“ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ”
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ
(3 Mαρτίου 2019)
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες, μέ πολλή σοφία καί διάκριση καθόρισαν, μετά τίς Κυριακές τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου καί τοῦ Ἀσώτου πού προηγήθηκαν, νά τελοῦμε σήμερα τήν μνήμη τῆς Δευτέρας καί φρικτῆς Παρουσίας τοῦ Κυρίου μας. Καί αὐτό μή τυχόν, ὄντας ἀπό τήν φύση μας ἀμελεῖς καί ράθυμοι στά πνευματικά, δείξουμε ἀκόμη μεγαλύτερη ἀμέλεια καί ραθυμία, ἀκούγοντας γιά τήν ἀμέτρητη ἀγάπη,τήν ἀπέραντη καλωσύνη καί τήν ἀτέλειωτη φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ, πού εἴδαμε φανερά στίς παραβολές ἐκεῖνες. Θά ἐξακολουθήσουμε ἔτσι νά ἁμαρτάνουμε στή ζωή μας καί θά γίνουμε ἀκόμα πιό ράθυμοι καί πιό ἀπρόθυμοι στήν ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Θά ἀμελήσουμε ἀκόμη νά ἀγωνιζόμαστε γιά τήν ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν καί θά ἀδιαφορήσουμε πιό πολύ τήν φροντίδα γιά τήν αἰώνια σωτηρία μας.
Ἀκούσαμε, λοιπόν, σήμερα, ὅτι ὁ Χριστός πού ἦλθε τήν πρώτη φορά κοντά μας μέ δική Του ἐπιλογή φτωχός, ἄσημος, ἀπαρατήρητος γιά τούς πολλούς καί χωρίς δόξα, θά ἔλθει ξανά καί μάλιστα ἐντελῶς ἀπροειδοποίητα μέ μεγάλη λαμπρότητα, πολλή δόξα καί μέ θεϊκή μεγαλοπρέπεια. Ὁ σκοπός τῆς Δευτέρας Παρουσίας Του δέν θά εἶναι πιά νά σώσει τόν κόσμο, ἀλλά νά μᾶς κρίνει δίκαια ὅλους ἀνάλογα μέ τίς πράξεις τοῦ καθενός μας. Θά ἔλθει δηλαδή γιά νά ἀνταποδώσει σέ ὅσους μέν ἔπραξαν καλές πράξεις τήν αἰώνια Βασιλεία Του, σέ ὅσους δέ ἀντίθετα ἔπραξαν κακές πράξεις, τήν αἰώνια κόλαση. Θά ξεχωρήσει τότε τούς δίκαιους ἀπό τούς ἁμαρτωλούς,μέ τήν ἴδια εὐκολία μέ τήν ὁποία ὁ βοσκός ξεχωρίζει τά ἐρίφια ἀπό τά πρόβατα. Θά δοῦμε δηλαδή στήν πράξη, ὅτι ὁ Θεός, δέν εἶναι μόνο ἀγάπη καί φιλανθρωπία,ἀλλά καί δικαιοσύνη ταυτόχρονα.
Τό κριτήριο θά εἶναι πολύ ἁπλό. Θά μᾶς ρωτήσει ἄν ἐξασκήσαμε τήν μεγαλύτερη ἀρετή πού εἶναι ἡ ἀγάπη. Θά ἐξετάσει δίκαια καί ἀμερόληπτα, ἄν δείξαμε ἔμπρακτα ἤ ὄχι τήν ἀγάπη μας πρός τούς πάσχοντες συνανθρώπους μας. Θά μιλήσουν δυνατά ἀπό μόνα τους τά ἔργα μας, οἱ καλές ἤ οἱ κακές μας πράξεις. Κανένας δέν θά μπορέσει οὔτε νά ξεφύγει, οὔτε νά κρυφτεῖ ἤ νά δικαιολογηθεῖ, ἀφοῦ θά μᾶς ἐλέγχουν καί θά μᾶς κατηγοροῦν αὐτά πού πράξαμε. Δέν θά συμβεῖ αὐτό μόνο, ἄν μετανοήσαμε ὅσο ζούσαμε στόν κόσμο αὐτό εἰλικρινῶς γιά ὅλα τά ἄτοπα πού διαπράξαμε, ἄν εἴμαστε πρόθυμοι νά ἐφαρμόσουμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἤ ἐπιδείξαμε ἀδιαφορία.
Ὁ τερπνός Παράδεισος κατά τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶναι ἡ ἀπόλαυση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ. Οἱ δίκαιοι δηλαδή, θά βλέπουν καί θά βιώνουν τήν δόξα τοῦ Θεοῦ ὡς φῶς πού φωτίζει καί θά χαίρωνται μέσα σέ αὐτό αἰώνια. Ἐνῶ οἱ ἁμαρτωλοί θά βιώνουν τήν δόξα τοῦ Θεοῦ κολαστικά. Τό Φῶς τοῦ Θεοῦ θά εἶναι γι’ αὐτούς φωτιά πού καίει, «πῦρ καταναλῖσκον», καί ὄχι πρόξενο χαρᾶς καί αἰώνιας εὐφροσύνης. Καί οἱ δύο αὐτές καταστάσεις εἶναι πνευματικές καί θά εἶναι αἰώνιες καί ἀτελεύτητες, δέν θά τελειώσουν ποτέ!
Ὑπάρχουν πολλοί οἱ ὁποῖοι, ὅταν διαπιστώνουν ὅτι κάποιοι διαπράττουν ἀδικήματα καί ἐγκλήματα ἐναντίον τῶν ἄλλων, κλέβουν, εἶναι ἱερόσυλοι, σκοτώνουν ἀθώους κλπ., φωνάζουν: Ποῦ εἶναι τώρα ὁ Θεός νά τούς τιμωρήσει
παραδειγματικά καί ἐπί τόπου ὥστε νά συνετιστοῦν καί οἱ ἄλλοι; Γιατί δέν κόβει τά χέρια αὐτῶν πού κλέβουν τίς Ἐκκλησίες μας; Ἄς μήν βιάζονται αὐτοί. Ὁ Θεός ξέρει τί κάνει. Δέν εἶναι σωστό νά παίρνουμε τήν θέση Του. Καλύτερα εἶναι νά βλέπουμε τόν ἑαυτό μας καί τά δικά μας σφάλματα καί ἄς ἀφήσουμε τούς ἄλλους.
Ἐμεῖς δέν ἔχουμε δικαίωμα οὔτε νά κρίνουμε κανέναν οὔτε νά κάνουμε ὑποδείξεις στόν Θεό. Ἡ κρίση ἀνήκει ἀποκλειστικά σ’ Ἐκεῖνον πού σταυρώθηκε γιά μᾶς, πού ξέρει τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων, τίς προθέσεις καί τίς διαθέσεις ὅλων μας. Ἄν θέλουμε νά μήν μᾶς κρίνει, ἄς μήν κρίνουμε κι ἐμεῖς τούς ἄλλους. Ὁ Θεάνθρωπος Κύριος μέ τήν σάρκωσή Του ἀπό τήν Ἁγία Παρθένο καί Θεοτόκο, ἔγινε κοινωνός τῆς φύσεώς μας καί εἶναι ὁ μόνος ἀναμάρτητος. Ἐμεῖς πού σφάλουμε καθημερινά καί εἴμαστε στό ἴδιο κρίμα μέ τούς ἄλλους, - ἤ καί σέ χειρότερη ἀκόμη κατάσταση ἀπό αὐτούς, - πῶς θά τούς κρίνουμε; Πῶς θά καταδικάσουμε κάποιον ἀφοῦ ἐμεῖς πρῶτοι εἶμαστε ἄξιοι καταδίκης,ἀξιοκατάκριτοι;
Ὁ διάβολος χρησιμοποιεῖ ἕνα φοβερό τέχνασμα: μᾶς κάνει νά ἀσχολούμαστε μέ τά σφάλματα καί τίς παραβάσεις τῶν συνανθρώπων μας, γιά νά παραβλέπουμε τά δικά μας παραπτώματα, γιά νά μήν διορθωνόμαστε ποτέ! Ἄς μήν τοῦ κάνουμε τό χατήρι καί πέφτουμε στήν παγίδα του πού μέ τόση μαεστρία μᾶς στήνει διαρκῶς.
Ὅταν βρεθοῦμε μπροστά στόν δίκαιο Κριτή, θά δώσουμε λόγο γιά τίς δικές μας πράξεις καί ὄχι γιά τίς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων. Θά ἀπολογηθοῦμε μόνο γιά τό ἄν δέν τούς βοηθήσαμε νά μετανοήσουν καί ὄχι γιά τίς πράξεις τους. Θά κατακριθοῦμε ἄν τούς περιφρονήσαμε καί δέν τούς εἴδαμε ὡς ἀδελφούς. Ἄν δέν τούς δείξαμε ἀγάπη. Ἄν τούς σκανδαλίσαμε καί τούς ὁδηγήσαμε μέ πρόθεση στήν ἀπώλεια καί ὄχι γιά τήν δική τους ἀμέλεια καί ἀδιαφορία γιά τήν αἰώνια σωτηρία τους.
Κατά τήν μεγάλη ἐκείνη ἡμέρα, θά σταθοῦμε ὅλοι μας γυμνοί μπροστά στόν Σωτῆρα μας καί δέν θά ἔχουμε προστάτες καί βοηθούς.Συνήγοροί μας θά εἶναι τά καλά μας ἔργα καί μόνον! Ὁ Θεός εἶναι δίκαιος, δέν λαμβάνει πρόσωπο ἀνθρώπου, δέν μεροληπτεῖ δηλαδή ὑπέρ κάποιου γιά ὁποιονδήποτε λόγο, οὔτε ἐπηρεάζεται ἡ κρίση Του ἀπό κανέναν! Στήν κρίση τοῦ Θεοῦ δέν ἰσχύουν τά ἀνθρώπινα μέτρα. Γνωρίζει πολύ καλά τά βάθη τῶν καρδιῶν μας, τίς κρυφές μας σκέψεις, τά κίνητρα καί τίς προθέσεις μας. Δέν θά μπορέσουμε νά Τοῦ κρυφτοῦμε στό παραμικρό, οὔτε νά βροῦμε κάποια δικαιολογία γιά κάτι.
Καλό θά εἶναι, λοιπόν, ὅσο ἀκόμη ὑπάρχει καιρός, ὅσο ἀκόμη ζοῦμε στόν κόσμο αὐτό πού ἔχουμε τήν δυνατότητα νά μετανοήσουμε καί νά ἀλλάξουμε πορεία στήν ζωή μας, νά τό κάνουμε χωρίς ἀμέλεια καί χρονοτριβή. Τό τώρα μόνο μᾶς ἀνήκει. Τό αὔριο καί τό μέλλον βρίσκεται ἀποκλειστικά καί μόνον στά χέρια τοῦ Θεοῦ. Θά δώσουμε ἀκόμη λόγο καί γιά τόν χρόνο πού ἀφήνουμε νά περνάει ἄσκοπα στήν ματαιότητα. Μία στιγμή τῆς ζωῆς μας, μπορεῖ νά γίνει αἰτία γιά τήν αἰώνια σωτηρία μας. Ἄς μήν ἀμελοῦμε λοιπόν, ἀλλά ἄς τρέξουμε νά προλάβουμε τώρα πού ὑπάρχει καιρός. Στόν Ἄδη δέν ὑπάρχει μετάνοια.
“ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ”
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ
(10 Μαρτίου 2019)
Ἄν ἡ εὐαγγελική περικοπή τῆς μελλούσης Κρίσεως, πού ἀκούσαμε τήν προηγούμενη Κυριακή, σημαίνει τό τέλος τῆς ἱστορίας γιά τό ἀνθρώπινο γένος, ἡ σημερινή Κυριακή πού μᾶς ὑπενθυμίζει τήν ἔξωση τῶν Πρωτοπλάστων ἀπό τόν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, εἶναι τό πρῶτο συγκλονιστικό γεγονός τό ὁποῖο συνέβη ὅταν ξεκίνησε ἡ ζωή μας πάνω στή γῆ.
Ὁ τραγικός χωρισμός τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας ὄχι μόνο ἀπό τόν Παράδεισο, ἀλλά κυρίως ἀπό τόν Θεό, ἔχει ὡς συνεπακόλουθες καί πολλές ἄλλες δυσάρεστες καταστάσεις γιά τήν ἀνθρώπινη ζωή. Ὅλοι ἐμεῖς κληρονομοῦμε τίς συνέπειες τῆς πτώσης καί ὄχι τήν ἐνοχή τῶν Πρωτοπλάστων. Ἡ ἐνοχή τους δέν μεταβιβάζεται σέ μᾶς. Δέν εἶναι ἄδικος ὁ Θεός ὥστε νά μᾶς φορτώνει τά σφάλματα τῶν ἄλλων!
Ἡ πτώση τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας ὀφείλεται στό λεγόμενο προπατορικό ἁμάρτημα. Οἱ Πρωτόπλαστοι ἔκαναν παρακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί δέν τήρησαν τήν μοναδική ἀπαγορευτική ἐντολή τοῦ Δημιουργοῦ. Νά φᾶνε δηλαδή ἀπό τούς καρπούς ὅλων τῶν δένδρων,ἐκτός ἀπό δύο: τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς καί τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ, πού ἦταν στό μέσο τοῦ Παραδείσου. Ἦταν μία προσωρινή πνευματική ἐντολή. Ἄν ἔτρωγαν, θά ἀποκτοῦσαν γνώση Θεοῦ καί ἕνωση μέ τόν Θεό. Αὐτό ὅμως, θά τούς τό ἔδινε ὁ Θεός ὅταν θά ἦταν ἕτοιμοι. Ἀλλά αὐτοί, παρασύρθηκαν ἀπό τόν ἐξ ἀρχῆς ἐχθρό τοῦ ἀνθρώπινου γένους, τόν σατανᾶ, καί θέλησαν νά ἀρπάξουν μόνοι τους αὐτή τήν δυνατότητα γευόμενοι ἀπό τούς καρπούς τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς πού εἶναι ὁ Χριστός. Αὐτό ὅμως ἔγινε παράκαιρα, πρίν τήν ὥρα του δηλαδή. Δέν μετανόησαν ὅταν τούς δόθηκε ἡ εὐκαιρία καί καταδικάστηκαν. Ἀντί νά γίνουν ὅμοιοι μέ τόν Θεό, ὅπως τούς συμβούλεψε τό φίδι, χωρίστηκαν ἀπό τόν Θεό. Τό δημιούργημα τοῦ Θεοῦ στέκεται ἀπέναντι στόν Πλάστη του ἐχθρικά πλέον.
Οἱ συνέπειες τῆς πτώσης ἦταν φοβερές. Ἡ πρώτη καί φοβερότερη ὅτι ἔχασαν ἀμέσως τήν κοινωνία πού εἶχαν μέ τόν Δημιουργό τους, ἀποξενώθηκαν τελείως ἀπό τόν Θεό. Ἔχοντας ἔπειτα τήν αἴσθηση τῆς γυμνότητας, πού δέν τήν εἶχαν πρῶτα, ντύθηκαν τούς λεγόμενους δερμάτινους χιτῶνες, πού εἶναι ἡ φθαρτότητα καί ἡ θνητότητα. Ἔκτοτε, γερνοῦμε ὅλοι μας καί πεθαίνουμε. Μέχρι τότε δέν ὑπῆρχε ὁ θάνατος, πού δέν τόν δημιούργησε ἐξ ἀρχῆς ὁ Θεός, ἀλλά τόν παραχώρησε ἐκ τῶν ὑστέρων ὡς εὐεργεσία, «ἵνα μή τό κακόν ἀθάνατον γένηται», ὅπως μᾶς λέει ὁ Μέγας Βασίλειος. Ὁ Θεός ἐπέτρεψε τόν θάνατο ἀπό τήν παρακοή καί μετά γιά νά μήν διαιωνίζεται τό κακό καί γίνει ἀθάνατο. Μετά τόν βιολογικό μας θάνατο, παύουμε πιά νά ἔχουμε τήν δυνατότητα νά ἁμαρτήσουμε. Αὐτή τήν σημασία ἔχει ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου «ὁ ἀποθανών δεδικαίωται ἀπό τῆς ἁμαρτίας» καί ὄχι ὅτι ὁ θάνατος σβήνει τίς ἁμαρτίες πού ἔχουμε διαπράξει, ὅπως κακῶς νομίζουν μερικοί. Καί ἡ ἄλλη συνέπεια τῆς πτώσης ἦταν ἡ ἐξορία ἀπό τόν τερπνό Παράδεισο στήν γῆ αὐτή μέ τούς κόπους, τίς θλίψεις, τούς πόνους καί τά βάσανα πού ὑποφέρουμε ὅλοι μας.
Ὁ κόσμος ὅλος δημιουργήθηκε γιά μᾶς καί ὅταν πέσαμε στήν ἁμαρτία παρασύραμε ὁλόκληρη τήν κτίση. Τά ζῶα δέν ἦταν ἐξ ἀρχῆς ἄγρια, ἀλλά ἔγιναν ἄγρια ἐξ αἰτίας μας. Ἡ θάλασσα ἦταν πάντα ἥρεμη. Ἡ γῆ ἔβγαζε μόνο καλούς καρπούς καί ὄχι ἀγκάθια πού ἄρχισε νά βγάζει ἀμέσως μετά τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ νέος θεολόγος λέει ὅτι ὅταν ἔδιωχνε ὁ Θεός τόν Ἀδάμ ἀπό τόν Παράδεισο, ὁ ἀέρας δέν ἤθελε νά τοῦ δώσει τήν πνοή του. Τά λουλούδια καί τά φυτά ἔβγαζαν ἀγκάθια. Τά ζῶα πλέον τοῦ φέρονταν ἐχθρικά καί τοῦ ἐπετίθοντο διότι εἶχε παραβεῖ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Καταλάβαιναν ὅτι αὐτός θά γίνει αἰτία νά δυστυχήσει ὅλη ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ!
Ὁ Χριστός μέ τήν παρουσία Του στή γῆ, ἔφερε τήν ἰσορροπία στήν κτίση. Εἰρήνευσε τήν θάλασσα, πολλαπλασίασε τούς πέντε ἄρτους, ἡμέρεψε τά ἄγρια θηρία. Αὐτό δείχνει ὅτι δέν μᾶς τό κράτησε, «ὁ Θεός οὐδέποτε ἐχθραίνει», ἀλλά ἔδωσε τήν δυνατότητα τῆς ἀποκατάστασης σέ ὅλη τήν κτίση μέσω τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Μέ τήν σάρκωσή Του πῆρε συγκεκριμένο πρόσωπο καί ὄχι ἀφηρημένα ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. Πῆρε ἕνα πρόσωπο πού εἶχε συγκεκριμένη ὑπόσταση, ὁ Ὁποῖος σταυρώθηκε γιά τήν σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου.
Ἡ Ἐκκλησία μας σήμερα, μᾶς καλεῖ ὅλους νά συνειδητοποιήσουμε τήν κατάσταση αὐτή. Νά δοῦμε τίς οἰκτρές συνέπειες τῆς ἀνταρσίας μας ἐναντίον τοῦ Θεοῦ,ἀλλά καί τήν θυσιαστική καί ἀγαπητική κίνηση τοῦ Θεοῦ μέ τήν ὁποία μᾶς ἄνοιξε ξανά τόν δρόμο τῆς ἐπιστοφῆς. Νά ἐκμεταλευτοῦμε τήν μεγάλη εὐκαιρία πού μᾶς δίνει ἡ εἴσοδός μας ἀπό αὔριο στό στάδιο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί νά ἐπιστρέψουμε στό σπίτι τοῦ Πατέρα μας. Νά ἀποκτήσουμε ξανά τήν κοινωνία πού εἴχαμε μέ τόν Πλάστη μας πρίν ἀπό τήν πτώση. Νά ἑνωθοῦμε μαζί Του καί νά ξανακερδίσουμε τόν χαμένο Παράδεισο πού ἡ ἄπειρη ἀγάπη Του δημιούργησε γιά ὅλους μας ἀδιακρίτως. Καί ὁ Παράδεισος αὐτός, εἶναι κατά πολύ ἀνώτερος ἀπό τόν πρῶτο Παράδεισο γιατί εἶναι πνευματικός καί ὄχι ὑλικός, ὅπως ἦταν ἐκεῖνος πού ἔχασαν οἱ γενάρχες μας.
Ἤδη, ἄνοιξαν ξανά οἱ οὐράνιες πῦλες καί ὁ καλός Πατέρας μέ ἀνοιχτές τίς ἀγκάλες περιμένει τήν ἐπιστροφή ὅλων μας χωρίς ὅρους καί προϋποθέσεις. Τήν ἀπόφασή μας ἀναμένει, νά κάνουμε ἐμεῖς τό πρῶτο βῆμα καί μετά Ἐκεῖνος θά κάνει τά πάντα γιά μᾶς. Καί θά γίνει χαρά μεγάλη στόν Οὐρανό γιά τόν καθένα μας πού ἐπιστρέφει. Καί θά εἴμαστε πολύ χαρούμενοι μέσα στό Φῶς τοῦ Παραδείσου μαζί μέ ὅλους τούς Ἀγγέλους, μέ ὅλους τούς Ἁγίους καί ὅλους τούς Ἀδελφούς μας πού ἔφυγαν πρίν ἀπό μᾶς καί εἶχαν κοινωνία μαζί Του.
Προπάντων, θά χαίρεται ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος πού δάνεισε τήν σάρκα της στόν Υἱό τοῦ Θεοῦ προκειμένου νά ἐνανθρωπήσει, γιά νά ἔλθει κοντά μας καί νά μᾶς καλέσει ὅλους νά πᾶμε κοντά Του. Ἔκανε τά πάντα γιά μᾶς καί ἔφθασε στό σημεῖο νά ἀνέβει στόν Σταυρό γιά χάρη μας. Τόσο πολύ μᾶς ἀγάπησε ὅλους μας! Δέν Τοῦ περισσεύει κανένας μας. Τήν χαρμόσυνη νύχτα τῆς Ἀναστάσεώς Του, μᾶς περιμένει ὅλους μας στήν χαρά Του, λουσμένους στό Φῶς Του τό ἀνέσπερο.
Μεγάλη Τεσσαρακοστή σημαίνει πορεία πρός τό Πάσχα. Μακάρι αὐτήν τήν πορεία νά τήν ξεκινήσουμε ὅλοι μαζί καί ὅλοι μαζί νά φθάσουμε στό τέρμα της πού εἶναι ἡ λαμπροφόρα νύχτα τῆς Ἀναστάσεως.
“ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ”
ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
(17 Μαρτίου)
Διανύσαμε ἤδη τήν πρώτη ἑβδομάδα τῶν νηστειῶν καί ὅσοι ἀγωνίστηκαν μέ προθυμία καί φιλότιμο στό στάδιο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων, ἀπέκτησαν προσωπική ἐμπειρία τῆς ὠφέλειας πού προκύπτει ἀπό τήν νηστεία τῶν τροφῶν, πού ἔχει ὡς σκοπό νά μᾶς ὁδηγήσει στήν ἀποξένωση ἀπό τά πάθη μας. Ἡ περίοδος αὐτή εἶναι πολύ ὠφέλιμη πνευματικά καί πρέπει νά τήν ἀξιοποιήσουμε ὅσο γίνεται καλύτερα γιά νά προσεγγίσουμε τόν Θεό καί νά ἐξασφαλίσουμε τήν αἰώνια σωτηρία μας. Θά εἶναι μεγάλο λάθος καί κατά τήν περίοδο αὐτή νά ἀσχολούμαστε μέ τήν ματαιότητα καί νά ἀφήσουμε τίς Ἅγιες ἡμέρες νά περάσουν χωρίς νά μᾶς ἀγγίξουν καθόλου!
Ἡ σημερινή Κυριακή φέρει καί τήν προσωνυμία «τῆς Ὀρθοδοξίας», ἐπειδή αὐτή ἀναφέρεται στό ἱστορικό γεγονός τῆς ἀναστήλωσης τῶν ἁγίων εἰκόνων καί γι’ αὐτό εἶναι ἡμέρα χαρᾶς γιά τούς πιστούς. Διακηρύσσει περίτρανα τήν νίκη τῆς Ἐκκλησίας ὄχι μόνο ἐναντίον τῆς εἰκονομαχίας, ἀλλά καί ἐναντίον ὅλων τῶν αἱρέσεων, πού παρουσίασαν ἕνα ψεύτικο Χριστό,ἕνα διαφορετικό Χριστό ἀπό τόν γνήσιο Χριστό τῆς Ἐκκλησίας, σέ ὅλη τήν ἱστορική της διαδρομή.
Ἡ περίοδος τῆς εἰκονομαχίας, ταλαιπώρησε τήν λεγόμενη Βυζαντινή αὐτοκρατορία γιά χρονικό διάστημα ἑκατόν τριάντα χρόνων καί χώρισε τούς πολίτες της σέ εἰκονολάτρες καί εἰκονομάχους. Οἱ πρῶτοι, σέβονταν καί τιμοῦσαν τίς Ἅγιες εἰκόνες, ἐνῶ ἀντίθετα οἱ εἰκονομάχοι, ὄχι μόνο τίς εἶχαν ἀπαξιώσει τελείως, ἀλλά θεωροῦσαν τούς λεγόμενους εἰκονολάτρες ὡς εἰδωλολάτρες. Οἱ ἐχθροί τῶν Ἁγίων Εἰκόνων κατέστρεψαν πάρα πολλές καί ἀξιόλογες εἰκόνες - ἔργα τέχνης καί εὐλάβειας - καί ἐδίωξαν τούς ὑποστηρικτές των. Πολλοί μαρτύρησαν ἐπειδή τίς ὑποστήριζαν κατά τήν σκοτεινή αὐτή περίοδο.
Ἡ σημασία τῶν Ἁγίων εἰκόνων εἶναι πολύ μεγάλη διότι διδάσκουν τούς πιστούς καί τούς προτρέπουν νά μιμηθοῦν τούς Ἁγίους πού εἰκονίζονται σ'αὐτές. Ἰδιαίτερα αὐτούς πού δέν γνωρίζουν γραφή καί ἀνάγνωση καί ἔτσι δέν ἔχουν τήν δυνατότητα νά διαβάσουν τήν Ἁγία Γραφή καί τούς βίους τῶν Ἁγίων μας. Γι’ αὐτό καί πολύ σωστά ὀνομάστηκαν καί βιβλία τῶν ἀγραμμάτων. Ἐπίσης, ἔχοντας τήν δυνατότητα νά εἰκονίσουμε τόν Χριστό, βεβαιωνόμαστε ὅτι σαρκώθηκε πραγματικά καί προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση γιά νά τήν θεραπεύσει ἀπό τήν ἁμαρτία, τήν φθορά, τόν θάνατο καί ὅλες τίς ἄλλες συνέπειες τῆς πτώσεως τῶν Πρωτοπλάστων.
Ἡ Ζ΄Οἰκουμενική Σύνοδος,θεμελίωσε θεολογικά τό θέμα τῆς τιμῆς τῶν ἁγίων Εἰκόνων καί μεταξύ τῶν ἄλλων διεκήρυξε ὅτι ἀφοῦ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε, μποροῦμε νά τόν εἰκονίζουμε καί νά Τόν προσκυνοῦμε. Εἰκονίζουμε ἐπίσης τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί ὅλους τούς Ἁγίους καί τούς σεβόμαστε καί τούς προσκυνοῦμε. Προσκυνῶντας τίς Ἅγιες Εἰκόνες, δέν προσκυνοῦμε τά ξῦλα, ἀλλά τίς μορφές πού εἰκονίζονται πάνω σέ αὐτά. Ἔτσι, δέν εἴμαστε εἰδωλολάτρες, ἀφοῦ ἡ τιμή πού ἀπονέμουμε στίς Ἅγιες Εἰκόνες, πηγαίνει στά πρόσωπα πού εἰκονίζουν καί ὄχι στά ὑλικά πού χρησιμοποιήθηκαν γιά νά κατασκευαστοῦν.
Ἔτσι, ἡ Ἐκκλησία μας δέν κάνει κάτι καινούργιο, ἀλλά συνεχίζει τήν Παράδοση τῶν Ἁγίων Προφητῶν καί Ἀποστόλων καί δέν ξεφεύγει στό παραμικρό ἀπό ὅσα ἐξ ἀρχῆς παρέλαβε ἀπό τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό. Ἡ κάθε Σύνοδος πού συνέρχεται, δέν καινοτομεῖ, ἀλλά στηρίζεται στίς ἀποφάσεις τῶν Πατέρων τῶν προγενέστερων Συνόδων καί ἐπαναδιατυπώνει τήν Πίστη τῶν προηγούμενων, διευκρινίζοντας κάποια ζητήματα πού προέκυψαν ἐκ τῶν ὑστέρων καί ἔγιναν αἰτία νά μπερδευτοῦν μερικοί ἀπό κάποιες θεωρίες πού ἐκφράστηκαν ἀπό διαφόρους αἱρετικούς καί ἦταν ἀντίθετες μέ τήν Πίστη τῆς Ἐκκλησίας.
Τό πρόβλημα μέ τούς αἱρετικούς ἦταν ἀνέκαθεν τό γεγονός, ὅτι προσπάθησαν νά κατανοήσουν τίς ἀλήθειες τῆς Πίστεώς μας, στηριζόμενοι στήν λογική τους καί στήν φιλοσοφία. Οἱ Πατέρες μας ὅμως, δέν ἔκαναν ἔτσι. Στηρίζονταν στήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ καί στήν ἐμπειρία τῶν Ἁγίων μας καί ἡ ἐπιστήμη μέ τήν λογική τούς βοηθοῦσε ἁπλῶς στό νά διατυπώσουν αὐτή τήν ἐμπειρία γιά νά τήν μεταφέρουν καί σέ μᾶς.
Κι ἐμεῖς, εἶναι πολύ εὔκολο νά ξεφύγουμε ἀπό τήν ἀληθινή Πίστη καί νά φθάσουμε στήν αἵρεση, ὅταν στηριζόμαστε στήν λογική μας καί στήν προσωπική μας ἄποψη καί γνώμη καί δέν παίρνουμε ὑπόψη μας τήν ἐμπειρία τῶν Ἁγίων μας. Οἱ ἀλήθειες τῆς Πίστεως, δέν εἶναι παράλογες, ἀλλά ὑπέρλογες. Ξεπερνοῦν δηλαδή τίς δυνατότητες τῆς λογικῆς καί εἶναι μεγάλο λάθος νά νομίσουμε ὅτι κατανοοῦνται μέ τήν λογική καί εἶναι δυνατόν νά χωρέσουν στό φτωχό μας τό μυαλό. Ἡ ἐπιστήμη κινεῖται σέ ἄλλο ἐπίπεδο καί ἡ Πίστη βρίσκεται στό δικό της ἐπίπεδο καί ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά ἔλθουν σέ σύγκρουση μεταξύ τους. Οἱ ἀληθινοί ἐπιστήμονες πιστεύουν στόν Θεό καί δέν πολεμοῦν τήν ἐκκλησία. Ὁ πόλεμος αὐτός, τίς περισσότερες φορές, ὀφείλεται στήν ἡμιμάθεια κάποιων καί κυρίως στόν ἐγωϊσμό καί στήν ἔπαρση.
Καλό θά εἶναι, λοιπόν, νά ἀκολουθοῦμε τήν Παράδοση τῶν Ἁγίων Πατέρων μας καί τήν Πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὄχι στήν προσωπική μας ἄποψη. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁ ἐγγυητής τῆς ἀλήθειας, ὁ θεματοφύλακας τῶν ἱερῶν Παραδόσεων - γραπτῶν καί προφορικῶν - καί ὄχι τά μεμονωμένα πρόσωπα πού πολλές φορές σφάλλουν. Τά διάφορα δογματικά ζητήματα, πού κατά καιρούς παρουσιάζονται, ἀντιμετωπίζονται ἀπό τήν Ἐκκλησία Συνοδικῶς μέ τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί αὐτό εἶναι μία πολύ μεγάλη ἐγγύηση γιά τήν ὀρθότητα τῶν ἀποφάσεων πού λαμβάνονται καί ἔτσι, πρέπει νά γίνονται ὑποχρεωτικά ἀποδεκτές ἀπό τό ὅλο πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας μας. Αὐτό ἐξασφαλίζει καί τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καί μᾶς προστατεύει ὅλους ἀπό τόν κίνδυνο τῆς πλάνης.
Γιά νά εἶναι κανείς ὀρθόδοξος χριστιανός, πρέπει νά βρίσκεται μέσα στήν μάνδρα τῆς Ἐκκλησίας. Ἔξω ἀπό αὐτήν, οἱ λύκοι καραδοκοῦν καί μόλις κάποιο πρόβατο βγεῖ ἔξω, τό ἁρπάζουν καί φεύγουν. Ἡ Ἐκκλησία μας, εἶναι ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας. Τά μέλη της, μπορεῖ νά σφάλλουν, ὅμως μόνο ὅταν παραμένουν μέσα σ’ αὐτήν μποροῦν νά διορθωθοῦν βοηθούμενα ἀπό τούς ποιμένες της καί τά ὑγιῆ μέλη της.
Τέλειος εἶναι μόνο ὁ θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός καί γι’ αὐτό εἶναι ὁ μόνος πού ἔχει τήν δυνατότητα νά μᾶς σώσει μέσω τῆς Ἐκκλησίας Του, πού εἶναι πεντακάθαρη, Ἁγία καί ἄμωμος, ἀψεγάδιαστη δηλαδή. Μακάρι μέ τίς πρεσβεῖες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ὅλων τῶν Ἁγίων μας νά παραμείνουμε πάντα μέσα στήν κιβωτό τῆς Ἐκκλησίας γιά νά ἐξασφαλίσουμε τήν αἰώνια σωτηρία μας.
“ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ”
ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
(24 Μαρτίου)
Ἡ σημερινή Κυριακή,εἶναι προέκταση τῆς προηγούμενης Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας. Μᾶς ὑπενθυμίζει τούς ἀγῶνες τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί τήν μεγάλη του συμβολή στήν κατάπαυση τῶν λεγόμενων ἡσυχαστικῶν ἐρίδων, πού παρουσιάστηκαν τόν ιδ΄ αἰῶνα στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας. Τήν ἐποχή ἐκείνη, οἱ λατίνοι, ἀμφισβήτησαν τήν δυνατότητα πού ἔχουμε ὡς χριστιανοί, νά ἐρχόμαστε σέ κοινωνία μέ τόν Θεό. Νά γινόμαστε κοινωνοί τῆς δόξας Του, νά μετέχουμε τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. Ἐκπρόσωπός τους ἦταν ὁ Βαρλαάμ Καλαβρός, πού ἔφθασε στό σημεῖο νά πεῖ ὅτι τό φῶς τῆς θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου ἦταν κτιστό, σάν τό φῶς τοῦ ἥλιου δηλαδή καί ὄχι ἄκτιστο, θεϊκό, ὅπως πίστευε ἡ Ἐκκλησία μας. Ἔλεγε ἐπίσης ὅτι οἱ Ἅγιοι ἀσκητές τοῦ Ἁγίου Ὄρους, δέν ἦταν δυνατόν νά βλέπουν τό ἄκτιστο Φῶς.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, φύλαξε ὅσο ζοῦσε ἀνόθευτη τήν Πίστη μας ἀπό τίς ξένες ἐπιδράσεις. Στήριξε καί στηρίζει τήν Ὀρθοδοξία μέ τήν διδασκαλία του καί τά συγγράμματά του. Ἔχοντας ἄμεμπτη ζωή καί καθαρότατη ψυχή καί ὄντας ἐμπειρικός θεολόγος, μπόρεσε νά σταθεῖ ἀπέναντι σέ αὐτούς πού προσπάθησαν νά ἀλλοιώσουν τήν Πίστη τῆς Ἐκκλησίας καί διεκήρυξε ὅτι τό φῶς τῆς θείας Μεταμορφώσεως εἶναι ἄκτιστο, ἀφοῦ προέρχεται ἀπό τήν θεία φύση τοῦ Κυρίου μας. Ἄκτιστος εἶναι μόνο ὁ Τριαδικός Θεός, ὁ Πατήρ, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἐπειδή ὑπάρχει ἀπό μόνος Του καί δέν ὀφείλει τήν ὕπαρξή Του σέ κανέναν. Κτιστά εἶναι ὅλα ὅσα δημιούργησε μέ τήν ἐνέργειά Του ὁ Τριαδικός Θεός. Τά τρία Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὅπως ἔχουν μία οὐσία, ἔχουν καί κοινή ἐνέργεια.
Ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀπρόσιτη γιά τόν ἄνθρωπο, ὅμως οἱ ἐνέργειές Του εἶναι προσιτές. Μᾶς τό λέει πολύ καθαρά ὁ Μέγας Βασίλειος: «ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ,διά τόν ἄνθρωπον εἶναι παντελῶς ἀπερινόητος καί ἄρρητος,ὅμως αἱ ἐνέργειαι αὐτοῦ πρός ἡμᾶς καταβαίνουσι». Ὁ ἱερός Παλαμᾶς, στηριζόμενος στήν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἁγίων Πατέρων, κάνει διάκριση μεταξύ τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἐνεργειῶν Του καί μᾶς τονίζει: «Ἡ θεία καί θεοποιός ἔλλαμψις καί χάρις οὐκ οὐσία, ἀλλ' ἐνέργεια ἐστί τοῦ Θεοῦ». Συνεπῶς, αὐτοί πού ἔχουν καθαρή ζωή καί ἀγωνίζονται νά πλησιάσουν τό Θεό, μποροῦν νά βλέπουν τό ἄκτιστο Φῶς, πού εἶναι ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ καί προέρχεται ἀπό τήν θεία οὐσία Του. Ὅλοι οἱ πιστοί μποροῦν νά μετέχουν τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ διά τῶν Ἁγίων μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας καί κυρίως, μεταλαμβάνοντας τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ ἄνθρωπος ἀξιώνεται νά ἔχει τέτοιες θεϊκές ἐμπειρίες ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό, ἀρκεῖ νά προσπαθεῖ νά εἶναι ἀνοιχτός στή Χάρη Του μέ τήν καθαρότητα τῆς ζωῆς του. Ὁ Θεός εἶναι Ἐκεῖνος πού καθιστᾶ τόν ἄνθρωπο μέτοχο τῶν ἐνεργειῶν Του. Ὅσα δηλαδή ἔχει ὁ Θεός ἀπό τήν φύση Του, ἀξιώνει καί τόν ἄνθρωπο νά τά ἔχει κατά Χάριν, κατά μετοχήν. Ὁ Θεός εἶναι ἄκτιστος ἀπό τήν φύση Του. Μπορεῖ ὅμως νά κάνει καί τόν κτιστό ἄνθρωπο ἄκτιστο κατά Χάριν. Τό ζητούμενο εἶναι νά ὑπάρχουν οἱ κατάλληλες προϋποθέσεις. Πολλές φορές ἔχομε τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι ἀδύνατο νά πλησιάσουμε τόν Θεό. Ἐνῶ ἀγωνιζόμαστε ὅσο μποροῦμε, εὔκολα ἀπογοητευόμαστε διαπιστώνοντας ὅτι δέν κατορθώνουμε τίποτα!
Πρέπει ὅμως νά ξέρουμε ὅτι ὁ Θεός βλέπει τόν ἀγῶνα μας, τήν θέλησή μας, τούς κόπους μας, τίς προσπάθειες πού κάνουμε γιά νά ἐφαρμόσουμε στή ζωή μας αὐτά πού μᾶς ζητάει. Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα, τό ἀποτέλεσμα, τό ἀφήνουμε σ’ Ἐκεῖνον. Τό νά δοῦμε τόν Θεό δέν εἶναι στήν δική μας ἱκανότητα, ἀλλά χάρισμα τοῦ Θεοῦ πού τό δίνει στούς «καθαρούς τῆ καρδία». Μέσω τοῦ Χριστοῦ γνωρίζουμε τίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ καί μετέχουμε σ’ αὐτές. Ὁπότε, στά ζητήματα αὐτά, τό πᾶν σχεδόν εἶναι στά χέρια τοῦ Θεοῦ. Σέ μᾶς ὅμως ἄφησε κάτι μικρό: Νά τοῦ ποῦμε «ἔλα Κύριε», ἤ τό «μνήσθητί μου Κύριε» πού εἶπε ὁ ληστής καί ἔγινε τό κλειδί μέ τό ὁποῖο ἄνοιξε τίς πῦλες τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
Δέν εἶναι εὔκολο νά καταλάβουμε αὐτές τίς θεωρίες περί ἡσυχασμοῦ καί θεωρίας τοῦ ἀκτίστου Φωτός καί δέν μᾶς ὠφελεῖ σέ τίποτα νά τό κάνουμε ὅταν εἴμαστε βυθισμένοι στίς ἁμαρτωλές ἔγνοιες, μέσα στό σκοτεινό πέλαγος τῶν κοσμικῶν καί βιοτικῶν φροντίδων. Πρέπει νά εἶναι κανείς ἀπερίσπαστος ἀπό τέτοιες φροντίδες καί μοναδική του ἔγνοια νά εἶναι ἡ σωτηρία του. Μπορεῖ νά ζεῖ μέσα στόν κόσμο, ὅμως ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νά τοῦ δείξει τόν τρόπο νά κλείνεται στόν ἑαυτό του καί ἀπό ἐκεῖ νά μιλάει στό Θεό βλέποντάς Τον πρόσωπο πρός πρόσωπο. Σ’ αὐτό βοηθάει πολύ ἡ ἐργασία τῆς νοερᾶς προσευχῆς, ἡ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ μέ τίς λέξεις: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ,ἐλέησόν με». Μέ αὐτές φωνάζουμε μέ πόθο τόν Θεό νά ἔλθει μέσα μας, νά μᾶς μεταμορφώσει,νά μᾶς κάνει ἱκανούς νά δεχτοῦμε τήν ἐνέργεια τῆς Χάριτός Του καί τότε, ὅλα θά ἀλλάξουν στή ζωή μας. Τότε τό ἐρημητήριο τῆς ψυχῆς μας, μπορεῖ νά γίνει ἴδιο μέ τά ἐρημητήρια τῶν μεγάλων ἀσκητῶν τῆς ἐρήμου. Ἡ ἐξαγιασμένη καί κεκαθαρμένη καρδιά μας, θά γίνει ναός τοῦ ζωντανοῦ Θεοῦ μέσα στόν ὁποῖο θά λατρεύεται ἀληθινά ὁ ἄπειρος Θεός.
Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει ἔνοικο τόν δημιουργό τοῦ παντός, ὄχι μόνο μεταμορφώνεται ὁ ἴδιος καί ὁδηγεῖται μέ θαυμαστό τρόπο «ἀπό δόξης εἰς δόξαν», ἀλλά μεταμορφώνει καί ἁγιάζει καί τό περιβάλλον του, προπάντων ὅμως γίνεται φῶς καί παρηγοριά γιά ὅλους τούς διπλανούς του, τούς ὁποίους βοηθᾶ κατά τρόπο μυστικό, ὁδηγώντας τους στήν ἐπίγνωση τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ.
Μέ τόν τρόπο αὐτό,καταλαβαίνουμε καί τούς ἀγῶνες τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί γινόμαστε μέτοχοι τῆς ἐμπειρίας τῶν ἡσυχαστῶν Πατέρων. Μυούμαστε στά βάθη τῆς μυστικῆς τους ζωῆς καί τούς εὐγνωμονοῦμε ἐπειδή μᾶς ἔδωσαν τήν δυνατότητα νά καταλάβουμε ὅτι ὁ δρόμος τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι ὁ ἀσκητικός. Χωρίς τούς ἀσκητικούς ἀγῶνες εἶναι ἀδύνατη ἡ περικοπή τῶν παθῶν καί ἡ ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Αὐτός πού βασίζεται στήν προσωπική του μόνο προσπάθεια, χωρίς νά δίνει τό βάρος στήν συνέργεια τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, ὄχι μόνο ἀποτυγχάνει οἰκτρά, ἀλλά δέν μπορεῖ νά καταλάβει τούς Ἁγίους Ἡσυχαστές Πατέρες. Παθαίνει δηλαδή καί αὐτός αὐτό πού ἔπαθαν οἱ δυτικόφρονες τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, καθώς καί οἱ ὑπόλοιποι δυτικόφρονες ὅλων τῶν ἐποχῶν.
“ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ”
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ
(31 Μαρτίου)
Φθάσαμε στό μέσον σχεδόν τοῦ σταδίου τῶν πνευματικῶν ἀγώνων καί εἶναι ἐντελῶς ἀνθρώπινο κάποιοι νά κουράστηκαν.Δέν εἶναι εὔκολο νά ἀγωνίζεται κάποιος γιά νά καταπολεμήσει τά πάθη του.Ἡ νηστεία τῶν τροφῶν, ὅταν ὑπάρχει ἡ σωματική ὑγεία,εἶναι εὔκολη γιά ὅσους δέν ἔχουν συνηθίσει στήν καλοπέραση καί παίρνουν πρόθυμα τήν ἀπόφαση νά μποῦν στήν διαδικασία τοῦ περιορισμοῦ αὐτοῦ.Ἡ νηστεία τῶν παθῶν ὅμως, εἶναι πολύ δύσκολη ὑπόθεση.Χρειάζεται μεγάλος ἀγῶνας καί εἶναι ἀπαραίτητη ἡ συνέργεια τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. Γι' αὐτό,πολλοί κουράζονται καί ἀπογοητεύονται διαπιστώνοντας τίς πτώσεις τους καί πικραίνονται μέ τόν ἴδιο τόν ἑαυτό τους,βλέποντας ὅτι ναυαγοῦν μέσα στό μεγάλο αὐτό πέλαγος πού ὀνομάζεται Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ἡ φιλόστοργη μητέρα μας Ἐκκλησία,ἐπειδή ἀκριβῶς γνωρίζει πολύ καλά τίς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες καί τήν διακρίνει πάντα τό φιλάνθρωπο πνεῦμα, προκειμένου νά μᾶς παρηγορήσει καί νά μᾶς ἐνδυναμώσει ὥστε νά μήν ἀφήσουμε στή μέση τήν προσπάθεια, ἀλλά νά τήν συνεχίσουμε καί νά τήν φέρουμε σέ πέρας, μᾶς προτρέπει σήμερα νά προσκυνήσουμε τόν Τίμιο Σταυρό. Πίσω ἀπό τόν Σταυρό, ἀφήνει νά φανεῖ τό λαμπερό Φῶς τῆς Ἀναστάσεως, σάν νά μᾶς λέει: Μήν δίνετε καθόλου σημασία στίς δυσκολίες, αὐτός ὁ ἀνηφορικός δρόμος πού τώρα βαδίζετε, ὁδηγεῖ στήν Ἀνάσταση! Μεγάλη Τεσσαρακοστή σημαίνει πορεία πρός τό Πάσχα, μήν τό ξεχνᾶτε οὔτε στιγμή αὐτό Χριστιανοί!
Αὐτό φαίνεται καθαρά στούς ὕμνους τοῦ ὄρθρου τῆς σημερινῆς Κυριακῆς τῆς Σταυροπροσκυνήσεως καί ἰδιαίτερα στόν κανόνα της. Τά ὑπέροχα τροπάρια αὐτοῦ τοῦ κανόνα, ἔχουν ἀναστάσιμο χαρακτήρα καί ψάλλονται μέ τόν ἴδιο ἀκριβῶς χαρμόσυνο ρυθμό πού ψάλλεται καί ὁ Ἀναστάσιμος κανόνας. Σέ κάποιο τροπάριο, ὁ ἱερός ὑμνογράφος, παρουσιάζει τόν Ἄγγελο νά λέει στίς Μυροφόρες γυναῖκες νά σταματήσουν νά θρηνοῦν γιατί ἀναστήθηκε ὁ Χριστός. Σέ ἄλλο σημεῖο, μᾶς κάνει νά νοιώσουμε ἀπέραντη εὐγνωμοσύνη πρός τό Χριστό, ἐπειδή μᾶς χάρισε τόν τίμιο Σταυρό του, γιά νά μᾶς δίνει ἐλπίδα, νά μᾶς ἐδυναμώνει, νά μᾶς στηρίζει στόν ἀγῶνα γιά τήν σωτηρία μας, νά θεραπεύει τά πάθη μας καί νά εἶναι γιά ὅλους μας ἡ θύρα πού μᾶς εἰσάγει στόν Παράδεισο.
Ὁ τίμιος Σταυρός μπορεῖ κάποτε νά ἦταν ὄργανο καταδίκης, τό πιό ἀτιμωτικό ξῦλο, πάνω στό ὁποῖο θανατώνονταν ὅλοι οἱ μεγάλοι κακοῦργοι και βαρυποινίτες, ἀπό τήν στιγμή ὅμως πού ὁ μόνος ἀναμάρτητος Κύριος καταδέχτηκε νά καρφωθεῖ πάνω σέ αὐτό καί νά τό ποτίσει μέ τό πανάγιο Αἷμά Του, μεταβλήθηκε σέ ὄργανο σωτηρίας. Ἔγινε τό πιό εὐλογημένο ξῦλο πού ὑπάρχει στόν κόσμο, τό σημάδι τῆς ὑπέρτατης θυσίας, ἀλλά καί τῆς δόξας τοῦ Κυρίου μας. Ἡ μεγάλη του ἀξία προέρχεται ἀκριβῶς ἀπό Τόν σταυρωθέντα Κύριο. Ὅταν τόν προσκυνοῦμε εὐλαβικά - καί μάλιστα αὐτή την περίοδο πού καθαριζόμαστε μέσα ἀπό τήν ἐγκράτεια - προσκυνοῦμε τόν ἴδιο τόν Χριστό μας πού προσηλώθηκε πάνω σέ αὐτόν.
Ὁ τίμιος Σταυρός εἶναι τό στήριγμα ὅλων τῶν πιστῶν, τό ἀκαταμάχητο ὅπλο μας, τό ἀκατάλυτο τεῖχος πού περιτειχίζει τήν Ἐκκλησία μας, εἶναι ὁ Παράδεισός της. Ἡ σίγουρη καί πολύ ἀποτελεσματική παρηγοριά μας καί ἀνακούφιση στίς ἀδικίες, στίς συκοφαντίες, στίς ἀπάτες, στούς φθόνους, στά ψεύδη, στά ἐγκλήματα πού μᾶς κατακλύζουν καθημερινά καί φαρμακώνουν ὁλόκληρη τήν ζωή μας.
Γιά νά ἀντιμετωπίσουμε ὅλες αὐτές τίς δυσάρεστες καταστάσεις, εἶναι ἀνάγκη νά ἔχουμε πάντα τόν τίμιο Σταυρό ὄχι μόνο πάνω μας, ἀλλά κυρίως μέσα μας. Ἔχει τήν δύναμη νά φωτίζει τόν νοῦ καί τήν διάνοιά μας μέ τίς ἀκτῖνες τῆς θείας γνώσεως καί σοφίας. Νά μᾶς ἐνδυναμώνει στήν σταυρική μας πορεία καί νά γλυκαίνει τήν καρδιά μας ἀπό τίς πικρές στιγμές ὅλων τῶν δοκιμασιῶν. Ἔχει τήν Χάρη τοῦ Χριστοῦ πού σταυρώθηκε πάνω του ἀπό ἀγάπη καί μόνον γιά τήν σωτηρία μας. Ἡ ἐκ μέρους μας παραδοχή τοῦ γεγονότος ὅτι - τίς περισσότερες φορές - ἔχουμε κι ἐμεῖς εὐθύνη μέ τίς ἄτοπες πράξεις μας γιά τίς δοκιμασίες πού ὑπομένουμε, ἐνῶ ὁ Χριστός ὑπέφερε γιά μᾶς ἐνῶ ἦταν ἀναμάρτητος, μᾶς κάνει νά δεχόμαστε ὅτι μᾶς ἀξίζει νά ὑπομείνουμε περισσότερα δυσάρεστα. Ἔτσι γινόμαστε καί κοινωνοί τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ. Ὑποφέρουμε δηλαδή κι ἐμεῖς ἐλάχιστα στή ζωή μας, ἐνῶ Ἐκεῖνος ὑπέμεινε πάρα πολλά γιά χάρη μας. Αὐτό εἶναι μία μεγάλη παρηγοριά καί ἕνας πολύ καλός τρόπος γιά νά ἑλκύσουμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί νά εἴμαστε συγκαταβατικοί ἀπέναντι στά σφάλματα τῶν ἀδελφῶν μας. Τό νά ἀποκτᾶ κανείς, ἔστω καί σέ πολύ μικρό βαθμό, μία γεύση τῆς ὀδύνης τοῦ Σταυροῦ, δέν εἶναι μόνο μία μεγάλη εὐλογία, ἀλλά καί μία πολύ ἀποτελεσματική προτροπή γιά μετάνοια καί ἐπανόρθωση τῆς πορείας τῆς ζωῆς μας.
Λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ὅτι τίς παλαιότερες ἐποχές, ὅταν κάποιος βασιλιᾶς ἐπρόκειτο νά ἐπισκεφθεῖ ἐπίσημα μία πολιτεία, προπορεύονταν τά νικηφόρα ἐμβλήματα τῆς ἐξουσίας του, οἱ σημαῖες του, τά λάφυρα πού πῆρε ἀπό τούς ἐχθρούς πού νίκησε. Τά ἔβλεπε ὁ λαός καί χαιρόταν καί ὕστερα ἀκολουθοῦσε θριαμβευτικά ἐκεῖνος πανηγυρίζοντας μαζί μέ τόν λαό του. Τό ἴδιο ἀκριβῶς συμβαίνει καί ἐδῶ: Μετά ἀπό λίγο,ὁ Βασιλιᾶς τῶν Οὐρανῶν μέ τόν Σταυρό θά νικήσει τόν θάνατο καί θά πάρει σάν λάφυρα ἀπό τόν Ἄδη ὅλους τούς νεκρούς πού θά τόν πιστέψουν. Πρίν λοιπόν φθάσει στήν Ἀνάσταση, μᾶς παρουσιάζει τόν Ζωοποιό Σταυρό του,πού εἶναι ἡ ἔνδοξη βασιλική του σημαία, γιά νά μᾶς δώσει χαρά καί κουράγιο, νά μᾶς ξεκουράσει, ὥστε νά συνεχίσουμε τήν προσπάθεια καί νά φθάσουμε χαρούμενοι ὥς τό τέλος.
Τότε, κατά τήν χαρμόσυνη καί ὁλόφωτη νύχτα τῆς Ἀναστάσεως, θά εἴμαστε ὅλοι μας ἕτοιμοι νά τόν ὑποδεχτοῦμε θριαμβευτή καί ἔνδοξο νικητή. Ὅσο πιό πολύ ἀγωνίζεται κανείς στό στάδιο αὐτό, τόσο καί μεγαλύτερη θά εἶναι καί ἡ μετοχή του στή χαρά τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ. Ὅσο πιό πολύ ὑπομένουμε καρτερικά ὅλες τίς θλίψεις καί τίς δοκιμασίες πού μᾶς προξενεῖ ὁ ἀντίδικος διάβολος καί τά ὄργανά του, τόσο πιό πολύ γινόμαστε κοινωνοί τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ μας. Στό μέτρο, λοιπόν, πού βιώνει κανείς τό πάθος τοῦ Χριστοῦ καί συμπάσχει μαζί του, νοιώθει καί τήν χαρά τῆς νίκης του καί χαίρεται τό μέγα θαῦμα τῆς Ἀναστάσεως.
π.Γ.Τ.