ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Η΄ Ματθαίου
7 Αυγούστου 2022
Ἕνα θεῖο καὶ παράδοξο δεῖπνο παρέθεσε ὁ Κύριος στὴν ἔρημο σὲ χιλιάδες ἀνθρώπους (πέντε χιλιάδες ἦσαν μόνο οἱ ἄνδρες), μὲ τὸν πολλαπλασιασμὸ πέντε ἄρτων καὶ δύο ἰχθύων ποὺ εἶχαν φυλάξει οἱ μαθητὲς γιὰ τὴν ἡμερήσια διατροφή τους. Ὁ κόσμος αὐτὸς εἶχε βρεῖ τὸν Ἰησοῦ στὴν ἔρημο, καὶ γιὰ μιὰ ὁλόκληρη ἡμέρα ἦσαν καθηλωμένοι ἀκούγοντας τὴ διδασκαλία Του.
Τὸ πρῶτο πρᾶγμα ποὺ κάνει ἐντύπωση εἶναι ὁ τρόπος ζωῆς τῶν μαθητῶν, ἡ ἔμπρακτη φιλοσοφία τους, ποὺ τοὺς ὑπαγόρευε τὴ λιτὴ ζωή, τὴν παραμονὴ στὰ ἀναγκαῖα.
Δὲν ἦταν ὅμως μόνον ἡ λιτὴ καὶ ἀσκητική τους βιοτή. Ὁ Κύριος δὲν ἤθελε μόνο νὰ ἀρκοῦνται στὰ λίγα, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ αὐτὰ τὰ λίγα νὰ δίνουν σὲ ἐκείνους ποὺ ἔχουν ἀνάγκη. Ὅταν λοιπὸν τοῦ ζήτησαν νὰ ἀπολύσει τοὺς ὄχλους, ὥστε νὰ φροντίσουν οἱ ἴδιοι γιὰ τὴν ἑστίασή τους, ἐκεῖνος τοὺς ἀπάντησε "δὲν χρειάζεται, δῶστε τους ἐσεῖς φαγητό". Μὰ πῶς εἶναι δυνατὸν τὰ ἐλάχιστα να θρέψουν τόσους πολλούς; Ὁ Χριστὸς δοκιμάζει τὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη τῶν μαθητῶν. Καὶ διδάσκει ὅλους ἐμᾶς νὰ εἴμεθα ἕτοιμοι καὶ ἀπὸ τὰ λίγα ποὺ ἔχουμε νὰ προσφέρουμε σὲ ὅσους βρίσκονται σὲ ἀνάγκη. Καὶ μᾶς λέγει ὅτι τὰ ἐλάχιστα ἐπαρκοῦν, ὅταν ὑπάρχει πίστη καὶ ἀγάπη, διότι ἡ πίστη καὶ ἡ ἀγάπη ἑλκύουν τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ. Πράγματι, παρόλο ποὺ οἱ μαθητὲς ἐξέφρασαν τὴν ἀπορία τους, ἐντούτοις δὲν εἶπαν "Καὶ τί θὰ μείνει γιὰ μᾶς;", ἀλλὰ χωρὶς δισταγμὸ ὑπάκουσαν, καὶ ὅ,τι εἶχαν τὸ ἔφεραν μπροστὰ στὸν διδάσκαλο.
Ἡ διανομὴ μάλιστα ἔγινε ἐξίσου σὲ ὅλους. Ἀγαθὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι τὰ ἀγαθὰ ποὺ προσφέρει νὰ μετέχονται ἀπὸ ὅλους, ἀφοῦ πρῶτος ὁ ἴδιος ὀ Χριστὸς μετέχεται ἐξίσου ἀπὸ ὅλους. Ἐὰν Αὐτὸς εἶναι ὁ κοινὸς Ἄρτος τῆς Ζωῆς, τὰ πάντα πρέπει νὰ τὰ θεωροῦμε κοινά. Ἄλλωστε, τί εἶναι αὐτὸ ποὺ ἔχουμε, παρὰ αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔχει δοθεῖ;
Τοῦτο δὲν ἀφορᾶ μόνο στὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Ἀφορᾶ καὶ στὰ χαρίσματα καὶ στὶς ἀρετές. Ἡ διαφορὰ εἶναι ἡ ἑξῆς. Ἐὰν στὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ ὁ Κύριος μπορεῖ νὰ δώσει καὶ νὰ πολλαπλασιάσει χωρὶς νὰ ἔχουμε ἐμεῖς τίποτα, στὰ πνευματικὰ ἀγαθά, δηλαδὴ στὶς ἀρετές, ζητᾶ νὰ τοῦ δείξουμε κάτι. Καὶ αὐτὸ ποὺ φέρνουμε μπροστά Του Ἐκεῖνος τὸ πολλαπλασιάζει. Ἂν ζητᾶμε νὰ μᾶς δώσει ὑπομονὴ ἢ πίστη ἢ ἀγάπη, ζητᾶ πρῶτα νὰ τοῦ παρουσιάσουμε τὴ μικρὴ ὑπομονὴ ἢ πίστη ἢ ἀγάπη ποὺ ἔχουμε. Ζητᾶ δηλαδὴ ἀπὸ ἐμᾶς τὴν ἀνθρώπινη προσπάθεια.
Ὡστόσο, ὁτιδήποτε ὁ Θεὸς πολλαπλασιάζει στὴ ζωή μας, εἴτε ὑλικὰ ἀγαθά, εἴτε ἀρετὲς καὶ χαρίσματα, τὸ κάνει γιὰ νὰ τὰ μοιρασθοῦμε μὲ τὸν κόσμο. Ὁτιδήποτε δὲν μοιράζεται, γίνεται ἡ κόλασή μας, γίνεται ἁλυσίδα ποὺ μᾶς δένει χειροπόδαρα ὄχι μόνο σ' αὐτὸν τὸν κόσμο, ἀλλὰ στὴν αἰωνιότητα. Γι' αὐτὸ καὶ λέγει κάποιος Ἅγιος, ὅτι φτωχὸς δὲν εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἔχει λίγα, ἀλλὰ ἐκεῖνος ποὺ θέλει συνεχῶς περισσότερα. Ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς ἐπένδυσης καὶ τῆς ἀνταγωνιστικότητας χωρὶς ὅρια καὶ ἀνθρωπιά, γι' αὐτὸ καὶ μᾶς φαίνεται δύσκολο νὰ ἐφαρμόσουμε τὸ χριστιανικὸ παράδειγμα στὴ ζωή μας.
Τὸ αἴτημα τοῦ Κυρίου προϋποθέτει πίστη. Πίστη ὅτι ὁ Θεὸς δὲν μᾶς ἀφήνει ὀρφανούς, οὔτε ὅταν εἶναι ἔρημος ὁ τόπος, οὔτε ὅταν ἡ ὥρα ἔχει παρέλθει και ἡ ψυχή μας γεμίζει φόβο καὶ ἀγωνία. Πρέπει ὅμως νὰ ἱεραρχήσουμε σωστὰ τὰ πράγματα στὴ ζωή μας. Νὰ θεωροῦμε τὸν ἑαυτό μας πλούσιο ἀρκούμενοι στὰ ἀναγκαία, στὸν ἐπιούσιον ἄρτο. Ὁ Χριστὸς δὲν περιφρονεῖ τὶς βιοτικὲς ἀνάγκες, ἀλλὰ ζητᾶ νὰ ἱεραρχοῦμε σωστὰ τὰ ἀγαθά, προτείνοντας τὰ πνευματικὰ τῶν ὑλικῶν. Τότε μόνο θὰ εὐλογηθεῖ ἡ ζωή μας, καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ θὰ δώσει καρπούς, καὶ μάλιστα καρποὺς ἐλεύθερους ἀπὸ ἁμαρτία.
Δὲν χρειάζεται νὰ ψάχνουμε ἐντυπωσιακὰ θαύματα στὴ ζωή μας, διότι τὰ μεγαλύτερα θαύματα δὲν βλέπονται μὲ γυμνὰ μάτια. Τὸ δεῖπνο στὴν ἔρημο ἦταν ἕνα σημεῖο ὅτι ὁ Χριστὸς "συγκρατεῖ τὰ πάντα μὲ τὴ δύναμη τοῦ λόγου του" (Ἑβρ. 11,3), καὶ ἑπομένως πρέπει νὰ ἐμπιστευθοῦμε σὲ Ἐκεῖνον κάθε βιοτικὴ μέριμνά μας, δότι Ἐκεῖνος γνωρίζει τὶ εἶναι συμφέρον γιὰ τὴ σωτηρία μας. Οἱ κόποι, οἱ πόνοι, οἱ ἀντιξοότητες καὶ οἱ δοκιμασίες θὰ συνεχίσουν νὰ ὑπάρχουν ὅσο ζοῦμε σὲ τοῦτο τὸν κόσμο, ὅμως ὁλόκληρη ἡ ὕπαρξή μας θὰ φωτίζεται ἀπὸ τὸ Φῶς ποὺ δημιούργησε τὸν κόσμο, καὶ θὰ τρέφεται ἀπὸ τὸν ἐπουράνιο Ἄρτο, ὁ ὁποῖος προσφέρεται συνεχῶς καὶ προσφέρει τὴν αἰώνια ζωή.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Θ΄ Ματθαίου
14 Αυγούστου 2022
Στὶς εὐαγγελικὲς περικοπὲς τῶν Κυριακῶν ποὺ διανύουμε ἐπανέρχεται τὸ θέμα τῆς πίστεως καὶ ἐμπιστοσύνης στὸν Θεό. Ὄτι δὲν πρέπει νὰ ἀμφιβάλλουμε καὶ νὰ διστάζουμε μπροστὰ σὲ ἐκεῖνα ποὺ μᾶς λέγει ὁ Χριστός, ἀλλὰ νὰ ἔχουμε τὴν ἐσωτερικὴ πληροφορία ὅτι κάθε λόγος τοῦ Λόγου-Χριστοῦ εἶναι ἀληθὴς καὶ δυνατός, καὶ ἔχει μεγαλύτερη δύναμη ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ φύση. Εἶναι ἕνας ἀγώνας ἀπὸ τὴν πλευρά μας, νὰ καλλιεργήσουμε τὴν πίστη σὲ αὐτὰ ποὺ δὲν βλέπουμε μὲ τὰ σωματικὰ μάτια καὶ σὲ αὐτὰ ποὺ δὲν χωρᾶ τὸ στενὸ μυαλό μας.
Ἐνῶ ἐκείνη τὴ νύχτα ὁ Κύριος διανυκτέρευε στὸ ὄρος μόνος, τὸ πλοῖο τῶν μαθητῶν βασανιζόταν καταμεσὶς στὴ θάλασσα ἀπὸ τὸν ἐνάντιο ἄνεμο. Συχνὰ ὁ Χριστὸς ἀποσυρόταν στὴν ἔρημο, ὄχι γιατὶ τὸ εἶχε ανάγκη, ἀλλὰ γιὰ νὰ δείξει ὅτι ἔχουμε ἀνάγκη τὴ μόνωση καὶ τὴν άπαλλαγὴ ἀπὸ τοὺς θορύβους τοῦ κόσμου κάθε φορὰ ποὺ πρέπει νὰ μιλήσουμε μὲ τὸν Θεό. Οἱ μαθητὲς ὅμως κλυδωνίζονται καὶ ἀγωνιοῦν. Τὸ εἶχαν ξαναζήσει αὐτό, ἀλλὰ τὴν προηγούμενη φορὰ ὁ Κύριος βρισκόταν στὸ πλοιάριο καὶ κοιμόταν. Τώρα ἦσαν τελείως μόνοι. Ἢ μᾶλλον τοὺς ἀφήνει ὁ Κύριος μόνους, χωρὶς παρηγοριά καὶ ἐλπίδα, μόνους μὲ τὸν φόβο, ὥστε νὰ μάθουν νὰ φέρουν μὲ γενναιότητα τὶς δυσκολίες καὶ τοὺς κινδύνους. Καὶ ἀφοῦ τοὺς ἄφησε γιὰ ἀρκετὴ ὥρα στὴν ἀπελπισία, ἐμφανίσθηκε ἀπροσδόκητα νὰ περπατᾶ στὴ θάλασσα. Σὰν νὰ τοὺς λέει, μὴ ζητᾶτε γρήγορη λύση στὶς δοκιμασίες, πρέπει πρῶτα νὰ δοκιμασθεῖτε καὶ νὰ μάθετε τὶ σημαίνει καρτερία καὶ γενναιότητα. Πρέπει νὰ ὑπομείνετε τὸν σφοδρὸ ἄνεμο καὶ τὰ γυμνάσια, ὥστε νὰ κερδίσετε κάτι ἐξαιρετικὰ πολύτιμο. Καὶ μάλιστα, ὄχι μόνο δὲν κοπάζει ὁ Ἰησοῦς τὴν τρικυμία, ὄχι μόνο δὲν ἐπιτιμᾶ τὸν ἄνεμο, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ ἡ αἰφνίδια ἐμφάνισή Του εἶναι τόσο παράδοξη, ὥστε νὰ προσθέσει φόβο στὸν φόβο: αὐτὸ τοὺς ἔλειπε, μαζὶ μὲ ὅλα τὰ δεινὰ νὰ δοῦν καὶ φάντασμα νὰ περπατάει στὴ θάλασσα! Πράγματι, πολλὲς φορὲς βασανιζόμαστε ἀπὸ ἀδικαιολόγητους φόβους. Τότε ἔκραξαν, τότε ἔφθασαν στὰ ὅριά τους, καὶ τότε Ἐκεῖνος φανερώθηκε, ὄχι κοπάζοντας τὸν ἄνεμο, ἀλλὰ ἐνισχύοντας τὸ θάρρος τους. "Ἔχετε θάρρος. Ἐγὼ εἶμαι, μὴ φοβᾶσθε".
Ὁ θερμότατος μάλιστα Πέτρος τόσο πολὺ ἐνθουσιάζεται, ὥστε νὰ θέλει νὰ περπατήσει κι αὐτὸς στὴ θάλασσα γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Κύριό του. Καὶ πιστεύει ὅτι ὁ λόγος καὶ μόνο τοῦ Κυρίου θα τὸ κάνει τοῦτο δυνατό. "Δῶσ' μου ἐντολὴ νὰ ἔλθω κοντά σου ἐπάνω στὸ νερό". Δὲν τὸ ἔκανε ἀπὸ ἐγωισμό, δὲν τὸ ἔκανε γιὰ ἐπίδειξη, γι' αυτὸ καὶ δὲν λέει "δῶσε ἐντολὴ νὰ βαδίσω πάνω στὴ θάλασσα", ἀλλὰ λέει, "νὰ ἔρθω κοντά σου". Δὲν ἐπιθυμοῦσε τὸ θαῦμα άλλὰ τὸ νὰ πλησιάσει τὸν Κύριο. Καὶ ὁ Κύριος τὸν ἄκουσε, κι ὁ Πέτρος ἄρχισε νὰ περπατᾶ στὰ κύματα. Ὅταν ὄμως ἔστρεψε τὸ βλέμμα του πρὸς τὰ κύματα καὶ τὸν ἄνεμο, τότε κλονίσθηκε, καὶ ὁ φόβος ἐπέστρεψε καὶ κυρίευσε τὴν καρδιά του καὶ ἄρχισε νὰ βουλιάζει κράζοντας "Κύριε, σῶσε με". Καὶ ἀμέσως ὁ Κύριος ἅπλωσε τὸ χέρι Του καὶ τὸν κράτησε, λέγοντάς του, "Ὀλιγόπιστε, γιατί δίστασες;" Μήπως ὅλα αὐτὰ δὲν ἀποτελοῦν εἰκόνα τῆς καθημερινότητάς μας;
Σήμερα πολὺ συχνὰ μᾶς διακατέχει ὁ φόβος καὶ μᾶς καθιστᾶ δειλούς. Φοβούμεθα νὰ κοινωνήσουμε, φοβούμεθα νὰ πᾶμε στὴν ἐκκλησία, φοβούμεθα τὸν ἴδιο τὸν Χριστὸ, φοβούμεθα ἀκόμη καὶ τὴ σκιά μας. Συχνὰ καταφεύγουμε στὴν Ἐκκλησία ἀναζητώντας ὄχι τὸν Θεό, ἀλλὰ ἕνα καταφύγιο ἢ μιὰ λύση ἄμεση στὸ πρόβλημά μας.
Δὲν ἀρκεῖ νὰ εἶναι κοντά μας ὁ Χριστός, ἂν δὲν εἶναι κοντὰ καὶ ἡ πίστη μας πρὸς Αὐτόν. Ἂς μὴ τοῦ ζητᾶμε νὰ διατάζει τοὺς ἀνέμους νὰ κοπάσουν, ἂς μὴν ἀπαιτοῦμε νὰ μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπὸ δοκιμασίες. Ἂς τὸν παρακαλοῦμε νὰ ἁπλώνει τὸ χέρι Του καὶ νὰ μᾶς σώζει, κι ἐμεῖς ἂς ἐνισχύουμε τὴν πίστη καὶ ἐμπιστοσύνη μας στὸν λόγο Του. Μὴ στρέφουμε τὸ βλέμμα πρὸς τὸν ἄνεμο καὶ τὰ κύματα, ἀλλὰ νὰ τὸ ἔχουμε προσηλωμένο στὴν παντοδύναμη παρουσία Του. Ἂν ἡ πίστη εἶναι ἀκλυδώνιστη, τότε καὶ ὁ πιὸ δυνατὸς ἄνεμος δὲν θὰ μᾶς καταποντίσει στὰ κύματα. Πρὶν ἔλεγαν οἱ μαθητές, "Ποιός εἶναι αὐτὸς στὸν ὁποῖον ὑπακοῦν καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα;" Τώρα λένε, "Ποιός εἶναι αὐτὸς ποὺ μᾶς κάνει ἀνώτερους ἀπὸ τὶς δοκιμασίες;" Γι' αὐτὸ ἀπὸ τότε λέγει σὲ ὅλους μας, "μὴ φοβᾶσθε, δὲν εἶμαι φάντασμα, εἶμαι ἡ ἀλήθεια. Καὶ ἀληθινὰ ἔγινα ἄνθρωπος, γιὰ νὰ καταλύσω ὅλους τοὺς φόβους σας. Ἐπιτρέπω τοὺς ἀνέμους ὄχι γιὰ νὰ σᾶς ταράξω, ἀλλὰ γιὰ νὰ σᾶς στηρίξω. Καὶ θὰ ἁπλώσω τὸ χέρι μου ὅταν κινδυνεύετε, γιατὶ τὰ πάντα βαστάζω στὰ χέρια μου".
Ἀμήν, Κύριε Ἰησοῦ, σῶσον ἡμᾶς καὶ τὸν κόσμον Σου.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Ι΄ Ματθαίου
21 Αυγούστου 2022
"Κύριε, σπλαχνίσου τὸ παιδί μου ποὺ σεληνιάζεται καὶ βασανίζεται. Πολλὲς φορὲς πέφτει στὴ φωτιὰ καὶ πολλὲς φορὲς στὸ νερό", παρακάλεσε ἕνας δύστυχος πατέρας τὸν Χριστό, γονατίζοντας μπροστά του μὲ συντριβή. "Καὶ τὸ ἔφερα στοὺς μαθητές σου καὶ αὐτοὶ δέν μπόρεσαν νὰ τὸ θεραπεύσουν". Καὶ ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπε: "Ὦ γενεὰ ἄπιστη καὶ διεφθαρμένη. Ἕως πότε θὰ εἶμαι μαζί σας; Ἕως πότε θὰ σᾶς βαστάξω; Φέρτε μου ἐδῶ τὸ παιδί." Καὶ πρόσταξε ὁ Ἰησοῦς τὸ δαιμόνιο καὶ βγῆκε ἀπὸ μέσα του καὶ θεραπεύθηκε ὁ νέος ἀπὸ ἐκείνη τὴν ὥρα.
Λίγο πρὶν τὸ γεγονὸς αὐτὸ οἱ μαθητὲς εἶχαν τὴν ἐμπειρία τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ στὸ ὄρος Θαβὼρ. Καὶ μετά ἀπὸ τὴ δόξα ἐκείνη ἔρχονται ἀντιμέτωποι μὲ μιὰ φοβερὴ κατάσταση. Ἕναν νέο νὰ κατέχεται ἀπὸ τὸν διάβολο, ἕναν ἀπεγνωσμένο πατέρα νὰ ὑποφέρει, καὶ κάθε προσπάθεια νὰ μένει ἄκαρπη. Ὅλοι φαίνονται ἀνήμποροι νὰ ἀντιμετωπίσουν τὴν κατάσταση. Καὶ οἱ ἴδιοι οἱ Μαθητές ἀποροῦν γιατὶ δὲν εἶχαν τὴ δύναμη νὰ ἐλευθερώσουν τὸν νέο ἀπὸ τὸ δαιμόνιο. Ὁ Κύριος τοὺς ἔδωσε τὴν ἀπάντηση: "γιὰ τὴν ἀπιστία σας". Ἐὰν ὁ διάβολος ἔχει ἐξουσία στὸν κόσμο, εἶναι ἐξαιτίας τῆς ἀπιστίας μας.
"Ἀλήθεια σᾶς λέγω πὼς ἂν ἔχετε τόση δὰ πίστη, ἴσα μ’ ἕναν κόκκο σιναπιοῦ, θὰ μετακινεῖτε βουνά. Πρέπει νὰ προσέξουμε τοῦτο: ὁ Κύριος τοὺς λέει ὅτι καὶ ἡ μικρὴ πίστη ἀρκεῖ. Τὸ πρόβλημα δὲν εἶναι ἂν ἡ πίστη εἶναι μικρὴ ἢ μεγάλη, διότι καὶ ἡ μικρὴ πίστη ἔχει τὴ δύναμη τοῦ σιναπιοῦ. Τὸ πρόβλημα εἶναι ὅταν ἡ πίστη ἔχει ἕνα σοβαρὸ ἐλάττωμα. Τί ἦταν αὐτό; Ὅτι οἱ μαθητὲς δὲν εἶχαν στραφεῖ ταπεινὰ στὸν Θεό, δὲν εἶχαν ἀφήσει τὸ πρόβλημα στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἐπιχείρησαν νὰ ἐνεργήσουν μὲ τὶς δικές τους δυνάμεις.
Γι' αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος τοὺς ἀποκαλεῖ γενιὰ ἄπιστη καὶ διεστραμμένη. Γιατί διεστραμμένη; Διότι χωρὶς ἀληθινὴ πίστη στὸν Θεό, μικρὴ ἢ μεγάλη, μαθαίνουμε νὰ ζοῦμε μὲ λάθος τρόπο, καὶ ἔτσι διαστρέφουμε τὴν ὕπαρξή μας, καὶ ἑπομένως εὔκολα γινόμαστε δοῦλοι τοῦ Πονηροῦ. Δεν εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἔχουμε τὰ συμπτώματα τοῦ νεαροῦ σεληνιαζόμενου. Ὁ πονηρὸς μπορεῖ νὰ μᾶς κατέχει μὲ πιὸ κρυφοὺς καὶ πονηροὺς τρόπους. Ρίχνοντάς μας ἄλλοτε στὴ φωτιά, δηλαδὴ στὴν ἀπληστία τοῦ πλούτου, κι ἄλλοτε στὸ νερό, δηλαδὴ στὸ μίσος καὶ τὴν κακία ποὺ μᾶς πνίγουν.
Πίστη ἀληθινὴ δὲν εἶναι ἁπλῶς νὰ ἔχω σωστὴ ἰδέα γιὰ τὸν Θεὸ ἢ γιὰ τὴν Ἐκκλησία. Οὔτε νὰ νομίζω ὅτι μπορῶ νὰ μετακινήσω βουνά. Πίστη ἀληθινὴ καὶ ὑγιής, χωρὶς μικρόβια, εἶναι νὰ ἀγωνίζομαι νὰ ζῶ μαζὶ μὲ τὸν Χριστό, καὶ νὰ πετῶ μὲ τὰ δύο φτερὰ ποὺ μοῦ προσφέρει: τὴν προσευχὴ καὶ τὴ νηστεία. Τὰ δαιμόνια, λέει τελικῶς ὁ Κύριος στοὺς μαθητές, δὲν φεύγουν, παρὰ μόνο μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία.
Διότι μὲ τὴν εἰλικρινὴ προσευχὴ κάνουμε ἐμεῖς στὴν ἄκρη, γιὰ νὰ κάνει ὁ Θεὸς τὸ θέλημά Του. Ἔτσι ταπεινώνουμε τὴν ὑπερήφανη ψυχή μας. Καὶ μὲ τὴ σωστὴ νηστεία μαθαίνουμε νὰ ζοῦμε λιτά, καὶ ἔτσι παύουμε νὰ εἴμαστε φιλάργυροι καὶ γινόμαστε πιὸ πρόθυμοι στὴν ἐλεημοσύνη, πιὸ φιλάνθρωποι. Αὐτὸς ποὺ προσεύχεται καὶ νηστεύει ἔχει φτεροῦγες νὰ πετᾶ στὸν Θεό, πιὸ ἐλαφρὲς καὶ ἀπὸ τοὺς ἴδιους τοὺς ἀνέμους. Ἡ προσευχὴ καὶ ἡ νηστεία ἀποδιώχνουν τὸν πονηρὸ ἀπὸ τὴ ζωή μας, γιατὶ ἐκφράζουν καὶ ἐνισχύουν τὴν πίστη. Καὶ ἀληθινὴ πίστη δὲν εἶναι ἡ πεποίθηση ὅτι θὰ γίνουν αὐτὰ ποὺ ὀνειρευόμαστε, ἀλλὰ ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι πάντα πιστός, καὶ ἐκπληρώνει τὶς ὑποσχέσεις Του.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή ΙΑ΄ Ματθαίου
28 Αυγούστου 2022
Ὁ Χριστὸς ἐπάνω στὸν σταυρὸ συγχώρεσε τοὺς σταυρωτές Του, ἀναζητώντας μάλιστα καὶ ἐλαφρυντικό γι’ αὐτούς, καὶ αὐτὴ ἡ πρωτοφανὴς κίνηση ἔκανε τὸν διἀβολο νὰ καταλάβει ὅτι αὐτὸς τὸν ὁποῖον σταυρώνει δὲν εἶναι ἁπλὸς ἄνθρωπος. Ἦταν ἡ ὕψιστη ἔκφραση τῆς συγχωρητικότητας ὡς ἰδιότητας τοῦ Θεοῦ.
Μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ ὀφειλέτη τῶν μυρίων ταλάντων ὁ Κύριος προβάλλει τὴ συγχωρητικότητα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ τὸ αἴτημα νὰ τὴ μιμηθοῦμε. Τὴ διδάσκει ὡς χαρακτηριστικὸ θεϊκὸ καὶ ἀνθρώπινο. Ἀφορμὴ ἦταν τὸ ἐρώτημα τοῦ ἀποστόλου Πέτρου, πόσες φορὲς θὰ πρέπει νὰ συγχωροῦμε τὶς προσβολὲς τοῦ πλησίον μας, μέχρι ἑπτά; Ὄχι, ἀπαντᾶ ὁ Κύριος, ἑβδομήντα φορὲς τὸ ἑπτά, μὲ ἄλλα λόγια, δὲν ὑπάρχει ὅριο στὴ συγχώρηση. Ἡ παραβολὴ ἀκολουθεῖ γιὰ νὰ ξεκαθαρίσει ἀκόμη περισσότερο τὰ πράγματα.
Δοῦλος χρωστοῦσε στὸν κύριό του δέκα χιλιάδες τάλαντα, ποὺ ἀντιστοιχοῦν σὲ τεράστια ποσότητα χρυσῶν νομισμάτων. Ἀπεγνωσμένος ὁ ὀφειλέτης ἔπεσε στὰ πόδια τοῦ κυρίου ζητώντας παράταση της προθεσμίας. Καὶ ἔλαβε κάτι πέραν τῶν προσδοκιῶν του: τὴν εὐσπλαγχνία τοῦ κυρίου του, ὁ ὁποῖος τὸν ἀποδεσμεύει ἀναπάντεχα ἀπὸ ὅλο τὸ χρέος. Ἀσφαλῶς ἡ παραβολὴ ἀναφέρεται στὰ χρωστούμενα τοῦ ἁμαρτωλοῦ καὶ στὴ στάση τοῦ Θεοῦ. Ὅταν κάποιος ἁμαρτωλὸς μετανοεῖ, ὁ οὐράνιος Βασιλιὰς εἶναι ἕτοιμος νὰ τὸν ἐλευθερώσει ἀπὸ ἀναρίθμητες ἁμαρτίες.
Δὲν τελειώνει δυστυχῶς ἐδῶ ἡ ἱστορία. Ἡ εὐχάριστη τροπὴ ἀκολουθεῖται ἀπὸ μιὰ δυσάρεστη, λόγω τῆς κακῆς προαιρέσεως τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἐλεύθερος πιὰ δοῦλος βρίσκει κάποιον σύνδουλό του στὸν ὁποῖον εἶχε δανείσει χρήματα. Τώρα ὅμως ὁ ἀπελεύθερος δοῦλος γίνεται ἕνας φοβερὸς καὶ ὠμὸς δυνάστης. Ὁ πρώην ὀφειλέτης, ποὺ δέχθηκε τὴν εὐσπλαχνία τοῦ κυρίου του, θέλει νὰ κατασπαράξει τὸν συνάνθρωπό του γιὰ ἑκατὸ μόλις δηνάρια.
Ὁ ἄνθρωπος δὲν συμπεριφέρεται στὸν ἄνθρωπο μὲ τὸν ἴδιο τρόπο ποὺ φέρεται ὁ Θεὸς στὸν ἄνθρωπο. Ἐφαρμόζουμε τὸ «ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος» ἀλλὰ καὶ κάτι πολὺ χειρότερο, ζητᾶμε τὴν ἐξόντωση τοῦ ἄλλου, γιατὶ ὁ ἐγωισμὸς καὶ ἡ μνησικακία διψοῦν γιὰ ἐκδίκηση. Καί τότε, ὅπως βλέπουμε στὴν παραβολή, τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ μετατρέπεται σὲ δικαιοσύνη. Καὶ θερίζουμε ὅτι σπέρνουμε.
Πράγματι, τί θὰ μᾶς ὠφελήσουν τὰ κεριὰ καὶ οἱ προσφορές, ἂν τίποτε ἀπὸ αὐτὰ δὲν μαρτυρεῖ τὴ συγχωρητικότητα; Ὅταν λές, "Ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν", ἀλλὰ συνεχίζεις νὰ μὴ συγχωρεῖς, ἐκεῖνο τελικὰ ποὺ καταφέρνεις εἶναι νὰ ἀποποιεῖσαι τὴ συγχώρηση τοῦ Θεοῦ. Σοῦ συγχώρησε ὁ Θεὸς μύρια τάλαντα, ἀλλὰ ἐσὺ τὸ λησμόνησες, κι ἔγινες χειρότερος τόσο, ὥστε νὰ μισήσεις καὶ νὰ κακοποιήσεις τὸν ἀδελφὸ καὶ σύνδουλό σου γιὰ λίγα δηνάρια, γιὰ μιὰ κουβέντα, γιὰ ἕνα λάθος, γιὰ μιὰ μικρὴ βλάβη ποὺ σοῦ προξένησε, ἀκόμη κι ἂν μετανόησε. Ἀφοῦ λοιπὸν δὲν ἔγινες καλύτερος, μπορεῖ ὁ Θεὸς, μᾶς λέει ἡ παραβολή, νὰ σὲ διορθώσει μὲ ἄλλον τρόπο, καὶ νὰ σὲ εὐεργετήσει μὲ μιὰ ἐπώδυνη ἐπέμβαση. Τί σημαίνει αὐτό; Ὁ Κύριος τῆς παραβολῆς μόλις πληροφορήθηκε τὴ σκληρότητα τοῦ δούλου, τὸν παρέδωσε στοὺς βασανιστές, μέχρι νὰ ἀποδώσει τὸ χρέος. Παρόμοια ὁ Θεός, ὄχι ὡς ἐκδικητής, ἀλλ' ὡς ἄριστος ἰατρός, μπορεῖ νὰ σὲ παραδώσει σὲ βασανιστές, δηλαδὴ σὲ ἄλλες μεγάλες δοκιμασίες. Ἀφοῦ δὲν θέλησες νὰ πάρεις τὸ γλυκὸ φάρμακο, ἴσως νὰ μπορέσεις νὰ καταλάβεις καὶ νὰ θεραπευθεῖς περνώντας διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου.
Ὁ Θεὸς συγχωρεῖ τὰ πάντα, γι' αὐτὸ καὶ μᾶς χάρισε καὶ μᾶς χώρεσε ὅλους στὴ Βασιλεία Του. Ἡ ἐγγύηση ποὺ ζητᾶ ἀπὸ μᾶς εἶναι νὰ συγχωροῦμε καὶ ἐμεῖς τοὺς ἄλλους. Χωρὶς τὴν ἐγγύηση αὐτή, ἐμεῖς οἱ ἴδιοι δείχνουμε ὅτι δὲν θέλουμε τὴ συγχώρηση τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅτι προτιμᾶμε τὴν κόλασή μας. Καὶ συγχωρῶ σημαίνει βρίσκομαι στὸν ἴδιο χῶρο μὲ τοὺς ἄλλους, σημαίνει ὅτι ὑπερβαίνω τὸν ἐγωισμὸ καὶ τὴ φιλαυτία μου, σημαίνει μετέχω στὴ χαρὰ καὶ στὴ θλίψη τοῦ πλησίον μου, καὶ ἡ καρδιά μου γίνεται τόπος "συγχωρήσεως" τῶν ἄλλων, ὥστε σιγά-σιγὰ νὰ χωρέσει ὅλον τὸν κόσμο. Ἐξ οὗ καὶ ἡ λαϊκὴ παροιμία "χίλιοι καλοὶ χωροῦν", διότι συγχωροῦν καὶ περιχωροῦνται, ὅπως καὶ τὰ πρόσωπα τῆς ὁμοουσίου Τριάδος περιχωροῦνται, εἶναι δηλαδὴ Ἕνας. Κι ἐμεῖς ὅλοι εἴμαστε μιὰ ἀνθρώπινη φύση, μὲ κοινοὺς γονεῖς, κι ἔχουμε εὐθύνη ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλον, κι ὁ καθένας καλεῖται νὰ βρίσκεται μέσα στοὺς ἄλλους καὶ ὅλοι στὸν ἕνα. Ἔτσι μᾶς θέλησε ὁ Θεός, ἔτσι γινόμεθα ἀληθινοὶ ἄνθρωποι, ἀλλὰ καὶ κοινωνοὶ τῆς βασιλείας Του.
π. Χ.Σ.