ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
4 Σεπτεμβρίου 2022
Ἂγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Στο 15ο κεφάλαιο τῆς Α΄ ἐπιστολῆς προς τούς Κορινθίους, ἀπό τό ὁποῑο και ἐλήφθη το σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἑρμηνεύει θεολογικῶς τη σημασία τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Τονίζει πώς ἄν δεν εἶχε ἀναστηθεῖ ὁ Χριστός θα ἦταν μάταια ἡ πίστη μας και το κήρυγμά μας ἄδειο, χωρίς οὐσία και χωρίς ἀντίκρυσμα δηλαδή. Πρίν ὅμως ἀρχίσει να ἑρμηνεύει την σωτηριώδη σημασία τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ για ἐμᾶς, κάνει διεξοδική ἀναφορά στις ἐμφανίσεις τοῦ ἀναστάντος Κυρίου σέ διαφόρους ἀνθρώπους, ὁμιλώντας μάλιστα για ἐμφανίσεις διαφορετικές ἀπό αὐτές πού περιγράφονται στα τέσσερα Εὐαγγέλια, συμπεριλαμβάνοντας και την ἐμφάνιση τοῦ Κυρίου προς ἐκεῖνον.
Στις ἡμέρες μας δυστυχῶς ἀκόμη πολλοί ἄνθρωποι, εἴτε λόγῳ τοῦ ὅτι ἀνήκουν σέ κάποια αἵρεση ὅπως ὁ χιλιασμός, ἤ λόγῳ ἰδεολογίας ἤ ἄθεης κατ’ ἐκείνους προοπτικῆς, ἐνῶ πιστεύουν ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἱστορικῶς ὑπαρκτό Πρόσωπο, ἐντούτοις δεν πιστεύουν στην ἀνάστασή Του ἀπό τούς νεκρούς, δηλαδή ἀρνοῦνται ὅτι ὁ Χριστός εἶναι Θεός.
Με ἀφορμή λοιπόν το σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, ἄς κάνουμε μια θεώρηση τῶν ἀποδείξεων τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, συμβάλλοντας στην ἀπολογητική μας ὡς Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, ἔναντι τέτοιων προκλήσεων.
Οἱ Ἱεροί Εὐαγγελιστές περιγράφουν πολλές ἀπό τίς ἐμφανίσεις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου μας στούς Μαθητές Του καί σέ ἄλλους, ὥστε νά λαμβάνουμε μία-μία τίς ἀποδείξεις γιά τό, ὅτι ὁ Χριστός πραγματικά ἀναστήθηκε, ἀφοῦ ἐμφανίσθηκε σέ ἀνθρώπους, συνομίλησε καί συνέφαγε μαζί τους. Τά ὅσα περιγράφονται τόσο στά Ἱερά Εὐαγγέλια, τίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων καί τίς Ἐπιστολές τους ἀποδεικνύουν τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ διά τῆς καταφατικῆς καί τῆς ἀποφατικῆς ὁδοῦ τῆς θεολογίας μας, δηλαδή παρέχουν ἄμεσες καί ἔμμεσες ἀποδείξεις.
Ἡ καταφατική ὁδός στοιχειοθετεῖται ἀπό τίς ἄμεσες ἀποδείξεις τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Ἀπό τό γεγονός δηλαδή, ὅτι ἀπό ὅλες τίς εὐαγγελικές περιγραφές τῆς Ἀναστάσεως διακριβώνεται ἕνας φυσικός, ἀνεπιτήδευτος καί συγχρόνως ἁρμονικός χαρακτήρας τῶν ἐμφανίσεων τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ.
Μετά τήν ἐκ νεκρῶν τριήμερη ἀνάστασή Του ὁ Χριστός στίς πρῶτες ἐμφανίσεις Του στίς Μυροφόρες, στούς Μαθητές, πού πήγαιναν στούς Ἐμμαούς, στόν Πέτρο καί στούς δέκα Μαθητές, παρηγορεῖ τήν θλίψη τῆς καρδιᾶς τους, τούς χαροποιεῖ καί τούς ἐνθαρρύνει.
Στίς ἀμέσως ἑπόμενες ἐμφανίσεις Του στόν Θωμᾶ, δίπλα στήν Τιβεριάδα, στόν Ἰάκωβο, στην ὁποία ἀναφέρεται σήμερα κι ὁ Παῦλος καί στό ὄρος τῆς Γαλιλαίας στηρίζει τούς Μαθητές στήν πίστη τῆς Ἀναστάσεως. Τούς ἐπιτιμᾶ γιά τήν δυσπιστία τους, ἀλλά τούς ἀναθέτει τήν ἀποστολική διακονία τους.
Στίς τελευταῖες χρονικῶς ἐμφανίσεις Του στό Ὄρος πάλι τῆς Γαλιλαίας καί στήν Βηθανία, προτοῦ νά ἀναληφθεῖ χαρίζει τίς εὐλογίες Του στούς Ἀποστόλους καί σέ ὁλόκληρη τῆν πρώτη Ἐκκλησία, πού ἦταν συναθροισμένη ἐκεῖ, ἀνάγοντας τά βλέμματα καί τήν διάνοια τῶν Μαθητῶν πρός τό μέλλον, προετοιμάζοντάς τους γιά τό μεγάλο τους ἔργο.
Ἄν τά ἔγραφε αὐτά ἕνας μόνον Εὐαγγελιστής θά μποροῦσε κάποιος νά σκεφθεῖ, ὅτι γράφει σύμφωνα μέ κάποιο σχέδιο, πού ἔχει στό μυαλό του. Ἐπειδή ὅμως αὐτά γράφτηκαν ἀπό τέσσερις Εὐαγγελιστές και τον ἀπόστολο Παῦλο, οἱ ὁποῖοι δέν βρίσκονταν στήν ἴδια περιοχή καί οἱ συγγραφές τους ἀπέχουν χρονικά μεταξύ τους, ὁποιαδήποτε ἀμφισβήτηση ἀποκλείεται.
Ἡ ἀποφατική ἀνάγνωση τῶν εὐαγγελικῶν διηγήσεων ἔχει κι ἐκείνη τίς δικές της ἔμμεσες, πλήν ὅμως σαφέστατες ἀποδείξεις γιά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.
Πρώτη καί κύρια θεωρεῖται ἡ μεταβολή τοῦ χαρακτῆρος τῶν Μαθητῶν. Πολλοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, μέ πρῶτον τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο διακηρύττουν, ὅτι ἡ ψυχική μεταστροφή τῶν Ἀποστόλων, οἱ ὁποῖοι ἀπό φοβισμένοι Μαθητές ἔγιναν διαπρύσιοι κήρυκες τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ καί τοῦ Εὐαγγελίου Του, ἀποτελεῖ μία ἀπό τίς ἰσχυρότερες ἀποδείξεις τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἔναντι ὅλων ἐκείνων, πού τήν ἀρνοῦνται ἤ τήν ἀμφισβητοῦν!
Πώς οἱ κλειδαμπαρωμένοι ἀπό τό φόβο τους Μαθητές, διά μιᾶς γίνονται γενναῖοι καί ἀτρόμητοι, ἐνώπιον τοῦ φανατισμένου ἐκείνου ὄχλου τῶν Ἰουδαίων;
Πῶς ἀψηφοῦν κάθε κίνδυνο καί εἶναι ἔτοιμοι νά ὑπομείνουν τά πάντα γιά Ἐκεῖνον, τόν ὁποῖον πρό ἡμερῶν εἶχαν ἀρνηθεῖ;
Πῶς ὁ Ἰούδας (ὄχι ὁ Ἰσκαριώτης) καί ὁ Ἰάκωβος, πού θεωροῦνταν Ἀδελφοί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὡς παιδιά τοῦ Ἰωσήφ ἀπό τόν γάμο του, πρίν λάβῃ τήν Παναγία ὑπό τήν προστασία του, ἐνῶ δυσπιστοῦσαν στόν Χριστό σύμφωνα μέ τόν 5ο στίχο τοῦ 7ου κεφ. τοῦ Ἰωάννου, τώρα μεταβάλλονται σέ ἐνθουσιώδεις κήρυκες τῆς Ἀναστάσεως καί μάλιστα ἔχουμε καί δύο Ἐπιστολές ἀπό ἐκείνους στήν Καινή Διαθήκη;
Ἀναμφιβόλως ἡ αἰφνίδια καί ἀπροσδόκητη γιά τά ἀνθρώπινα δεδομένα μεταβολή τῶν Μαθητῶν προκλήθηκε ἀπό τήν βεβαία πίστη τους στήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.
Ἐκτός τούτων ὁ ἅγιος Αὐγουστῖνος, Ἐπίσκοπος Ἱππῶνος (5ος αἰών.) ἐλέγχει καί καταρρίπτει τήν ἀξιοπιστία τῶν στρατιωτῶν ὡς μαρτύρων τῆς κλοπῆς τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ ἀπό τούς Μαθητές, ὅπως ὑποστήριξαν τότε οἱ Ἑβραῖοι καί ἴσως ἀκόμη κάποιοι πιστεύουν. Λέει χαρακτηριστικά: «Ἄν κοιμώνταν τί εἶδαν; καί ἐάν δέν εἶδαν τίνος μάρτυρες εἶναι; Τί εἴδους μαρτυρία μπορεῖ νά προσκομίσει αὐτός πού κοιμᾶται...Εἶναι σάν νά λένε: Μαρτυροῦμε τήν ἀλήθεια τῆς κλοπῆς καί ἡ μαρτυρία μας εἶναι ἀδιαμφισβήτητη διότι, ὅταν ἔγινε, ἐμεῖς κοιμώμασταν καί οὔτε εἴδαμε, οὔτε ἀκούσαμε τίποτε».
Μᾶς ἐκπλήσει ἐπίσης ἡ στάση τῶν Ἀρχόντων οἱ ὁποῖοι, παρά τήν σκληρότητα καί τήν αὐστηρότητα τοῦ ῥωμαϊκοῦ δικαίου, οὔτε τούς στρατιῶτες τιμώρησαν γιά τήν ἀμέλειά τους, πού δέν ἐμπόδισαν τήν ἐπιχειρούμενη κλοπή, οὔτε στήθηκε ποτέ ἐπίσημη κατηγορία ἤ δίκη ἐναντίον τῶν Μαθητῶν, ὅτι διέρρηξαν τόν τάφο καί ἔκλεψαν τό σῶμα.
Τά μέλη τοῦ Ἑβραϊκοῦ Συνεδρίου πάλι, πού μέ τόση εὐκολία ψευδομαρτύρησαν κατά τοῦ Κυρίου καί τόν ἀνέβασαν στόν Σταυρό, τώρα μένουν σιωπηλοί καί ἀδρανεῖς. Ἄν εἶχαν ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἦταν ψευδής ἤ ἐφεύρημα τῶν Μαθητῶν θά τήν εἶχαν ἀντιτάξει, ἀλλά ὅπως ἀποδεικνύεται, δέν ἦταν σέ θέση νά τήν παράσχουν. Γι’ αὐτό καί ὁ ἱερός ὑμνωδός τούς προκαλεῖ μέ τόν αἶνο τοῦ β΄ἤχου: «ἤ τόν ταφέντα δώτωσαν ἤ ἀναστάντα προσκυνήτωσαν», δηλ. ἤ να δώσουν τόν ταφέντα Χριστό ἤ νά Τόν προσκυνήσουν ἀναστάντα!
Ἀλήθεια τί θά κέρδιζαν οἱ Μαθητές πλάθοντας ἕνα μῦθο γιά τήν Ἀνάσταση καί κηρύττοντάς τον; Σέ τί θά τούς ὠφελοῦσε ἐκείνους, πού μόλις καί μετά βίας καί πάντοτε κατόπιν θεϊκῆς ἐπεμβάσεως γλύτωναν τήν ζωή τους καί συνέχιζαν τό ἔργο τους; Ἀδίστακτα πιστεύουμε ὅτι τό θάρρος, ἡ αὐτοθυσία καί ἡ αὐταπάρνησή τῶν Ἀποστόλων, τά σημεῖα-θαύματα, πού ἐπιτελοῦσαν στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, (βλ. Πράξ. ε, 12) καθώς καί ἡ αὔξηση τῆς Ἐκκλησίας παρά τούς συνεχεῖς διωγμούς ἀποτελεῖ τήν ἀδιάσειστη πίστη μας ὅτι ὁ Χριστός Ἀνέστη Ἀληθῶς!
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὁ Χριστός δέν εἶναι κάποιος ἀπρόσιτος θεός, οὔτε ἰδεολογία, οὔτε κἄν θεωρία θρησκευτική. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ μόνος ἀληθινός Θεός, ὁ Ὁποῖος ἀπό τήν ἄπειρη ἀγάπη Του γιά τόν ἄνθρωπο, καταδέχθηκε νά σταυρωθεῖ γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί μετά τήν Ἀνάστασή Του, καταδέχθηκε νά ἐμφανισθεῖ καί νά ψηλαφηθεῖ, ὅπως καταδέχεται νά ἐμφανίζεται καί νά ψηλαφεῖται ἀπό τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς, πού ζητεῖ ἀξιόπιστη μαρτυρία τῆς ἀληθινῆς παρουσία Του. Ὄχι μόνο μέσα ἀπό τά θαυμαστά τῆς ζωῆς μας, ἀλλά προσφέροντας τό σῶμα Του καί τό αἷμα Του ὡς ἀναγκαία πνευματική τροφή γιά νά ἔχουμε ζωή καί σωτηρία. Ὁ Χριστός προσφέρεται σέ ὅλους ἀνεξαιρέτως. Σέ ἐμᾶς ἀπομένει νά προσμένουμε τήν συνάντηση μαζί Του, για να βιώσουμε τήν θεοειδῆ ἐμπειρία, ὅτι : Χριστός Ἀνέστη Ἀληθῶς σώζων πάντας ἡμᾶς. Ἀμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
11 Σεπτεμβρίου 2022
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας θέσπισαν ἡ δεσποτική ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ νά ἑορτάζεται στίς 14 Σεπτεμβρίου, τήν ἑπομένη δηλαδή τῆς ἑορτῆς τῶν ἐγκαινίων τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, πού τιμῷνται τήν 13ην Σεπτεμβρίου. Ὁ Ναός τῆς Ἀναστάσεως ἀνεγέρθηκε στά Ἱεροσόλυμα ἀπό τόν Μέγα Κωνσταντῖνο καί τήν μητέρα του τήν ἁγία Ἑλένη στόν ἱερό τόπο τῆς εὑρέσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τοῦ Παναγίου Τάφου, ὅπως σώζονται μέχρι σήμερα.
Ὥρισαν μάλιστα οἱ δύο Κυριακές, πού δορυφοροῦν αὐτήν τήν ἡμερομηνία, νά ὀνομάζονται τιμητικά «πρός τῆς Ὑψώσεως» καί «μετά τήν Ὕψωσιν», ὅπως συμβαίνει στίς μεγάλες δεσποτικές ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τῶν Θεοφανείων, φανερώνοντας ἔτσι καί τήν Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ὡς μεγάλη δεσποτική ἑορτή. Κατ’ αὐτές διαβάζονται ἀποστολικά καί εὐαγγελικά ἀναγνώσματα σχετικῶς μέ τό νόημα, τίς προτυπώσεις, τούς συμβολισμούς καί τήν χάρη τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ὥστε νά βοηθούμαστε στήν βίωση τοῦ μυστηρίου τοῦ Σταυροῦ.
Σήμερα, ὁ Κύριός μας, μέσα ἀπό τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, πού εἶναι εἰλημμένο ἀπό τό 3ο κεφάλαιο τοῦ Eὐαγγελίου τοῦ Ἰωάννου, ἀναφέρθηκε στήν προτύπωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀπό τόν Μωϋσῆ, ὅταν ἐκεῖνος ὕψωσε στήν ἔρημο τό χάλκινο φίδι, ὥστε νά τό βλέπει, ὅποιος δαγκωνόταν ἀπό τά φαρμακερά φίδια τῆς ἐρήμου καί νά μήν πεθαίνει ἀπό τό δηλητήριο. Κι ὅπως ὁ Μωϋσῆς ὕψωσε τό φίδι στήν ἔρημο, ἔτσι εἶπε ὁ Κύριος, πώς πρέπει και ὁ Ἴδιος νά ὑψωθεῖ ἐπί τοῦ Σταυροῦ, ὥστε ὅποιον δαγκώνει ὁ διάβολος μέ τήν ἁμαρτία, νά προσβλέπει στόν Ἐσταυρωμένο Χριστό καί νά μήν πεθαίνει ἀπό τό δηλητήριο τῆς ἁμαρτίας. Ὁ διάβολος μέ τή μορφή τοῦ φιδιοῦ ξεγέλασε τούς πρωτόπλαστους καί γι’ αὐτό παρομοιάζεται μέ φίδι. Κι ἐπειδή, ὅπως τότε στήν ἔρημο ἦταν ἀδύνατο νά μήν πληγωθοῦν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τά δηλητηριώδη δαγκώματα τῶν φιδιῶν, ἔτσι και σήμερα μέσα στόν κόσμο εἶναι ἀδύνατο νά μήν προσβληθοῦν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τήν ἁμαρτία. Ὁ Ἐσταυρωμένος Χριστός λοιπόν παρέχει τό ἀντίδοτο τοῦ δηλητηρίου τῆς ἁμαρτίας, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά ζήσει καί να μήν πεθάνει. Καί τό ἀντίδοτο αὐτό δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό ἄχραντο Σῶμα καί τό τίμιο Αἷμα τοῦ Χριστοῦ τά ὁποῖα μεταλαμβάνουμε «εἰςἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν τήν αἰώνιον.»
Ἡ Παλαιά Διαθήκη ἔχει πολλές προτυπώσεις τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ. Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ἀκατάλυτη καί θεία Του δύναμη ἐκτείνεται καί στούς Ἁγίους καί Δικαίους, πού ἔζησαν στήν χρονική περίοδο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης δηλαδή πρό τῆς ἐναθρωπήσεως τοῦ Κυρίου μας. Κάποιες μάλιστα ἀναφορές φανερώνουν τόσο καθαρά τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ στήν Παλαιά Διαθήκη, ὥστε μποροῦμε νά ὁμιλήσουμε, ὄχι ἁπλά γιά προτύπωση ἤ προεικόνιση, ἀλλά γιά προφητική ἐξαγγελία.
-Στό βιβλίο τῆς Ἐξόδου γιά παράδειγμα ὁ Μωϋσῆς ἐνώπιον τοῦ ἀδιεξόδου, καθώς ὁ λαός εὑρισκόταν μπροστά στήν Ἐρυθρά θάλασσα καί ὁ στρατός τοῦ Φαραώ τούς καταδίωκε, λαμβάνει ἐντολή ἀπό τόν Θεό νά ἐκτείνει τήν ράβδο του κάθετα στήν θάλασσα. Τότε ἄνοιξαν τά νερά καί πέρασαν στήν ἀπέναντι ὄχθη, «ἀβρόχοις ποσίν» δηλαδή χωρίς νά βρέξουν οὔτε τά πόδια τους, περπατώντας πάνω στόν ξηρό πυθμένα τοῦ βυθοῦ. Ὅταν πέρασε κι ὁ τελευταῖος, ἐπειδή τούς ἀκολουθοῦσαν τά στρατεύματα τοῦ Φαραώ, μέ ὁριζόντια ἔκταση τῆς ράβδου του πάλι, τά νερά ἔκλεισαν. Ὁ λαός ὁδηγήθηκε στή σωτηρία του μέσα ἀπό τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, πού σχημάτισε ἡ ράβδος τοῦ Μωϋσῆ πάνω ἀπό τά νερά τῆς Ἐρυθρᾶς θάλασσας.
-Ἀργότερα, πάλι στό βιβλίο τῆς Ἐξόδου κι ἐνῶ ὁ λαός τοῦ Θεοῦ ἔπρεπε νά πολεμήσει μέ τούς Ἀμαληκίτες, ὁ Μωυσῆς στάθηκε στόν λόφο ἀπέναντι ἀπό το πεδίο τῆς μάχης καί γιά ὅσο χρόνο εἶχε τά χέρια του ἀνοικτά καί ἐκτεταμένα σέ σχῆμα σταυροῦ νικοῦσαν οἱ Ἰσραηλίτες. Ὅταν κουρασμένος κατέβαζε τά χέρια του, τότε νικοῦσαν οἱ Ἀμαληκῖτες. Πῆγαν λοιπόν ὁ ἀδελφός του ὁ Ἀαρών καί ὁ Ὤρ καί κρατοῦσαν τά χέρια του ἀνοικτά σέ σχῆμα σταυροῦ μέχρι πού νίκησαν οἱ Ἰσραηλίτες. Τά χέρια του Μωϋσῆ, τά ὁποῖα σχημάτισαν τόν Σταυρό, σέ συνδυασμό μέ τά πρῶτα γράμματα τῶν ὀνομάτων τῶν δύο, οἱ ὁποῖοι τοῦ κρατοῦσαν τά χέρια, τό Α (ἀπό τό Ἀαρών) καί τό Ω (ἀπό τό Ὤρ), μᾶς θυμίζουν τήν γνωστή ἔκφραση τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν Ἀποκάλυψη (α 8), ὅταν εἶπε «Ἐγώ εἰμί τό Α και τό Ω» καί δηλώνουν ξεκάθαρα πώς ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ σώζει καί ἀναδεικνύει νικητές.
-Ἕνα ἀπό τά ἀναγνώσματα ἐπίσης τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀναφέρεται στήν θαυμαστή μετατροπή τῶν πικροῦ καί ἀκατάλληλου νεροῦ τῆς πηγῆς Μερρᾶ σέ γλυκό καί πόσιμο νερό. Αὐτό τό θαῦμα συντελέσθηκε, ὅταν κατά τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ ὁ Μωϋσῆς ἔβαλε τή ράβδο του μέσα στά νερά τῆς πηγῆς. Ἐδῶ ἔχουμε μία προφητική ἀναφορά τῆς εὐλογίας καί τοῦ ἁγιασμοῦ ἐκ τοῦ τιμίου Σταυροῦ καί μάλιστα μιά προεικόνιση τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ἁγιασμοῦ. Ὅταν ὁ Ἱερεύς τελεῖ τόν ἁγιασμό, ἀφοῦ εὐλογήσει σταυροειδῶς τό νερό ἐμβαπτίζει σ’αὐτό τόν Τίμιο Σταυρό σέ ἀνάμνηση τοῦ βαπτίσματος τοῦ Χριστοῦ καί τό κάνει φορέα παντοτινό τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ καί γι’ αὐτό ἄφθαρτο μέσο καθαγιασμοῦ τῆς ζωῆς μας.
-Τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ ἀποτελεῖ τό ἐγγυημένο μέσο καταστολῆς κάθε ἐνάντιας δύναμης καί ἐπιβουλῆς ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν. Στό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ὁ Ἱερεύς εὐλογώντας σταυροειδῶς τό νερό λέγει ἐκφώνως: «Συντριβήτωσαν ὑπό τήν σημείωσιν τοῦ τύπου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ Σου πᾶσαι αἱ ἐναντίαι δυνάμεις». Ὅπως ὁ Τίμιος Σταυρός ἁγιάζει τό νερό καί τήν κτίση ὅλη, ἔτσι ἁγιάζει καί μεταποιεῖ τή ζωή μας καί μᾶς περιφρουρεῖ. Ἀρκεῖ νά ἀξιοποιήσουμε τήν χάρη καί τή δύναμή Του, ὅπως μᾶς διαβεβαιώνει τό ἐξαποστειλάριο τῆς ἑορτῆς: «Σταυρός ὁ φύλαξ πάσης τῆς Οἰκουμένης, Σταυρός ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας, Σταυρός Βασιλέων τό κραταίωμα, Σταυρός πιστῶν τό στήριγμα, Σταυρός Ἀγγέλων ἡ δόξα καί τῶν δαιμόνων τό τραῦμα».
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ἔχουμε ἕνα ἐχθρό, τόν διάβολο, ἕνα πόλεμο, αὐτόν ἐναντίον τοῦ διαβόλου καί ἕνα ὅπλο, τόν Τίμιο Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Γι’ αὐτό καί οἱ αἱρετικοί, ὡς ἐχθροί τῆς πίστεως πολεμοῦν τόν Σταυρό καί τήν χάρη Του, πού ἀποδεδειγμένα βιώνουμε διαμέσου τῶν αἰώνων οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Μάλιστα ὁ στρατηγός Μακρυγιάννη τονίζει μέ ἔμφαση στά «Ἀπομνημονεύματά» του: «Ἐμεῖς μέ σκιάν μας τόν Τίμιον Σταυρόν ἐπολεμήσαμεν ὁλοῦθε... Καί αὐτός ὁ Σταυρός μᾶς ἔσωσε.» Γι’ αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφοντας στούς Φιλιππησίους (γ 18) κλαίει γιά τούς ἐχθρούς τοῦ Σταυροῦ, δηλαδή ὅλους ἐκείνους, πού ἐναντιώνονται στόν ἐσταυρωμένο Κύριό μας καί ἀρνοῦνται νά ἀκολουθήσουν τό φρόνημα καί τή ζωή, πού ἐμπερικλείει καί ὑποδεικνύει στήν ἀνθρωπότητα ὁ Σταυρός Του, ἀδιαφορώντας ἐπίσης γιά τή χάρη καί τήν δύναμή Του ἐναντίον τῶν παθῶν καί τῆς ἁμαρτίας. Εὐχή καί προσευχή ὅλων μας, ἄς εἶναι ἡ ἐπίκληση τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου: «Ἡ ἀήτητος καί ἀκατάλυτος καί θεία δύναμις τοῦ τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, μή ἐγκαταλίπῃς ἡμᾶς τούς ἁμαρτωλούς». Ἀμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
18 Σεπτεμβρίου 2022
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὅταν ὁ Θεός δημιούργησε τούς Πρωτοπλάστους Ἀδάμ καί Εὔα στόν Παράδεισο, τούς ἔδωσε τήν ἐντολή «ἐργάζεσθαι αὐτόν καί φυλάσσειν», ὅπως διαβάζουμε στό βιβλίο τῆς Γενέσεως (Β 15). Ὅταν ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας μέ τήν ἐνανθρώπησή Του προέβη στήν ἀναδημιουργία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἀναπροσάρμοσε πλέον αὐτήν τήν ἐντολή, θέτοντας στούς ἀνθρώπους δύο ὅρους, ὅπως ἀκούσαμε σήμερα στό κατά Μᾶρκον εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Σέ ὅλους, ὅσους ἐπιθυμοῦν νά Tόν ἀκολουθήσουν ἀπεκάλυψε, πώς θά πρέπει πρῶτα νά ἀπαρνηθοῦν τόν ἑαυτό τους, ἔπειτα νά σηκώσουν τόν σταυρό τους καί τότε νά στοιχηθοῦν πίσω ἀπό Ἐκεῖνον.
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Πρῶτος καί Μεγάλος Ἐσταυρωμένος τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐκεῖνος πρῶτος θυσιάστηκε πάνω στόν Σταυρό γιά τή σωτηρία μας καί ἁγίασε τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, μέ τό τίμιο αἷμα Του καί γι’ αὐτό ἔκτοτε ὁ Σταυρός ὀνομάσθηκε Τίμιος καί Ζωοποιός. Κατά συνέπεια ἁγιάσθηκε καί τό σημεῖο καί τό σύμβολο καί ἡ ἀπεικόνιση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί ἄρα ἁγιάζεται ἡ ζωή καί ἡ ὕπαρξή μας ὁλόκληρη, ὅταν τίθεται στή σκέπη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Μέ τό κάλεσμα αὐτό τοῦ Χριστοῦ μας, ὁ Τίμιος καί Ζωοποιός Σταυρός, ἔγινε τό πανσέβαστο καί προσκυνητό καί πανάγιο Σύμβολο τῶν Χριστιανῶν. Ποτέ δέν ἀπευθύνθηκε στόν ἄνθρωπο ὑψηλότερο καί πιό τιμητικό κάλεσμα, ἀπό αὐτό: «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι.»
Μέ αὐτή τή θεϊκή πρόσκληση ἀκολούθησαν τό Χριστό ἀναρίθμητες ψυχές στό διάβα τῶν αἰώνων Ἀπό αὐτούς πού ἀνταποκρίθηκαν κάποιοι μεγαλούργησαν μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ καί κατέστησαν πρότυπα πρός μίμηση γιά ἐμᾶς. Αὐτοί εἶναι οἱ Ἅγιοί μας. Καί μέσα ἀπό ὅλους αὐτούς τούς ἀκολούθους τοῦ Χριστοῦ ἡ χριστιανική διδαχή κατέκτησε τήν οἰκουμένη καί ἄπειρες ψυχές μετενόησαν καί ἦλθαν στό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτο ὅμως πάντοτε μέ εὐγένεια καί σεβασμό στήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, δῶρο, τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο. «Ὅστις θέλει...». Ὅποιος θέλει!
Πάνω σέ αὐτήν τήν ἐλεύθερη κλήση, ἄς θυμηθοῦμε μιά ὄμορφη σκέψη τοῦ γλυκύφθογγου Ἱεροκήρυκος καί Πρωτοσυγκέλλου τῆς Μητροπόλεώς μας Ἄρχιμ. π. Ἀλεξάνδρου Μοστράτου, ὁ ὁποῖος πρός ἐτῶν εἶχε ‘πεῖ, πώς μεγαλύτερος σεβασμός στήν ἐλεύθερη θέληση τοῦ ἀνθρώπου καί στίς ἐπιλογές του, οὔτε ἀκούστηκε, οὔτε καί θά ἀκουστεῖ ποτέ! Σέ ἀντιδιαστολή μέ κάποιους ἀνθρώπους, πού πολλές φορές, καταχρώμενοι τήν δύναμη καί τήν ἐξουσία τους, δέν διστάζουν νά ἐπιβάλλωνται μέ τή βία καί νά καταπιέζουν τούς ἄλλους ἀνθρώπους.
Ἀντίθετα, ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, ἐνῶ μπορεῖ νά ἐπιβάλει τήν ἀπόλυτη ὑποταγή σέ ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη, ἐνῶ μπορεῖ νά πεῖ στόν ἄνθρωπο: «Θέλεις δέ θέλεις θά μέ ἀκολουθήσεις, γιατί αὐτό εἶναι καί τό συμφέρον σου», ἐν τούτοις, δέν τό κάνει αὐτό, δέν μᾶς ἐκβιάζει, οὔτε μᾶς ἐξαναγκάζει νά σωθοῦμε, ἀν δέν θέλουμε.
Ἀφήνει ἐλεύθερη τήν ἀνθρώπινη βούληση, ἀκόμα καί ὅταν ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία δέν Τόν ἄκουσε, οὔτε δέν Τόν ἐσεβάσθηκε, ἀλλά Τόν ὑπέβαλε σέ εὐτελιστικές ταπεινώσεις σέ ἐμπαιγμούς, σέ σταυρικό θάνατο!
Ὁ Κύριός μας, μᾶς καλεῖ, ἄν θέλουμε νά Τόν ἀκολουθήσουμε, νά ἀπαρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας καί νά σηκώσουμε τόν Σταυρό μας. Ἡ αὐταπάρνηση καί ἡ ταυτόχρονη ἄρση τοῦ σταυροῦ, χρειάζεται βέβαια θυσίες. Ἀλλά ὅποιος ἀγαπᾶ, ξέρει νά θυσιάζεται, ξέρει νά ὑπομένει, ξέρει νά ἀντέχει καί νά ἐλπίζει. Ὅποιος ἀγαπᾶ ἀληθινά δέν τό νοιώθει, ὅπως δέν νοιώθει ὅτι ἀναπνέει. Ἡ ἀκολουθία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ζήτημα ἀγάπης, ἐνθουσιασμοῦ, ἀφοσιώσεως καί βεβαίας ἐλπίδος, ὅσο καί ἡ ζωή εἶναι ζήτημα ἀναπνοῆς.
Ἡ αὐταπάρνηση ὅμως, πού μᾶς ζητάει ὁ Χριστός, δέ σημαίνει νά ἀφήσουμε τούς ἑαυτούς μας καί τίς γήϊνες ὑποχρεώσεις μας καί νά γίνουμε ἄβουλα ὄντα, ἀλλά σημαίνει ὅτι πρέπει νά ἀπελευθερωθοῦμε ἀπό τήν ὁποιαδήποτε πνευματική σκλαβιά, πού μᾶς προξενεῖ ἡ ἁμαρτία καί τό κακό. Αὐτό σημαίνει καί τήν ταυτόχρονη ἄρση τοῦ σταυροῦ. Ἡ ὑπομονή στίς θλίψεις καί τίς δοκιμασίες, ὁ ἀγῶνας ἐνάντια στά πάθη καί τίς ἁμαρτίες, πού μᾶς περιπλέκουν, ἡ καρτερία καί ἡ πραότητα ἀπέναντι στούς ἀνθρώπους, πού μᾶς εἰρωνεύονται ἤ μᾶς ἐμπαίζουν ἐπειδή ἀγωνιζόμαστε στό στίβο τῆς χριστιανικῆς βιοτῆς, ἡ ἀμνησικακία γιά ὅλους ὅσους μᾶς ἐπιβουλεύονται ἤ μᾶς φέρονται ἄσχημα καί ἄλλα. Βεβαίως δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε, πώς κι ἐμεῖς ὑποχρεούμαστε νά μήν συμπεριφερόμαστε σέ ἄλλους κατά τρόπον πού δέν θά ἄρεσε νά μᾶς συμπεριφέρονται, ἀκόμη κι ἄν ἔχουμε τήν δυνατότητα νά τό πράξουμε, λόγῳ θέσης ἤ ἐπειδή τό ἐπιτρέπει ὁ νόμος καί οἱ συγκυρίες, ἀπορρίπτοντας ἀσυζητητί ὅ,τι δέν θέλει ὁ Χριστός, ἀκόμη κι ἄν τό ἐπιθυμεῖ ὁ κόσμος.
Ὅμως γιά νά καταφέρουμε νά φθάσουμε σέ αὐτήν τήν αὐταπάρνηση γιά τόν Χριστό καί ἀκολούθως γιά νά ἔχει αἴσια ἔκβαση ἡ ἄρση τοῦ Σταυροῦ μας καί ἡ συνοδοιπορία μας μέ τόν Κύριο, ὀφείλουμε πρωταχικά νά ἀξιοποιοῦμε τίς δυνατότητες τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, πού κέντρο ἔχει τήν μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἄς μάθουμε νά προσευχώμαστε πρωί καί βράδυ στό σπίτι μας καί περισσότερο τό βράδυ, πού ἡσυχάζει ἡ φύση καί ὑπάρχει δυνατότητα γιά καλύτερη καί ἴσως περισσότερη προσευχή καί συνομιλία μέ τόν Θεό.
Ἄς μήν ξεχνάμε νά διαβάζουμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ σέ καθημερινή βάση, γιά νά γνωρίζουμε τό θέλημά Του καί νά μάθουμε νά ζοῦμε σύμφωνα μέ αὐτό στή ζωή μας.
Καί ἀπό ’κεῖ καί πέρα νά ἀρχίσουμε νά ἐκκλησιαζόμαστε ἀνυπερθέτως τίς Κυριακές καί μάλιστα νά ποθοῦμε νά βρεθοῦμε στούς Ἱερούς μας Ναούς νωρίς, γιά νά ζήσουμε τό μεγαλεῖο ὁλόκληρης τῆς θείας Λειτουργίας. Κι ὅταν ἐκκλησιαζόμαστε νά ποθοῦμε συχνά νά μεταλαμβάνουμε τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἷματος τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ αὐτός εἶναι καί ὁ ἀντικειμενικός σκοπός τῆς θείας Λειτουργίας. Στή θεία Λειτουργία δέν ἐρχόμαστε γιά νά πάρουμε τό ἀντίδωρο, ἀλλά τό δῶρο, πού εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Νά προετοιμαζόμαστε γι’ αὐτό μέ τήν κατά τή δύναμή μας νηστεία τῆς Τετάρτης καί τῆς Παρασκευῆς καί ἀποβραδίς τοῦ Σαββάτου καί τήν Κυριακή νά προσερχώμαστε νά κοινωνήσουμε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Κι ἄν κάτι βαραίνει τήν καρδιά μας, νά πηγαίνουμε στόν ἐξομολόγο καί νά ἐξαγορευόμαστε τίς ἁμαρτίες μας, ὥστε μέ καθαρή τήν καρδιά καί ἐλαφρά τήν συνείδηση νά γινόμαστε μέτοχοι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἄς ἀφήσουμε τίς προκαταλήψεις τοῦ κόσμου σχετικά μέ τήν προσέλευσή μας στή θεία Κοινωνία κι ἄς ἀκολουθήσουμε μέ αὐταπάρνηση τόν Χριστό, ὁ Ὁποῖος μᾶς καλεῖ, λέγοντας «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες...». Ἄς γνωρίζουμε δέ, πώς κάθε φορά, πού κοινωνοῦμε τόν Χριστό δέν τό ἀξίζουμε. Οὔτε μᾶς ἀξιώνει ἡ νηστεία καί ἡ ὅποια προετοιμασία μας. Ποτέ δέν θά γίνουμε ἄξιοι γιά τόν Χριστό, ὅ,τι κι ἄν κάνουμε. Ὁ Χριστός ὅμως θέλει νά μᾶς σώσει μέ τήν θεία Κοινωνία, ἀρκεῖ νά ἀναγνωρίσουμε πώς ἔχουμε τήν ἀνάγκη τῆς κονωνίας Του καί μέ ἐλευθερία νά ἐπιλέξουμε νά ἀπαρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας γιά χάρη Του, νά σηκώσουμε τόν σταυρό μας καί νά Τόν ἀκολουθήσωμε. Γι’ αὐτό καί κάθε φορά πού κοινωνοῦμε, ἀκοῦμε τόν λειτουργό νά μᾶς λέει: «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν τήν αἰώνιον». Αὐτό μᾶς τό λέει ὁ Ἰδιος ὁ Χριστός διαμέσου τοῦ Ἱερέως καί σημαίνει, πώς ὁ ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός ἐπισφραγίζει τόν πνευματικό ἀγῶνα τῆς ζωῆς μας καί μᾶς παρέχει τά ἐφόδια γιά νά συνεχίσουμε τήν πορεία μας στήν αἰωνιότητα, ἀκολουθώντάς Τον γιά τή σωτηρία μας. Στήν οὐσία ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός εἶναι καί τό ἐφόδιο καί ἡ σωτηρία μας. Ἀμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΛΟΥΚΑ
25 Σεπτεμβρίου 2022
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς μᾶς διηγεῖται σήμερα στό πέμπτο κεφάλαιο τοῦ εὐαγγελίου του, ὅτι ὁ Χριστός ἐπέλεξε ν’ ἀνεβεῖ στό πλοιάριο τοῦ Πέτρου γιά νά διδάξει τό λαό πού βρισκόταν στήν ἀκτή. Ὅταν ὁλοκλήρωσε τή διδασκαλία Του, προέτρεψε τόν Πέτρο νά ρίξει τά δίχτυά του στή θάλασσα. Ἐκεῖνος ἐξηγεῖ στό Χριστό ὅτι ὅλη τή νύχτα κοπίασαν, ἀλλά τό ἀποτέλεσμα ἦταν ἀπογοητευτικό.
Ὑπακούει ὅμως στό παράγγελμα τοῦ Κυρίου καί ρίχνει τά δίχτυα, μέ ἀποτέλεσμα αὐτά νά γεμίσουν καί νά χρειαστεῖ τή βοήθεια καί ἑνός ἄλλου πλοιαρίου γιά νά μπορέσει νά ἀνεβάσει τό δίχτυ. Γεμίζει ἀπό ψάρια τό δικό του, γεμίζει καί τό πλοιάριο τῶν ἄλλων ψαράδων καί κινδυνεύουν νά βουλιάξουν. Καί τότε ὁ Πέτρος πέφτει στά γόνατα τοῦ Χριστοῦ καί ἀναφωνεῖ: «Ἔξελθε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι ἀνήρ ἁμαρτωλός εἰμί Κύριε» (Λουκ. 5, 8), γιά νά λάβει ἀπό τό Χριστό τήν κλήση νά γίνει μαθητής Του, μαζί μέ τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη καί νά μάθει κοντά στόν Κύριο νά ἁλιεύει ἀνθρώπους.
Ἀκούγοντας τήν φράση αὐτή «Ἀνήρ ἁμαρτωλός εἰμί», «Εἶμαι ἁμαρτωλός ἄνθρωπος Κύριε», ὅπως τήν λέει ὁ Πέτρος σκεφθήκαμε ποτέ ἄραγε, πόσοι ἀπό ἐμᾶς θα εἴχαμε την συναίσθηση νά ἀναφωνήσουμε αὐτή τή φράση;
Μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί παρά τήν πολυεπίπεδη κρίση, γευόμαστε τήν ἀφθονία τῶν εὐεργεσιῶν τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας, ἀλλά συνήθως σκεφτόμαστε ὅτι αὐτά τά ἀγαθά τα δικαιούμαστε, γιατί ἐργαζόμαστε, γιατί ἔχουμε χαρίσματα, γιατί εἴμαστε ἱκανοί, γιατί οἱ ἄλλοι μᾶς ὀφείλουν καί γιά πολλούς ἀκόμη λόγους προσωπικούς ἤ μή.
Ἄλλωστε ζοῦμε σέ ἕνα πολιτισμό, δικαιωμάτων, ὅπου ὁ καθένας μας θεωρεῖ, ὅτι ὁ ἄλλος τοῦ ὀφείλει, ὅτι ὁ ἄλλος πρέπει να τιμωρηθεῖ, ὅτι ὁ κόσμος καί ἡ κοινωνία ὀφείλουν νά μᾶς δώσουν αὐτό, πού δικαιούμαστε. Πολλές φορές μάλιστα δέν ἔχουμε τήν αὐτογνωσία, πού χρειάζεται καί ἀποφεύγουμε νά κάνουμε μια γόνιμη αὐτοκριτική. Ἄλλοτε πάλι μεγενθύνουμε τίς δυνατότητές μας καί ζητοῦμε νά εἴμαστε τό κέντρο τοῦ ἐνδιαφέροντος. Ἀκόμη καί ἀπέναντι στίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, συνήθως δέν εἴμαστε ἔτοιμοι νά Τόν δοξάσουμε καί νά Τόν εὐχαριστήσουμε. Γι’ αὐτό καί μᾶλλον δέν ἀναφωνοῦμε εὔκολα, ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι ἀδύναμοι καί ἁμαρτωλοί.
Ὁ Πέτρος μπροστά στή δύναμη τοῦ Θεοῦ συναισθάνεται τό μέγεθος τῆς ἀναξιότητάς του. Γνωρίζει μέχρι ποιοῦ σημείου μπορεῖ νά φτάσουν οἱ δυνατότητές του. Ξέρει ὅτι εἶναι ἱκανός ψαράς. Γνωρίζει πότε τά ψάρια προσελκύονται καί πότε ὄχι. Ὅμως μπροστά στό Χριστό συνειδητοποιεῖ τό θαῦμα τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στή ζωή του. Τότε ὅλες οἱ ἱκανότητες καί οἱ γνώσεις τοῦ φαίνονται λίγες καί ἐλλειπεῖς. Τό μόνο πού διακρίνει εὔκολα εἶναι τήν ἁμαρτωλότητά του, τήν ἔλλειψη καθαρότητας στήν ψυχή του. Αἰσθάνεται, ὅτι εἶναι ἕνα τίποτα, μπροστά στό Χριστό. Ἕνα τίποτα, ποῦ ὅμως τό ἀγαπᾶ ὁ Χριστός, καθώς ὑπονοεῖ κι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος σέ ἕνα ποίημά του, καί τοῦ τό δείχνει μέ θαυμαστά σημεῖα. Ὁ Πέτρος Τοῦ ζητεῖ νά κατέβει ἀπό τό πλοῖο, γιατί θεωρεῖ πῶς δέν μπορεῖ νά ἀντέξει τή δύναμη τῆς Θεότητας. Ὁ Χριστός ὅμως μέ τόν τρόπο καί τόν λόγο Του, δείχνει τήν ἀναγκαιότητα τῆς παρουσία Του στή ζωή τοῦ Πέτρου και τήν δική μας.
Ὁ Χριστός ἰδιαιτέρως διά τοῦ Μυστηρίου τῆς θείας Κοινωνίας ἐπιθυμεῖ νά εἰσέλθει στό πλοῖο τῆς ζωῆς μας. Μᾶλλον νά γίνει αὐτή καθεαυτή ἡ ζωή μας. Ὁ τρόπος ὅμως μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετωπίζουμε τήν κοινωνία μαζί Του καθορίζει τό ἀποτέλεσμα. Σκεφθήκαμε ποτέ, ἄν ὅσες φορές στή ζωή μας προσερχόμαστε νά κοινωνήσουμε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, νά λάβουμε τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, συναισθανόμαστε ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι ἁμαρτωλοί; Ὅτι ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ ξεσκεπάζει τό μέγεθος τῆς πνευματικῆς μας ἀσθένειας; Ἤ μήπως προσερχόμαστε μέ θράσος καί ἔλλειψη ἐπίγνωσης, δικαιολογώντας μάλιστα τήν προσέλευσή μας, ἐπειδή νηστεύσαμε κάποιες ἡμέρες καί προσερχόμαστε γιά τό καλό ἤ γιά τό ἔθιμο τῶν ἡμερῶν νά κοινωνήσουμε, χωρίς νά αἰσθανόμαστε τήν ἁμαρτωλότητά μας καί κυρίως χωρίς νά ἔχουμε ἐξομολογηθεῖ τίς ἁμαρτίες μας. Ὁ Πέτρος, ὅπως ἀντιληφθήκαμε σήμερα στό Εὐαγγέλιο, ἐξομολογήθηκε. Δεν σκέφθηκε ἄν εἶναι καλύτερος ἀπό ἄλλους. Μόνον εἶπε ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός καί ὁ Χριστός τόν ἀνέδειξε σέ κορυφαῖο μαθητή του.
Ἐμεῖς συνήθως χωρίς νά ἀναγνωρίζουμε τήν ἁμαρτωλότητά μας, ἀδιαφοροῦμε μᾶλλον γιά τόν ἐρχομό καί τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ στό πλοῖο τῆς ζωῆς μας. Κι ἄν δέν τό πράττουμε ἔτσι ἀκριβῶς, τό δείχνουμε μέ τόν τρόπο μας. Παρακολουθοῦμε τήν θεία Λειτουργία χωρίς οἱ περισσότεροι νά συμμετέχουμε σ’ Αὐτήν. Ἐρχόμαστε στήν Ἐκκλησία, συνήθως ἀργά οἱ περισσότεροι καί φεύγουμε ἀπό τή θεία Λειτουργία μοιάζοντας ὄχι στόν Πέτρο, ἀλλά σ’ ἐκείνους, πού ἀγνάντευαν ἀπό τήν παραλία, γιά νά ἐπιστρέψουμε, ὅπως κι ἐκεῖνοι στήν στυγνή καθημερινότητα!
Κάποιες φορές μάλιστα ἐρχόμαστε ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία, προτάσσουμε τόν ἐγωϊσμό μας καί ἀπαιτοῦμε ἀπό Αὐτήν διάφορες ἐξυπηρετήσεις καί πράγματα. Ἀπαιτοῦμε ἀπό την Ἐκκλησία να συσχηματισθεῖ με τίς ἀπαιτήσεις μας χωρίς να συλλογισθοῦμε με σεβασμό, πώς ἐμεῖς πρέπει να στοιχηθοῦμε με την ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Κρίνουμε τούς πάντες και τά πάντα, πλήν τοῦ ἑαυτοῦ μας κι ὅταν ἔρθει κι ἡ ὥρα να μιλήσουμε για ἐμᾶς τότε ἀκοῦς: «...Πιστεύω με τον τρόπο μου, πάω στην Ἐκκλησία ὅποτε το ἔχω ἀνάγκη...» και το χειρότερο, ἀκοῦς πολλούς βαπτισμένους Ὀρθοδόξους Χριστιανούς να δηλώνουν ἀγνωστικιστές και να λένε, πώς πιστεύουν σέ μια ἀνώτερη δύναμη! Δυστυχῶς, για το κατάντημά μας! Θεωροῦμε πώς ἡ Ἐκκλησία εἶναι φιλανθρωπικός ὀργανισμός και εἶναι ἀρκετό για αὐτήν να ἐκδαπανᾶται σέ ὑλικά ἔργα ἀγάπης, νά προσφέρει φαγητό, ἐνδύματα καί φάρμακα καί νά πληρώνει λογαριασμούς, ναῦλα κι ἐνοίκια, τά ὁποῖα βεβαίως παρέχονται καί μάλιστα σέ μέγιστο βαθμό. Ἀκόμη δέ, ἔχουμε καί τήν ἀξίωση νά κάνουμε ὑποδείξεις, ὑποβιβάζοντας τήν Ἐκκλησία ἀπό ζωή τοῦ Χριστοῦ σέ θρησκευτική ὑπόθεση τοῦ κόσμου. Καί τοῦτο φαίνεται ἀκόμη περισσότερο στίς διαπροσωπικές μας σχέσεις, ὅπου ἀδιαφοροῦμε γιά τό τί διδάσκει ὁ Χριστός καί συνήθως πράττουμε αὐτό πού μᾶς μαθαίνει ὁ κόσμος.
Ἀδιαφοροῦμε γιά τήν πρόταση ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, χωρίς μάλιστα νά κατανοοῦμε τήν αὐθάδειά μας. Μᾶς πλανᾶ ὁ διάβολος γιά παράδειγμα κι ἀντί να προετοιμαζόμαστε ἀπόβραδίς για να πανηγυρίσουμε σέ μια μεγάλη γιορτή και να κοινωνήσουμε ἀπό τά ἄχραντα Μυστήρια, οἱ πιο πολλοί ξημερώνονται στα ὄργανα και στις κάθε λογῆς ἐκδηλώσεις, ὅπου λατρεύεται ἡ ὑλική τροφή και ἀπόλαυση!
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ὁ Χριστός μέσα ἀπό τό ἱερό Εὐαγγέλιο μᾶς διδάσκει: «Καί ὅταν ἄκομα ἐκτελέσετε ὅλα ὅσα σᾶς διέταξεν ὁ Θεός, πρέπει νά λέγετε ὅτι εἴμαστε ἄχρηστοι δοῦλοι, διότι ἁπλῶς κάναμε ὅ,τι εἴχαμεν χρέος νά κάνουμε.»(Λκ. ιζ 10). Γι’ αὐτό καί δέν ὅρισε ὡς Ἁγιότητα τήν ἀξιοσύνη, ἀλλά τήν ἐν μετανοία ἀναγνώριση τῆς ἁμαρτωλότητας, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος. Ἄν μιμηθοῦμε τόν Πέτρο, τότε θά αἰσθανθοῦμε καί τήν ἐπιθυμία νά μιλήσουμε στόν Χριστό. Θά ἔχουμε τήν εὐκαιρία εἴτε μέ τήν προσευχή μας, εἴτε μέ τό λόγο μας, εἴτε μέ τά ἔργα τῆς ἀγάπης, ἀλλά κυρίως μέ τήν ἔξοδό μας ἀπό τόν ἑαυτό μας καί ἀπό τή συνήθειά μας, ἀρχικά μέ τήν ἐξομολόγηση, νά ζήσουμε τήν ἐμπειρία τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, χωρίς νά παραμένουμε προσκολλημένοι στίς βιοτικές μας μέριμνες και ἀπολαύσεις. Χρειάζονται κι αὐτές ἀλλά στην ὥρα και το μέτρο τους.
Ἀς ἀξιοποιήσουμε τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ στό πλοιάριο τῆς ζωῆς μας. Ἰδίως τώρα ὅπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω ἀπό τά ἁλιεύματα τῆς ἐπιβίωσης, οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ὀφείλουμε νά ζοῦμε ἀναγνωρίζοντας μέ ταπείνωση τήν ἀνάγκη νά ὑπάρχει καί νά προηγεῖται ὁ Χριστός στή ζωή μας. Ἀμήν.
π. Σ.Κ.