«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
4 Ἰουνίου 2017
Μετά τήν Ἀνάστασή Του ὁ Κύριος, ἐπί σαράντα ἡμέρες ἐμφανιζόταν στίς Μυροφόρες, στούς Μαθητές Του καί σέ ἁπλούς ἀνθρώπους πού τόν πίστεψαν. Ἐμφανίστηκε, ὅπως ἀναφέρει ἡ Ἁγία Γραφή, σέ πάνω ἀπό πεντακόσιους ἀδελφούς, γιά νά βεβαιωθοῦν ὅτι μπορεῖ μέν νά ἔπαθε ὡς ἄνθρωπος, ἀλλά ὡς Θεός νίκησε τόν θάνατο καί ἀναστήθηκε πραγματικά.
Ὁ Κύριος, μετά τήν Ἀνάστασή Του, δέν ἦταν δυνατόν νά παραμείνει γιά πάντα στή γῆ καί γι’ αὐτό εἶπε στούς Μαθητές Του ὅτι θά ἀνέβει στούς οὐρανούς, χωρίς βέβαια νά σημαίνει αὐτό ὅτι θά μᾶς ἐγκαταλείψει, ἀφοῦ μᾶς διαβεβαίωσε ὅτι θά παραμείνει μαζί μας μέχρι τήν συντέλεια τοῦ κόσμου. Γιά νά τούς παρηγορήσει, τούς διαβεβαίωσε δέν θά τούς ἀφήσει ὀρφανούς καί ὅτι τούς συμφέρει νά φύγει γιατί μετά τήν Ἀνάληψή Του στούς Οὐρανούς, θά τούς στείλει ἄλλο Παράκλητο, ἄλλο παρηγορητή δηλαδή, ὁ Ὁποῖος θά ὁλοκληρώσει τό ἔργο τό δικό Του καί θά τούς ὁδηγήσει «εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν».
Ὁ πρῶτος Παράκλητος, λοιπόν, εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Ὁποῖος προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, τήν ἕνωσε μέ τήν Θεότητά Του καί ἔτσι μπόρεσε νά ἔλθει ἀνάμεσά μας, νά μᾶς πλησιάσει καί νά μᾶς φέρει κοντά Του. Ὁ δεύτερος Παρηγορητής εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, πού ἦλθε καί σκήνωσε στήν Ἐκκλησία δέκα ἡμέρες μετά τήν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου μας στούς Οὐρανούς καί πενῆντα ἡμέρες μετά τήν Ἀνάστασή Του. Θεός τέλειος καί ἀληθινός ὁ σαρκωθείς,σταυρωθείς καί ἀναστάς Κύριος. Θεός τέλειος καί ἀληθινός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα,τό Ὁποῖο προέρχεται, «ἐκπορεύεται» ἀχρόνως ἀπό τόν Θεό Πατέρα καί στέλνεται ἐν χρόνω στόν κόσμο ἀπό τόν Πατέρα διά τοῦ Υἱοῦ. Αἴτιος τῆς ὑπάρξεως καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ὁ ἀγέννητος Πατέρας,πού εἶναι ἡ πηγή τῆς Θεότητος. Γεννᾶ ἀχρόνως τόν Υἱό καί ἐκπορεύει ἀχρόνως τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἡ γέννηση, εἶναι ὁ τρόπος τῆς ὑπάρξεως τοῦ Υἱοῦ καί ἡ ἐκπόρευση εἶναι ὁ τρόπος τῆς ὑπάρξεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή ἐδῶ. Ἄλλο ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀπό τόν Θεό Πατέρα, πού σημαίνει προέλευση, καί ἄλλο ἐν χρόνω πέμψη-ἀποστολή στόν κόσμο. Ἡ προέλευση εἶναι ἀπό τήν ἀρχή, πρίν ὑπάρξει ὁ χρόνος καί πρίν δημιουργηθεῖ ὁ κτιστός κόσμος. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ὑπῆρχε πάντοτε, μιλοῦσε στούς Προφῆτες καί στήν Παλαιά Διαθήκη. Τώρα ἔρχεται σέ δεδομένη χρονική στιγμή καί μένει γιά πάντα στήν Ἐκκλησία μας, ἡ ὁποία πλέον γίνεται Σῶμα Χριστοῦ καί κοινωνία Χριστοῦ.
Οἱ Λατίνοι πιστεύουν λανθασμένα ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται-προέρχεται δηλαδή,καί ἀπό τόν Πατέρα καί ἀπό τόν Υἱό. Αὐτό εἶναι καινοφανής αἵρεση καί ἀνεπίτρεπτη ἐπέμβαση καί προσθήκη στό Σύμβολο τῆς Πίστεως. Δέν στηρίζεται στήν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἁγίων Πατέρων, οὔτε ἔχει κάποιο ἔρισμα στίς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Ὁ Κύριος εἶπε ξεκάθαρα ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἀπό τόν Πατέρα. Ἀφοῦ,λοιπόν, ὁ Υἱός προέρχεται διά τῆς ἀχρόνου γεννήσεώς Του μόνο ἀπό τόν Θεό Πατέρα, ἄν δεχτοῦμε τήν αἵρεση αὐτή τῶν Λατίνων,καί ποῦμε ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἀπό τόν Πατέρα καί ἀπό τόν Υἱό, εἶναι σάν νά λέμε ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι κατώτερο ἀπό τόν Υἱό καί διασποῦμε τήν ἑνότητα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶναι ἕνα ἀπό τά μεγάλα ζητήματα πού μᾶς χωρίζουν ἀπό τούς Λατίνους, ἀφοῦ τά τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος εἶναι ἀπολύτως ἴσα μεταξύ τους. Τρία Πρόσωπα, ἕνας Θεός. Αὐτό εἶναι τό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Ἡ Ἐκκλησία μας, λοιπόν, κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Τό ἄχραντο σῶμα πού πῆρε ἀπό τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί τό ἔνωσε μέ τήν Θεότητά Του. Εἶναι ὁ καλύτερος ὁρισμός γιά τήν Ἐκκλησία μας, ἀπό ὅλους τούς ἄλλους ὁρισμούς πού διατυπώθηκαν κατά καιρούς. Ὅσοι ἔχουμε βαπτισθεῖ καί ἔχουμε καθαρή καρδιά, ἑνωνόμαστε μέ τόν Χριστό μετέχοντας στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί ταυτόχρονα ἑνωνόμαστε μέ τούς Ἁγίους μας καί ὅλους τούς ἀδελφούς μας πού μετέχουν συνειδητά στά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας καί ἔτσι εἶναι ἐνεργά μέλη της. Τήν Κυριακή καί ὅσες φορές τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία, μέσα στό Ναό εἶναι ὁ Κύριος, ἡ Παναγία μας, οἱ Ἅγιοί μας, οἱ Ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ καί ὅσοι ἀδελφοί μας ἔφυγαν στόν Οὐρανό καί εἶχαν κοινωνία μέ τόν Χριστό ὅταν ζοῦσαν καί σωματικά ἀνάμεσά μας. Οὐρανός καί γῆ ἑνώνονται κατά τήν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας. Μία Ἐκκλησία οὐράνια καί ἐπίγεια.
Ὅλα αὐτά εἶναι πολύ δύσκολο νά τά καταλάβουμε ἐάν δέν διαθέτουμε τήν ἐμπειρία τῶν Ἁγίων μας. Πρέπει νά μποῦμε μέσα στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ γιά νά καταλάβουμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι κοινωνία Χριστοῦ καί κοινωνία Ἁγίων ταυτόχρονα.
Ἄν ἀνοίξουμε τό βιβλίο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων στό τέταρτο κεφάλαιο, θά δοῦμε πῶς ζοῦσαν οἱ πρῶτοι Χριστιανοί. Ἦταν ὅλοι ἑνωμένοι μεταξύ τους καί ζοῦσαν ἀγαπημένοι σάν ἀδέλφια. Εἶχαν μία ψυχή καί μία καρδιά. Ὁ καθένας τους εἶχε τά κτήματά του, τά χρήματα πού κέρδιζε ἀπό τήν δουλειά του, αὐτά πού τοῦ ἄφησαν οἱ γονεῖς του. Δέν θεωροῦσαν ὅμως δικό τους τό παραμικρό ἀπό τά ὑπάρχοντά τους, ἀλλά ὅτι ὅλα ἀνῆκαν σέ ὅλους. Ὅ,τι εἶχαν, τό ἄφηναν ἐλεύθερα στήν διάθεση τῶν ἄλλων. Αὐτή ἡ εὐλογημένη πρακτική λέγεται κοινοκτημοσύνη. Ἔτσι,δέν ὑπῆρχε κάποιος πού νά εἶχε κάποια ἀνάγκη ἀνάμεσά τους, γιατί ἔδιναν στόν καθένα ὅ,τι τοῦ χρειαζόταν.
Καί δέν εἶχαν φυσικά ὑπερβολικές ἀπαιτήσεις. Ἀρκοῦνταν ὁ καθένας τους στά ἀπαραίτητα γιά νά κρατηθεῖ στή ζωή. Ἄν εἶχαν γαγητό νά φᾶνε καί ροῦχα νά σκεπαστοῦν καί νά φορέσουν, αὐτό τούς ἦταν ἀρκετό, δέν ζητοῦσαν κάτι παραπάνω.
Σήμερα, παρά τήν οἰκονομική κρίση πού μᾶς ταλαιπωρεῖ τά τελευταῖα χρόνια, ὅλα αὐτά μᾶς φαίνονται ἀπίστευτα. Ὁ γνήσιος ὅμως αὐτός τρόπος τῆς χριστιανικῆς ζωῆς διασώζεται εὐτυχῶς στά ὀρθόδοξα κοινόβια Μοναστήρια μας. Κανένας ἐκεῖ δέν ἔχει κάτι δικό του. Ζοῦν τήν κοινή ζωή χωρίς ἰδιαίτερη περιουσία.Ἔχουν ὁμοψυχία μεταξύ τους, ἐνεργοῦν ἀπό κοινοῦ, ἔχουν τό φρόνημα τοῦ Χριστοῦ καί τήν ἀληθινή ἑνότητα.
Αὐτή ἡ ἑνότητα εἶναι ἕνα ἀπό τά μεγάλα δῶρα τῆς Πεντηκοστῆς καί τῆς ἐπιφοιτήσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν Ἐκκλησία πού λείπει ἀπό τούς σημερινούς ἀνθρώπους. Ὁ καθένας μας σήμερα ἐνδιαφέρεται γιά τό δικό του συμφέρον καί ἀδιαφορεῖ γιά τό συμφέρον τοῦ ἀδελφοῦ του. Στήν θέση τῆς κοινοκτημοσύνης τῶν πρώτων χριστιανῶν, μπῆκε ἡ ἁμαρτωλή ἰδιοτέλεια πού ὁδηγεῖ στήν ἐκμετάλευση τοῦ ἄλλου καί στήν δυστυχία κάποιων μελῶν τῆς σημερινῆς κοινωνίας. Παρατηρεῖται τό ἀπράδεκτο ἀπό χριστιανικῆς πλευρᾶς φαινόμενο, ἄλλοι νά πεινοῦν καί ἄλλοι νά μεθοῦν, νά ζοῦν προκλητικά κάνοντας διάφορες σπατάλες, χωρίς νά ὑπολογίζουν αὐτούς πού δυστυχοῦν.
Ὑπάρχουν βέβαια καί οἱ ἐξαιρέσεις. Εἶναι καί στήν ἐποχή μας ἀρκετοί πού πονοῦν γιά τήν δυστυχία τῶν ἄλλων καί βοηθοῦν διακριτικά μέ κάθε τρόπο ὥστε νά ἀνακουφιστεῖ ὁ πόνος τῶν συνανθρώπων μας, πού στεροῦνται ἀκόμη καί τά βασικά ἀγαθά. Στό πρόσωπο τοῦ συνανθρώπου πού ὑποφέρει βλέπουν τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Αὐτοί διασώζουν τό πνεῦμα τῆς Πεντηκοστῆς καί εἶναι οἱ εὐλογημένοι καρποί τοῦ Παρακλήτου.
Μακάρι νά ἐπικρατήσει καί πάλι στήν κοινωνία μας ὁ ἱερός καί ἅγιος ἐνθουσιασμός τῶν πρώτων χριστιανῶν καί ἡ αὔρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος νά δροσίσει εὐεργετικά τίς ψυχές ὅλων μας. Ἡ ἱερή φλόγα τοῦ Παρακλήτου νά θερμάνει τίς καρδιές μας ὥστε καί πάλι ἡ Ἐκκλησία μας νά γίνει τό κέντρο τῆς ζωῆς μας καί νά γινόμαστε αἰτία νά πυρακτώνονται οἱ ψυχές καί τῶν ἄλλων ἀδελφῶν. Ἔχοντας τό Πανάγιο Πνεῦμα μέσα μας ὄχι μόνον δέν θά δέν θά ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τίποτα, ἀλλά θά μεταδίδουμε τήν Χάρη Του σέ ὅλους τούς Ἀδελφούς μας.
Ἡ Πεντηκοστή εἶναι μία συνεχής κατάσταση στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ Χάρις τοῦ Παρακλήτου ἐξακολουθεῖ νά παρέχεται σέ ὅσους εἶναι ἐνταγμένοι στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί ἔχουν καθαρή καρδιά. Ἄρα, στό χέρι μας εἶναι νά κρατοῦμε ζωντανή τήν φλόγα τοῦ Παρακλήτου καί νά ἀγιαζόμαστε μέ τήν ἄκτιστη Χάρη Του.
Ἡ ἄκτιστη Χάρη τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ἀνακαινίζει τόν ἄνθρωπο, τόν ὠθεῖ στήν πνευματική του ἄνοδο καί τόν ὁδηγεῖ μέ ἀσφάλεια στήν σωτηρία.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
11 Ἰουνίου 2017
Τήν προηγούμενη Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς, γιορτάσαμε τήν θαυμαστή κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν Ἐκκλησία. Ἀπό τήν Πεντηκοστή καί μετά, τό Πανάγιο Πνεῦμα παραμένει συνεχῶς στήν Ἐκκλησία καί συνεχίζει τό ἀπολυτρωτικό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Τήν στερεώνει, τήν κατευθύνει, τήν ὁδηγεῖ στήν ἀλήθεια, διατηρεῖ τήν ἑνότητά της, χειροτονεῖ τούς ἱερεῖς, τελεῖ τά Μυστήρια καί ὁδηγεῖ τά μέλη της στήν ἁγιότητα. Ἡ Ἐκκλησία μας, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, εἶναι ἕνα ἐργαστήριο ἁγιότητος. Ἕνα ἐργοστάσιο πού παράγει Ἁγίους. Αὐτός εἶναι προορισμός καί ὁ σκοπός της. Ἄν δέν ἐπιτυγχάνει τόν σκοπό αὐτό, δέν ἔχει λόγο ὑπάρξεως.
Κατά τήν σημερινή Κυριακή, βλέπουμε ὁλοφάνερα τά ἀποτελέσματα τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἶναι οἱ Ἅγιοί μας, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίστηκαν τόν καλό ἀγῶνα, ἄκουσαν τά λόγια τοῦ Χριστοῦ μας καί ἐφάρμοσαν πρόθυμα στήν ζωή τους τίς ἐντολές Του. Ἔτσι,ἀπέδειξαν μέ τόν τρόπο πού ἔζησαν, ὅτι ἀγάπησαν πραγματικά τόν Κύριό μας. Ὁ Ἴδιος μᾶς εἶπε ὅτι ὅποιος ἐφαρμόζει τίς ἐντολές μου ἐκεῖνος μέ ἀγαπᾶ ἀληθινά. Ἐπειδή ὅμως ὁ ἀγῶνας γιά τήν ἀρετή καί τήν ὁμοίωση μέ τόν Θεό εἶναι πολύ δύσκολος, σκληρός καί αἱματηρός καί μέ πάρα πολλά ἐμπόδια, τό Πανάγιο Πνεῦμα ἐνδυναμώνει καί καθοδηγεῖ τούς πιστούς ὥστε ὁ ἀγῶνας τους νά εἶναι σωστός καί ἀποτελεσματικός. Αὐτό συμβαίνει ὅταν ὑπάρχουν οἱ προϋποθέσεις ὥστε ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος νά εἶναι μόνιμη στήν ζωή μας. Ἄν δέν ἔχουμε καθαρή ψυχή, δέν εἴμαστε δεκτικοί τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι δυνατόν νά εἴμαστε δοχεῖα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί νά ἔχουμε τόν φωτισμό του στήν πορεία μας. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτάνει, ζεῖ ἀμελῶντας γιά τήν σωτηρία του, τότε, «φυγαδεύει τόν Παράκλητο». Ἀναγκάζει δηλαδή τό Ἅγιο Πνεῦμα νά τόν ἐγκαταλείψει καί ἔτσι, παραδίδεται στά αἰσχρά πάθη τῆς ἀτιμίας, ἡ ζωή του εἶναι γεμάτη ἀπό ἀστοχίες, γίνεται ἔρμαιο τοῦ διαβόλου, πού εἶναι ὁ αἰώνιος ἐχθρός τῆς σωτηρίας μας.
Σήμερα ὅμως τιμοῦμε τό ἀναρίθμητο πλῆθος τῶν Ἁγίων μας, ἀνδρῶν καί γυναικῶν, γνωστῶν καί ἀγνώστων, πού εὐαρέστησαν τόν Θεό σέ ὅλες τίς ἐποχές καί σέ ὅλη τήν οἰκουμένη. Τό ἀμέτρητο πλῆθος ἐκείνων πού ἀγωνίστηκαν μέ φιλότιμο γιά νά γίνουν ἀρεστοί στό Θεό μέ τά καλά τους ἔργα καί δέν ἄφησαν τήν ἁμαρτία καί τήν ματαιότητα νά κυριαρχήσει στήν ζωή τους. Ἐπαγρυπνοῦσαν διαρκῶς καί δέν ἐπέτρεψαν στό παραμικρό νά παρεμποδίσει τήν ἀνακαινιστική Χάρη τοῦ θείου Παρακλήτου νά ἐνεργήσει στήν ὕπαρξή τους.
Ἔτσι, διαπιστώνουμε στήν πρᾶξη τό θαυμαστό ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Οἱ Ἅγιοι Πάντες εἶναι οἱ πλούσιοι καί ἀμάραντοι καρποί Του. Ἀποτελοῦν τήν θεία παρεμβολή τῆς παρατάξεως τοῦ Κυρίου. Εἶναι οἱ πολύφωτοι ἀστέρες τοῦ νοητοῦ στερεώματος, ἡ ὀμορφιά τῆς οἰκουμένης, τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου. Ὁ καθένας τους μέ τόν τρόπο του ἐδόξασε τόν Θεό καί ἀπέδειξε ὅτι ἡ ἁγιότητα εἶναι κατορθωτή, ἀρκεῖ ὁ πιστός νά πάρει ἐλεύθερα τήν ἀπόφαση νά ἀγωνιστεῖ μέ σταθερότητα καί νά βαδίσει πρόθυμα καί χωρίς πισωγυρίσματα τήν στράτα τοῦ Θεοῦ.
Οἱ δυσκολίες πάντοτε ὑπῆρχαν καί θά ὑπάρχουν. Κάθε ἐποχή ἔχει τίς δικές της δυσκολίες. Μπορεῖ στήν ἐποχή μας οἱ προκλήσεις νά εἶναι περισσότερες, ὅμως ὁ Θεός τό γνωρίζει καί σάν ἀόρατος στρατηγός παρακολουθεῖ τόν ἀγῶνα τοῦ καθενός μας, συνδράμει τήν προσπάθειά μας καί ἡ Θεία Χάρις συμπληρώνει ὅλες τίς ἐλλείψεις καί τίς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος τονίζει ὅτι στήν ὑπόθεση τῆς σωτηρίας καί τοῦ ἁγιασμοῦ μας, ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου, ὅσο σπουδαῖα καί νά εἶναι, εἶναι σχεδόν ἀσήμαντη, μηδαμινή. Εἶναι ὅμως ἀπαραίτητη γιά νά φανερώσει τήν ἐλεύθερη ἀπόφασή του νά σωθεῖ καί νά γίνει μέτοχος τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἡ ἀνταπόκρισή μας στό κάλεσμα τοῦ Θεοῦ νά τόν πλησιάσουμε. Κανένας δέν σώζεται μέ τό ζόρι. Ὁ Θεός σέβεται ἀπόλυτα τήν ἐλευθερία πού μᾶς ἔδωσε. Γι’ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο τό «μνήσθητί μου» τοῦ ληστή, πού ἦταν τό κλειδί μέ τό ὁποῖο ὁ ληστής ἄνοιξε τήν πόρτα τοῦ Παραδείσου. Ἄν δέν γινόταν ὁ Κύριός μας ἄνθρωπος καί ἄν δέν προσέφερε τόν ἑαυτό του θυσία πάνω στό Σταυρό «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας», κανένας μας δέν θά μποροῦσε νά σωθεῖ, ὅσες καλές πράξεις καί νά κάνουμε. Μέ τά καλά μας ἔργα δέν ἐξαγοράζουμε τόν Παράδεισο, ἀλλά φανερώνουμε τήν ἀγάπη μας στόν Χριστό μας, ἀνοιγόμαστε στήν Χάρη Του καί ἑλκύουμε τό ἔλεός Του. Αὐτό ἀκριβῶς ἔκαναν καί οἱ Ἅγιοι Πάντες.
Τί νά πρωτοθαυμάσουμε ἀπό τήν ζωή τῶν Ἁγίων μας; Τήν ἀγάπη τους πρός τόν κοινό δεσπότη Χριστό, ἤ τήν περιφρόνησή τους πρός τίς ἡδονές τοῦ κόσμου τούτου καί πρός κάθε τί πού θά τούς στεκόταν ἐμπόδιο στήν προσπάθειά τους νά ἑνωθοῦν μέ τόν Θεό; Τήν μεγάλη τους προθυμία νά ἐφαρμόσουν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ἤ πού μέ τά κατορθώματά τους ξεπέρασαν τά ἀνθρώπινα μέτρα καί τίς ἀνθρώπινες ἀντοχές; Τόν ἱερό ἐνθουσιασμό πού εἶχαν γιά νά δώσουν τήν καλή ὁμολογία ἤ τήν αὐταπάρνηση καί τήν λεβεντιά πού τούς διέκρινε ὅταν οἱ τύραννοι τούς ὁδηγοῦσαν στά φρικτά βασανιστήρια; Ὅπως ἐκεῖνοι ἔδιναν τά πάντα στόν Χριστό, ἔτσι κι Ἐκεῖνος τούς χαρίτωνε καί τούς ἐνίσχυε στόν ἀγῶνα τους καί ἔτσι γίνονταν ὑπεράνθρωποι, μικροί θεοί κατά Χάριν. Αὐτό δηλαδή πού ὁ Θεός ἔχει ἀπό τή φύση Του, τό δίνει μέ τήν Χάρη Του καί στούς ἀνθρώπους.
Ὁλόκληρη ἡ ζωή τους ἦταν μία μαρτυρία Χριστοῦ ἀπέναντι στούς ἀπίστους καί μία ζωντανή προτροπή ἀπέναντι στούς συναγωνιστές τους ὥστε νά μή καμφθοῦν ἀπέναντι στίς ὅποιες δυσκολίες ἀφοῦ «τά παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ» δέν εἶναι τίποτα μπροστά στή μέλλουσα δόξα τῶν δικαίων.
Τά αἰώνια ἀγαθά τοῦ Παραδείσου δέν εἶναι δυνατόν νά συγκριθοῦν μέ καμιά ἀπό τίς πρόσκαιρες χαρές τοῦ κόσμου τούτου! Βέβαια,ὁ πιστός δέν ἀγωνίζεται γιά νά πάρει μισθό ἀπό τόν Θεό στήν αἰώνια ζωή. Ἀγωνίζεται ἀπό ἀγάπη πρός τόν σωτῆρα καί λυτρωτῆ Χριστό καί ἀφήνει τόν ἑαυτό του, ὅσες καί νά εἶναι οι νομιζόμενες ἀρετές του, στό ἄπειρο ἔλεος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἄν ὅμως κοπιάζουμε καί ἀγωνιζόμαστε περιμένοντας ἀνταπόδωση, τότε ἡ ἀγάπη μας πρός τό Θεό δέν εἶναι γνήσια,ξεφεύγει ἀπό τά ὄρια τῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς, γιατί ἀποβλέπει σέ κάποιο ὄφελος, σέ κάποια ἀνταπόδωση. Γίνεται μία ὑπόθεση δοσοληψίας καί δέν εἶναι δυνατόν νά θεωρηθεῖ ὡς μία ἄνευ ὄρων παραδοσή μας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶναι δυνατόν νά μετρήσουμε τήν σχέση μας μέ τόν Θεό τῆς ἀγάπης μέ τά συμφεροντολογικά μέτρα τοῦ κόσμου τούτου!
Ἄς παρακινηθοῦμε, λοιπόν, ἀπό τά ὑπέροχα παραδείγματα πού μᾶς προσφέρει σήμερα ἡ ζωή ὅλων τῶν Ἁγίων μας καί ἄς κάνουμε κι ἐμεῖς τήν φιλότιμη προσπάθειά μας νά γίνουμε ἀρεστοί στόν κοινό μας δεσπότη Ἰησοῦ Χριστό. Ἄς ἀποδείξουμε μέ τήν ζωή του ὁ καθένας μας ὅτι εἴμαστε ἄξιοι τῆς ἀνυπέρβλητης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός ὅλους μας ἀδιακρίτως. Ἄς παραμείνουμε ἑνωμένοι διαρκῶς μέ τόν Θεό μας καί τούς Ἁγίους μας. Νά εἴμαστε σταθερά καί ἀταλάντευτα στήν παράταξη τοῦ Χριστοῦ καί νά προτρέπουμε καί ὅλους τούς ἀδελφούς μας μέ τόν τρόπο μας νά ἀγωνιστοῦν κι αὐτοί, ὥστε στό τέλος τῆς ἱστορίας, νά ἀνοίξει γιά ὅλους μας ἡ πόρτα τοῦ Παραδείσου καί ὅλοι μαζί νά θεωροῦμε αἰώνια τήν δόξα τοῦ Θεοῦ.
Ἡ παροῦσα ζωή μας, ὅσο μακρόβιοι καί νά εἴμαστε, εἶναι σταγόνα στόν ὠκεανό ὅταν συγκριθεῖ μέ τήν αἰωνιότητα. Οἱ Ἅγιοι Πάντες μᾶς περιμένουν. Στήν ἀγκάλη τοῦ Θεοῦ χωροῦν ὅλοι, δέν περισσεύει κανείς. Λίγο φιλότιμο χρειάζεται νά δείξουμε. Κάνοντας ἕνα βῆμα γιά νά πλησιάσουμε τόν Θεό, Ἐκεῖνος κάνει ἑκατό βήματα γιά νά ἔλθει κοντά μας.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
KYΡIAKH B΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
18 Ἰουνίου 2017
Ἀπό τήν σημερινή Εὐαγγελική περικοπή, ἀδελφοί μου, πληροφορηθήκαμε τό κάλεσμα τῶν τεσσάρων πρώτων μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ μας στό ἀποστολικό ἔργο. Καί ἐνῶ τό γεγονός αὐτό ἔχει πολύ μεγάλη σημασία τόσο γιά τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅσο καί γιά τήν προσωπική ζωή τοῦ καθενός των, ἔγινε μέ πολύ ἁπλό τρόπο καί χωρίς τίς γνωστές τυμπανοκρουσίες πού παρατηροῦμε στήν ἐποχή μας. Ἄλλωστε, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἦταν ἁπλοί ἄνθρωποι τοῦ λαοῦ, χωρίς κάποια ἰδιαίτερη κοινωνική θέση, χωρίς κάποια μόρφωση καί ἀξιώματα. Οὔτε κάποιας ὑψηλῆς καταγωγῆς ἦταν, οὔτε διέθεταν ἀξιόλογες περιουσίες, οὔτε εἶχαν κάποια σημαντικά καί ἰδιαίτερα προσόντα. Ἦταν ταπεινοί ψαράδες καί βιοπαλαιστές, ἄνθρωποι ἀγράμματοι, πού γνώριζαν μόνο τό ἀντικείμενο τῆς δουλειᾶς τους, πού ἦταν τό ψάρεμα. Ἄνθρωποι ἥσυχοι τῆς καθημερινότητας, ἄνθρωποι τοῦ μόχθου καί τῆς ἐργασίας.
Καί ὅμως, ὁ Χριστός πού ξέρει τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων, αὐτούς διάλεξε γιά συνεργάτες Του καί τούς καλεῖ ἀθόρυβα καί ταπεινά στό ἐντελῶς ἄγνωστο γι’ αὐτούς ἀποστολικό ἔργο. Δέν τούς ὑπόσχεται οὔτε μισθούς, οὔτε ἀνέσεις, οὔτε κοινωνικούς τίτλους, οὔτε ἐπίγεια ἀξιώματα. Τούς λέει μόνον ὅτι θά γίνουν στό ἑξῆς ψαράδες ἀνθρώπων. Τίποτα παραπάνω ἀπό αὐτό! Καί ἐντελῶς παράδοξα, ἐκεῖνοι, τόν ἐμπιστεύονται ἀπόλυτα, ἀφήνουν τά πάντα καί τόν ἀκολουθοῦν χωρίς καθόλου νά σκεφτοῦν τί θά γίνουν τά λιγοστά τους ὑπάρχοντα καί οἱ δουλειές τους, τί θ’ ἀπογίνουν οἱ συγγενεῖς τους καί οἱ οἰκογένειές τους. Δέν ταλαντεύονται, δέν ὑπαναχωροῦν, δέν ἔχουν κἄν τήν περιέργεια νά τόν ρωτήσουν ποιό θά εἶναι τό μέλλον τους κοντά του. Πράγματα πρωτόγνωρα, ἀπίστευτα, θαυμαστά καί παράδοξα ὄχι μόνον γιά τούς σημερινούς ἀνθρώπους, ἀλλά καί γιά τά δεδομένα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης!
Βέβαια,ὁ Κύριος ὡς Θεός, γνωρίζει πολύ καλά μέ ποιούς ἔχει νά κάνει καί ποιούς καλεῖ γιά συνεργάτες του στό ἔργο τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων. Γνωρίζει καί τά προτερήματα καί τά μειονεκτήματα τοῦ καθενός των. Βλέπει στά βάθη τῆς ὕπαρξής τους καί διακρίνει πτυχές τοῦ χαρακτήρα τους πού ἐμεῖς δέν ἔχουμε τήν δυνατότητα νά διακρίνουμε. Ἔχει τήν σωστή καί ἀντικειμενική κρίση πού δέν διαθέτουμε ἐμεῖς. Ὅμως, ὁ Πέτρος μέ τόν ἀδελφό του τόν Ἀνδρέα καθώς καί ὁ Ἰάκωβος μέ τόν Ἰωάννη, πού ἦταν παιδιά τοῦ Ζεβεδαίου καί συνεπῶς καί αὐτοί ἀδέλφια μεταξύ τους, ἔχουν μέσα τους τό μεγάλο δῶρο τῆς ἐλευθερίας ἀπό τόν Πλάστη καί Δημιουργό τους. Καί ἐνῶ ἔχουν τήν δυνατότητα καί τό ἀναφαίρετο δικαίωμα καί τό μοναδικό προνόμιο, ὡς λογικά ὄντα, νά ἀρνηθοῦν τήν παράδοξη πρόσκληση, δέν τό κάνουν! Θαῦμα μεγάλο καί ἐξαίσιο. Τό ὅτι ἀκολούθησαν τόν Χριστό, εἶναι προσωπική τους ἐλεύθερη ἐπιλογή καί γι’ αὐτό ἔχει ἀξία. Τό νά κάνει κάτι κάποιος ἀναγκαστικά ἐπειδή δέν ἔχει ἄλλη ἐπιλογή, εἶναι ἀνάξιο λόγου.
Λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ὅτι ὁ Κύριος πιθανότατα ἐκείνη τήν καθοριστικῆς σημασίας γι’ αὐτούς στιγμή, θά ἄφησε νά φανεῖ ἕνα μέρος ἀπό τό θεϊκό Του μεγαλεῖο. Κάποια λάμψη ἀπό τό θεϊκό Του Πρόσωπο θά εἶδαν τόσο οἱ πρωτόκλητοι αὐτοί Ἀπόστολοι, ὅσο καί οἱ ἄλλοι κατόπιν, καί ἔτσι θά κατάλαβαν καί ἐκεῖνοι ὅτι δέν τούς καλοῦσε ἕνας τυχαῖος ἄνθρωπος, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Ὅπως καί νά ἔχουν ὅμως τά πράγματα, ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἀνταποκρίθηκαν ἄμεσα στήν θεία πρόσκληση, ἡ ἀπόφασή τους νά ἀκολουθήσουν μέ αὐταπάρνηση τόν Χριστό χωρίς ἐνδοιασμούς ἤ ὑπολογισμούς καί συμβιβασμούς εἶναι πολύ θαυμαστός.
Αὐτές τίς ἡμέρες ἡ ἁγία μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ τήν ἁγιασμένη Παράδοσή της, ἔχει ὁρίσει νά νηστεύουμε πρός τιμήν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Τιμοῦμε τήν μεγάλη τους προσφορά στήν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ στά πέρατα τῆς οἰκουμένης. Θυμόμαστε μέ εὐγνωμοσύνη τούς κόπους καί τίς θυσίες πού ὑποβλήθηκαν μέ τήν θέλησή τους γιά νά ζωγραφίσουν τήν μορφή τοῦ Χριστοῦ μας στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων. Μᾶς συγκινοῦν οἱ ταλαιπωρίες καί τά βάσανα πού ὑπέστησαν, τά φρικτά μαρτύρια πού ὑπέμειναν. Μᾶς ἀφήνουν ἐκστατικούς οἱ φοβεροί διωγμοί τους ἀπό τούς ἐχθρούς τοῦ Χριστοῦ. Τούς καμαρώνουμε καί τούς θαυμάζουμε γιά τήν ἀνδρεία, τήν καρτερία, τήν ἀποφασιστικότητα καί τήν σταθερότητα πού ἐπέδειξαν σέ ὅλες τίς δύσκολες περιστάσεις. Θαυμάζουμε τό θάρρος μέ τό ὁποῖο ἀντιμετώπισαν ὅλες τίς ἀντιξοότητες πού βρῆκαν μπροστά τους. Ἦταν πραγματικά πολύ γενναῖοι ὅλοι τους καί μετά τήν Πεντηκοστή πού στερεώθηκε ἡ πίστη τους, δέν δείλιασαν ποτέ τους!
Τόσο πολύ ἀγάπησαν τόν Χριστό, ὥστε θυσίασαν πρόθυμα ὁλόκληρη τήν ζωή τους χύνοντας τό αἷμα τους γιά χάρη Του. Ἔδωσαν τά πάντα χωρίς νά κρατήσουν τίποτα γιά τόν ἑαυτό τους! Τόσο πολύ πόνεσαν τήν Ἐκκλησία Του ὥστε ἀφιέρωσαν ὅλες τους τίς δυνάμεις γιά νά τήν μεγαλύνουν καί νά τήν στερεώσουν ὥς τά πέρατα τῆς οἰκουμένης. Ἡ Ἐκκλησία μας ὀνομάζεται καί εἶναι ἀποστολική ἐπειδή στηρίζεται στήν διδασκαλία τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων πού ἀξιώθηκαν ὄχι μόνο νά δοῦν, ἀλλά καί ν’ ἀκούσουν τόν Χριστό μας. Μεγάλο τό προνόμιο, καί πολύ μεγαλύτερη ἡ τιμή πού ἀξιώθηκαν νά ἔχουν ζῶντας μαζί μέ τόν Κύριο καί Θεό μας.
Ἀλλά καί ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι δέν ἔχουμε εὐεργετηθεῖ πλουσιοπάροχα ἀπό τόν Θεό. Ζοῦμε σέ μία πατρίδα ὀρθόδοξη καί ἀποστολική. Τήν Ἐκκλησία μας τήν ἴδρυσαν οἱ μεγάλοι Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ. Ἀπό αὐτούς παραλάβαμε τήν Πίστη μας. Στήν πόλη τῶν Πατρῶν μαρτύρησε ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας. Στήν Ἀθήνα, στήν Βέροια καί σέ ἄλλες πόλεις, σώζονται τά βήματα ἀπό τά ὁποῖα μᾶς μίλησε γιά τήν καινούργια Πίστη τοῦ Χριστοῦ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Τά χώματα τῆς Πατρίδος μας εἶναι ποτισμένα ἀπό τά αἵματα τῶν Ἁγίων τῆς Πίστεώς μας. Ἐκείνων πού βάδισαν στά ἴχνη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ὅπως καί οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι βάδισαν πάνω στά βήματα τοῦ Χριστοῦ μας. Μεγάλων ὄντως εὐλογιῶν ἀξιωθήκαμε καί πρέπει νά εἴμαστε εὐγνώμονες στό Θεό γιά τήν θαυμαστή Του πρόνοια πρός τό δοκιμαζόμενο Ἔθνος μας.
Ἡ τιμή ὅμως εἶναι καί εὐθύνη ταυτόχρονα. Πρέπει νά συνεχίζουμε νά βαδίζουμε σύμφωνα μέ τήν ἁγιασμένη Παράδοση τῆς Ὀρθοδοξίας μας. Νά μή θαμπωνόμαστε ἀπό τόν ψεύτικο δυτικό πολιτισμό καί νά ἀπεμπολοῦμε τίς ἱερές παρακαταθήκες πού μᾶς ἄφησαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι. Αὐτό ἀποτελεῖ προδοσία καί τό πληρώσαμε κατά τό παρελθόν καί ἐξακολουθοῦμε νά τό πληρώνουμε καί στίς ἡμέρες μας πολύ ἀκριβά.
Οἱ καιροί ἀλλάζουν καί πολύ σύντομα,θά κληθοῦμε νά κηρύξουμε τήν Ὀρθοδοξία μας καί στούς λαούς ἀκόμη πού φαίνεται τώρα ὅτι τήν περιφρονοῦν. Θά μᾶς τό ζητήσουν οἱ ἴδιοι, δέ θά περιμένουν νά πᾶμε νά τό κάνουμε ἀπό μόνοι μας. Εὐτυχῶς διαθέτουν κρίση οἱ ἄνθρωποι καί γνωρίζουν πολύ καλά ὅτι ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι κρατήσαμε τήν Πίστη μας γνήσια, ὅπως μᾶς τήν παρέδωσαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι. Μπορεῖ νά μήν τό παραδέχονται δημόσια, ἀλλά κατά βάθος τό γνωρίζουν πολύ καλά. Ὁ Θεός ἔδωσε σέ ὅλους τήν ἱκανότητα νά ξεχωρίζουν τό γνήσιο ἀπό τό κίβδηλο, νά διακρίνουν τό ψέμα ἀπό τήν ἀλήθεια.
Μακριά ἀπό τήν ἐπίσημα καταδικασμένη αἵρεση τοῦ ἐθνοφυλλετισμοῦ πού πρεσβεύει ὅτι εἴμαστε ὁ περιούσιος καί ἐκλεκτός λαός τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός δέν ξεχωρίζει τούς ἀνθρώπους καί τά ἔθνη τῆς γῆς, ἀλλά «θέλει πάντας σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν». Λαός τοῦ Θεοῦ εἶναι αὐτός πού κάνει τό θέλημά Του σέ ὅποια φυλή καί ἄν ἀνήκει, σέ ὅποιο σημεῖο τῆς γῆς καί ἄν κατοικεῖ,ὅποια γλῶσσα τοῦ κόσμου καί νά μιλάει. Στόν λαό αὐτό μπορεῖ νά ἐνταχθεῖ ὅποιος τό θελήσει μέ τό μυστήριο τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Δέν ἐμποδίζεται νά ἐπιστρέψει κανείς καί ἀπό αὐτούς πού ἀπομακρύνθηκαν κάποια στιγμή ἀπό τήν σωστική κιβωτό τῆς Ἐκκλησίας, ἀκόμη καί ὁ πλέον ἁμαρτωλός. Στήν Ἐκκλησία μας ὑπάρχει τό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως καί μετανοίας πού καθαρίζει ἀδιακρίτως ὅσους μετανοοῦν εἰλικρινά καί σταθερά.
Ὁ δρόμος τῆς ἐπιστροφῆς ἀνοικτός γιά ὅλους, ἡ πόρτα τῆς Ἐκκλησίας μας ὀρθάνοιχτη γιά ὅσους θέλουν νά μποῦν. Ὅποιος στέκεται ἐμπόδιο σέ αὐτό, δέν εἶναι ἄξιος νά λέγεται ὀρθόδοξος χριστιανός!
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
25 Ἰουνίου 2017
Τά μάτια μας Ἀδελφοί μου, εἶναι τά πολύτιμα ἐκεῖνα ὄργανα τοῦ σώματός μας πού μᾶς ἐπιτρέπουν νά βλέπουμε τούς δικούς μας ἀνθρώπους, τήν φύση γύρω μας καί ὅλα τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ. Χωρίς τά αἰσθητήρια τῆς ὁράσεως ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀνάπηρος, ζεῖ πάντοτε στό σκοτάδι, δέν ἔχει τήν δυνατότητα νά κινεῖται χωρίς κίνδυνο καί ἐξαρτᾶται ἡ ἐπιβίωσή του ἀπό τήν βοήθεια τῶν συνανθρώπων του.
Μᾶς εἶπε σήμερα τό ἱερό εὐαγγέλιο ὅτι τό λυχνάρι τοῦ σώματος εἶναι ὁ ὀφθαλμός. Ἀπό αὐτόν ἐξαρτᾶται ἄν τό σῶμά μας εἶναι φωτεινό ἤ εἶναι σκοτεινό. Ἐνῶ δηλαδή τά μάτια, μᾶς δίνουν τόσες δυνατότητες, εἶναι δυνατόν νά γίνουν καί θυρίδες θανάτου, ἄν δέν προσέξουμε, ἀφοῦ θά μᾶς μεταφέρουν αἰσχρές εἰκόνες πού θά μολύνουν τήν ψυχή μας. Κυρίως τώρα τό καλοκαίρι, πού ἡ σωματική γύμνια εἶναι σέ μεγάλη ἔξαρση, δεχόμαστε πολλές προκλήσεις πού μετατρέπονται πολύ γρήγορα σέ ἁμαρτωλή ἐπιθυμία νά διαπράξουμε σαρκικά ἁμαρτήματα.
Ἔχει ὅμως καί ἡ ψυχή μας τήν δική της ὄραση πού εἶναι πολύ διαφορετική ἀπό τήν ὄραση τοῦ σώματος. Μπορεῖ κάποιος νά στερεῖται τήν ὄραση τοῦ σώματος, ὅμως, νά διαθέτει τήν πνευματική ὄραση, πού εἶναι πολύ σημαντικότερη ἀπό τήν σωματική. Νά βλέπει τό ἄκτιστο Φῶς τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι μία ἐμπειρία τῶν ἀνεβασμένων πνευματικά ἀνθρώπων. Αὐτῶν πού κατόρθωσαν μέ τόν ἀγῶνα τους καί τήν συνέργεια τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ νά ἑνωθοῦν μέ τόν Θεό καί νά βλέπουν τό Φῶς τῆς θεότητός Του, ὅπως οἱ μαθητές Του στό ὄρος Θαβώρ. Βέβαια, τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ δέν μπορεῖ κανείς νά τήν δεῖ καί νά τήν κατανοήσει, ὅμως, τό ἄκτιστο Φῶς εἶναι ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού γίνεται μεθεκτή ἀπό τούς καθαρούς ἀνθρώπους, ἀπό τούς Ἁγίους μας.
Ἕνα παράδειγμα ἀπό τήν φύση πού μπορεῖ λίγο νά μᾶς βοηθήσει νά τό καταλάβουμε αὐτό, εἶναι ὁ ἥλιος. Τόν ἴδιο δέν μποροῦμε νά τόν ἀντικρύσουμε κατάματα, ἰδίως τό καλοκαίρι πού λάμπει πολύ, ὅμως τό φῶς του φωτίζει ὅλη τήν κτίση καί μᾶς δίνει τήν δυνατότητα νά βλέπουμε καί νά θαυμάζουμε τά μεγαλεῖα τῆς θείας δημιουργίας. Τό φῶς τοῦ ἥλιου τό βλέπουμε ἄν λειτουργεῖ σωστά ἡ σωματική μας ὄραση. Τό ἄκτιστο Φῶς τό βλέπουμε μόνο μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς μας, ὅταν εἶναι ἀνοιχτά. Ὅπως ὑπάρχει ἡ σωματική τύφλωση, ὑπάρχει καί ἡ πνευματική τύφλωση ἀπό τήν ὁποία πάσχουμε οἱ περισσότεροι.
Ὁ σύγχρονός μας ἅγιος Παΐσιος ὁ ἁγιορείτης, μία ἀπό τίς πολλές φορές πού εἶχε αὐτή τήν θεοπτική ἐμπειρία νά δεῖ τό ἄκτιστο Φῶς, ὅταν μετά εἶδε τό κτιστό φῶς τοῦ ἥλιου πού βλέπουμε ὅλοι μας, ἄν καί ἦταν καταμεσήμερο τοῦ Ἰουλίου, τό φῶς τοῦ ἤλιου τοῦ φαινόταν πλέον σάν τό φῶς τοῦ φεγγαριοῦ!
Ποιό ὅμως εἶναι τό μάτι τῆς ψυχῆς καί πότε εἶναι σέ θέση νά μᾶς δίνει τήν δυνατότητα νά δοῦμε τό ἄκτιστο Φῶς πού προέρχεται ἀπό τόν Θεό; Εἶναι ὁ νοῦς μας. Ὁ νοῦς λέγεται ἀπό τούς νηπτικούς Πατέρες καί νοερά οὐσία. Εἶναι τό στοιχεῖο ἐκεῖνο τῆς ὕπαρξής μας πού μᾶς κάνει νά μοιάζουμε μέ τόν Θεό καί πλάστη μας. Καί ὅταν λέμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἐννοῦμε τόν νοῦ. Ἀθάνατος ὁ Θεός ἀπό τή φύση του, ἀθάνατη ἡ ψυχή μας, ἀθάνατος καί ὁ νοῦς μας κατά Χάριν.
Πολλοί νομίζουν ὅτι ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ σκέψη. Μεγάλο λάθος! Ἄλλο ἡ σκέψη καί ἄλλο ὁ νοῦς. Ἡ σκέψη εἶναι ἕνα ὑλικό στοιχεῖο πού μᾶς δίνει τήν δυνατότητα νά διατυπώνουμε γραπτά ἤ προφορικά τίς ἐμπειρίες τοῦ νοῦ μας. Ὁ ἅγιος Παΐσιος γιά παράδειγμα, τήν ἐμπειρία πού εἶχε νά δεῖ μέ τόν νοῦ του τό Φῶς τοῦ Θεοῦ, τήν κράτησε στή σκέψη του καί τήν διηγήθηκε κατόπιν μέ τήν γλῶσσά του.
Ἡ ψυχή μας βρίσκεται σταθερά στόν χῶρο τῆς φυσικῆς καρδιᾶς μας καί ἀπό ἐκεῖ ἐξακτινώνεται σέ ὅλο τό σῶμα μας. Ἡ φυσιολογική θέση τοῦ νοῦ εἶναι νά βρίσκεται στήν ψυχή μας. Αὐτός ὅμως ἔχει τήν δυνατότητα νά φεύγει καί νά περιπλανᾶται ὅπου θέλει. Οἱ Πατέρες γι’ αὐτό τόν λένε ἀλήτη. Ὅλος ὁ ἀγῶνας μας εἶναι νά μαζεύουμε τόν νοῦ γιά νά βρίσκεται στήν θέση του.Γι'αὐτό, ὅταν ρωτοῦσαν τούς παλαιούς ἀσκητές τῆς ἐρήμου τί κάνετε ἐδῶ πού ζεῖτε, αὐτοί ἀπαντοῦσαν: «νοῦν τηροῦμεν». Προσέχουμε δηλαδή ὁ νοῦς μας νά μήν περιπλανᾶται ἀπό ἐδῶ κι ἐκεῖ, ἀλλά νά εἶναι στή θέση του. Μόνον τότε εἶχαν τό χάρισμα τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Ὁ καθαρός τους νοῦς δηλαδή, ἑνωμένος μέ τήν καρδιά, ἔλεγε ἀδιάκοπα τήν εὐχή τοῦ Ἰησοῦ «Κύριε, Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με». Εἶναι τό λεγόμενο χάρισμα τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Τό Ἅγιο Πνεῦμα κατοικεῖ στήν καθαρή καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καί προσεύχεται ἀδιάκοπα μέσα του «στεναγμοῖς ἀλαλήτοις». Πῶς γίνεται αὐτό δέν ξέρω νά σᾶς πῶ. Αὐτό τό ξέρουν μόνο οἱ Ἅγιοι πού ἔχουν αὐτό τό χάρισμα.
Ὅταν ὁ νοῦς μας ἑνωθεῖ μέ τόν Θεό,τότε ἑνώνεται μέ τόν Θεό καί τό σῶμα μας. Γιά τόν λόγο αὐτό οἱ λεγόμενοι νηπτικοί Πατέρες δίνουν τόσο μεγάλη σημασία στήν προσοχή τοῦ νοῦ. Ἡ Παναγία μας,ὅταν μπῆκε τριετής μέσα στά Ἅγια τῶν Ἁγίων,προκειμένου νά προετοιμαστεῖ γιά νά γίνει μητέρα τοῦ Θεοῦ, ἕνωσε πρῶτα τόν νοῦ της μέ τόν Θεό καί ἔπειτα ἀξιώθηκε νά ἑνώσει καί τήν σάρκα της μέ τόν Θεό. Ἦταν ἡ πρώτη ἀσκήτρια καί γι’ αὐτό τήν ἔχουν ὡς πρότυπο ὅλοι οἱ ἀληθινοί μοναχοί καί ἀσκητές τῆς ἐρήμου καί τῶν πόλεων.
Κάποιοι ὅμως μπορεῖ νά ποῦν: Μποροῦμε ἐμεῖς πού ζοῦμε μέσα στόν κόσμο νά τά ἐφαρμόσουμε αὐτά καί νά ἐπιτύχουμε νά φτάσουμε σέ τόσο ὑψηλές καταστάσεις; Μποροῦμε ἐμεῖς πού ζοῦμε μέσα στήν ταραχή τοῦ κόσμου καί ἔχουμε τόσες βιοτικές μέριμνες, νά μαζέψουμε τόν σκορπισμένο μας νοῦ καί νά ἀποκτήσουμε τό μεγάλο χάρισμα τῆς νοερᾶς προσευχῆς; Δέν λέω ὅτι αὐτό εἶναι εὔκολο, ἀλλά δέν εἶναι καί ἀκατόρθωτο. Ὁ γνωστός πιστεύω σέ ὅλους μας, γέροντας Ἐφραίμ τῆς Ἀριζόνας, βεβαιώνει ὅτι ἔχει γνωρίσει χιλιάδες ψυχές σέ ὅλο τόν κόσμο πού ἔχουν τό χάρισμα τῆς νοερᾶς προσευχῆς!
Οἱ προσευχές τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν μᾶς στηρίζουν ὅλους, ὅπως οἱ προσευχές τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου στήριζαν ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη. Τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δίνονται σέ ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὄχι μόνον στούς ἀσκητές τῆς ἐρήμου καί τούς μοναχούς τῶν Μοναστηριῶν μας. Ὁ Θεός μᾶς ἀγαπάει ὅλους ἀδιακρίτως καί «θέλει πάντας σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν». Ἀπό τούς μοναχούς πού εἶναι ἀπερίσπαστοι στά Μοναστήρια τους θά ζητήσει πρισσότερα. Εἶναι δυνατόν ὅμως στούς δύσκολους καιρούς μας, νά δώσει πολύ μεγάλα χαρίσματα καί στούς χριστιανούς πού ἀγωνίζονται μέσα στήν τύρβη τοῦ κόσμου τούτου καί ἔχουν νά ἀντιμετωπίσουν περισσότερους πειρασμούς καί μεγαλύτερες δυσκολίες. Ἀρκεῖ νά μήν ἀφήνουμε τίς βιοτικές μέριμνες νά μᾶς πνίγουν καί νά καταστρέφουν τήν ἰκμάδα τῶν ψυχῶν μας. Ὅταν ἀφηνόμαστε ὁλόκληροι στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, Ἐκεῖνος μᾶς δίνει πλούσια τήν εὐλογία του καί αἰσθανόμαστε ὅτι ζοῦμε μέσα στό πέλαγος τῆς ἀγάπης του. Κάνουμε ὅ,τι περνάει ἀπό τό χέρι μας καί τά ὑπόλοιπα τά ἀφήνουμε σ’ Ἐκεῖνον. Χρειάζεται ὅμως νά τοῦ ἔχουμε ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη. Εἶναι πατέρας μας καί εἴμαστε παιδιά Του. Ἄς μήν τό λησμονοῦμε ποτέ αὐτό.
Ὁ Θεός εἶναι δίκαιος, βλέπει τίς καρδιές μας καί δίνει στόν καθένα μας ἀνάλογα μέ τήν προαίρεσή του. Δέν ξεχωρίζει κανένα μας καί μᾶς ἀγαπᾶ περισσότερο καί ἀπό τούς γονεῖς μας. Στό χέρι μας εἶναι νά ἀξιοποιήσει ὁ καθένας μας τά χαρίσματα πού μᾶς ἔδωσε καί νά ἐπιτύχουμε τήν σωτηρία μας καί τόν ἁγιασμό μας.
π. Γ. Τ.