Το Σάββατο 26-8-2017 το απόγευμα και με αφορμή την συμπλήρωση 200 ετών από την κατασκευή της Ιεράς Λειψανοθήκης της Ιεράς Μονής Αγίου Ελευθερίου Σαγκρίου Νάξου υπό του Καθηγουμένου αυτής Ιερομονάχου Καλλινίκου Βαρβατάκη και την επάνοδό της στην Ιερά Μονή μετά από198 χρόνια (8-11-2015) η Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας έλαβε την πρωτοβουλία για την διοργάνωση Ημερίδας με θέμα «Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΣΑΓΚΡΙΟΥ ΝΑΞΟΥ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ Της ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ- ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΝΑΞΟ- ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ», που είχε προαναγγείλει στο Ημερολόγιο του 2017, η οποία πραγματοποιήθηκε, στον αύλειο χώρο της ως άνω Ιεράς Μονής.
Η έναρξη των εργασιών της Ημερίδας έγινε από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Παροναξίας και Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής κ. Καλλίνικο ο οποίος και απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό. Προηγήθηκε η τέλεση της Ακολουθίας του Αγιασμού. Παρουσιαστής της ροής του προγράμματος ήταν ο Φυσικός κ. Γιώργος Σέργης, Γραμματεύς της Ιεράς Μητροπόλεως Παροναξίας. Σύντομους χαιρετισμούς απηύθυναν ο Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κ. Μανόλης Μαργαρίτης, ο τοπικός Πρόεδρος Σαγκρίου κ. Στέλιος Σκορδιαλός, ο Πρόεδρος του ΝΟΠΠΑΠΑ κ. Μιχάλης Μαρούλης, η Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Νάξου κ. Μαρία Μάρκου, ο Πρόεδρος του Συλλόγου ``ΠΝΟΕΣ`` κ. Θωμάς Γραμματάκος και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Σαγκριωτών ``Η ΠΡΟΟΔΟΣ`` Στρατηγός ε.α. κ. Κωνσταντίνος Βερνίκος.
Τα καθήκοντα του Προέδρου της Α΄ Συνεδρίας ανέλαβε ο Ελλογιμώτατος κ. Στέφανος Ήμελλος, Καθηγητής και Ακαδημαϊκός.
Στην αρχή έλαβε τον λόγο ο π. Κωνσταντίνος Κύλης, ο οποίος και ανέγνωσε επιστολή των εισηγητών (που λόγω εκτάκτου κωλύματος δεν μπόρεσαν να παραστούν) κας Μαρίας Μαγνίσαλη και ο κ. Θεμιστοκλή Μπιλή Αρχιτεκτόνων, που ουσιαστικά αποτελούσε περίληψη του θέματος «Η αναστήλωση της Ιεράς Μονής Αγίου Ελευθερίου Σαγκρίου Νάξου».
Στην συνέχεια το λόγο έλαβε ο κ. Ιωάννης Ησαίας, Φιλόλογος ανέπτυξε το θέμα «Η μεγάλη συμβολή της Εκκλησίας και του Ηγουμένου Δωροθέου Τζιώτη στην παιδεία της Νάξου κατά την προεπαναστατική και μετεπαναστατική εποχή». Την πρώτη συνεδρία έκλεισε ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Κωσταντίνος Κύλης Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως Παροναξίας με Θέμα «Η Ιερά Μονή Αγίου Ελευθερλίου Σαγκρίου Νάξου και η Ιερά Λειψανοθήκη αυτής στους κώδικες και το Αρχείο της Ιεράς Μητροπόλεως Παροναξίας».
Ακολούθησε ολιγόλεπτο διάλειμμα στη διάρκεια του οποίου προσφέρθηκε καφές, χυμοί και κεράσματα ενώ είχαν την ευκαιρία ομιλητές και ακροατήριο να έλθουν σε επαφή ανταλλάσσοντας απόψεις.
Σημ. Η εισήγηση του π. Αντωνίου Απειρανθίτη, με θέμα «Η ίδρυση και η λειτουργία του Ελληνικού Σχολείου στην Ιερά Μονή Αγίου Ελευθερίου υπό του Ιερομονάχου Καλλινίκου Βαρβατάκη», δεν πραγματοποιήθηκε λόγω αιφνιδίας ασθενείας του ομιλητού λίγες ώρες πριν από την έναρξη του Συνεδρίου.
Κατά την δεύτερη Συνεδρία προήδρευσε ο κ. Νίκος Βερνίκος, Οικονομολόγος, πρ. Πρόεδρος της Ο.ΝΑ.Σ .
Στην αρχή έλαβε τον λόγο ο κ. Ιωάννης Τουμπακάρης Αρχιτέκτων – Μηχανικός με θέμα «Η παιδεία στην Νάξο κατά την τουρκοκρατία. Αντανάκλαση της παιδείας του Γένους κατά την περίοδο αυτή». Ακολούθησε η κ. Ματίνα Ουζούνογλου, Συντηρήτρια έργων Τέχνης με θέμα «Τα παλαίτυπα της Ιεράς Μονής Αγίου Ελευθερίου Σαγκρίου Νάξου». Τον κύκλο των ομιλιών έκλεισε ο κ. Γεώργιος Μαστορόπουλος Αρχαιολόγος, που ανέπτυξε το θέμα «Βυζαντινοί Ναοί και Μοναστήρια στην περιοχή Σαγκρίου Νάξου».
Στην ημερίδα συμμετείχαν εκπρόσωποι των τοπικών αρχών, των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων του τόπου, των τοπικών Συλλόγων καθώς και εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής κοινότητας.
Στους εισηγητές και προεδρεύσαντες προσφέρθηκε ωραία Εικόνα, με Βυζαντινή Αγιογραφία, του Αγίου Ελευθερίου, ευγενική χορηγία του π. Ιωάννου Μαϊτού.
