«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Ε΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. η' 28-34, θ1)
Κυριακή 5 Ιουλίου 2014
Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, μας παρουσιάζει ένα θαύμα του Κυρίου που έγινε στην περιοχή της Δεκαπόλεως στην περιοχή των Γαδάρων ή Γεργέσων. Στην λεγομένη χώρα των Γαδαρηνών. Σ' αυτή την περιοχή, στις παρυφές της Γαλιλαίας, πλησίον της λίμνης της Τιβεριάδος -που ήταν τόσο μεγάλη που την έλεγαν θάλασσα της Γαλιλαίας- συναντά ο Κύριος δύο ανθρώπους που είχαν καταληφθεί από δαιμονικά πνεύματα. Δύο ανθρώπους που αποτελούσαν φρικτό θέαμα, ήσαν όπως λέγει ο Ευαγγελιστής "χαλεποί λίαν". Έμεναν στα μνήματα, δεν δεχόταν πάνω τους ενδύματα, ξέσχιζαν το σώμα τους με πέτρες, προκαλώντας τέτοιο τρόμο σε όποιον τους συναντούσε, ώστε να αποφεύγουν οι διαβάτες να περνούν από το μέρος εκείνο.
Οι δαιμονισμένοι, ή μάλλον τα εντός αυτών πονηρά πνεύματα, ξεκινούν ένα διάλογο με τον Κύριο, οποίος καταλήγει στην παράκληση των δαιμόνων να τους επιτρέψει να εισέλθουν σε μία αγέλη χοίρων που έβοσκε στον τόπο εκείνο. Ας σημειωθεί ότι τόσο η εκτροφή, όσο και η αγοραπωλησία και η κατανάλωση χοιρινού κρέατος ήταν απαράδεκτα για τους Εβραίους, ρητώς απαγορευμένα από τον μωσαϊκό νόμο.
Ο Κύριος επιτρέπει στους δαίμονες να καταλάβουν τους χοίρους, οι οποίοι χοίροι στην συνέχεια, υπό την επήρεια των δαιμόνων, πέφτουν από τον γκρεμό και πνίγονται όλοι στα νερά της λίμνης. Οι δε δαιμονισμένοι απέρχονται θεραπευμένοι, αναγγέλλοντας στους συμπατριώτες τους τα θαυμαστά γεγονότα. Βλέπουμε τον Κύριο, στην σημερινή περικοπή, να κάνει ένα -τρόπον τινά- "καταστροφικό" θαύμα.
Ενώ τα θαύματα του Κυρίου είχαν ευεργετικό για τους ανθρώπους αποτέλεσμα, το θαύμα αυτό, καθώς και το θαύμα της "ξηρανθείσης συκής" είναι τα μόνα "καταστροφικά" θαύματα. Δύο θαύματα που ψέγουν την παρανομία και την στιγματίζουν προκαλώντας βλάβη όχι σε ανθρώπους αλλά στους χοίρους και στην συκιά αντίστοιχα. Ο Κύριος -όπως χαρακτηριστικά τονίζουν οι ερμηνευτές των ευαγγελίων- λυπάται τα ανθρώπινα πλάσματα και δείχνει την καταδίκη των αμαρτωλών και πονηρών πραγμάτων όχι μέσα από την βλάβη κάποιου ανθρώπου, αλλά μέσα από φθορά αψύχων όντων.
Αναγγέλλουν λοιπόν οι δύο θεραπευμένοι Γαδαρηνοί, στους συμπατριώτες του, την θαυμαστή θεραπεία τους, αλλά και την παντελή καταστροφή των χοίρων. Οι δε λοιποί κάτοικοι της περιοχής οι Γαδαρηνοί οι θεωρητικά υγιείς και όχι υπό την δαιμονική επίδραση, εμφανίζουν μια ιδιότυπη συμπεριφορά μόλις πληροφορούνται τα γεγονότα. Ζητούν επίμονα από τον Κύριο να φύγει μακριά από τον τόπο τους.
Αιτία;; Ο φόβος! Τα θαυμαστά αυτά γεγονότα τους προκαλούν φόβο, ένα φόβο όμως που αποδεικνύεται εξαιρετικά επιζήμιος. Δεν είναι ο φόβος αυτός το δέος ενώπιον της δυνάμεως του Θεού. Ένα τέτοιο δέος θα τους έκανε να ανοίξουν τα μάτια και τα αυτιά της ψυχής και του σώματός τους για να δουν και να ακούσουν την Αλήθεια. Εάν είχαν τέτοιο δέος θα άνοιγαν τις πύλες της πόλης τους για να δεχθούν την Αλήθεια στο πρόσωπο του Κυρίου. Αντίθετα οι Γαδαρηνοί κλείνουν τα μάτια, τα αυτιά και την πόλη τους αρνούμενοι την Αλήθεια και αποδιώκοντας την Σωτηρία τους.
Μοιάζουν με τον τραγικό εκείνο ασθενή που ενώ έχει πρόσβαση σε ιατρούς και δυνατότητα θεραπείας, από φόβο αρνείται κάθε ιατρική παρέμβαση και ως εκ τούτου κάθε δυνατότητα θεραπείας.
Ο φόβος λοιπόν για τους Γαδαρηνούς είναι καταλυτικός. Φοβούνται μη χάσουν τις άνομες πηγές κέρδους, όπως ήταν αυτή από την εκμετάλλευση των χοίρων. Φοβούνται μήπως διαταραχθεί η ψευδής ισορροπία της ζωής τους, η οποία στηριζόταν πάνω στην παρανομία και στο ψεύδος.
Μόνοι δε στο τέλος μένουν οι θεραπευμένοι δαιμονισμένοι. Αυτοί όχι μόνο δεν φοβούνται τον Κύριο, αλλά σύμφωνα με την διήγηση του Ευαγελιστού Μάρκου, ζητούν να Τον ακολουθήσουν. Εκείνος όμως τους αποτρέπει από το να Τον ακολουθήσουν. Αλλά τους αφήνει πίσω στον τόπο τους, ως μάρτυρες και κήρυκες των θαυμασίων Του.
Για άλλη μια φορά τα γεγονότα των Ευαγγελίων είναι ανατρεπτικά. Από μία πόλη σώζονται τελικά οι "απόβλητοι", "οι εν τοις μνημείοις". Αυτοί που -για ποιος ξέρει πόσο χρόνο- ήταν φρικτοί και αποτρόπαιοι, ήταν "χαλεποί λίαν".
Είθε αγαπητοί αδελφοί, ο Κύριος να απομακρύνει από την ψυχή μας κάθε φόβο που μας κρατάει μακριά Του, όπως δυστυχώς έμειναν οι κάτοικοι της χώρας των Γαδαρηνών. Αντίθετα ας Τον παρακαλούμε να φυτεύει στην καρδιά μας τον φόβο, το δέος που απέκτησαν οι θεραπευμένοι δαιμονισμένοι συμπατριώτες τους. Τον φόβο εκείνο που τους έφερε κοντά στον Κύριο και την Βασιλεία Του, Αμήν!
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΣΤ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. θ΄1-8)
12η Ιουλίου 2015
Μετά το θαύμα της θεραπείας των δύο δαιμονιζομένων στην χώρα των Γαδαρηνών, ο Κύριος διωγμένος από τους κατοίκους της χώρας εκείνης επιστρέφει δια πλοίου μέσα από την λίμνη της Τιβεριάδος, στην «ιδίαν πόλιν», δηλαδή την Καπερναούμ. Η δε λέξη Καπερναούμ στα εβραϊκά σημαίνει «τόπος παρηγοριάς -παρακλήσεως» και ήταν η πόλη που ο Κύριος είχε ως κέντρο της ιεραποστολικής Του δράσεως.
Εκεί ο Κύριος διδάσκει σε ένα σπίτι όπου τέσσερεις άνθρωποι φέρνουν πάνω σε ένα κρεβάτι έναν παράλυτο άνθρωπο για να τον θεραπεύσει. Οι δε ευαγγελιστές Μάρκος και Λουκάς, διηγούνται και το τέχνασμα των τεσσάρων αυτών συνοδών του παραλυτικού ,οι οποίοι λόγω συνωστισμού και αδυναμίας προσεγγίσεως, κατεβάζουν τον παράλυτο με σχοινιά, από την στέγη του σπιτιού.
Ο Κύριος ακολουθεί μια σειρά ενεργειών, με σκοπό όχι μόνο να θεραπεύσει τον ασθενή, αλλά και να μας δώσει διαχρονικά διδάγματα, διότι και τα θαύματα Του αποτελούν προέκταση της διδασκαλίας Του.
Ως θαύμα εδώ θεωρούμε όλοι την θεραπεία του παραλυτικού. Αλλά όπως λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος το θαύμα δεν είναι μία απλή «σύσφιξη των μελών» του παραλύτου που τον κάνουν να σηκωθεί από το κρεβάτι του πόνου. Αυτό έπεται ενώ πριν από αυτό προηγούνται άλλες πράξεις του Κυρίου.
Πρώτον ο Κύριος βλέπει την πίστη τους, την πίστη του ίδιου του παραλύτου αλλά κυρίως την πίστη αυτών που τον έφεραν κοντά Του. Βλέπει την πίστη τους από το αποτέλεσμα των πράξεών τους. Κάνουν τα αδύνατα δυνατά προκειμένου ο άρρωστός τους, ο παράλυτος, να φτάσει στον Χριστό.
Σκαρφαλώνουν ακόμα και στην στέγη του σπιτιού και μεταφέρουν από εκεί το κρεβάτι, κάνουν πράξεις που απαιτούν ιδιαίτερη προσπάθεια αφενός και ισχυρή πίστη αφ’ έτέρου. Βεβαίως ο Κύριος σαν καρδιογνώστης βλέπει την ζέση της πίστεως εκτός από τις πράξεις και μέσα στην καρδιά των ανθρώπων. Αυτή λοιπόν την πίστη είδε σ΄ αυτούς και προχωρά δίνοντας θάρρος στον παράλυτο. «Θάρσει τέκνον».
Είναι φυσικό ο παράλυτος να είναι φοβισμένος και απογοητευμένος πρώτα-πρώτα από την ίδια την σωματική του αρρώστια. Διότι η παράλυσή του ήταν τέτοια που μεταφερόταν από τέσσερεις ανθρώπους και πάνω σε κρεβάτι. Αλλά ήταν οπωσδήποτε φοβισμένος εκτός από την ασθένειά του και από το βάρος των αμαρτιών του.
«Θάρσει τέκνον, αφεωνταί σοι, αι αμαρτίαι σου. Θάρρος, παιδί μου, σου συγχωρήθηκαν οι αμαρτίες σου.»
Ο Κύριος αφού δίνει θάρρος προχωρά και στην κυρίως θεραπεία. Θεωρεί ότι το πρώτιστο βήμα για κάθε θεραπεία είναι η απαλλαγή από την αμαρτία και δεύτερον η ίαση του σώματος.
Ο Κύριος όμως είναι, όπως είπαμε, καρδιογνώστης και διακρίνει και τους λογισμούς των γραμματέων που είναι παρόντες. Διακρίνει την πονηρία της σκέψεώς τους, διότι εκλαμβάνουν την άφεση των αμαρτιών ως απαράδεκτη και βλάσφημη πράξη. Βλέπουμε εδώ ότι μέσα στην ψυχή του ανθρώπου μπορούν να κινηθούν τα πιο αντίθετα συναισθήματα και οι πιο αντιφατικές καταστάσεις. Εδώ βλέπουμε να κινείται η πίστη και η αμφιβολία. Η μεν πίστη του παραλύτου και των δικών του οδηγεί στο θαύμα. Η δε αμφιβολία και η καχυποψία των γραμματέων οδηγεί στην απόρριψη και την απομάκρυνση τους από τον Κύριο.
Τέλος ο Κύριος επικυρώνει την εξουσία Του επί του πνευματικού και υλικού κόσμου, χαρίζοντας και την θεραπεία του σώματος στονπαραλυτικό.
Πρώτο και κύριο λοιπόν στοιχείο που μας οδηγεί κοντά ή μας απομακρύνει από τον Θεό είναι για τον άνθρωπο οι λογισμοί.
Ο λογισμός κατά τους πατέρες της Εκκλησίας προηγείται της αμαρτίας. Η δε αμαρτία είναι ουσιαστικά η πραγματοποίηση του λογισμού. Είναι δε φυσικό το ερώτημα, υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί;
Ο Κύριος μας τον αποκαλύπτει μέσα από την θεραπεία του παραλύτου στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Το «Θάρσει τέκνον, αφεωνταί σοι, αι αμαρτίαι σου. Θάρρος, παιδί μου, σου συγχωρήθηκαν οι αμαρτίες σου», απευθύνεται σε όλους.
Όλους μάς καλεί ο Κύριος να έχομε θάρρος διότι συγχωρούνται οι αμαρτίες μας. Πίστη, Θάρρος Μετάνοια αυτά οδήγησαν τον παραλυτικό του σημερινού ευαγγελίου στο θαύμα. Αυτά οδηγούν τον άνθρωπο στην απαλλαγή πρωτίστως και ουσιαστικώς από την πνευματική ασθένεια που αποτελεί και το μεγαλύτερο κακό –μάλιστα δε κατά τους πατέρες είναι το καθαυτό ‘’φυσικό κακό’’- για τον άνθρωπο. Ο δε απαλλαγμένος από την πνευματική αρρώστια άνθρωπος, όχι μόνο θα πλησιάζει τον Θεό ο ίδιος αλλά θα βοηθά –όπως οι συμπαραστάτες του σημερινού παραλύτου- και τον πονεμένο και ασθενή συνάνθρωπο να βλέπει ακόμη και τον πόνο και την ασθένεια μέσα από το πρίσμα της Αγάπης του Θεού, Αμήν!
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Δ΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
19η Ιουλίου 2015
Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή, από το πέμπτο κεφάλαιο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, αποτελεί μέρος της Επί του Όρους Ομιλίας του Κυρίου. Σε αυτή ο Κύριος, μας παρουσιάζει την ηθική διδασκαλία Του. Προσδιορίζει τα ηθικά κριτήρια που πρέπει να χαρακτηρίζουν την συμπεριφορά και την εν γένει στάση της ζωής των μαθητών Του και κατ΄επέκταση όσων ακολουθήσουν, ανά τους αιώνες, το κήρυγμά Του.
Πρώτον ο Κύριος καλεί τους μαθητές του Λόγου του, τους χριστιανούς, να αποτελέσουν φωτεινά παραδείγματα μέσα στον κόσμο, με την συμπεριφορά τους, με τον φωτεινό τρόπο της ζωής τους.
Υμείς εστέ το φως του κόσμου. Ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς. Εσείς είστε το φως για τον κόσμο. Έτσι να λάμψει και το δικό σας φως μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξολογήσουν τον ουράνιο Πατέρα σας.
Τονίζει ο Κύριος ότι ο τρόπος με τον οποίο θα λάμψει το φως, όλων όσων θέλουν να λέγονται χριστιανοί στον κόσμο αυτό, θα είναι κυρίως με το παράδειγμα των έργων τους και όχι με τα λόγια τους. Ουσιαστικά καλούμαστε να παρουσιάσουμε τον Λόγο του Θεού και της Βασιλείας Του έμπρακτα, με τις πράξεις μας, και μάλιστα τόσο πειστικά, ώστε να γίνει αυτό αιτία δοξολογίας του ονόματος του Θεού.
Ας θυμηθούμε όμως την ιστορική πορεία της Εκκλησίας.
Πριν από όλους, εκείνοι οι οποίοι έκαναν πράξη τον λόγο του ευαγγελίου ήσαν οι απόστολοι και μετά από αυτούς, οι πρώτοι και κορυφαίοι άγιοι της Εκκλησίας, οι άγιοι μάρτυρες. Από τις πρώτες ακόμα ημέρες της Εκκλησίας, βλέποντας οι άνθρωποι την πίστη και το θάρρος της ομολογίας των μαρτύρων ακολούθησαν τον Χριστό και συχνά ακολουθούσαν με την σειρά τους και εκείνοι, την οδό της ομολογίας δια του μαρτυρίου.
Εάν όμως τα έργα μας είναι αντίθετα με τον λόγο του Θεού τότε, όχι μόνο βλάπτομε τον εαυτό μας ζώντας υποκριτικά αλλά δυσφημούμε το όνομα του Θεού ενώπιον των ανθρώπων. Είναι τραγικό να υπάρχει αντίφαση μεταξύ των έργων και των λόγων μας. Δηλαδή θεωρητικά να δεχόμαστε και ίσως μάλιστα να διακηρύττουμε τον λόγο του Θεού αλλά οι πράξεις μας, τα έργα μας να δείχνουν το αντίθετο. Τότε και εμείς απομακρυνόμαστε από την σωτηρία, αλλά επιπλέον χάνουμε και την δυνατότητα της καλής μαρτυρίας. Έτσι συμβάλλουμε ώστε το κήρυγμα του Ευαγγελίου να ακυρώνεται εξαιτίας μας ενώπιον των ανθρώπων.
Δεύτερον, συνεχίζει ο Κύριος την διδασκαλία Του, απευθυνόμενους σε όλους εκείνους οι οποίοι ανά τους αιώνες κηρύττουν τον Λόγο Του, με λόγους και με πράξεις και καθορίζει τα κύρια κριτήρια της αποδοχής ή μη του έργου τους. Κορυφαίο κριτήριο, η ακρίβεια της πίστεως . ‘’Ος εάν ουν λύση μίαν των εντολών τούτων των ελαχίστων και διδάξη ούτω τους ανθρώπους, ελάχιστος κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών. Όποιος, λοιπόν, καταργήσει ακόμα και μία από τις πιο μικρές εντολές αυτού του νόμου και διδάξει έτσι τους άλλους, θα θεωρηθεί ελάχιστος στη βασιλεία του Θεού’’.
Όποιος αλλοιώσει με τα λόγια και με τις πράξεις του, έστω και ελάχιστα, το ορθό νόημα του Θείου Λόγου και το μεταφέρει αλλοιωμένο στους ανθρώπους και παραχαράξει έτσι την Αλήθεια, δεν έχει θέση στη Βασιλεία του Θεού. Αντίθετα εκείνος που θα διατηρήσει την Αλήθεια του Θείου Λόγου αναλλοίωτη, αυτός θα ονομαστεί μέγας. Το παράδειγμα των έργων, όσο καλά και εάν είναι αυτά, για να αποδώσει καρπούς πρέπει να φέρει την σφραγίδα της ορθής πίστεως. Για να δώσει λοιπόν ο χριστιανός την καλή του μαρτυρία ενώπιον των ανθρώπων, θα πρέπει να έχει πρωτίστως και απαραιτήτως, ακλόνητη ορθόδοξο πίστη, συνοδευόμενη από έναν επίσης θεάρεστο βίο που θα γίνεται υπόδειγμα χάρη στα καλά του έργα.
Βρίσκει δε εφαρμογή ο λόγος του σημερινού Ευαγγελίου στα πρόσωπα των 630 πατέρων της Τετάρτης (Δ΄) Οικουμενικής που συγκροτήθηκε το έτος 451 μΧ, επί Αυτοκρατορίας του Αγίου Μαρκιανού και της Αγίας Πουλχερίας, στην Χαλκηδόνα μια πόλη που βρίσκεται στις ακτές του Βοσπόρου, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη. Η Σύνοδος αυτή συνεκλήθη να αντιμετωπίσει την αίρεση του μονοφυσιτισμού, της οποίας κύριοι εκπρόσωποι απέβησαν οι αιρετικοί Ευτυχής και Διόσκορος.
Οι Άγιοι Πατέρες, παραμένοντας πιστοί στις Αποστολικές Παραδόσεις και στους πριν από αυτούς Πατέρες της Εκκλησίας, αντέκρουσαν την πλάνη του μονοφυσιτισμού και ομολόγησαν την αυθεντική πίστη της Εκκλησίας και του Ευαγγελίου: ότι δηλαδή ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, και ότι οι δύο φύσεις –η θεία και η ανθρώπινη- δεν συγχέονται, δεν έχουν υποστεί αλλοίωση, δεν διαιρούνται και δεν χωρίζονται, τόσο κατά την Ενανθρώπηση όσο και μετά από αυτή, αλλά διατηρεί η καθεμιά τα δικά της ιδιαίτερα γνωρίσματα και ιδιότητες, και συμμετέχουν και οι δύο στο έργο της σωτηρίας του κόσμου.
Οι Άγιοι Πατέες της Τετάρτης (Δ΄) Οικουμενικής Συνόδου, έχοντας τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, έδωσαν αγώνες πνευματικούς για να αποτρέψουν την παραχάραξη της αληθινής, της ορθοδόξου πίστεως. Στάθηκαν όμως στο ύψος αυτό της ομολογίας διότι είχαν και τις δύο προυποθέσεις που μας έθεσε το σημερινό ευαγγελικο ανάγνωσμα. Είχαν και την ορθή πίστη ακλόνητη και βεβαία και τα έργα τους ήταν τέτοια που και δι΄αυτών φώτιζαν τον κόσμο. Δίκαια η Εκκλησία μας σήμερα τους τιμά, διότι στα πρόσωπα των Αγίων Πατέρων εφαρμόζεται ο ακροτελεύτιος λόγος του σημερινού Ευαγγελίου: «ος δ΄ αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών. Όποιος τηρήσει όλες τις εντολές Μου και διδάξει έτσι και τους άλλους, αυτός θα θεωρηθεί μεγάλος στη βασιλεία του Θεού».
Αγαπητοί αδελφοί, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε αφενός ότι η πίστη μας κάνει χριστιανούς, αλλά η ζωή μας, μας αποδεικνύει χριστιανούς. Αφετέρου δε ότι έχομε ιερό χρέος απέναντι στην αγάπη του Κυρίου μας, η όλη δραστηριότητα μας μέσα στον κόσμο, να είναι φωτεινή ώστε να έχει αγαθοεργό καρποφορία κατά το πρότυπο των τιμωμένων σήμερα Αγίων Πατέρων, των οποίων η αγία ευχή είθε να μας συνοδεύει σε όλη μας την ζωή. Αμήν!
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. Κεφ. Ιδ΄. 14 – 22)
26η Ιουλίου 2015
Στην σημερινή Ευαγγελική περικοπή ο ευαγγελιστής Ματθαίος, μας περιγράφει ένα από τα πιο γνωστά θαύματα του Κυρίου, τον πολλαπλασιασμό των άρτων και των ιχθύων και τον εξ αυτών χορτασμό πέντε χιλιάδων ανδρών μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Υπήρξε δε τόσο εντυπωσιακό το θαύμα αυτό, ώστε αναφέρεται και από τους τέσσερεις ευαγγελιστές. Η δε Εκκλησία αφετέρου, μας το υπενθυμίζει με την ακολουθία της αρτοκλασίας, την οποία συχνά επαναλαμβάνει στην λατρευτική Της ζωή.
Ο Κύριος, συνήθιζε να κηρύττει τον Λόγο Του σε μέρη ήσυχα και ερημικά, τον βλέπουμε επί παραδείγματι να ομιλεί στο βουνό, στην επί του Όρους Ομιλία. Τον βλέπουμε στην σημερινή περικοπή, να ευρίσκεται με τους Μαθητές του και χιλιάδες άλλους ανθρώπους σε έρημο τόπο και ενώ η ώρα ήταν ήδη περασμένη και η αδυναμία εξεύρεσης τροφής προφανής. Έπρεπε λοιπόν να αντιμετωπιστεί η ανάγκη τροφοδοσίας του μεγάλου πλήθους των ακροατών του, τη στιγμή που οι Μαθητές είχαν μαζί τους, μόνο πέντε άρτους και δύο ψάρια. Αυτά, όμως, τα ολίγα υλικά αγαθά, κάτω από την παντοδύναμη ενέργεια της Θείας ευλογίας του Κυρίου, πολλαπλασιάσθηκαν και όχι μόνον έφθασαν για να χορτάσουν τα πλήθη των ανθρώπων, αλλά περίσσεψαν και δώδεκα κοφίνια γεμάτα από τα περισσεύματα.
Είναι γνωστό ότι τα θαύματα του Κυρίου δεν ήταν ανεξάρτητα από την διδασκαλία Του. Το θαυματουργικό έργο του Κυρίου αποτελεί προέκταση και επικύρωση του διδακτικού Του έργου.
Στο συγκεκριμένο λοιπόν θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων ανδρών, ας σταθούμε σε τρία σημεία που μας δίδουν ιδιαίτερα διδακτικά μηνύματα.
Το πρώτο είναι το γεγονός ότι ο Χριστός φροντίζει, με ιδιαίτερη επιμέλεια και αγάπη, για τις υλικές ανάγκες των ανθρώπων. Δεν περιορίστηκε μόνο στην μετάδοση της Θείας αλήθειας, διά του κηρύγματός Του, αλλά ενδιαφέρθηκε για τον χορτασμό των ακροατών του, όπως ακριβώς πράττουν οι γονείς για τα παιδιά τους. Η συμβολική αυτή ενέργεια του Κυρίου δεν είναι τυχαία, αλλά αποκαλύπτει το γεγονός ότι η ύλη και το ανθρώπινο σώμα, καθώς είναι δημιουργήματα του Θεού, έχουν ιδιαίτερη αξία και ιερότητα. Απέναντί τους οφείλουμε να επιδεικνύουμε την δέουσα προσοχή, χωρίς ούτε να τα υπερτιμούμε ούτε να τα υποτιμούμε. Οφείλουμε να ιεραρχούμε τα πράγματα με τέτοιο τρόπο, ώστε να προτάσσουμε τις ανάγκες της ψυχής, η καλλιέργεια της οποίας είναι το έργο και ο αγώνας της πνευματικής μας ζωής.
Έχοντας αυτή την προτεραιότητα δεν θα πρέπει παράλληλα να αδιαφορούμε και για την διαχείριση των υλικών πραγμάτων, που μάς χαρίζει ο Θεός, βάζοντάς τα, όμως πάντοτε στη σωστή τους θέση.
Σ’ αυτό το πλαίσιο κινούμενη και η Εκκλησία μας, ανέπτυσσε και αναπτύσσει, το πολύπλευρο και πολυσήμαντο κοινωνικό και φιλανθρωπικό Της έργο, το οποίο αποσκοπεί στην θεραπεία των υλικών αναγκών του ανθρώπου, με πρώτιστο, όμως, ενδιαφέρον Της την προαγωγή της πνευματικής ζωής και την σωτηρία της ανθρώπινης ψυχής.
Το δεύτερο σημείο που θα πρέπει επισημάνουμε είναι το πνεύμα της οικονομίας. «Και ήραν το περισσεύον των κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. Και μάζεψαν τα περισσεύματα από τα κομμάτια, δώδεκα κοφίνια γεμάτα». Ζητά ο Κύριος την συλλογή των περισσευμάτων και αυτή ήταν μια κίνηση εξίσου συμβολική. Η αλόγιστη χρήση των υλικών αγαθών και η κατασπατάλησή τους, μάλιστα σε περιόδους μεγίστης ανέχειας ή οξυμένης οικονομικής κρίσης, σαν κι αυτή που βιώνει στις μέρες μας ο κόσμος γενικά, αλλά και η πατρίδα μας ειδικότερα, είναι νοοτροπία άκρως εγωιστική. Είναι στάση ζωής άφιλη και ανάδελφη, καταδεικνύοντας δυστυχώς την έλλειψη αγάπης που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο κόσμο. Δίπλα μας τα προβλήματα των ανθρώπων διαρκώς οξύνονται. Συνάνθρωποί μας αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Είναι κίνηση αδικαιολόγητη και απάνθρωπη, η σπατάλη και ο προκλητικός τρόπος ζωής, τη στιγμή που η κάθε λογική οικονομία θα μπορούσε να αποβεί ευεργετική για τους έχοντες ανάγκη συνανθρώπους μας. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο λόγος του Κυρίου στους Μαθητές του, όταν του επισημαίνουν την έλλειψη τροφής: «Δότε αυτοίς υμείς φαγείν. Δώστε τους εσείς να φάνε», απευθύνεται στον κάθε χριστιανό. Ο χριστιανός ο οποίος θέλει να είναι συνεπής απέναντι στον λόγο του Θεού πρέπει να κατανοήσει εις βάθος ότι τα αγαθά που ο Θεός μάς χάρισε, ανήκουν σε όλους. Όταν αυτή η αρχή δε γίνεται σεβαστή, τότε τα κοινωνικά προβλήματα οξύνονται και οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται.
Και το τρίτο σημείο που θα επισημάνουμε στη σημερινή Ευαγγελική διήγηση είναι η Ευλογία. Ο Κύριος ευλογεί τους άρτους και τα ψάρια. Ευλογεί την ύλη και τα αγαθά που προορίζονται για την κάλυψη των ανθρωπίνων αναγκών.
Το αυτό πράττει, κατά μίμηση του Χριστού και η Εκκλησία.
Ευλογεί όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής, από τις πιο απλές έως τις πλέον σοβαρές. Θέτει τα πάντα υπό την σκέπη και την ευλογία του Θεού, γιατί μόνο έτσι αποδίδουν, ωφελούν και αγιάζουν. Δεν υπάρχει πτυχή της ανθρώπινης ζωής η οποία να μη τυγχάνει της ευλογίας της Εκκλησίας. Δεν υπάρχει ανθρώπινη δραστηριότητα, αλλά και καρπός της γης και της τίμιας εργασίας, στα οποία να μην εκχέεται η ευλογία του Θεού διά της Εκκλησίας. Η Εκκλησία μας ευλογεί, το ψωμί και το κρασί, μετατρέποντάς τα σε Σώμα και Αίμα Χριστού, για να ζήσει ο κόσμος. Ευλογεί το νερό, που γίνεται Αγιασμός στη ζωή των ανθρώπων. Ευλογεί όλους και όλα αποδεικνύοντας, με τον τρόπο αυτό, την άπειρη αγάπη και το έλεος του Θεού. Οτιδήποτε βρίσκεται έξω από την χάρη του Θεού και την ευλογία Του, ας μην απατόμεθα γίνεται χωρίς Εκείνον και ως εκ τούτου καταλήγει σε κάτι απατηλό και μάταιο. Μακριά από την Ευλογία του Θεού τα πάντα είναι ρηχά και επιπόλαια.
Είθε λοιπόν ο Κύριος που ευλόγησε τους πέντε άρτους και έθρεψε τα πλήθη να μας χαρίζει την Ευλογία Του. Διότι Εκείνος είναι η πηγή του αγιασμού τόσο της πνευματικής μας ζωής όσο και των υλικών μας αναγκών. ΑΜΗΝ!
π. Γ.Ρ.