``ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ``
Κυριακή 6 Αυγούστου 2017
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού
Είναι πραγματικά δύσκολο να μιλήσουμε σήμερα για το μεγάλο γεγονός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού. Δύσκολο γιατί κυριαρχεί η παραμόρφωση της ψυχής και κατ΄ επέκταση η παραμόρφωση της ζωής του ανθρώπου.
Σήμερα ο Κύριος προσκαλεί τους μαθητές του, κάθε ένα από εμάς, την ανθρωπότητα ολόκληρη σε μία ανάβαση. Όχι ανάβαση σωματική αλλά ψυχική και πνευματική. Στην κορυφή αυτής της ανοδικής πορείας συναντά ο άνθρωπος τον θεό την αιτία της προσωπικής του μεταμόρφωσης. Ο εγωισμός, η ρίζα του δέντρου της αμαρτίας, που οι καρποί του έχουν τη γεύση την πικρή του θανάτου, προσκαλεί σε μία κατάβαση. Το Ευαγγέλιο δεν είναι τίποτε άλλο παρά αυτός ο ανοδικός, ο σταυρικός βηματισμός προς το φως της Μεταμορφώσεως. Ανάβαση είναι η αγάπη. Ανάβαση είναι η πίστη. Ανάβαση είναι η ταπείνωση. Ανάβαση η συγχωρητικότητα. Ανάβαση η μετάνοια. Όσο ο άνθρωπος ανεβαίνει, βιώνοντας το Ευαγγέλιο, τόσο νιώθει αυτή την πληρότητα, τη χαρά και τη χάρη που ένιωσε ο Απόστολος Πέτρος που ζητά, που ποθεί, που λαχταρά την παραμονή τους σε αυτήν την παραδείσια κατάσταση. Όσο ο άνθρωπος ανεβαίνει τόσο σβήνουν τα χνάρια του θανάτου και η σκοτοδίνη του εγωισμού του διαλύεται. Όταν όμως ο άνθρωπος κατεβαίνει καλλιεργώντας τον εγωισμό, εξορίζοντας την αγάπη, ικανοποιώντας τα πάθη, εξορίζοντας την αγάπη, η σφραγίδα του θανάτου γίνεται εντονότερη και η ύπαρξη του αδειάζει από την ελπίδα.
Είναι πραγματικά δύσκολο να μιλήσουμε σήμερα για την Μεταμόρφωση του Κυρίου. Δύσκολο αφού στο όρος Θαβώρ τα ιμάτια του Κυρίου «ἐγένετο λευκά ὡς το φῶς». Ο άνθρωπος γυμνός από αρετή, από άσκηση από ελεημοσύνη. Γυμνός από Θεό πραγματικά Θεόγυμνος. Εκείνος που δεν ΄΄ντύνεται΄΄ τον Θεό δεν μπορεί να είναι άνθρωπός αλλά απάνθρωπος. Αυτή η συναίσθηση κινεί την καρδιά και την πένα του ιερού υμνογράφου να κραυγάσει στο Νυμφίο Χριστό ΄΄καί ένδυμα ουκ έχω΄΄. Η αίσθηση της γυμνότητας είναι σύμπτωμα που νιώθει Αδάμ μετά την πτώση του. Αυτό το άδειασμα, αυτό το υπαρξιακό κενό, έρχεται ο Κύριος να το θεραπεύσει. Γίνεται ο ίδιος ένδυμα αφού όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χρίστον ενεδύσασθε΄΄.
Είναι δύσκολο σήμερα να μιλήσουμε για Μεταμόρφωση αφού στο συγκλονιστικό αυτό γεγονός ΄΄ ἒλαμψε τό πρόσωπον αὐτοῡὡς ὁἣλιος΄΄ Ο Χριστός πρόσωπο που είναι Φως και ο άνθρωπος απρόσωπος, σκοτεινός και πολλές φορές διπρόσωπος. Η αμαρτία αφανίζει το πρόσωπο, αμαυρώνει την εικόνα του Θεού. Χρειάζεται ο άνθρωπος να εγκαταλείψει την διαστροφή της και να στραφεί προς τον Θεό. Εκείνον που καθαρίζει με το έλεος το πρόσωπο του ανθρώπου και το λαμπρύνει με το φως της αγάπης Του. ΄΄ Ἀνελθών ἐν ὂρει Θαβώρ μεταμορφωθής Χριστέ και την πλάνης πάσαν αμαυρώσας, φῶς ἐξέλαμψας ΄΄ (Ωδής κανων Μεταφορφώσεως).
Φαίνεται δύσκολο το γεγονός της προσωπικής μας μεταμόρφωσης γιατί απουσιάζει η ανοδική πορεία της πνευματικής ζωής, η ταπεινή συναίσθηση της γυμνότητας από αρετή και ο πόθος για Χριστό. Ας παραμερίσουμε ότι δεν μας επιτρέπει να ανέβουμε στο όρος της μεταμόρφωσης. Ας αφήσουμε ότι δεν μας αφήνει να δούμε την δόξα και το Φως στο Χριστού κάνοντας αναπνοή της ψυχής μας αυτά που σήμερα με ευφροσύνη ψάλλουμε ΄΄Λάμψον και ἡμῑν τοῑς ἁμαρτωλοῑς, το φῶς σου το ἀῒδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι΄΄.
``ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ``
ΚΥΡΙΑΚΗ Ι` ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Κυριακή 13 Αυγούστου 2017
Είναι αδελφοί μου τραγική η εικόνα που καταθέτει σήμερα ο Ιερός Ευαγγελιστής Ματθαίος στην λατρευτική μας σύναξη. O Κύριος κατεβαίνει με τους μαθητές του από το Θαβώρ μετά το γεγονός της Μεταμορφώσεως και συναντά μέσα στον όχλο που τον περιμένει, ένα δυστυχισμένο πατέρα ο οποίος γονατιστός προσφέρει στο Χριστό, την κατάσταση του δαιμονόπληκτου παιδιού του και την απογοήτευση του αφού οι μαθητές του δεν μπόρεσαν να το θεραπευόσουν. Ο Κύριος ελευθερώνει το παιδί από την τυραννική παρουσία του διαβόλου, ελέγχει την απιστία των μαθητών του και τονίζει τα δύο μεγάλα πνευματικά εφόδια που ενισχύουν την πίστη και τον πιστό, την προσευχή και την νηστεία.
Ίσως εμείς θεωρήσουμε ότι η κατάσταση που το παιδί βίωνε με την επήρεια του διαβόλου είναι κάτι ξένο, κάτι πολύ μακριά από την δική μας τη ζωή. Αξίζει όμως να προσέξουμε τα συμπτώματα που παρουσίαζε ο παιδί στην καθημερινότητα του. Όπως ο πατέρας λέει στο Χριστό το πονηρό πνεύμα έριχνε το παιδί πότε στο νερό και πότε στη φωτιά. Δηλαδή ο νέος αυτός άνθρωπος ζούσε καθημερινά στην ακρότητα. Οι πατέρες της Εκκλησίας μας βλέπουν στις ακρότητες οποιασδήποτε μορφής και πτυχής της ζωή του ανθρώπου την παρουσία και τον επηρεασμό του διαβόλου. Οι ακρότητες, μας βγάζουν έξω από την αγάπη, έξω από τη σύνεση, έξω από τη λογική, έξω από την ίδια μας την ζωή και από τη σχέση μας με τους άλλους τους ανθρώπους. Οι ακρότητες σήμερα δημιουργούν αποστάσεις μεταξύ των συγγενών, χωρίζουν συζύγους, απομακρύνουν τα παιδιά από τους γονείς. Η ακρότητα είναι παιδί της έπαρσης και γι’ αυτό έχει συγγενική σχέση με τον διάβολο. Το δαιμονόπληκτο παιδί πέφτει μία στο νερό και μία στη φωτιά. Έτσι και ο άνθρωπος των ακροτήτων. Από την ψυχρότητα της αγάπης που δημιουργεί εύκολα μεταβαίνει στην θερμότητα του θυμού. Του πάθους. Μπορεί να παγώσει ψυχές και να κάψει ζωές. Το πολικό ψύχος και ο βασανιστικός καύσωνας είναι το κλίμα που δημιουργεί ο διάβολος σε ψυχές που τον δέχονται και με τον τρόπο της ζωής τους συνεργάζονται με αυτόν.
Σύγχρονος αγιορείτης ασκητής έλεγε ότι ο διάβολος δεν έχει στόμα, χέρια, πόδια για να εκφράσει την κακότητα του αλλά του δανείζουμε εμείς με ευκολία τη γλώσσα μας για να μιλήσει, τα χέρια μας για να πράξει και τα πόδια μας για να κινηθεί. Χρειάζεται λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε από τις ακρότητες μας, την ψυχρότητα της ψυχής και την θερμότητα των παθών ότι και εμείς δεν απέχουμε από την κατάσταση του δαιμονόπληκτου παιδιού. Η Συνειδητοποίηση θα μας οδηγήσει στο Χριστό, όπως οδήγησε και τον τραγικό πατέρα. Ο Κύριος είναι η πηγή της αγάπης και του ελέους όπου μπορούμε να γευτούμε την θεραπεία μας. Εκεί θα ζητήσουμε το έλεος του. Για αυτό το έλεος του Θεού σημειώνει ένας ποιητής μας “Το έλεος σου πέλαγος και οι οικτιρμοί σου πλήθος”. Μέσα στο πλήθος των οικτιρμών του Θεού σωζόμαστε, μέσα στο πέλαγος του ελέους του αναβαπτιζόμαστε. Έτσι ελευθερωνόμασταν από την ακρότητα την δαιμονική και επανερχόμαστε στην ισορροπία και την αρμονία την Θεϊκή. Εκείνο που ζητά από το Χριστό έλεος είναι η πίστη που κυοφορείται μέσα στην ψυχή. Ο Κύριος δεν ακούει τη φωνή του θελήματος, τη φωνή του συμφέροντος αλλά την φωνή της πίστεως. Η πίστη ενισχύεται από την προσευχή και τη νηστεία. Όταν κάποιον αγαπώ, επιθυμώ να του μιλώ, να του εκφράζω την αγάπη μου, να επικοινωνώ με αυτόν. Πως είναι δυνατόν να λέω ότι πιστεύω στο Χριστό και να μην επικοινωνώ με Αυτόν. Η πίστη λοιπόν τρέφεται από την προσευχή και ενισχύεται. Η νηστεία είναι ένας απλός καθημερινός τρόπος για να πω στο Χριστό ότι τον σκέφτομαι και τον αγαπώ. Έτσι η προσευχή τρέφει την πίστη και τρέφεται από αυτήν και η νηστεία ως άσκηση ενισχύει την πίστη αφού αποδυναμώνει την εμπιστοσύνη στο εγωιστικό μας θέλημα.
Με ταπείνωση να προσεγγίσουμε τον Χριστό. Με πίστη να ζητήσουμε το έλεος του. Με αγάπη να προσευχόμαστε και να νηστεύουμε για να μπορούμε να βγάζουμε τα βουνά εκείνα που ως εμπόδια μας κλείνουν τον δρόμο προς τον Θεό, προς τον αδελφό, προς την σωτηρία μας.
``ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ``
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ` ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Κυριακή 20 Αυγούστου 2017
Αφορμή του παραβολικού λόγου του Κυρίου για τον σκληρόκαρδο δούλο γίνεται το ερώτημα του αποστόλου Πέτρου ¨ Κύριε πόσες φορές να συγχωρήσω τον πλησίον μου;¨. Οι Ιουδαίοι συνήθιζαν μέχρι τρείς φορές να συγχωρούν τον άλλον. Ο Πέτρος ανεβάζει τον πήχη της συγχωρητικότητας στο επτά. Η απάντηση όμως του κυρίου έρχεται να ξεπεράσει τα όρια και τα σύνορα που θέτουν οι ανθρώπινες προϋποθέσεις, ¨ Όχι επτά μόνο φορές αλλά εβδομήντα φορές το επτά δηλαδή απεριόριστα¨.
Στην παραβολή του Χριστού εμφανίζεται ένας δούλος καταχρεωμένος στον άρχοντα του τόπου. Ο άρχοντας του χαρίζει τα χρέη του. Με απερίγραπτη χαρά ο δούλος βρίσκεται στο δρόμο για το σπίτι του. Εκεί συναντά ένα συνδούλο του που του χρωστά ελάχιστα. Ζητά τα χρήματα του και στην αδυναμία του άλλου να αποδώσει το ποσό τον κλείνει στη φυλακή. Ο άρχοντας πληροφορείται το γεγονός και του λέει. Εγώ τεράστιο χρέος σου το χάρισα εσύ μια τόσο μικρή οφειλή δεν μπορούσες να χαρίσεις; Μέσα στο γεγονός της παραβολής φαίνονται σπουδαία θέματα της ποιότητας της ζωής μας και της σωτηρίας της ψυχής μας.
Φαίνεται η ευσπλαχνία του Θεού και η ασπλαχνία του ανθρώπου. Ας μεταβούμε στην παραβολή του Ασώτου παιδιού και του σπλαχνικού πατέρα. Όπως και στην σημερινή παραβολή σπουδάζουμε το έλεος του Θεού. Ενός Θεού που συγχωρεί, δέχεται, περιμένει να αποκαταστήσει τον άνθρωπο και να του δώσει ότι έχασε, ότι πέταξε, ότι έθαψε. Και ενώ ο Θεός συγχωρεί και δέχεται ο άνθρωπος στο πρόσωπο του ευεργετημένου δούλου ή του πρεσβυτέρου αδελφού αρνείται τη συγχώρεση και απορρίπτει τον άνθρωπο.
Ένα άλλο γεγονός που αποκαλύπτεται στην παραβολή είναι οι δικές μας οι οφειλές. Πάντα ξεχνάμε πόσα οφείλουμε κυρίως στο Θεό. Πόσα του οφείλουμε για τα χαρίσματα που έδωσε, για τις αμαρτίες που συγχώρησε, για το κακό που απέτρεψε. Πάντα ξεχνάμε πόσα οφείλουμε ποτέ όμως όσα μας οφείλουν. Καταφεύγουμε στην εκδίκηση, στην μνησικακία, στην κακότητα για όσα μας οφείλουν και όχι στην αγάπη, την καταλλαγή, την συγχώρηση. Όταν ξεχνάμε όσα οφείλουμε και θυμόμαστε όσα μας οφείλουν καταποντιζόμαστε στον σκοτεινό βυθό της αχαριστίας.
Ένα άλλο γεγονός που προκύπτει από την σημερινή παραβολή είναι ένας παραλογισμός που καθημερινά ζούμε. Ο δούλος της παραβολής ζητούσε παρακλητικά, ικετευτικά την διαγραφή του χρέους και το έλεος του άρχοντα. Ζητά παρακαλεί, ικετεύει αυτό το οποίο ο ίδιος δεν δίνει. Πολλές φορές ζητάμε αγάπη ενώ δίνουμε αδιαφορία. Ζητάμε βοήθεια ενώ εμείς οι ίδιοι απέχουμε απ’ ότι ο άλλος ζητήσει. Ζητάμε την παρουσία του άλλου ενώ εμείς προκλητικά απουσιάζουμε. Ζητάμε ένα λόγο ενώ εμείς σκανδαλωδώς σιωπούμε. Το τραγικό είναι ότι ο δούλος βρισκόταν ακόμα μέσα στη χαρά και τον ενθουσιασμό της διαγραφής του χρέους του αλλά αυτή τη χαρά δεν την έδωσε και στον άλλον.
Μέσα από την παραβολή φαίνεται ότι το γεγονός της σωτηρίας βρίσκεται ακόμα στα δικά μας χέρια, με το μέτρο που θα κρίνουμε, θα συγχωρήσουμε με το ίδιο θα κριθούμε και θα συγχωρηθούμε. Κάποτε πλησίασε κάποιος στην έρημο έναν έμπειρο στην πνευματική ζωή γέροντα και του εξομολογήθηκε
- Φλέγομαι γέροντα από τον πόθο να μαρτυρήσω για την αγάπη του Θεού.
Ο γέροντας απάντησε:
- Αν την ώρα του πειρασμού σηκώσεις ευχαρίστως το βάρος του αδελφού σου, είναι σαν να ρίχτηκες στο καζάνι των τριών παίδων.
Ο Απόστολος Ιάκωβος ο αδελφός του Ευαγγελιστού Ιωάννου, την ώρα που τον πήγαιναν στον τόπο του μαρτυρίου, συνάντησε αυτόν που τον είχε καταδώσει. Τον σταμάτησε και τον φίλησε λέγοντας:
- Ειρήνευε αδελφέ.
Βλέποντας εκείνος τη συγχωρητικότητα, την ανεξικακία του αποστόλου θαύμασε και φώναξε
- Χριστιανός είμαι από σήμερα κι εγώ.
Εάν ζητάμε το έλεος του Θεού ας συγχωρούμε. Έτσι κερδίζουμε και τον αδελφό και τον ουρανό.
``ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ``
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ` ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Κυριακή 27 Αυγούστου 2017
Ο πλούσιος νέος του σημερινού ευαγγελίου ξεκινά από μια σημαντική κίνηση που απουσιάζει από τη ζωή μας και η απουσία της παραπλανά και μας οδηγεί σε αδιέξοδα. Πηγαίνει να ρωτήσει για την αιώνια ζωή, Εκείνον που είναι ο Αιώνιος και η όντως ζωή. Πηγαίνει να ρωτήσει για τη σωτηρία τον ίδιο το Σωτήρα. Εμείς πολλές φορές καταφεύγουμε για ζητήματα της ψυχής σε εκείνους που αρνούνται την ύπαρξή της. Ζητάμε πληροφορίες για το Θεό από πηγές θολές και δεν καταφεύγουμε στο ευαγγέλιο που είναι το στόμα του Χριστού, ούτε στην Εκκλησία που είναι το σώμα Του. Ο πλούσιος νέος δεν ρωτά τους συνομήλικους του, τους συγγενείς, τους συναδέλφους. Δεν καταφεύγει σε μορφωμένους φιλοσόφους ή στους θρησκευτικούς ηγέτες της συναγωγής των Ιουδαίων. Πηγαίνει στο Χριστό. Τρέχει στην αλήθεια, τη σωτηρία, την αιωνιότητα του ανθρώπου. Ξεκινά από την προσωρινότητα με προορισμό την αιωνιότητα. Φεύγει από τη φθορά με κατεύθυνση την αφθαρσία.
Η λανθασμένη κίνηση του νέου είναι ότι πηγαίνει στο Χριστό χωρίς να αρνηθεί τον έρωτά του για τον χρυσό. Πίσω από τον πλούτο κρύβονται, η πλεονεξία, ο ατομισμός, η υπεροχή που νιώθει ο πλούσιος από τους άλλους τους ανθρώπους. Όταν πλησιάζουμε το Χριστό, δεν θα σταθεί στην υγεία που φαίνεται αλλά στην αρρώστια που κρύβεται. Θα μας δείξει την αλήθεια μας, θα μας αποκαλύψει την πραγματικότητα, όσο τραγική κι αν είναι. Ο πλούσιος νέος είχε τακτοποιηθεί στη γη και ουσιαστικά ζητούσε ένα βόλεμα, μια τακτοποίηση, μια ασφάλεια και στον ουρανό. Ο Κύριος του δείχνει τι είναι, αυτό που του στερεί το πνευματικό του πέταγμα. Είναι δεμένος με την ύλη. Εξαρτημένος από τα χρήματα και τα κτήματα. Ο Χριστός δεν δείχνει μόνο τι είναι αυτό που τον δένει αλλά και πως θα ελευθερωθεί από την αιχμαλωσία του. Ο Κύριος δείχνει στον άνθρωπο την αρρώστια αλλά και άμεσα του αποκαλύπτει την θεραπευτική μέθοδο που θα τον λυτρώσει και θα τον ελευθερώσει από τα δεσμά της ασθένειάς του. Προτρέπει τον πλούσιο να πουλήσει τα υπάρχοντα του και να τα δώσει στους φτωχούς. Τον παροτρύνει δηλαδή να κόψει τα δεσμά του. Να ελευθερωθεί από την αιχμαλωσία της πλεονεξίας. Να αρνηθεί τον έρωτα της ύλης. Να διαλύσει το γάμο με τον πλούτο του. Ενώ ο νέος του Ευαγγελίου τηρεί τις εντολές του Θεού, δηλαδή θρησκεύει, ενώ καταφεύγει στην αληθινή πηγή του ζωντανού νερού, στο Χριστό, η διάγνωση της ασθένειάς του και η θεραπευτική μέθοδος που του δόθηκε δεν τον χαροποίησε. Ο πλούτος είχε γίνει αχώριστος σύντροφος του και η νεότητα του, του υπαγόρευε ότι έχει χρόνο, ότι έχει μια ζωή μπροστά του. Έτσι απομακρύνεται από την πηγή χωρίς να δροσιστεί πνευματικά. Φεύγει από τη σωτηρία χωρίς να νιώσει τη χαρά της αγάπης του Θεού. Κρατά απόσταση από την αιωνιότητα, δεμένος, προσκολλημένος, ερωτευμένος, αρρωστημένος με την προσωρινότητα. Η φιλαργυρία είναι μια αποκάλυψη της απουσίας της πίστης.
Κάποτε ρώτησαν έναν γέροντα τι είναι φιλαργυρία.
- Φιλαργυρία, είπε εκείνος, είναι να μην πιστεύεις πως ο Θεός φροντίζει για σένα, να μην έχεις εμπιστοσύνη στην αγάπη του, στο έλεός του, στην πρόνοια του.
Είναι γεγονός ότι δεν αρκεί να πλησιάσουμε το Χριστό. Χρειάζεται να δεχθούμε ταπεινά τη διάγνωσή της ασθένειας και με μετάνοια γνήσια να ακολουθήσουμε τη θεραπευτική μέθοδο του ευαγγελίου. Ταπείνωση και μετάνοια είναι τα δυο χέρια που μας επιτρέπουν να αντλήσουμε και να γευτούμε την ατελεύτητη χαρά από την πηγή της σωτηρίας μας, τον Κύριό μας Ιησού Χριστό.
π. Σ.Β.