της αμαρτίας αποτέλεσμα, ο θάνατος, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η διάσπαση, ο βίαιος χωρισμός τηςψυχής από το σώμα. Ο θάνατος είναι η διάλυση της αρμονίας του ανθρώπου με την οποία η αγάπη του Θεού τον προίκισε. Η αμαρτία χωρίζει τον άνθρωπο από τον Θεό του, την ψυχή του, τον αδελφό του, από την κτίση. Τον αποξενώνει, τον απομονώνει, τον καταδίκαζει σε μία τραγική μοναξιά. Από την θέση αυτής της μοναξιάς ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ότι υπάρχει μέσα του, ότι προκύπτει γύρο του.
Ο Κύριος στην Αρχιερατική του προσευχή , ζητά από τον Θεό πατέρα την ενότητα «Ίνα ώσιν εν», των μαθητών. Επειδή η θεία λειτουργία είναι ο ίδιος ο Χριστός ακούμε το « Ίνα ώσιν εν» να εμποτίζει τους λειτουργικούς λόγους «εν ενί στόματι και μια καρδία δοξάζειν και ανυμνείν το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομα σου». Τα πάντα ομολογούν, κηρύττουν, μαρτυρούν ότι η Εκκλησία είναι σώμα Χριστού και εμείς τα μέλη. Εκείνο που σώζει είναι η ενότητα με το Χριστό η οποία προϋποθέτει και την μεταξύ μας ενότητα.
Πως όμως δημιουργείται η ενότητα; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις της; Ο Κύριος δεν μένει ποτέ στο λόγο αλλά πάντοτε αποκαλύπτει και τον τρόπο. Μετά την προσευχή του την Αρχιερατική, τον λόγο του προς τον Πατέρα για την διατήρηση της ενότητας των μαθητών, το ίδιο βράδυ δίνει και την θεραπευτική αγωγή που οδηγεί από την αδυναμία της διάσπασης, στην δύναμη της ενότητας. Ζώστηκε το «λέντιο»της διακονίας, της ταπείνωσης, της αγάπης και έπλυνε τα πόδια των μαθητών. Χτύπησε δηλαδή την αιτία, την εστία της διάσπασης, της διάλυσης, που είναι «εγώ». Πρώτα νέκρωσε το «εγώ» και μετά οδήγησε τους μαθητές στο δείπνο του το μυστικό, στη Θεία Κοινωνία. Εάν κέντρο, πηγή, ψυχή της ύπαρξης γίνει ο Χριστός, η Αγάπη του, τα πάντα μέσα μας και γύρω μας, θα ενωθούν. Εάν παραμείνει ο εγωισμός, τότε τα εσωτερικά χάσματα θα μεγαλώσουν, δημιουργώντας τεράστια υπαρξιακά κενά και οι αποστάσεις από τους άλλους θα μακρύνουν σε σημείο που να τούς χάσουμε. Χωρίς Χριστό ενότητα δεν μπορεί να υπάρξει. Μάρτυρας στο γεγονός είναι οι σημερινές οικογένειες. Πορεύονται χωρίς Χριστό και μέσα στην πορεία τους, χάνουν την ψυχή και χάνονται μεταξύ τους. Η απουσία των γονέων σηματοδοτεί παρουσία της διάσπασης που γίνεται η πικρή γεύση στην ψυχή των παιδιών.
Οι 318 πνευματοφόροι Πατέρες, έζησαν σε διαφορετικούς τόπους. Βίωσαν διαφορετικές συνήθειες. Πολλά τους χώριζαν. Τους ένωνε η πίστη τους, η αγάπη τους, η λατρεία τους στο Χριστό. Αυτή η πίστη, τους έκανε μέλη του ενός σώματος της Εκκλησιάς. Αυτή η αγάπη τους έδινε τη δύναμη να αντιμετωπίσουν διωγμούς, φυλακίσεις, εξορίες. Αυτή η λατρεία τους, καταδίκασε αιρέσεις, νέκρωσε πλάνες, ομολόγησε και ομολογεί την ορθή πίστη. Μέσα από την ενότητα τους μίλησε ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός αφού στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, ο αγράμματος βοσκός της Τριμυθούντας, Άγιος Σπυρίδων, αποστομώνει τους φιλοσόφους του Αρείου. Η ενσάρκωση της πραότητος, ο Άγιος Νικόλαος ο θαυματουργός επίσκοπος των Μύρων της Λυκίας, χτυπά το βλάσφημο του Αρείου στόμα. Ο νεαρός διάκονος Αθανάσιος, που συνοδεύει τον γέροντα Πατριάρχη Αλεξανδρείας, θεολογεί και η θεολογία του γίνεται Σύμβολο Πίστεως των Ορθοδόξων.
Εάν πραγματικά επιθυμούμε να μίλα ο Θεός μέσα στη ζωή μας, ή με τη ζωή μας, ας διατηρήσουμε, την αγάπη, την ταπείνωση, την Ορθή Πίστη, την ενότητα. Όλα αυτά τα σημάδια και τα ίχνη της παρουσίας του Χριστού στην πορεία μας. Αμήν.
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
Κυριακή της Πεντηκοστής
(19 Ιουνίου 2016)
Επτά ημέρες διαρκούσε η εορτή της Σκηνοπηγίας των Ιουδαίων, αγαπητοί αδελφοί. Μια λατρευτική της εορτής εκδήλωση όριζε οι ιερείς να μεταφέρουν λιτανευτικά στο ναό μία χρυσή στάμνα γεμάτη νερό από την πηγή του Σιλωάμ. Αυτό το γεγονός παραπέμπει στην διάσωση του λαού του θεού, στην πορεία του, μέσα στην έρημο όταν ανέβλυσε από το βράχο νερό. Αυτό το νερό, ξεδίψασε, έπλυνε, καθάρισε, δρόσισε ενδυνάμωσε το λαό στην εξαντλητική διαδρομή του μέσα στη σκληρότητα της ερήμου.
Ο Κύριος γνωρίζει καλά και τον άνθρωπο και την δύσκολη πορεία του μέσα στην έρημο του βίου του. Έτσι σήμερα όπως και τότε κραυγάζει προς την ανθρώπινη ψυχή «Όποιος διψά, ας έρθει σε μένα και ας πιεί». Αυτή είναι η φωνή της Εκκλησίας μέσα στον κόσμο. Είναι πρόσκληση, δωρεά, έλεος, αγάπη, προσφορά χάρη. Με κάθε της λόγο, τρόπο, κίνηση, έκφραση δείχνει την πηγή και κερνά τον κάθε άνθρωπο ζωντανό νερό, με γεύση αιωνιότητας. Όλα δίνουν στον άνθρωπο θάνατο. Η Εκκλησία προσφέρει ζωή. Εδώ όμως τίθεται ένα σημαντικό ερώτημα. Γιατί διψάμε; Για ότι διψάμε αυτό και αναζητάμε. Οι πηγές της ύλης και της σάρκας είναι τα σπουδαιότερα εμπορικά κέντρα, που τρέχουμε να ψωνίσουμε θάνατο, καταναλώνοντας τη ίδια μας την ψυχή και την ζωή. Τα πάθη μας γίνονται πηγές οι οποίες δεν μας ξεδιψούν αλλά μάς δηλητηριάζουν. Δεν μας γεμίζουν αλλά μας αδειάζουν. Ποιος αλήθεια κατάφερε να ξεδιψάσει από την πηγή της πλεονεξίας;
Εκείνος που απαντά με τον τρόπο της ζωής του στην πρόσκληση του Χριστού, στο κάλεσμα της Εκκλησίας είναι ο άνθρωπος που καίγεται από την δίψα για Πνεύμα. Ο τρόπος της ζωής είναι η εκδήλωση της επιθυμίας, ο διακαής πόθος για την παρουσία του Παναγίου Πνεύματος. Ο πόθος αυτός κάνει την ζωή του ανθρώπου θρανίο που με την ταπεινή μαθητεία του σπουδάζει τους λόγους της χάριτος και τα έργα της αγάπης του Θεού. Ο αγωνιστής του πνεύματος βγάζει όποιο εμπόδιο του στερεί την χάρη. Έτσι βρίσκεται πάντα στον δρόμο της μετανοίας, στη προοπτική της κάθαρσης, στην καλλιέργεια της αρετής. Ο πνευματικός άνθρωπος βρίσκεται πάντοτε κάτω από το πετραχείλι πνευματικού και μέσα στην αγιαστική χάρη των μυστηρίων. Γνωρίζει νιώθει, βιώνει ότι τα μυστήρια της Εκκλησία είναι πηγές που αντλεί Πνεύμα Άγιον. Έτσι φτάνει στην κορυφή που είναι η Θεία Κοινωνία. Όταν γεύεται το Χριστό, ξεδιψά η ψυχή με το ζωντανό της χάριτος νερό. Ο πνευματικός άνθρωπος γονατίζει καθημερινά όχι μόνο σήμερα, με την ψυχή, το σώμα, το λογισμό με όλο το είναι του μπροστά στον Άγιο ένα Τριαδικό Θεό αντλώντας τη Χάρη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος Χριστού, την Αγάπη του Θεού και Πατρός και την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
(26 Ιουνίου 2016)
Η κιβωτός της Πεντηκοστής, η αγία του Χριστού Εκκλησία, είναι το ταξίδι με πορεία την αγιότητα και κατεύθυνση και προορισμό τη χώρα της αγιότητας, την ευλογημένη Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Οι άγιοι ήταν εκείνοι που μπήκαν συνειδητά στην Εκκλησία και αγωνίστηκαν να μείνουν σ΄ αυτή, ομολογώντας με κάθε λόγο, κίνηση, έκφραση, πράξη, σκέψη το Χριστό.
Σήμερα αγαπητοί αδελφοί η αγιότητα έχει λησμονηθεί. Έχει πάψει να είναι στόχος και επιδίωξη μας. Άγιος για εμάς είναι το φωτισμένο πρόσωπο που αναπαύεται μέσα στα εικονίσματα και δεν έχει καμία σχέση με τη ζωή μας. Η αγιότητα, η δωρεά, το χάρισμα του Θεού είναι για εμάς κάτι ξένο, άγνωστο, απλησίαστο. Πολλοί θεωρούν ότι η αγιότητα γεννιέται μέσα σε σπηλιές ασκητικές και καλλιεργείται σε απόμακρα από τη βουή και τα προβλήματα του κόσμου, μοναστήρια. Ο μεγάλος της Κωνσταντινουπόλεως ποιμένας και διδάσκαλος όλης της οικουμένης, Ιωάννης Χρυσόστομος απαντά: «Ας διδαχθούμε να φροντίζουμε για την αρετή και να ενδιαφερόμαστε πιο πολύ να ευαρεστούμε το Θεό. Ούτε να λέμε είμαι κοσμικός, έχω γυναίκα και φροντίζω τα παιδιά μου. Δεν είναι δικό μου έργο θα πει κάποιος. Μήπως λοιπόν αποκήρυξα τον κόσμο; Μήπως είναι μοναχός; Τι λέγεις άνθρωπε! Μόνο οι μοναχοί πρέπει να ευαρεστούν το Θεό; Ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και να λάβουν πλήρη γνώση της αλήθειας, και κανείς να μην είναι αμελής στην αρετή» (Ομιλία ΚΑ εις την Γέννησιν, ΕΠΕ, τομ. 2, σελ. 630- 631). Είναι φυσικά το μοναστήρι εργαστήρι αγιότητας αλλά το ίδιο είναι κι ο γάμος. Ο γάμος στηρίζεται στην αγάπη. Όχι την συναισθηματική, την παρορμητική αλλά στην αγάπη που γεννιέται όταν εγκαταλείψουμε το «εγώ» για να συναντήσουμε τον άλλο. Μια αγάπη που δίνει τη δυνατότητα στους δυο ανθρώπους που την καλλιεργούν να βιώσουν «την ενότητα του αγ. Πνεύματος δια του συνδέσμου της ειρήνης» (Εφεσ. 4, 3 - 4 ). Αυτός ο γάμος γίνεται κλίμα εύκρατο, που παράγει αγιότητα.
Η αγιότητα ως στόχος απουσιάζει και από την ανατροφή των παιδιών. Κάποτε μέσα στην ησυχία μιας σκήτης του Αγίου Όρους, ο γέροντας ρώτησε μια παρέα παιδιών: «Θέλετε να γίνετε άγιοί;»
Η απάντηση των παιδιών, αποτέλεσμα της απουσίας της αγιότητας από την παιδεία, από την ανατροφή τους.
«Όχι. Εγώ θέλω να γίνω δάσκαλος» είπε το ένα.
«Ούτε εγώ. Εγώ θέλω να γίνω ηθοποιός», είπε το άλλο.
«Νομίζω πως δεν με ενδιαφέρει. Θέλω να γίνω γιατρός», συμπλήρωσε το τρίτο.
Τότε ο γέροντας απάντησε με τη δεύτερη αφοπλιστική του ερώτηση: «Αλήθεια, τι μπορεί να σε εμποδίσει να γίνεις άγιος δάσκαλος σαν τον άγιο Αρσένιο τον Καππαδόκη. Γιατί να μη μοιάσεις στους αγίους ηθοποιούς, τον Στράτωνα και το Φίλιππο, τον Ευτυχιανό και τον Κυπριανό. Να είσαι, όχι κομπάρσος αλλά πρωταγωνιστής της αλήθειας; Γιατί να μη γίνεις άγιος γιατρός σαν τον Απόστολο Λουκά, τον Ευαγγελιστή και το μεγάλο χειρουργό άγιο Λουκά τον Ρώσο επίσκοπο;».
Το μόνο που στερεί την αγιότητα στον άνθρωπο είναι η αμαρτία, όχι η εργασία.
Μέσα λοιπόν, αγαπητοί αδελφοί, από το γάμο, το μοναχισμό, την ανατροφή των παιδιών, την εργασία, μπορεί ο άνθρωπος να αγγίξει την αγιότητα, λατρεύοντας το Θεό, αγαπώντας τον αδελφό και έχοντας σεβασμό στην ιερότητα της ίδιας του της ζωής. Μάρτυρες στο γεγονός οι Άγιοι Πάντες, οι φίλοι του Θεού, οι συνοδοιπόροι του κάθε ανθρώπου, την πρεσβεία των οποίων σήμερα επικαλούμαστε. Αμήν.
π. Σ.Β