ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Ε΄ των Νηστειών
(Μάρκ. 10, 32-45)
2 Απριλίου 2023
Η διακονία του Χριστού στον κόσμο
Βρισκόμαστε στην τελευταία Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αδελφοί μου. Στο Ευαγγελικό ανάγνωσμα που ακούσαμε ο Κύριός μας προετοιμάζει τους Μαθητές Του για το Πάθος και την Ανάστασή Του. Τους αποκαλύπτει όλα όσα πρόκειται να Του συμβούν, προκειμένου να μη λιποψυχήσουν και απελπιστούν, αλλά να διατηρήσουν ζωντανή την ελπίδα της νίκης, καθώς Εκείνος θα είναι ο ρυθμιστής και κυρίαρχος των εξελίξεων. Όμως, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, παρεξηγούν τα λόγια Του και ζητούν δόξες και τιμές στη Βασιλεία Του. Και ο Χριστός τους ομιλεί για το ποτήρι του πόνου και της οδύνης που ο Ίδιος και εκείνοι θα πιούν και το οποίο θα κληθούν να δοκιμάσουν όσοι επιλέξουν να Τον ακολουθήσουν. Τους ομιλεί για το αληθινό πρωτείο στη ζωή που είναι καρπός της διακονίας της αγάπης, πρότυπο της οποίας είναι ο Ίδιος, ο Οποίος δεν ήλθε στον κόσμο για να διακονηθεί, αλλά για να διακονήσει τους ανθρώπους.
Ποιά είναι, όμως, η διακονία που επετέλεσε και επιτελεί ο Χριστός στον κόσμο; Καταρχήν, η ίδρυση της Εκκλησίας Του, «του επιγείου ουρανού, στον οποίο ο ουράνιος Θεός ζει και κινείται»[1] και η παράδοση των ιερών Μυστηρίων. Πρόκειται για την σημαντικότερη διακονία και προσφορά του Θεανθρώπου στην ανθρωπότητα, γιατί «η Εκκλησία είναι η μεγάλη αγκαλιά που δίδει νόημα στη ζωή και παρηγοριά στον κάθε άνθρωπο. Στην Εκκλησία όλοι οι άνθρωποι είναι δεκτοί, όλοι Τής ανήκουν και σε όλους ανήκει. Στην Εκκλησία δεν υπάρχουν διακρίσεις, υπάρχει ισότητα, δεν υπάρχει εξουσία, αλλά διακονία, δεν υπάρχει βία, υπάρχει μόνο αλληλεγγύη, δεν υπάρχει μίσος, αλλά μόνο αγάπη, δεν υπάρχει καταπίεση, αλλά μόνο ελευθερία. Σε κανένα άλλο χώρο δε γίνεται κανείς δεκτός όπως είναι, με τις αμαρτίες του, με τα λάθη του, με τις σκιές και τις κηλίδες του. Μόνο στην Εκκλησία υπάρχει χώρος για τον καθένα. Και γι’ αυτό, όποιος λείπει απ’ το καθημερινό προσκλητήριο της Εκκλησίας γίνεται αντιληπτός και προκαλεί όχι μόνο ανησυχία για την προσωπική του κατάσταση, αλλά και τις προσευχές για την μετάνοιά του. Κανένας δεν είναι αναμάρτητος και κανένας δεν αποκλείεται από την χάρη του Θεού και την Βασιλεία Του…»[2].
Η επόμενη σπουδαία προσφορά του Χριστού στον κόσμο είναι η διακονία του ανθρώπινου πόνου. Ο Κύριος δεν αγνόησε, ούτε περιφρόνησε τις υλικές και καθημερινές ανάγκες των ανθρώπων. Αντιθέτως, θεράπευσε τους αρρώστους, απάλυνε τον πόνο της ψυχής και του σώματος, χόρτασε τους πεινασμένους, παρηγόρησε τους πενθούντες, απάλλαξε τους δαιμονισμένους από την επήρεια του διαβόλου και χάραξε τους δρόμους της διακονίας που και η Εκκλησία Του ακολουθεί στην πορεία του χρόνου. Το έργο της Εκκλησίας είναι διττό. Πρωτίστως η σωτηρία της κάθε ψυχής και, στη συνέχεια, η θεραπεία των κοινωνικών αναγκών. Σε αυτή τη λογική στηρίζεται το σπουδαίο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο που επιτελεί η Εκκλησία και αγκαλιάζει όλα εκείνα τα σημεία πάνω στα οποία παίζεται, στην εποχή μας, το δράμα του κόσμου. Πρόκειται για διακονία που γίνεται στο όνομα του Χριστού και για την αγάπη του Χριστού, τον Οποίο η Εκκλησία βλέπει και συναντά στο πρόσωπο του κάθε ανθρώπου.
Οι διαστάσεις και το μέγεθος της διακονίας του Χριστού στον κόσμο ασφαλώς δε μπορούν να εξαντληθούν και περιγραφούν σ’ ένα τόσο περιορισμένο χώρο. Κορυφαία θέση, όμως, μέσα της κατέχει η απαλλαγή του ανθρώπου από την αιχμαλωσία της αμαρτίας, που επιτεύχθηκε με το Πάθος και τη Σταύρωσή Του. Η αμαρτία δημιουργεί γύρω από τον άνθρωπο μία κατάσταση απελπιστική, χαρακτηριστικά της οποίας είναι ο θάνατος, η δουλεία, η αιχμαλωσία, η αναίρεση της ουσιαστικής ελευθερίας, η ατιμία και η καταισχύνη. Ο Χριστός, με το Αίμα Του, μάς εξαγόρασε, πλήρωσε τα λύτρα της ελευθερίας μας και μάς έδωσε την δυνατότητα της σωτηρίας με τη σταυρωμένη αγάπη Του, που δεν είναι λόγια, ευχολόγια, πράξεις συμπάθειας και αλτρουισμού, αλλά το απόλυτο δόσιμο, μέχρι θυσίας.
Αυτές είναι οι κορυφαίες διαστάσεις της διακονίας και της προσφοράς του Χριστού στον κόσμο. Αυτός είναι ο Χριστός, τελικά. Ο μόνος και αληθινός διάκονος, Τον οποίο καλούμαστε, εντός ολίγου, ν’ ακολουθήσουμε στον δρόμο της απόλυτης θυσίας. Στην πορεία προς τον Γολγοθά. Είθε να συμπορευτούμε πλάι Του, αντιλαμβανόμενοι το μέγεθος της σταυρωμένης αγάπης Του για μάς. ΑΜΗΝ!
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή των Βαΐων
(Ιωάν. 12, 1-18)
9 Απριλίου 2023
Ευσέβεια και φιλαργυρία
Την θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, περιγράφει η σημερινή Ευαγγελική διήγηση της Κυριακής των Βαΐων, αδελφοί μου. Στο πρώτο μέρος, όμως, παρουσιάζεται μία λίαν ενδιαφέρουσα σκηνή που διαδραματίζεται στο σπίτι του αναστημένου Λαζάρου, στη Βηθανία, όπου βρέθηκαν ο Ιησούς και οι Μαθητές Του, πριν εισέλθουν στην Αγία Πόλη για την εορτή του Πάσχα. Στη σκηνή αυτή θα επικεντρώσουμε τη σκέψη μας.
Ο Χριστός γίνεται αποδέκτης της ευγνωμοσύνης της Μαρίας, της αδελφής του Λαζάρου, για την ανάσταση του αδελφού της και την χαρά που έφερε και πάλι στο σπίτι τους. Την ευγνωμοσύνη της δείχνει με το να αγοράσει μεγάλη ποσότητα πολύτιμου μύρου, ν’ αλείψει μ’ αυτό τα πόδια του Ιησού και να το σπογγίσει με τα μαλλιά της. Η σκηνή είναι συγκλονιστική. Προκάλεσε, όμως, την υποκριτική ενόχληση του Ιούδα, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε δήθεν για την σπατάλη του μύρου, τη στιγμή κατά την οποία τα χρήματα που δόθηκαν γι’ αυτό θα μπορούσαν να δοθούν στους πτωχούς. Ο Ευαγγελιστής, πριν διηγηθεί την αντίδραση του Ιησού, μάς ενημερώνει ότι το ξέσπασμα του Ιούδα δεν ήταν ειλικρινές, αλλά υποκριτικό, γιατί ο μετέπειτα προδότης ήταν κλέπτης και φιλάργυρος και κρατούσε το ταμείο, από το οποίο αφαιρούσε διαρκώς χρήματα. Ο Κύριος τού ζήτησε να μην αντιδρά και παρομοίασε την πράξη της Μαρίας με τις νεκρικές φροντίδες που επρόκειτο να δεχθεί την ημέρα του ενταφιασμού Του.
Ο Ιούδας ανήκε στη στενή ομάδα των Μαθητών του Χριστού. Διδάχθηκε, έζησε, είδε και άκουσε όσα και οι άλλοι Απόστολοι. Παρόλα αυτά, δεν απέκτησε ποτέ την ευσέβεια και την ευλάβεια των υπολοίπων, γιατί ποτέ δεν κατάφερε να νικήσει το πάθος της φιλαργυρίας, το οποίο τον είχε κυριεύσει. Κι έτσι οδηγήθηκε στην προδοσία και στην απώλεια. Η περίπτωσή του είναι πολύ διδακτική και θέτει το ερώτημα αν μπορούν να συμβιβαστούν και να συνυπάρξουν η ευσέβεια και η πνευματική ζωή με την αγάπη στα χρήματα και την προσκόλληση στον υλικό πλούτο.
Ας ακούσουμε, με προσοχή, πώς προσεγγίζει το τόσο σημαντικό αυτό θέμα ένας Άγιος Πατέρας της Εκκλησίας μας, του 18ου αι., ο Ηλίας Μηνιάτης, σε ένα από τα περισπούδαστα έργα του: «Τούτος δεν είναι ο καλός και αγαθός άνθρωπος, που δεν πεθύμησε την γυναίκα κανενός, που δεν πήρε κανενός τα πράγματα ή την τιμή;, πού φύλαξε με ακρίβεια τον νόμο, για τον οποίο νόμο είναι άγιος; Ναι. Μα τούτος ο άγιος είναι φιλάργυρος… Καταραμένη φιλαργυρία, πόσο κυριεύεις τις ανθρώπινες ψυχές! που θέλει να πει: αληθινά εκείνος ο καλός δούλος του Θεού έχει πολλές και μεγάλες αρετές. Αυτός να κλέψει; Αυτός να ψευδομαρτυρήσει; Μη γένοιτο! Αυτός φυλάττει σωφροσύνη, κάνει προσευχή, νηστεύει, είναι στον κόσμο, αλλά αρνήθηκε τον κόσμο, ζει στην έρημο και αποστρέφεται τις συνομιλίες με τους ανθρώπους, τις ταραχές στην αγορά, την ματαιότητα και τα ξεφαντώματα του αιώνα μας. Ασχολείται μόνο με έργα αρετής, προσευχόμενος διαρκώς στον Θεό. Στην όψη και στη ζωή του φαίνεται ασκητής. Αλλά, αλίμονο! Ο ασκητής αυτός είναι φιλάργυρος. Νηστευτής, μα φιλάργυρος. Θαυματουργός, μα φιλάργυρος. Ένα του λείπει διά να τον θεωρήσουμε τέλειο άγιο. Πως αγαπά ο πτωχός τα αργύρια. Ό,τι άλλο θέλεις. Θέλεις να νηστεύσει; Δεν τρώει κρέας σ’ όλη του τη ζωή. Θέλεις να προσευχηθεί; Κάνει ολονυκτίες. Θέλεις να κάνει σκληραγωγίες; Ευχαριστιέται να περπατά με τα πόδια γυμνά και φορτωμένος σίδερα. Όλα μετά χαράς τα κάνει, μα μη τού αγγίξεις το γλωσσόκομον, γιατί τον χάνεις. Όλα τα άλλα τα κάνει μετά χαράς, τούτο μόνο τον λυπεί, τον πικραίνει και φεύγει λυπημένος. Τόσο είναι αληθινό πως ένας άνθρωπος μπορεί να φθάσει, με πολλές αρετές, να είναι άγιος, μα τούτος ο άγιος μπορεί να είναι φιλάργυρος; Τόσο είναι αληθινό πως η φιλαργυρία κρατεί και κυριεύει τις ψυχές εκείνων που εμείς προσκυνούμε σαν αγίους!».
Και συνεχίζει ο Άγιος Ηλίας Μηνιάτης: «ερωτώ: ένας τέτοιος άγιος φιλάργυρος, μπορεί να είναι μαθητής και απόστολος του Χριστού; Όχι!… Πάλιν ερωτώ: ένας τέτοιος άγιος φιλάργυρος, με όλες τις αρετές, μπορεί να σωθεί; Δύσκολα. Το λέγει ο Χριστός: «δύσκολα οι πλούσιοι θα κληρονομήσουν την Βασιλεία των ουρανών…» Τα χρήματα είναι βάρη που κατεβάζουν κάτω»[3].
Συγκλονιστική και άκρως διδακτική η περιγραφή του φιλάργυρου από τον Άγιο της Εκκλησίας μας. Χαρακτηριστική εικόνα του η μορφή του Ιούδα. Συμπέρασμα ζωής για όλους είναι ότι η αγάπη για τα χρήματα και τον υλικό πλούτο μπορεί να καταστρέψει και να ματαιώσει όλους τους κόπους και τους αγώνες της πνευματικής ζωής, οδηγώντας τον άνθρωπο στην απώλεια, όταν λαμβάνει την αρρωστημένη μορφή της φιλαργυρίας, η οποία επ’ ουδενί συμβιβάζεται με την Χριστιανική ιδιότητα και την Εκκλησιαστική ζωή. ΑΜΗΝ!
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή του Θωμά
(Ιωάν. 20, 19-31)
23 Απριλίου 2023
Ανάσταση: η δοκιμασία της λογικής
Δεν είναι καθόλου παράλογο, αδελφοί μου, το κήρυγμα περί της Αναστάσεως του Χριστού να εγείρει πλείστες όσες αμφιβολίες και ερωτηματικά σαν κι αυτές που εξέφρασε ο Απόστολος Θωμάς και καταγράφονται στη σημερινή Ευαγγελική περικοπή. Οι ενστάσεις για το θέμα αυτό άρχισαν να καταγράφονται ευθύς ως συνέβη το υπέρλογο αυτό γεγονός, που αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκε το οικοδόμημα της Χριστιανικής Εκκλησίας. «Για τους Εβραίους της Βιβλικής Ιερουσαλήμ ήταν βλασφημία των αποστατών Χριστιανών να ισχυρίζονται ότι ένας σταυρωμένος εγκληματίας μπορούσε ποτέ να είναι ο Μεσσίας. Για τους καλλιεργημένους Έλληνες, που ήδη πίστευαν στην αθανασία της ψυχής, ακόμα και η σκέψη ενός αναστημένου σώματος ήταν αποκρουστική. Ακόμα και για τους Γνωστικούς Χριστιανούς του 2ου αιώνα ήταν προτιμότερη η άποψη που έφερε τον Ιησού ως αθάνατο πνεύμα που απαλλάχθηκε από το φθαρτό σαρκίο του»[4].
Είναι αλήθεια πως η Ανάσταση του Ιησού αποτελεί αληθινό μαρτύριο για την ανθρώπινη λογική. Δε χρειάζεται να πάμε μακριά, αρκεί να κοιτάξουμε στον περίγυρο του Κυρίου και θ’ αντιληφθούμε την καχυποψία και την αμφιβολία που είχε εμφιλοχωρήσει ακόμα και στον στενό κύκλο των Μαθητών για το φοβερό γεγονός. Οι Δέκα Μαθητές, κλεισμένοι στο υπερώο, αμφισβητούν έντονα την σχετική πληροφορία, όπως την μετέφεραν οι Μυροφόρες γυναίκες, αποδίδοντάς την στη γυναικεία υπερβολή και στο υπερβάλλον συναίσθημα. Στην πορεία προς Εμμαούς, οι δύο Μαθητές έχουν στο πλάι τους τον Αναστημένο Ιησού και αδυνατούν ν’ αναγνωρίσουν στο πρόσωπό Του τον αγαπημένο Διδάσκαλο. Ο Θωμάς, κινούμενος μέσα στα στενά πλαίσια της λογικής του, αρνείται πεισματικά τις πληροφορίες για την Ανάσταση.
Φτάνοντας στην εποχή μας, το κήρυγμα της Αναστάσεως φαντάζει ακόμα πιο εξωπραγματικό και εξωφρενικό. Και αυτό, γιατί η εποχή μας αποθεώνει τη λογική, καυχάται για τις κατακτήσεις και τα επιτεύγματα του ανθρώπινου δυναμικού και αρχίζει, σταδιακά, να μορφοποιεί στο νου του επηρμένου ανθρώπου την αίσθηση της απολύτου αυτάρκειας και παντοδυναμίας. Αυτή η παντοδυναμία, όμως, δημιουργεί και πλήρη σύγχυση, αφού παρατηρείται το φαινόμενο πολλοί, σήμερα, να δηλώνουν Χριστιανοί, αλλά ν’ αρνούνται να δεχθούν το γεγονός της Ανάστασης, αφού δε μπορούν να το κατανοήσουν. Αλλά, τί είδους Χριστιανισμός είναι αυτός;
Η ίδια η Εκκλησία δηλώνει ότι δε μπορούμε να προσεγγίζουμε αυτό το γεγονός με λογικά και ανθρώπινα μέτρα. Δεν είναι ούτε φυσική ούτε, πολλώ μάλλον, παρά φύσιν πραγματικότητα, δεν είναι λογική, ούτε, πολλώ μάλλον, παράλογη αλήθεια. Είναι ένα υπέρ φύσιν γεγονός, μια υπέρλογη πραγματικότητα που αγνοεί τη λογική, υπερβαίνει τα στενά και ασφυκτικά δεσμά της και απελευθερώνεται με τη δύναμη της Θείας βούλησης. Η Ανάσταση απαιτεί το στοιχείο της πίστης για να την προσεγγίσει και να την αποδεχθεί κανείς, μιας πίστης χωρίς όρια και περιορισμούς, χωρίς ναι μεν αλλά, μιας πίστης που δίνει νόημα και όραμα και σ’ αυτή και στην άλλη ζωή, μιας πίστης που δε συζητά αυτές τις αλήθειες, γιατί δε μπορούν να συζητηθούν, δε μπορούν να κατανοηθούν, δε μπορούν ν’ αντέξουν σε σαθρά επιχειρήματα, σε κοσμικές, άρα φθαρτές και πεπερασμένες αρχές, σε ξεπερασμένες αρνήσεις. «Η γνώση τούτου του κόσμου δε μπορεί να γνωρίσει άλλο τίποτα, παρεκτός από ένα πλήθος λογισμούς, όχι, όμως, εκείνο που γνωρίζεται με την απλότητα της διάνοιας»[5]. Και η Ανάσταση απαιτεί απλότητα στη διάνοια, απλότητα στη σκέψη, παιδική, άρα καθαρή και ανόθευτη πίστη.
Η Ανάσταση του Χριστού σηματοδοτεί τη νίκη επί του θανάτου και την εδραίωση της ελπίδος για την αθανασία. Αυτή η ελπίδα είναι ικανή να δώσει κουράγιο, να παράσχει δύναμη και καρτερία για ν’ αντέξουμε τα προβλήματα και τους πόνους αυτού του βίου. Η Ανάσταση είναι η απόληξη του Πάθους, η εικόνα που διαδέχεται ευθύς την τραγικότητα του Σταυρού. Αυτή ακριβώς είναι και η ελπίδα. Το γεγονός ότι πίσω από τον Σταυρό που σηκώνει ο κάθε άνθρωπος σ’ αυτή τη ζωή, υπάρχει ο Κυρηναίος Χριστός που συμπάσχει με μας. Υπάρχει ο Αναστημένος Θεός που παρέχει σε όλους τη λύση, τη λύτρωση, τη δικαίωση, την ανάσταση της ζωής και της συνείδησης, το τέλος του πόνου και της οδύνης. Έγραφε σοφά ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ότι «χωρίς την Ανάσταση δεν υπάρχει ούτε εις τον ουρανόν, ούτε υπό τον ουρανόν τίποτε πιο παράλογον από τον κόσμον αυτόν, ούτε μεγαλυτέρα απελπισία από την ζωήν αυτήν, δίχως αθανασίαν»[6].
Ας πιστέψουμε, λοιπόν, αυτό που δεν είδαμε και δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε. Ανταμοιβή αυτής της πίστης θα είναι να γευόμαστε διαρκώς Αυτόν που πιστέψαμε. Χριστός Ανέστη!
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή των Μυροφόρων
(Μάρκ. 15, 43 – 16, 8)
30 Απριλίου 2023
Η αποκατάσταση του Πέτρου
Τη συγκινητική σκηνή της αποκαθηλώσεως του νεκρού Σώματος του Κυρίου από τον Σταυρό, διασώζει η σημερινή Ευαγγελική διήγηση, αγαπητοί μου αδελφοί. Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας, μέλος του Ιουδαϊκού Συμβουλίου και ο κρυφός μαθητής του Χριστού Νικόδημος[7], παίρνουν την τολμηρή πρωτοβουλία να ζητήσουν από τον Πιλάτο το Σώμα του Ιησού. Αφού λαμβάνουν την σχετική άδεια, πραγματοποιούν την Αποκαθήλωση, αποδίδουν στο νεκρό Σώμα τις προβλεπόμενες από τα ιουδαϊκά έθιμα νεκρικές τιμές και το ενταφιάζουν σε μνημείο, που ήταν λαξευμένο σε βράχο, το οποίο έκλεισαν με βαρύτατο λίθο. Την συγκλονιστική αυτή πράξη παρατηρούσαν, από απόσταση, η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία του Ιωσή.
Όταν πέρασε το Σάββατο, οι δύο αυτές πιστές ακόλουθοι του Κυρίου επισκέφθηκαν το μνήμα, με σκοπό να εισέλθουν σ’ αυτό και να μυρώσουν το Σώμα του Ιησού. Η τολμηρή πρόθεσή τους τις οδήγησε μπροστά σε ένα μεγαλειώδες και ασύλληπτο, για τα ανθρώπινα μέτρα, θέαμα: ο λίθος του μνημείου είχε αποκυλιστεί και μέσα σ’ αυτό Άγγελος Κυρίου, ενδεδυμένος την ουράνια δόξα, ανήγγειλε στις αγίες εκείνες γυναίκες την έγερση του Κυρίου εκ των νεκρών, την θριαμβευτική Του νίκη επί του θανάτου: ηγέρθη, ουκ έστιν ώδε[8]. Ο απεσταλμένος του Θεού μετέδωσε το μήνυμα της χαράς. Τώρα δεν υπάρχει χάος, θάνατος, νέκρωση, άδης. Τώρα όλα είναι χαρά! Ο Χριστός αναστήθηκε και μαζί Του αναστήθηκε η ανθρώπινη φύση μας. Τώρα μπορούμε κι εμείς ν’ αναστηθούμε και να ζήσουμε αιώνια κοντά Του. Είναι ευτυχία η Ανάσταση!
Αλλά, δεν είπε, ούτε εννόησε μόνον αυτά ο Άγγελος. Ανέθεσε στις Μυροφόρες μία άκρως σημαντική αποστολή: να ενημερώσουν τους τρομαγμένους και καθημαγμένους Μαθητές για την Ανάσταση του Διδασκάλου τους, για να πάρουν δύναμη και ν’ αποκτήσουν ακλόνητη πίστη, έχοντας περάσει μόλις από το καμίνι των θλίψεων και των αμφιβολιών, βλέποντας τον Κύριο να βασανίζεται και να πεθαίνει. Ο Άγγελος, όμως, δίδει και μία ακόμη εντολή: να μεταφέρουν το μήνυμα της χαράς, ιδιαιτέρως και προσωπικώς, στον Πέτρο. Η προσωπική αυτή αναφορά στον ευέξαπτο, ζηλωτή και ενθουσιώδη Μαθητή, που λίγες μέρες πριν είχε αρνηθεί τον Χριστό στην πορεία Του προς το Πάθος, δεν ήταν τυχαία. Μπορούμε να φανταστούμε την ψυχική κατάσταση του Πέτρου, τα ερωτηματικά που βασάνιζαν την ψυχή του, σχετικά με την αποδοχή της μετανοίας του ή όχι. Είναι χαρακτηριστικός και λίαν ενδιαφέρων ο τρόπος που προσεγγίζουν οι ερμηνευτές το προσωπικό ενδιαφέρον για τον Πέτρο. Λένε ότι «ονομαστικά προσέθεσε τον Πέτρο, για να γνωρίσει ότι συγχωρήθηκε το σφάλμα της τριπλής του αρνήσεως, λόγω της θερμής του μετάνοιας κι έτσι να αναπνεύσει, γιατί είχε βυθιστεί σε άμετρη λύπη… Είπατε στον Πέτρο τον τεθλιμμένο, αλλά και μετανοήσαντα για την άρνησή του, διότι κανένα άλλο μήνυμα δεν είναι τόσο ευπρόσδεκτο σ’ εκείνους που μετανοούν πραγματικά, από το μήνυμα της Αναστάσεως του Χριστού, ο Οποίος πέθανε για τις αμαρτίες μας και αναστήθηκε για τη δικαίωσή μας… Είπατε και στον Πέτρο, διότι αν το πείτε μόνο στους Μαθητές, ο ταλαίπωρος αυτός είναι έτοιμος να ξεσπάσει πάλι σε κλαυθμούς και ν’ αναρωτηθεί: περιλαμβάνομαι, άραγε και εγώ στους Μαθητές; Φοβούμαι πως όχι, διότι αρνήθηκα τον Διδάσκαλο…»[9].
Η προσωπική αναφορά του Αγγέλου στον Πέτρο γίνεται κατ΄ εντολήν του Χριστού, ο Οποίος, με τον τρόπο αυτό, αποδέχεται την μετάνοιά του και τον αποκαθιστά στο Αποστολικό αξίωμα. «Ο Θεός δεν είναι από εκείνους που εξοντώνουν τον άνθρωπο που αμαρτάνει, αλλά παρατηρεί, με επιμέλεια, την μετάνοια. Θέλει να δει την ένταση της μετανοίας μας, εάν στη ζωή μας προηγείται το θέλημα του Θεού ή όχι. Ανάλογα με τον βαθμό της μετανοίας μας δίδει και την Χάρη Του…»[10]. Τον βαθμό της ειλικρινούς μετανοίας του Πέτρου μέτρησε ο Χριστός και του επεφύλαξε την τιμή να γίνει προσωπικός μάρτυρας του γεγονότος της Αναστάσεως, της οποίας διαπρύσιος κήρυκας έγινε μέχρι το μαρτυρικό τέλος του.
Η αποκατάσταση του Πέτρου, αδελφοί μου, στην αγάπη του Θεού, λόγω της βαθύτατης μετανοίας του, αποκαλύπτει το μήνυμα της ελπίδος και της αισιοδοξίας που εκπέμπει σε όλους μας το Ευαγγέλιο της Αναστάσεως. Όλοι μας, λίγο ως πολύ, συνειδητά ή ασυνείδητα, βιώνουμε το τραγικό γεγονός της αμαρτίας, που απειλεί την προοπτική της σωτηρίας. Το γεγονός αυτό, όμως, δεν πρέπει και δε μπορεί, από μόνο του, να μας στερήσει την σωτηρία. Αυτό θα επιτευχθεί μόνο αν αυτοπαραδούμε στα θέλγητρα της αμαρτίας, αρνούμενοι να παλέψουμε μαζί της. Αυτή η πάλη δεν είναι άλλη από τον συνεχή και ασταμάτητο αγώνα της μετανοίας, την ποιότητα και την ειλικρίνεια της οποίας μπορεί να κρίνει μόνον ο Αναστάς Κύριος. Εφόσον αυτή ομοιάζει προς την μετάνοια του Πέτρου, τότε η αποκατάσταση της σχέσης μας με τον Θεό θα είναι δεδομένη. Τότε το μήνυμα της Αναστάσεως θα ηχεί στην καρδιά μας ακατάπαυστα. ΑΜΗΝ!
π. Ε.Ο.
[1] Άγιος Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως
[2] Χριστόδουλος, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών & Πάσης Ελλάδος, Ομιλία, Π. Ψυχικό 17/9/2006.
[3] Διδαχαί εις την Αγίαν και Μεγάλην Τεσσαρακοστήν
[4] Kenneth L. Woodward, «Το Βήμα», 14/4/1996.
[5] Φώτης Κόντογλου, Ανέστη Χριστός, σ. 119.
[6] «Ορθόδοξος Φιλόθεος Μαρτυρία», Τεύχος 36 – 37, σ. 103.
[7] Ιωάν. 19,39.
[8] Μάρκ. 16,6.
[9] Π. Τρεμπέλας, Υπόμνημα εις το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, Αθήναι, 1983, σ. 316.
[10] Ιωήλ, Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης & Αλμωπίας, Θυσία Εσπερινή, Γιαννιτσά, 2010, σ. 75.