«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Δ΄ Κυριακή των Νηστειών
7 Απριλίου 2019
H περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αγαπητοί μου αδελφοί, όπως πολύ σωστά έχει λεχθεί από τους πατέρες της Εκκλησίας μας είναι ο αγώνας του πιστού για την κυριαρχία προς τις αόρατες δυνάμεις. Τούτες τις ημέρες οι στρατιώτες του Χριστού παρατάσσονται προς τον πόλεμο κατά των αοράτων εχθρών τους οποίους καλούνται να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα με τον μεγαλύτερο ίσως εχθρό τους που είναι ο ίδιος τους ο εαυτός.
Είναι δεδομένο ότι ο αγώνας αυτός της Μεγάλης τεσσαρακοστής είναι δύσκολος, πολλές φορές αδυσώπητος. Ο πιστός που θα στρατευτεί με τον Χριστό καλείται να αντιμετωπίσει πάθη, αδυναμίες, ροπές, διαθέσεις αμαρτωλές και μαζί με όλα αυτά το δύσκολο και πολλές φορές ανυπέρβλητο ΕΓΩ του. Απέναντι σε αυτήν την δυσκολία πολλοί μπορεί να σκέφτονται την υποχώρηση πριν καν ξεκινήσουν την επίθεση. Άλλοι πάλι μπορεί να προεξοφλούν την αποτυχία της προσπάθειας. Όλα αυτά όμως κυριαρχούν την σκέψη μας γιατί πολλές φορές λησμονούμε ότι ο αγώνας αυτός δεν στηρίζεται στις δικές μας λιγοστές πράγματι δυνάμεις. Είναι αγώνας που πραγματώνεται μέσα στην χάρη και την ευλογία του Θεού που τόσο απλόχερα γεύεται κανείς μέσα στην Εκκλησία που ο ίδιος εγκαθίδρυσε.
Η συμβολή της Εκκλησίας μας στον αγώνα αυτό είναι η αποκάλυψη δια στόματος μάλιστα Ιησού Χριστού του τρόπου με τον οποίο υπερνικούνται οι αόρατοι δαίμονες που πολλές φορές κυριαρχούν την ύπαρξή μας. «Τούτο το γένος εν ουδενί δύναται εξελθείν η μη εν προσευχή και νηστεία». Αυτή είναι η φράση του Χριστού που δικαιολογεί απόλυτα την τακτική που ακολουθεί η εκκλησία μας τις ημέρες αυτές. Παράλληλα είναι και ο τρόπος που μας εξασφαλίζει την επιτυχή έκβαση της προσπάθειάς μας και διαλύει κάθε ίχνος αμφιβολίας εφόσον ακούγεται από το αδιάψευστο στόμα του Ιησού.
Ο Κύριος ο οποίος καλείται στην ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε να θεραπεύσει έναν δαιμονιζόμενο νέο πρωτίστως εξετάζει την πίστη του πατέρα του ο οποίος ζητά την θεραπεία, διότι η πίστη είναι προϋπόθεση για το θαύμα. Όταν όμως ερωτάται από τους μαθητές του γιατί δεν μπόρεσαν και εκείνοι να θεραπεύσουν το νέο από το δαιμόνιο Εκείνος δεν απαντά εξ αιτίας της αδύναμης πίστης τους όπως θα ήταν αναμενόμενο αλλά εξ αιτίας της απουσίας δύο βασικών για την περίσταση προϋποθέσεων. Της προσευχής και της νηστείας. Και τούτο διότι όπως θα τονίσουν οι πατέρες της εκκλησίας η μεν προσευχή είναι η δύναμις του ουρανού η δε νηστεία η δύναμις της ψυχής.
Με την προσευχή ο άνθρωπος ανοίγει την πύλη του ουρανού. Επιτυγχάνει την ελαχιστοποίηση της απόστασης που υπάρχει ανάμεσα στα γήινα και τα επουράνια. Γίνεται συνόμιλος των Αγίων που προσεύχονται αδιαλείπτως στον θρόνο του Θεού. Ομοιάζει στον πρωτόπλαστο Αδάμ που ομιλούσε κατά πρόσωπον μαζί Του. Μαγνητίζει την χάρη Του και κατακτά το έλεός Του. Με την νηστεία ο άνθρωπος κυριαρχεί των παθών του. Υπερνικά την αμαρτία. Προοδεύει στην αρετή. Ομοιάζει των Αγγέλων. Κατανικά τον δαίμονα. Ανανεώνεται, ανακαινίζεται, αναγεννάται. Ο Κύριος ο οποίος γνώριζε ότι ως τέλειος άνθρωπος θα έπρεπε να αντιμετωπίσει τον πειρασμό του διαβόλου όπως συμβαίνει σε κάθε άνθρωπο, τις ημέρες που επρόκειτο να συμβεί αυτό δεν έκανε χρήση της θεότητός του αλλά κατέφυγε στην έρημο νηστεύων. Και τούτο για να καταδείξει με το παράδειγμά του την δύναμη της νηστείας.
Αυτό που τελικά καθιστά τον άνθρωπο νικητή απέναντι στον δαίμονα είναι με μια λέξη η Άσκηση. Η συνεχής δηλαδή προετοιμασία του ανθρώπου για τον ερχομό του Ιησού. Η δυνατότητα της ανά πάσα στιγμής ενώσεως με τον Χριστό. Η αίσθηση της μακαριότητος που νοιώθει ο άνθρωπος όταν ο Νυμφίος τον ευρίσκει γρηγορούντα. Εν τέλει η μετοχή μας στο μυστήριο της ενανθρωπήσεως , της θυσίας και της Αναστάσεως του Θεανθρώπου Ιησού.
Η ψυχή που κατορθώνει να ισχυροποιεί την προσευχή με την νηστεία και να αγιάζει την νηστεία με την προσευχή, πράγματι αποτελεί απόρθητο φρούριο για τις αόρατες δυνάμεις. Ομοιάζει με τον σπόρο εκείνο που βλαστάνει και αυξάνεται χωρίς να αφήνει τόπο στα ζιζάνια να φυτρώσουν γιατί είναι βαθιά ριζωμένος στον λόγο του Θεού. Έναν λόγο που μεταβάλλει το φθαρτό σε άφθαρτο και χαρίζει στο πεπτοκώς γένος την σωτηρία.
Στον αγώνα της ζωής όλοι πολλές φορές αισθανόμαστε την αδυναμία μας απέναντι στο κακό. Πολύ περισσότερο τις στιγμές που πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον πειρασμό. Δεν είναι λίγες οι φορές που καταφεύγουμε στην εκκλησία για βοήθεια όταν μας ταλαιπωρούν οι δυσκολίες και τα προβλήματα τα οποία συχνά αποδίδουμε στην επέμβαση του διαβόλου. Η λύση σε όλα αυτά δεν είναι η στιγμιαία και με μαγική πολλές φορές διάθεση ενασχόλησή μας με την εκκλησία , ούτε η θετική απλώς θέση μας απέναντι στον Θεό και την ύπαρξή του. Ας μην ξεχνάμε. Οι μαθητές του ήταν συνεχώς κοντά του και όμως δεν μπόρεσαν να δώσουν την θεραπεία στον δαιμονιζόμενο νέο. Εκείνο που μπορεί να μας αποδεσμεύσει από την δύναμη του πονηρού είναι η συνεχής προσπάθεια για μια ζωή «εν προσευχή και νηστεία». Και ετούτη την περίοδο της τεσσαρακοστής που προετοιμαζόμαστε για την μεγάλη εορτή του Πάσχα αλλά και κάθε στιγμή που θα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε το αόρατο γένος, τον Διάβολο. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Ε΄Κυριακή των Νηστειών
14 Απριλίου 2019
Βρισκόμαστε, αγαπητοί μου αδελφοί, στο κατώφλι θα λέγαμε της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος αφού μόνο επτά ημέρες μας χωρίζουν από την Κυριακή των Βαΐων. Με την Χάρη του Θεού διανύσαμε το μεγαλύτερο μέρος της ευλογημένης περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η οποία ολοκληρώνεται το ερχόμενο Σάββατο του Λαζάρου.
Είναι ανθρώπινο η κούραση από την νηστεία και τον πνευματικό αγώνα να είναι πλέον εμφανής και έτσι πρέπει να είναι αφού αν δεν κοπιάσουμε αυτή την περίοδο δεν θα έχουμε και την ανάλογη ωφέλεια που προκύπτει από την πνευματική άσκηση. Όμως η σκέψη του Αναστημένου Ιησού που μας περιμένει στην μεγάλη συνάντηση της Κυριακής του Πάσχα μας αναζωογονεί και μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε μέχρι τέλους την προσπάθειά μας για να γευθούμε έντονη και την χαρά της Αναστάσεως.
Η Αγία μας Εκκλησία για να τονίσει ακόμη μία φορά την δύναμη της μετανοίας αλλά και την αξία της πνευματικής ασκήσεως προβάλει σήμερα πέμπτη Κυριακή των Νηστειών το πρόσωπο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας η οποία αποτελεί πρότυπο μετανοίας και πνευματικού αγώνα. Μελετώντας το συναξάρι της θαυμάζουμε τον τρόπο με τον οποίο μίλησε ο Θεός στην ζωή της για να την ελευθερώσει από τον αμαρτωλό βίο που διήγε μέσα στα πορνεία. Θαυμάζουμε όμως και την μετάνοιά καθώς και την αποφασιστικότητά της να εγκαταλείψει τα πάντα και να αποσυρθεί στην έρημο για να ζήσει ασκητικά μέχρι το οσιακό τέλος της. Η καρδιά της αγάπησε με πάθος τον Νυμφίο Χριστό και αυτό της έδωσε την δύναμη να καταργήσει το αμαρτωλό θέλημά της και να υποταχθεί εν απολύτω ελευθερία στο σωτήριο θέλημα του Θεού. Εξάλλου μόνο έτσι, μέσω του Θείου έρωτος δηλαδή, μπορεί ο άνθρωπος να θυσιάσει τον εαυτό του για την αγάπη του Χριστού.
Μαζί με το πρόσωπο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας η σημερινή Κυριακή προβάλλει και την αρετή της ταπείνωσης μέσα από το περιστατικό που μας διηγήθηκε η Ευαγγελική περικοπή. Σε αυτή ακούσαμε τον Χριστό να αποκαλύπτει στους Μαθητές Του τα συγκλονιστικά γεγονότα του Πάθους Του που θα διαδραματίζονταν σε λίγες ημέρες. Εκείνοι όμως αντί να συγκλονίζονται από τις αποκαλύψεις του Διδασκάλου τους φιλονικούν για το ποιος θα έχει την υψηλότερη θέση όταν ο Κύριος θα βρεθεί στην Βασιλεία Του. Αυτό το γεγονός δίνει την αφορμή στον Χριστό να αποκαλύψει στους μαθητές του και σε όλους μας πως η συνοδοιπορία μαζί του δεν αποτελεί εφαλτήριο εξουσίας αλλά διακονία, προσφορά και θυσία, αρετές που μόνο εάν ταπεινώσουμε τον εαυτό μας θα αποκτήσουμε. Η πορεία μας μέσα στην πίστη δεν είναι ευκαιρία για «βόλεμα» στην Βασιλεία του Θεού ούτε συνιστά προνόμιο που μας δίνει υπεροχή απέναντι στους μακράν του Θεού αδελφούς μας. Πολύ περισσότερο τα αξιώματα μέσα στην Εκκλησία είτε αφορούν τον Ιερό Κλήρο είτε τους Λαϊκούς αδελφούς δεν είναι πηγή κοσμικής εξουσίας που καταδυναστεύει και εξουθενώνει τους άλλους. Μέσα στην πίστη είμαστε όλοι διάκονοι του θελήματος του Θεού. Και όσο πιο ψηλά στεκόμαστε τόσο περισσότερη ευθύνη έχουμε απέναντι στην διακονία του Θεού και των συνανθρώπων μας. Ο Κύριος μας αποκάλυψε πως ο ίδιος δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν οι άνθρωποι αλλά για να υπηρετήσει Εκείνος την σωτηρία της ανθρωπότητας θυσιάζοντας ολοκληρωτικά επάνω στον Σταυρό τον εαυτό του και προσφέροντας ο αναμάρτητος το Τίμιο Αίμα Του λύτρο αντί των δικών μας αμαρτιών.
Σε όλη την πνευματική μας πορεία, αγαπητοί μου αδελφοί, εφόσον θέλουμε να είμαστε συνακόλουθοι με το παράδειγμα του Αρχηγού της πίστεώς μας Ιησού Χριστού θα πρέπει ως σύνθημα να έχουμε του λόγους Του που ακούσαμε σήμερα: «ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος·» Η ζωή μας να είναι συνεχής προσφορά προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Αυτή τη συναίσθηση θα πρέπει να έχουμε και σε σχέση με τον αγώνα που κάνουμε την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Το γεγονός ότι νηστεύουμε και υποβάλλουμε τον εαυτό μας σε άσκηση δεν καθιστά τον Θεό υπόχρεο απέναντί μας ούτε εμάς προνομιούχους απέναντι στο Θεό. Ο πνευματικός μας αγώνας είναι ελάχιστο αντίδωρο μπροστά στο ανυπέρβλητο δώρο της Σωτηρίας που μας έκανε Εκείνος. Έτσι με ταπείνωση και επίγνωση της ελαχιστότητάς μας ας διανύσουμε και το υπόλοιπο της Αγίας Τεσσαρακοστής για να απολαύσουμε την δόξα του Αναστάντος Κυρίου μας στης Ουράνια Βασιλεία Του. Αμήν.
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ
21 Απριλίου 2019
Η αγάπη του Θεού μας αξίωσε αδελφοί μου να ολοκληρώσουμε για μια ακόμη φορά την ευλογημένη και κατανυκτική περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής η οποία μας προετοίμασε με τον καλύτερο τρόπο μέσω της προσευχής και της νηστείας για να υποδεχθούμε τα συγκλονιστικά γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος και να συμμετάσχουμε στο Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Σήμερα Κυριακή των Βαΐων ο Χριστός μας εισέρχεται στην πόλη των Ιεροσολύμων, την οποία επισκέπτεται για να εορτάσει το Εβραϊκό Πάσχα. Λίγες ημέρες πριν ο Κύριος είχε επιτελέσει το θαυμαστό γεγονός της Αναστάσεως του Λαζάρου, το οποίο συνέβη μπροστά στα έκπληκτα μάτια πολλών ιουδαίων γεγονός που συνετέλεσε στην γρήγορη διάδοσή του σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Το θαυμαστό αυτό σημείο επιβεβαίωσε στην συνείδηση των ιουδαίων αυτό που από καιρό τώρα συζητούσαν ότι δηλαδή ο Χριστός είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας ο οποίος θα τους χάριζε την πολυπόθητη ελευθερία από το Ρωμαϊκό ζυγό. Σίγουροι λοιπόν πως επιτέλους ήρθε αυτός που περίμεναν στο άκουσμα της είδησης ότι ο Χριστός εισέρχεται στην Αγία Πόλη αυθόρμητα τον υποδέχονται με υπέρμετρο ενθουσιασμό και έντονους πανηγυρισμούς ενθρονίζοντάς τον ουσιαστικά ως Βασιλέα τους. Κρατώντας στα χέρια κλαδιά ελιάς και τα «βαΐα των φοινίκων» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Ευαγγελική περικοπή και στρώνοντας στο έδαφος τα ενδύματά τους για να περάσει από επάνω ο Κύριος ξεσπούν σε κραυγές και αλαλαγμούς εκφράζοντας την χαρά και τον ενθουσιασμό τους για την παρουσία του Χριστού ανάμεσά τους. Σε αυτή την πανηγυρική υποδοχή ο Κύριός μας δεν αποστρέφει το πρόσωπό του. Την δέχεται και εισέρχεται όχι με τα πόδια αλλά επάνω σε ένα γαϊδουράκι, αποδεχόμενος τον θρίαμβο αν και γνώριζε πολύ καλά την κατάληξη που θα είχαν τα πράγματα τις επόμενες ημέρες.
Μαζί με τους ιουδαίους κρατώντας και εμείς σήμερα στα χέρια μας κλαδιά ελιάς και φοινίκων υποδεχόμαστε θριαμβευτικά τον Κύριό μας αλλά με μία σημαντική και ουσιαστική διαφορά. Οι ιουδαίοι της εποχής του Χριστού μπορεί να είχαν την εμπειρία της παρουσίας του αλλά είχαν απόλυτη άγνοια για το ποιος πραγματικά ήταν. Εμείς σε αντίθεση με εκείνους γνωρίζουμε πολύ καλά ποιος είναι. Για το λόγο αυτό, ενώ ξέρουμε ότι ο Χριστός μας τι επόμενες ημέρες πρόκειται να παραδοθεί στο πάθος, να βασανιστεί και να σταυρωθεί, από σήμερα κρατούμε στα χέρια «τα της νίκης σύμβολα» διότι γνωρίζουμε πως ο Κύριος δεν είναι απλώς ένας επίγειος ελευθερωτής αλλά ο νικητής του θανάτου.
Όλα λοιπόν τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος θα τα ζήσουμε μέσα από το πρίσμα της Αναστάσεως. Η θέα του πληγωμένου και εσταυρωμένου Ιησού ανθρωπίνως γεμίζει την ψυχή μας με πόνο, αναλογιζόμενοι το πώς η ανθρωπότητα συμπεριφέρθηκε στον ευεργέτη της. Όμως η λύπη μετατρέπεται σε χαρά γιατί γνωρίζουμε πως η Σταύρωση και η Θεόσωμος ταφή Του έγινε ο δρόμος που οδήγησε τον άνθρωπο και πάλι στον Παράδεισο.
Το μεγάλο πρόβλημα των ανθρώπων της εποχής του Χριστού ήταν η άγνοια. Περίμεναν ανυπόμονα έναν επίγειο βασιλέα και έχασαν την ευκαιρία να αναγνωρίσουν τον πραγματικό Βασιλέα Χριστό ο οποίος προσφέρει την πραγματική ελευθερία που καθιστά τον άνθρωπο ελεύθερο και στη γη και στον ουρανό. Πολλές φορές και εμείς από άγνοια δεν αναγνωρίζουμε τον Χριστό ως Βασιλέα και αναζητούμε αλλού την σωτηρία χωρίς όμως ποτέ να την βρίσκουμε. Ο λόγος του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς ας είναι ο οδηγός μας σε αυτή την αναζήτηση. «Αχ, πότε θ’ απομακρύνουμε και μείς το νου μας από τους υπερήφανους και ισχυρούς μηχανισμούς αυτού του κόσμου και θα τον στρέψουμε προς το ουράνιο Όρος, προς το Βασιλιά Χριστό; Πότε θ’ αναθέσουμε κάθε ελπίδα μας σ’ Εκείνον; Η ψυχή μας αναζητά το Νικητή της αμαρτίας και του θανάτου, προβλήματα που η οικουμένη ολόκληρη δεν μπορεί να ξεπεράσει από μόνη της. Νικητής είναι ο Χριστός. Η ψυχή μας πεινάει και διψά για τον ταπεινό μα ισχυρό Βασιλιά, που είναι ταπεινός στην ισχύ Του, ισχυρός στην ταπείνωσή Του. Η ψυχή μας πεινάει και διψάει για το Βασιλιά που είναι φίλος του καθενός από μας, για το Βασιλιά που η Βασιλεία Του είναι αιώνια και άπειρη, που η αγάπη Του για τον άνθρωπο είναι απροσμέτρητη. Τέτοιος Βασιλιάς είναι ο Κύριος Ιησούς Χριστός! Σ’ Εκείνον λοιπόν κραυγάζουμε όλοι μας: Ωσαννά! Ωσαννά! Σ’ Εκείνον πρέπει η δόξα κι ο ύμνος, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, την ομοούσια και αδιαίρετη Τριάδα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.»
π. Ν.Α.