«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Α΄ Νηστειών. «Της Ορθοδοξίας»
(Ιωαν. α΄ 44-52)
1 Μαρτίου 2015
Με τη βοήθεια του Θεού βρισκόμαστε και πάλι, αγαπητοί μου χριστιανοί, στο ξεκίνημα της μεγάλης Τεσσαρακοστής. Αυτής της τόσο ευλογημένης περιόδου η οποία θα μας οδηγήσει στην μεγάλη εορτή του Πάσχα. Έχουμε, λοιπόν, στη ζωή μας μια ακόμα σπουδαία πνευματική ευκαιρία. Να ξανά διανύσουμε αυτό το ευλογημένο μονοπάτι που λέγεται Σαρακοστή. Ένα μονοπάτι που μπορεί να φαίνεται ανηφορικό και πολλές φορές δύσβατο, συνάμα όμως είναι ελπιδοφόρο και πανέμορφο, αφού γνωρίζουμε όλοι πως στη κατάληξη αυτού του δρόμου, μας περιμένει η χαρά της λαμπροφόρου Αναστάσεως του Κυρίου μας.
Η Σαρακοστή, όμως, αδελφοί μου, είναι και κάτι άλλο ακόμα. Πρώτα και πάνω απ’ όλα είναι ένα κάλεσμα. Ένα κάλεσμα που απευθύνει ο ίδιος ο Χριστός μας προς όλους μας. Δεν είναι τυχαία η Ευαγγελική περικοπή που επιλέγει η Εκκλησία μας να ακούμε σήμερα. Είναι ένα επεισόδιο από την κλήση των μαθητών του Χριστού, όταν δηλαδή ο Κύριος συγκροτούσε την πρώτη ομάδα των μαθητών του. Ο Χριστός μας πληροφορεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, θέλησε να βγει και να πάει στη Γαλιλαία. Εκεί βρίσκει το Φίλιππο και του λέει «ακολούθησέ με». Και στη συνέχεια ο Φίλιππος, καλεί τον Ναθαναήλ, να έρθει και αυτός να γνωρίσει το Μεσσία, με τη χαρακτηριστική φράση «έρχου και ίδε». Αυτές οι δύο φράσεις, «ακολούθησέ με» και «έρχου και ίδε», που δεσπόζουν στο σημερινό Ευαγγέλιο, απευθύνονται σήμερα από τον Χριστό μας σε όλους μας. Να γιατί είπαμε πως ο Χριστός σήμερα, πρώτη μέρα της Σαρακοστής, μας απευθύνει κάλεσμα.
Κάλεσμα όμως σε τι; Ο Χριστός μας σήμερα, μας απευθύνει κάλεσμα να τον προσεγγίσουμε. «Έρχου και ίδε» μας φωνάζει. Να τον προσεγγίσουμε και να τον γνωρίσουμε. Αυτό δεν έκανε σήμερα ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ; Προσέγγισαν τον Χριστό, τον γνώρισαν, τον πίστεψαν, τον αγάπησαν και έτσι παρέδωσαν τον εαυτό τους ανοιχτό στη χάρη του.
Όταν, αδελφοί μου, γνωρίσουμε και αγαπήσουμε τον Κύριο τότε θα έχουμε πετύχει αυτό που θέλει να φέρει στις ζωές μας η Μεγάλη Τεσσαρακοστή. – Ποιο είναι αυτό; Θα έχουμε πετύχει την ουσιαστική αλλαγή μας. – Τι σημαίνει αλλαγή ζωής; Σημαίνει ότι θα αφήσουμε πίσω την παλιά μας ζωή, θα αλλάξουμε την μέχρι τώρα πορεία μας και θα μεταμορφώσουμε τις ψυχές μας. Έτσι το βλέμμα μας, θα στραφεί σε μια καινούρια ζωή που βασιλεύει ο Χριστός και η Ανάστασή του. Είναι αυτή η ζωή που επέλεξαν να ζήσουν οι Άγιοι της Εκκλησίας μας, οι αγωνιστές της πίστης.
Αυτής της αληθινής πίστης, που σήμερα πανηγυρίζουμε τον θρίαμβό της. Σήμερα η ημέρα είναι αφιερωμένη στη νίκη της Ορθοδοξίας, γι’ αυτό και την ονομάζουμε Κυριακή της Ορθοδοξίας. Οι εικονομάχοι πίστευαν και ήθελαν να διακηρύξουν ότι ο Θεός ως Πνεύμα δεν μπορεί να περιορίζεται στα διάφορα υλικά από τα οποία απαρτίζεται η εικόνα. Απαγόρευαν την απεικόνιση του Θεού και φυσικά όλων των Αγίων ως έκφραση ειδωλολατρίας. Η διδασκαλία αυτή έφερε μεγάλη αναστάτωση στους κόλπους της Εκκλησίας, για περισσότερα από εκατό χρόνια. Όμως το 843 μ.Χ. η αλήθεια αποκαταστάθηκε και έτσι έγινε η αναστήλωση των εικόνων. Από τότε η Εκκλησία μας, εορτάζει κάθε πρώτη Κυριακή των νηστειών τον θρίαμβο της αληθινής πίστης μας. Το θρίαμβο της Ορθοδοξίας.
Αδελφοί μου, ο Κύριος σήμερα, μας απευθύνει ένα κάλεσμα. Μας καλεί να αλλάξουμε. Το ίδιο θα μας προτρέψει να κάνουμε και η Εκκλησία μας μέσα από όλες αυτές τις ιδιαίτερες ακολουθίες που θα τελούμε καθημερινά την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής. Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο, πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε το Χριστό και να τον βάλουμε στη καρδιά μας. Όταν έλθει ο Χριστός στη καρδιά, λέει ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, η ζωή αλλάζει, γίνεσαι άλλος άνθρωπος. Τα πάθη εξαφανίζονται. Δεν μπορείς ούτε να βρίσεις, ούτε να μισήσεις, ούτε να εκδικηθείς.
Αυτή η ευλογημένη περίοδος, ειδικά στην εποχή μας και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε όλοι μας στην καθημερινότητά μας, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μας αφήσει ίδιους. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, μαζί με τον Χριστό μας το ταξίδι της μεγάλης Τεσσαρακοστής και ας περπατήσουμε μαζί Του προς τον θάνατο και την Ανάστασή Του. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Β΄ Νηστειών. «Γρηγορίου του Παλαμά»
(Μαρκ. β΄ 1-12)
8 Μαρτίου 2015
Αγαπητοί μου Χριστιανοί, σήμερα δεύτερη Κυριακή των Νηστειών, ακούσαμε στο Ευαγγέλιο για ένα ιδιαίτερο και πολύ ξεχωριστό θαύμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Το Ευαγγέλιο σήμερα μας μίλησε για την θεραπεία του παραλυτικού της Καπερναούμ. – Τι κάνει όμως αυτό το θαύμα να είναι ιδιαίτερο και ξεχωριστό; Ο τρόπος με τον οποίο φέρανε τον άρρωστο στο Χριστό τέσσερις άνθρωποι.
Μας πληροφορεί, λοιπόν, η σημερινή Ευαγγελική περικοπή πως κάποτε ο Κύριος μπήκε στην Καπερναούμ και αμέσως διαδόθηκε πως ήταν σ’ ένα σπίτι «και ελάλει αυτοίς τον λόγον». Και αμέσως μαζεύτηκαν σ’ εκείνο το σπίτι τόσοι πολλοί για να τον ακούσουν, ώστε να μη χωρούν να καθίσουν ούτε στην αυλή του σπιτιού. Έρχονται τότε τέσσερις άνθρωποι οι οποίοι σήκωναν έναν παραλυτικό. Και επειδή δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν τον Κύριο από τον κόσμο, έβγαλαν τη στέγη του σπιτιού σ’ εκείνο το μέρος που ήταν ο Ιησούς και αφού άνοιξαν τόπο κατέβασαν το κρεβάτι όπου επάνω ήταν κατάκοιτος ο παραλυτικός. Όταν ο Χριστός είδε την πίστη αυτών των τεσσάρων ανθρώπων, λέει στον παραλυτικό: «τέκνον αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου». Εν τω μεταξύ, μέσα στο πλήθος υπήρχαν πολλοί γραμματείς, οι οποίοι διαλογίζονταν πως μπορεί αυτός ο άνθρωπος να συγχωρεί αμαρτίες, αφού κάτι τέτοιο μπορεί να το κάνει μονάχα ο θεός. Ο Κύριος όμως κατάλαβε την σκέψη των Ιουδαίων και για να τους δείξει την εξουσία που έχει να συγχωρεί στη γη αμαρτίες, λέει στον παραλυτικό να σηκωθεί επάνω, να πάρει το κρεβάτι του και να πάει στο σπίτι του.
Όταν, αδελφοί μου, ο Κύριος τελεί ένα θαύμα, θέλει να μας δείξει πως θα είναι ο καινούριος κόσμος, ο ανακαινισμένος κόσμος, δηλαδή η Βασιλεία του Θεού. Και στη Βασιλεία του Θεού, όπως ακριβώς συμβαίνει σε ένα θαύμα του Χριστού μας, παύει να υπάρχει ο πόνος, η φθορά και ο θάνατος. – Αυτό δεν συνέβη και με τον παραλυτικό του σημερινού Ευαγγελίου; Επομένως, μέσα από κάθε θαύμα που τελεί ο Κύριος, εμείς μπορούμε να πάρουμε μια γεύση για το τι θα συμβαίνει στον Παράδεισο.
Δεν είναι τυχαίο που στην Καινή Διαθήκη δεν συναντάμε πουθενά τη λέξη θαύμα. Και αυτό συμβαίνει διότι η λέξη θαύμα σημαίνει θάμπωμα, εντυπωσιασμός. Και ο Χριστός μας όταν επιτελούσε ένα θαύμα δεν ήθελε να εντυπωσιάσει ή να αποδείξει τη θεότητά του. Στα ιερά κείμενα η λέξη θαύμα αντικαθίσταται με τη φράση «σημεία και τέρατα». – Γιατί άραγε; Γιατί η λέξη σημείο, σημαίνει σημάδι. Και πράγματι, τα θαύματα που τελούσε ο Χριστός μας ήτανε σημάδια που έδειχναν στον άνθρωπο έναν και μόνο προορισμό. Τη Βασιλεία του Θεού.
Όμως, το σημερινό θαύμα με τον παραλυτικό, μας φανερώνει ακόμα μια αλήθεια. Την προϋπόθεση που θέτει ο Κύριος για να τελέσει ένα θαύμα. Και η προϋπόθεση πάντοτε είναι η αληθινή πίστη. Ο Χριστός μας δεν εξαναγκάζει κανένα να δεχτεί τη θαυματουργική του παρέμβαση. Αντίθετα πρώτα ρωτάει – θέλεις να γιατρευτείς; - πιστεύεις σε μένα ότι μπορώ να σε γιατρέψω; Και όταν στη συνέχεια ο άνθρωπος τον πιστέψει αληθινά, τότε μόνο ο Χριστός γίνεται παρών και θαυματουργεί. Λέει ένας σύγχρονος θεολόγος: «Το θαύμα δεν επιβάλλεται, δεν εκβιάζει τη βούληση και τη θέληση των ανθρώπων. Ο κάθε άνθρωπος ελεύθερα προσέρχεται και πρέπει να έχει πλήρη συνείδηση των ενεργειών του. Για να λειτουργήσει το θαύμα χρειάζεται έδαφος πρόσφορο και γόνιμο».
Ο παραλυτικός όμως του σημερινού Ευαγγελίου δεν ήταν σε θέση να προσεγγίσει το Χριστό και να δηλώσει την πίστη του. Διότι η αμαρτία του είχε διαταράξει ακόμα και αυτήν την υγεία του. Έτσι αφού ο παραλυτικός δεν μπορούσε να πλησιάσει το Χριστό, τον αγκάλιασε η πίστη τεσσάρων ανθρώπων που έκαναν τα πάντα για να φέρουν τον άρρωστο κοντά στο Κύριο. Έτσι στα μάτια του Χριστού μας, οι τέσσερις αυτοί άνθρωποι γίνονται ήρωες. Και γίνονται ήρωες γιατί ένιωσαν την ανάγκη του παραλυτικού και την έκαναν δική τους ανάγκη.
Αδελφοί μου, σήμερα ο Χριστός μας, μέσα από το θαύμα που έκανε στην Καπερναούμ θέλει γι’ ακόμα μια φορά να μας υπενθυμίσει τον προορισμό μας, που δεν είναι άλλος από τον Παράδεισο, από την Βασιλεία του Θεού. Προϋπόθεση για να γευθεί κάποιος τη παραδείσια χαρά, είναι η αληθινή πίστη. Όμως σήμερα αληθινή πίστη ο Χριστός ονομάζει τον κόπο και τον αγώνα των τεσσάρων ανθρώπων που έφεραν τον άρρωστο κοντά Του. Έτσι μας στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα που σίγουρα θα μας βοηθήσει, αδελφοί μου, να συνεχίσουμε σωστά τον αγώνα της Μεγάλης Σαρακοστής. Και το μήνυμα αυτό λέει πως στην ζωή μας, δεν μπορούμε να πορευόμαστε μόνοι μας, αλλά πως η πίστη μας πρέπει να περνάει μέσα από τους αδελφούς μας και να συμπληρώνεται απ’ αυτούς. Πως οι ανάγκες των αδελφών μας πρέπει να γίνουν και δικές μας ανάγκες. Μόνο τότε θα μπορέσουμε, όπως λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, που η Εκκλησία μας τιμάει και εορτάζει σήμερα, να αφεθούμε στη χάρη του Χριστού μας και να πραγματοποιηθεί μέσα μας το μυστήριο της συνάντησης μαζί Του. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Γ΄ Νηστειών. «Της Σταυροπροσκυνήσεως»
(Μαρκ. η΄ 34 θ΄-1)
15 Μαρτίου 2015
Αγαπητοί μου Χριστιανοί, βρισκόμαστε στο μέσο της Μεγάλης Σαρακοστής και σήμερα, Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, η Εκκλησία μας υψώνει τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό στο μέσο του Ναού για να τον προσκυνήσουμε όλοι οι πιστοί. Με αυτό τον τρόπο θέλει η Εκκλησία να μας παρακινήσει σε περισσότερη προσπάθεια και πνευματικό αγώνα, ενώ ταυτόχρονα θέλει να δώσει κουράγιο και δύναμη στους οδοιπόρους της Σαρακοστής, προβάλλοντας το Σταυρό του Κυρίου ως σημείο νίκης και χαράς.
Όμως σήμερα, Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, ο Χριστός θέλει να μας πει κάτι ακόμα πολύ σημαντικό. Θέλει να μας πει πως ο Σταυρός Του, δεν είναι απλά ένα σύμβολο, αλλά είναι τρόπος ζωής και βίωμα και ότι μπορούμε και εμείς εάν το θελήσουμε να συμμετέχουμε στο Σταυρό Του. – Τι σημαίνει αυτό για όλους εμάς; Σημαίνει ότι με τη συμμετοχή μας στο Σταυρό του Χριστού, μπορούμε να σωθούμε, να αναζωογονηθούμε και να νικήσουμε και εμείς τον θάνατο, όπως ακριβώς τον νίκησε Εκείνος. – Και πως μπορεί να επιτευχτεί αυτή η συμμετοχή μας στο Σταυρό του Κυρίου;
Μας απαντάει ο ίδιος ο Χριστός μέσα από το σημερινό Ευαγγέλιο. «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον Σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι». Εκείνος που θέλει να με ακολουθήσει και να είναι όπου είμαι και Εγώ, λέει προς εμάς ο Κύριος, ουσιαστικά πρέπει να κάνει τρία πράγματα. Να απαρνηθεί τον εαυτό του, να σηκώσει το σταυρό του και να με ακολουθήσει.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το πρώτο βήμα. – Τι σημαίνει να απαρνηθώ τον εαυτό μου; Γράφει ένας Ρώσος Επίσκοπος, ότι η φράση «απαρνησάσθω εαυτόν» δεν σημαίνει βέβαια την αυτοκαταστροφή μας». Εδώ ο Κύριος μας καλεί να απαρνηθούμε τον αμαρτωλό μας εαυτό, το διεφθαρμένο μας εγώ. Να απαρνηθούμε τον παλιό άνθρωπο που συγκατοικεί με την αμαρτία. Να απαρνηθούμε τόσο τις μικρές όσο και τις μεγάλες μας εμπαθείς επιθυμίες. Ο Απόστολος Παύλος λέει στην προς Γαλάτας Επιστολή του: «πως όσοι άνθρωποι είναι του Χριστού, σταύρωσαν τον αμαρτωλό εαυτό τους μαζί με τα πάθη και τις κακές επιθυμίες τους». Το πρώτο, λοιπόν, στάδιο για όποιον θέλει να ακολουθήσει τον Σωτήρα, είναι στάδιο καθαρά αρνητικό. Διότι σκοπό έχει την κάθαρση από τα πάθη και τις αδυναμίες που υπάρχουν στον άνθρωπο, καθώς και την νέκρωση της αμαρτωλής ζωής.
Και αυτό μεν, ως πρώτος όρος απαιτείται από εμάς. Δεύτερος όρος σπουδαιότερος του πρώτου, είναι να σηκώσει καθένας μας τον δικό του σταυρό. Είναι τέτοια η λάμψη που σκορπίζεται από το δράμα του Γολγοθά, ώστε αρκεί να πούμε «Σταυρόν», και το μυαλό μας πάει αμέσως στον Τίμιο Σταυρό του Χριστού μας. Ο Κύριος ποτέ δεν αρνήθηκε το Σταυρό Του. Αντίθετα βίωσε τον πόνο, την ταπείνωση και τον εξευτελισμό.
Κι όμως, καταλαβαίνουμε ότι στο σημερινό Ευαγγέλιο ο Χριστός δεν κάνει λόγο για τον δικό Του Σταυρό, αλλά μιλά για σταυρούς άλλων ανθρώπων. Μιλάει για τα βάσανα και τις θλίψεις των ανθρώπων που κυκλώνουν τη ζωή τους από παντού. Γράφει ένας αγιορείτης μοναχός: «Ο πολύς πόνος στη ζωή των ανθρώπων είναι ένας μικρός ή μεγάλος σταυρός. Πόνος ποικίλος, διάφορος, πρόσκαιρος, μόνιμος, από σωματική ή ψυχική ασθένεια, δική μας ή αγαπητού μας προσώπου, από δυστυχία, κατηγορία, ειρωνεία, συκοφαντία, αδικία, αγνωμοσύνη, περιφρόνηση και άλλα. Όλα αυτά τα πικρά γεγονότα δεν είναι τυχαία, αλλά παιδαγωγικές δοκιμασίες που μπορούν να μας συσταυρώσουν, αλλά και να μας συναναστήσουν με το Χριστό. Αν δεν υπομείνουμε αγόγγυστα το σταυρό μας, δεν κερδίζουμε και χάνουμε τη χαρά της Ανάστασης».
Και αφού, αδελφοί μου, απαρνηθούμε τον αμαρτωλό εαυτό μας και σηκώσουμε τον προσωπικό μας σταυρό, είμαστε πλέον έτοιμοι για το τρίτο και τελευταίο στάδιο, όπου ο Χριστός μας καλεί να τον ακολουθήσουμε. Μας λέει δηλαδή ότι Εκείνος πηγαίνει πάντα μπροστά και πως μας περιμένει. Έτσι μας δίνει κουράγιο και δύναμη. Γίνεται σύμφωνα με μια Αγία της Εκκλησίας μας, το κατάρτι μας που όσο το βαστάμε όρθιο, μπορούμε να πλέουμε άφοβα και χαρούμενα του βίου τη θάλασσα.
Αδελφοί μου, έχοντας στο νου μας όλες αυτές τις αλήθειες ας πάρουμε την απόφαση στη ζωή μας, να δούμε το Σταυρό του Κυρίου όχι απλά ως σύμβολο, αλλά ως τρόπο ζωής και βίωμα. Μόνο τότε η προσκύνηση του Σταυρού θα μας οδηγήσει εκεί που θέλει ο Θεός, στην Ανάστασή. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Δ΄ Νηστειών. «Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος»
(Μαρκ. θ΄ 17-31)
22 Μαρτίου 2015
Αγαπητοί μου αδελφοί, όλη αυτή την ευλογημένη περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής που συνεχίζουμε να διανύουμε, καλούμαστε από την Εκκλησία μας να εντείνουμε τον πνευματικό μας αγώνα και να ενεργοποιήσουμε όλες αυτές τις δυνάμεις που διαθέτουμε, ώστε να μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε στην ψυχή μας διάφορες αρετές που από την πρώτη ημέρα του Τριωδίου άρχισε η Εκκλησία να μας τις παρουσιάζει. Στόχος όλου αυτού του πνευματικού αγώνα, δεν είναι απλά και μόνο να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αλλά να μπορέσουμε τελικά να πλησιάσουμε όσο γίνεται το Σωτήρα Χριστό και να καταφέρουμε να τον συναντήσουμε. Η συνάντηση αυτή θα είναι καθοριστική για τη ζωή μας και έτσι θα έχει επιτευχθεί ο σκοπός αυτής της περιόδου.
Σε αυτή την πορεία που λέγεται Σαρακοστή, η Εκκλησία μας γνωρίζοντας την ανθρώπινη αδυναμία, δεν μας αφήνει να περπατάμε μόνοι. Μας δίνει πνευματικούς συνοδοιπόρους, τους Αγίους της πίστης μας, οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά τα πνευματικά κατατόπια, αφού έχουν ήδη συναντήσει Αυτόν που ποθούσαν περισσότερο από τίποτε άλλο στη ζωή τους. Τον Νυμφίο Χριστό.
Έναν τέτοιο οδηγό μας παρουσιάζει σήμερα η Εκκλησία. Τον Άγιο Ιωάννη συγγραφέα της Κλίμακος και μας καλεί να προσέξουμε ιδιαίτερα την αγία μορφή του. – Γιατί όμως η Εκκλησία επιλέγει να μνημονεύει σήμερα, τέταρτη Κυριακή των νηστειών, τον Άγιο Ιωάννη και γιατί όχι κάποιον άλλον Άγιο; Γιατί , αδελφοί μου, ο Άγιος Ιωάννης είναι πρωτίστως ένας μεγάλος ασκητής, που η ζωή του ταιριάζει απόλυτα με τον χαρακτήρα της Μεγάλης Σαρακοστής. Γι’ αυτό η ακολουθία της ημέρας μας προτρέπει να τιμήσουμε τον Άγιο, όχι γενικά και αόριστα, αλλά συγκεκριμένα ως ασκητή, «Ιωάννην τιμήσωμεν, των ασκητών το καύχημα…».
Ο Άγιος Ιωάννης έζησε ως ερημίτης με πολύ ταπείνωση και επί σαράντα ολόκληρα χρόνια έμεινε σε έναν απόμερο τόπο, πέντε μίλια μακριά από τους υπόλοιπους ερημίτες. Ο στόχος της ζωής του ήταν να αυξάνει καθημερινά την αγάπη του για το Χριστό γι’ αυτό και επιδόθηκε στην αδιάλειπτη προσευχή. Τρεφόταν με πολύ μικρή ποσότητα τροφής και για να νικήσει την αμέλεια για τα πνευματικά, μελετούσε συνεχώς τα αγαθά που περιμένουν τον άνθρωπο στην αιώνια ζωή. Τον θυμό, τον είχε νικήσει με την υπακοή. Την κενοδοξία, την είχε καταπνίξει με την άσκηση και την σιωπή. Συχνά αποσυρόταν σε ένα απομακρυσμένο σπήλαιο, το οποίο μετέτρεπε με την προσευχή του σε προθάλαμο του ουρανού.
Τέλεσε στη ζωή του πολλά θαύματα αφού ο Θεός του έδωσε και το χάρισμα της θαυματουργίας. Όταν κάποτε ένας μαθητής του απομακρύνθηκε αναζητώντας χώμα για το μικρό τους περιβόλι και ξάπλωσε κάτω από έναν μεγάλο βράχο για να ξαποστάσει, αποκαλύφθηκε στον Ιωάννη που βρισκόταν στο κελί του ότι ο μαθητής του κινδυνεύει. Άρπαξε τότε το όπλο της προσευχής και όταν ο μαθητής του επέστρεψε το βράδυ, του αφηγήθηκε ότι μέσα στον ύπνο του είχε ακούσει ξαφνικά την φωνή του γέροντά του να τον καλεί, την στιγμή που ο βράχος είχε αποσπασθεί και απειλούσε να τον συντρίψει.
Όμως η Εκκλησία, μας θυμίζει σήμερα την μορφή του Αγίου Ιωάννου για έναν ακόμα λόγο. Για ένα έργο του που έγραψε μέσα από την ίδια του την εμπειρία και το ονόμασε Κλίμακα. Εξ ου και Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Το έργο αυτό που είναι ουσιαστικά μια ορθόδοξη εγκυκλοπαίδεια της πνευματικής ζωής και παραμένει στους αιώνες ο κατ’ εξοχήν πνευματικός οδηγός για μοναχούς και λαϊκούς, περιλαμβάνει τριάντα λόγους περί αρετής με τη μορφή κλίμακας. Ο πιστός καλείται από τον Άγιο, να ανεβεί κάθε σκαλοπάτι αυτής της κλίμακας και να φθάσει ως την θύρα του ουρανού που μας αναμένει ο Χριστός.
Αδελφοί μου, η πορεία προς τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό, που όπως είπαμε είναι και ο σκοπός της Μεγάλης Σαρακοστής, είναι μια ανοδική κλίμακα. Σήμερα ο Άγιος Ιωάννης, μας διδάσκει πως για να ανεβούμε κάθε σκαλοπάτι αυτής της κλίμακας και για να πλουτίσουμε και εμείς με ουράνια δόξα όπως λέει ένα τροπάριο του όρθρου, χρειάζεται άσκηση και αγώνας. Η άσκηση όμως και ο αγώνας δεν έχουν καμία αξία εάν δεν είναι έκφραση αγάπης. Γι’ αυτό ο ίδιος ο Άγιος μας λέει μέσα από ένα τροπάριο: «Αγαπήστε τον Θεό και τότε θα βρείτε αιώνια χάρη και τίποτα μην προτιμήσετε από την αγάπη Αυτού». Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Δ΄ Νηστειών. «Αγίας Μαρίας Αιγυπτίας»
(Μαρκ. ι΄ 32-45)
29 Μαρτίου 2015
Αγαπητοί μου αδελφοί, πολλές φορές είπαμε μέχρι σήμερα ότι η Σαρακοστή είναι ένα πνευματικό ταξίδι και πως εμείς οι πιστοί είμαστε οι ταξιδιώτες. Το ταξίδι αυτό σιγά σιγά τελειώνει, αφού όπως γνωρίζετε η σημερινή Κυριακή είναι η τελευταία Κυριακή αυτής της ευλογημένης περιόδου. Σε μια εβδομάδα θα εορτάσουμε την πανηγυρική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα και στη συνέχεια θα δούμε βήμα βήμα το Χριστό να πορεύεται προς τον Σταυρό και την Ανάσταση.
Λίγες, λοιπόν, μέρες πριν από αυτά τα σημαντικά για τη σωτηρία μας γεγονότα, η Εκκλησία προσπαθεί να μας προετοιμάσει ακόμα περισσότερο, γι’ αυτό ακούσαμε σήμερα στο Ευαγγέλιο το Χριστό να μιλάει στους μαθητές του, και διαχρονικά σε όλους εμάς, γι’ αυτά τα οποία θα συμβούν όταν θα φθάσουν στα Ιεροσόλυμα. Πιο συγκεκριμένα, ενώ ο Ιησούς με τους μαθητές του ανηφορίζουν προς τα Ιεροσόλυμα, ξαφνικά αρχίζει να τους μιλάει γι’ αυτά που πρόκειται να του συμβούν. Τους λέει δηλαδή ότι θα συλληφθεί και θα παραδοθεί στους αρχιερείς και αφού τον κρίνουν θα τον χλευάσουν, θα τον εμπαίξουν, θα τον μαστιγώσουν, θα τον ταπεινώσουν και στο τέλος θα τον καταδικάσουν σε θάνατο. Τότε, πλησιάζουν το Κύριο δύο από του μαθητές του, οι υιοί Ζεβεδαίου, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης και του υποβάλουν ένα αίτημα. Ζητάνε από τον Διδάσκαλό τους όταν θα φθάσει στα Ιεροσόλυμα και ανεβεί στην εξουσία, να τους θυμηθεί και να τους τοποθετήσει στον θρόνο του, έναν στα δεξιά και έναν στα αριστερά του. Δηλαδή, χωρίς να έχουν καταλάβει τίποτα από αυτά που τους έλεγε ο Χριστός και έχοντας άλλες προσδοκίες για Εκείνον, ζητούσαν να τους δώσει τις ανώτερες θέσεις της κυβέρνησης. Και ο Χριστός τους απάντησε: «Δεν ξέρετε τι ζητάτε».
Το σημερινό Ευαγγέλιο, αδελφοί μου, παρουσιάζει τον Κύριο να προσπαθεί να πει στους μαθητές Του για όλα αυτά τα οποία θα συμβούν σε λίγες ημέρες. Τους μιλάει για το Σταυρό, για τα πάθη Του, για την Ανάστασή Του και γενικά για όλα αυτά τα μεγάλα και σωτήρια για τον άνθρωπο γεγονότα. Βλέπετε, όμως, οι μαθητές αγκιστρωμένοι στα γήινα και βιοτικά δεν μπορούν να καταλάβουν όλα αυτά που τους λέει ο Σωτήρας. Παρ’ όλο που έχουν ζήσει κοντά στο Χριστό και έχουν δει με τα ίδια τους τα μάτια να συμβαίνουν τόσα και τόσα, εκείνοι βρίσκονται και πάλι στο ίδιο επίπεδο, αφού δεν πιστεύουν ακόμα όσα τους λέει ο διδάσκαλός τους.
Τώρα, αυτά τα ίδια λόγια, λίγες μέρες πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, έρχεται σήμερα ο Χριστός να τα απευθύνει και σε εμάς, αδελφοί μου. Μας θυμίζει με κάθε λεπτομέρεια όλα όσα πρόκειται να του συμβούν. Και το ερώτημα είναι το εξής: - Εμείς είμαστε έτοιμοι να ζήσουμε αυτά τα γεγονότα όπως θέλει ο Χριστός; Σήμερα καταδικάζουμε την συμπεριφορά των υιών Ζεβεδαίου, που ενώ ο Χριστός τους μιλούσε για τα πάθη Του και την Ανάστασή Του, εκείνοι δεν μπορούσαν να καταλάβουν όσα τους έλεγε και ουσιαστικά ονειρεύονταν θέσεις σε κυβερνήσεις και επίγεια δόξα. Αν σκεφτόμαστε και εμείς έτσι και ζούμε σύμφωνα με το συμφέρον μας και το συμφέρον των δικών μας ανθρώπων, πως θα γίνουμε συνοδοιπόροι του Κυρίου;
Για να ζήσουμε τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδας όπως θέλει ο Χριστός, ένα πράγμα απαιτείται από εμάς. Η μετάνοια. – Τι σημαίνει μετάνοια; Μετάνοια σημαίνει αλλαγή του νου, αλλαγή του τρόπου ζωής μας. Λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Μετάνοια είναι να μισήσει κανείς την αμαρτία και να αγαπήσει την αρετή. Να απομακρυνθεί από το κακό και να εκτελεί το αγαθό». Έλεγε ένας αγιορείτης γέροντας: «Η πνευματική ζωή, παιδιά μου, αρχίζει από την στιγμή που αρχίζουμε να βλέπουμε τα δικά μας αμαρτήματα. Καταλαβαίνουμε τότε πως κάτι μας λείπει και κάτι μας χρειάζεται. Καταφεύγουμε, λοιπόν, στον Κύριο και τον παρακαλούμε να μας ελεήσει, ώστε να μετανοήσουμε και να διορθωθούμε».
Στον βίο της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, που η Εκκλησία μας εορτάζει και σήμερα Κυριακή Πέμπτη των Νηστειών, διαβάζουμε ότι όταν η Οσία έφθασε στα Ιεροσόλυμα κατά την ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, και προσπαθούσε να εισέλθει μαζί με το πλήθος των προσκυνητών στο Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου, σαν κάποιος να της εμπόδισε την είσοδο. Αφού προσπάθησε τρεις φορές, υποχώρησε για λίγο και στάθηκε παράμερα σε κάποιο σημείο της αυλής. Στη συνέχεια διηγείται η ίδια: «Τότε συναισθάνθηκα την αιτία που με εμπόδιζε να προσκυνήσω τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου. Διότι άγγιξε την καρδιά μου λόγος σωτήριος, ο οποίος μου φανέρωσε ότι η ακαθαρσία των έργων μου ήταν αυτή που μου έκλεινε την είσοδο. Άρχισα, λοιπόν, να θρηνώ και να φωνάζω από τα βάθη της καρδιάς μου». Στην συνέχεια η Αγία Μαρία απευθύνθηκε στην Παναγία και υποσχέθηκε πως αν αξιωθεί να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό, θα εγκαταλείψει τον κόσμο και την αμαρτία. Έτσι, λέει η Αγία: «Βρέθηκα μέσα στο Ναό και αξιώθηκα να προσκυνήσω τον ζωοποιό Σταυρό, είδα τα μυστήρια του Θεού και αισθάνθηκα πόσο πρόθυμος είναι ο Κύριος να δεχτεί τη μετάνοιά μας».
Αδελφοί μου, ο Χριστός φαίνεται στο σημερινό Ευαγγέλιο να μιλάει στους μαθητές Του για τα γεγονότα που σε λίγες ημέρες θα του συμβούν και εκείνοι δεν μπορούν να καταλάβουν όλα αυτά που τους λέει. Η Εκκλησία επιλέγει σήμερα, τελευταία Κυριακή της Σαρακοστής, να θυμίζει μέσα από το Ευαγγέλιο και σε εμάς τα λόγια του Κυρίου σχετικά με το πάθος Του. Και μας καλεί, αφού μετανοήσουμε και άρα αφήσουμε πίσω κάθε τι που μας κρατάει κολλημένους στα μίζερα πράγματα αυτού του κόσμου, να ζωντανέψουμε στις καρδιές μας, όπως έκανε η Αγία Μαρία η Αιγυπτία, την ελπίδα της εν Χριστώ σωτηρίας. Την σωτηρία που θέλει να προσφέρει ο Χριστός σε όλους μας με τα πάθη Του και την Ανάστασή Του. Αμήν.
π.Π.Α.