«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ
Κυριακή 4η Ιανουαρίου 2015
Ενώ ακόμα βιώνουμε τον λειτουργικό και εορταστικό απόηχο των μεγάλων εορτών των Χριστουγέννων και της περιτομής του Κυρίου μας, ήδη, με το έλεος του Τριαδικού Θεού, προετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε την επίσης μεγάλη Δεσποτική γιορτή των Αγίων Θεοφανείων. Δηλαδή το θεοφανικό γεγονός της Βαπτίσεως του Λυτρωτού μας Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Τότε, που «ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις», όπως πανηγυρικώτατα θα ψάλει η Εκκλησία μας.
Και η ευαγγελική περικοπή της σημερινής Κυριακής είναι σχετική με την γιορτή αυτή. Αποτελεί δε, την αρχή του αγίου Ευαγγελίου τού Ιερού Ευαγγελιστή Μάρκου καί μάς κάνει λόγο για την μέγιστη προσωπικότητα και το έργο τού Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστού, καθώς και για το κήρυγμα του και μεταξύ των άλλων, μάς λέει: « Ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ καί κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἀμαρτιῶν». Δηλαδή: «Έγινε ο Ιωάννης αρχή την εποχή εκείνη, βαπτίζοντας στην έρημο και κηρύττοντας βάπτισμα σε πιστοποίηση της μετανοίας, για να λάβουν οι βαπτιζόμενοι την άφεση των αμαρτιών, όταν θα ερχόταν ο Μεσσίας και θα Τον εδεχόταν». Και έλεγε: «Εγώ σάς βαπτίζω τώρα με νερό. Ο Λυτρωτής όμως του κόσμου θεάνθρωπος Ιησούς θα σάς βαπτίσει με το Άγιο Πνεύμα».
Από αυτά τα προδρομικά λόγια έχομε την διαβεβαίωση, ότι το θείο Βάπτισμα γίνεται με την δύναμη και την επενέργεια του Παναγίου Πνεύματος. Το ιερό και θείο Βάπτισμα είναι το θεοσύστατο εκείνο μυστήριο της αγίας μας Εκκλησίας, με το οποίο ο κάθε Χριστιανός καθίσταται μέλος της Εκκλησίας μας, καί πολιτογραφείται στα μητρώα της θείας Βασιλείας. Το Βάπτισμα διαγράφει, σβήνει το προπατορικό αμάρτημα και τις συνέπειες του, που φέρνομε με τον ερχομό μας στην γη, αλλά επίσης σβήνει και τις προσωπικές αμαρτίες εκείνου που βαπτίζεται. Γράφει ο Ιερός Χρυσόστομος: Γι΄ αυτό βαπτίζουμε τα μικρά παιδιά, αν και δεν έχουν αμαρτίες, για να αγιασθούν περισσότερο, να γίνουν πιο αγνά, να απολαμβάνουν την υιοθεσία του Θεού, να γίνουν κληρονόμοι του Θεού, να αποτελέσουν μέλη Χριστού.
Με την συμμετοχή του στο Θείο Βάπτισμα ο πιστός δέχεται την Θεία Χάρη. Και η Ιερή Κολυμβήθρα του Βαπτίσματος είναι η δεύτερη μητέρα μας. Γιατί μέσα σ΄ αυτήν ξαναγεννιόμαστε πνευματικά και καθαριζόμαστε από κάθε πνευματικό ρύπο. Με την συμμετοχή του στο Θείο Βάπτισμα ο άνθρωπος «αποτάσσεται» τον σατανά, δηλαδή τον απαρνείται, απομακρύνεται από αυτόν και συντάσσεται με Τον Χριστό. Κατά τον Θείο Χρυσόστομο «το να βαπτίζεται και να καταδύεται ο πιστός και ύστερα να ανεβαίνει από το νερό, είναι σύμβολο της καθόδου του Χριστού στον Άδη και της ανόδου Του από εκεί, δηλαδή της Αναστάσεώς Του. Γι΄ αυτό – συνεχίζει ο Χρυσόστομος – και ο Παύλος ονομάζει τάφο το Βάπτισμα, όταν λέει έχομε ταφή με τον Χριστό στον θάνατό Του».
Η Θεία Κολυμβήθρα μάς τονίζει και το ότι οι βαπτισμένοι στο όνομα της Αγίας Τριάδος είμαστε μεταξύ μας πνευματικοί αδελφοί. Γι΄ αυτό και θα πρέπει να έχουμε μεταξύ μας αδελφική αγάπη.
Διδάσκει ο όσιος Μάρκος: «Όσοι αξιωθήκαμε να βαπτισθούμε, εκτελούμε τα καλά έργα για την περιφρούρηση της ψυχικής μας καθαρότητας, που μας δόθηκε με το θείο Βάπτισμα». Και έτσι είναι.
Αλλά για να πετύχουμε αυτά τα καλά έργα πρέπει να έχουμε ένωση με την θεία Χάρη. Άρα λοιπόν, είναι ανάγκη, όπως γράφει και ο θείος Παύλος, «όσοι βαπτισθήκαμε στο όνομά της Αγίας Τριάδος, να συνυπάρχουμε με τον Χριστό, να ντυθούμε Τον Κύριο μας, δηλαδή να κατοικεί μέσα μας. Γι΄ αυτό και στο μυστήριο του Βαπτίσματος ψάλλομε με πνευματική χαρά: «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε»/».
Και αν στο μεταξύ συμβεί να μολύνουμε τις ψυχές μας από την αμαρτία, είναι ανάγκη να σπεύδουμε να τις καθορίζουμε με το λυτρωτικό λουτρό της μετανοίας και της Ιερής εξομολογήσεως.
Τι ακούσαμε στο σημερινό Ιερό Ευαγγέλιο; Ακούσαμε, ότι τα πλήθη του λαού πήγαιναν στον Βαπτιστή Ιωάννη, βαπτιζόταν από αυτόν και παράλληλα, «ἐξομολογοῦντο τάς ἀμαρτίας αὐτῶν». Και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό για μας. Γιατί μάς οδηγεί και πρέπει να μάς οδηγεί στην εξής σκέψη: Εμείς δόξα τω Θεώ, είμαστε βαπτισμένοι. Τι μάς απομένει; Μάς απομένει το να προσπαθούμε να ρυθμίζουμε την θέση μας ενώπιον Του Θεού. Πως; Με την πνευματική μας προσοχή και επαγρύπνηση. Με την Ιερή Εξομολόγηση και την συνεχόμενη μετάνοιά μας, με την συνειδητή μας ένωση με τον Χριστό. Έτσι, δεν θα χάνουμε την θεία Χάρη, που λάβαμε με το Άγιο Βάπτισμά μας.
Και κατακλείνομε την σημερινή μας ομιλία, με τα λόγια του Ιερού Χρυσοστόμου, που μάς λέει: «…Υπάρχει άφεση και των αμαρτημάτων μετά το Βάπτισμα, αν βέβαια προσέχουμε. Το λέω αυτό, όχι φυσικά για να οδηγήσω στην πνευματική ραθυμία, αλλά για να σας προλάβω από την απελπισία…».
Η Χάρη Του Θεού που δεχθήκαμε με την συμμετοχή μας στο Ιερό Βάπτισμα, με τις πρεσβείες του Τιμίου, ενδόξου προφήτη και Βαπτιστή Ιωάννη, ας είναι πάντοτε μαζί μας, Αμήν!
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ
Κυριακή 11η Ιανουαρίου 2015
Το Ιερό Ευαγγέλιο της σημερινής Κυριακής, που είναι η Κυριακή μετά από την μεγάλη γιορτή των Θεοφανείων, μάς λέει, ότι ο Κύριος μας μετά από την Βάπτισή Του και αφού πληροφορήθηκε την σύλληψη και την φυλάκιση του Τιμίου Προδρόμου από τον Ηρώδη Αντίπα, έφυγε από την Ιερουσαλήμ και ήλθε και κατοίκησε στην Καπερναούμ.
Γιατί έφυγε; Την απάντηση μάς την δίνει ο Ιερός Χρυσόστομος, που μάς λέει, πως αυτό έγινε, για να μάς διδάξει, ότι θα πρέπει να φεύγουμε από εκει που υπάρχουν πειρασμοί.
Και η μετακίνηση αυτή του Σωτήρα μας προς το βορειοδυτικό τμήμα της λίμνης Γεννησαρέτ είχε προφητευθεί από τον Προφήτη Ησαΐα, που κήρυττε προφητικά: «Χώρα Ζαβουλών, γῆ Νεφθαλείμ καί οἱ λοιποί οἱ κατοικούντες πέρα ἀπό τόν Ἰορδάνη, ὁ λαός πού ἐβάδιζε μέσα στα σκοτάδια τῆς εἰδωλολατρείας, εἶδε μεγάλο φώς…!».
Πραγματικά, στις περιοχές αυτές, κατοικούσαν πολλοί ειδωλολάτρες. Και ο λαός αυτός, όχι μόνο βρισκόταν, αλλά καθόταν στο βαθύ πνευματικό σκοτάδι. Όμως ο ερχομός του Κυρίου μας στην περιοχή αυτή, διέλυσε αυτά τα σκοτάδια και έφερε το άσβεστο Φως της αλήθειας και της γνώσεως.
Στο τέλος της ευαγγελικής περικοπής ο Ευαγγελιστής Ματθαίος μάς λέει, πως από τότε ο θεάνθρωπος Ιησούς άρχισε να κηρύττει. Και το πρώτο Του κήρυγμα ήταν κήρυγμα μετανοίας, που ήταν η συνέχεια του κηρύγματος περί μετανοίας του Τιμίου Προδρόμου.
Από την ευαγγελική αυτή περικοπή, θα σταθούμε σε δύο σημεία.
Το πρώτο σημείο είναι το ότι ο Κύριός μας ως θέμα του πρώτου Του κηρύγματος έχει το θέμα της μετανοίας. Και αυτό έχει να μάς πει πάρα πολλά. Γιατί μάς οδηγεί στο να σκεφθούμε, ότι έτσι και εμείς που βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας χρονιάς, θα πρέπει να ξεκινήσουμε την νέα, ανανεωμένη πνευματική μας πορεία με την ευλογημένη μετάνοια. Και όχι απλά να ακούσουμε, αλλά να υπακούσουμε και να υλοποιήσουμε την θεία διδαχή τού Κυρίου μας, που μάς καλεί να μετανοήσουμε.
Να ξέρουμε, ότι καμιά αμαρτία δεν είναι τόσο μεγάλη, ώστε να ξεπερνά το μέγεθος της αγάπης Του Θεού. Και καμιά αμαρτωλή πράξη δεν είναι τόσο βαριά, που να ξεπερνά τον όγκο του Θείου ελέους.
Εξυπακούεται, ότι η μετάνοιά μας αυτή θα πρέπει να είναι πραγματική, καθημερινή, συνεχόμενη και όχι περιστασιακή. Η μετάνοια όλων μας είναι το πρώτο και το μεγάλο ζητούμενο και έχει τεράστια δύναμη και σπουδαιότητα. Γιατί μόνο η μετάνοια μπορεί να μάς βγάλει από τα πολλαπλά και όλο αυξανόμενα αδιέξοδα της σύγχρονης ταραγμένης εποχής μας. Μόνο η μετάνοια μπορεί να μάς οδηγήσει στην σωτηρία.
Το δεύτερο σημείο είναι το ότι η ζωή μακριά από τον Χριστό ταυτίζεται με το πνευματικό σκοτάδι. Ένα σκοτάδι, όπως εκείνο στο οποίο ζούσαν οι λαοί εκείνοι, που κατοικούσαν στις πέρα από τον Ιορδάνη περιοχές, για τούς οποίους μάς κάνει λόγο το σημερινό Ευαγγέλιο.
Ο Μόνος Αληθινός Θεός, ο Αιώνιος Φωτοδότης Χριστός μας ήλθε στην γη! Δόξα σοι ο Θεός! Μάς λέει ο ίδιος: «Εγώ είμαι το Φως του Κόσμου. Όποιος με ακολουθεί, δεν θα περπατήσει στο σκοτάδι, αλλά θα φωτίζεται άπλετα από το Φως της ζωής» (Ιωάννου, Η΄, 12).
Παρατηρεί ο Ιερός Χρυσόστομος: « Και είπε ο Θεός, ας γίνει φως και έγινε. Τώρα, δεν είπε, αλλά ο ίδιος έγινε Φως σε μας».
Ναι! «Ήλθεν, εφάνη το Φως το απρόσιτον!»
Ήλθε για να διαλύσει και να εξουδετερώσει τα απύθμενα πνευματικά σκοτάδια της γης. Ήλθε για να μας βγάλει από το σκοτάδι και να μας εισάγει στο φως της Θείας Του Βασιλείας.
Και αν τη ζωή του ανθρώπου χωρίς το φυσικό φως είναι δύσκολη, μαρτυρική, γίνεται και είναι ασύγκριτα πιο δύσκολη, πιο μαρτυρική, χωρίς την παρουσία του Χριστού. Γιατί ο Τριαδικός Θεός είναι το ΦΩΣ. Το φως το αληθινό. Και στον Θεό δεν υπάρχει κανένα σκοτάδι, όπως διακηρύττει και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Άρα λοιπόν και εμείς έχοντας κοινωνία και ένωση με τον Τριαδικό Θεό, ζούμε μέσα στο Φως. Η εποχή μας, σίγουρα δεν μπορεί να καυχηθεί για τον πνευματικό της φωτισμό, παρ΄ όλες τις γνωσιολογικές, επιστημονικές, τεχνικές, ηλεκτρονικές και λοιπές επιτεύξεις της. Έχουμε ανάγκη από Φως, από Φως πνευματικό. Και δεν θα έλεγε κανείς υπερβολή, εάν θα έλεγε, ότι το σύγχρονο παγκόσμιο δράμα των ανθρώπων, που είναι αναμφισβήτητο και πανθομολογούμενο, οφείλεται στο ότι αντί να επιλέγουμε το ΦΩΣ (με κεφαλαία γράμματα), επιλέγουμε το σκοτάδι. Και ο Θεολόγος Ιωάννης κάνει την θλιβερή διαπίστωση, ότι: «Αυτό είναι το πρόβλημα κρίσεως της ανθρωπότητας, ότι ενώ ο Ιησούς Χριστός που είναι το Αιώνιο Φως ήλθε στον κόσμο, οι άνθρωποι αγάπησαν πιο πολύ το σκοτάδι, από το φως» (Ιωάννου, Γ, 12).
Ας σπεύδουμε λοιπόν στον Φωτοδότη Κύριό μας. Μόνο κοντά Του θα μπορέσουμε να γίνουμε αληθινά παιδιά του Φωτός. Μόνο Κοντά Του θα καταφέρει ο σύγχρονος κόσμος μας σε προσωπικό, οικογενειακό, κοινωνικό, εθνικό και πανανθρώπινο επίπεδο να γίνει πιο φωτεινός, πιο λαμπρός, πιο όμορφος, πιο καλύτερος, πιο καινούργιος. Και τότε πάρει νόημα, ουσία, χρώμα και περιεχόμενο.
Ας αφήσουμε αβίαστα τις ψυχές μας να αντλούν πνευματικό φως, να δέχονται το Φως της ζωής, να αστράφτουν από πνευματικό Φως. Ας μην απομακρυνόμαστε από την αγία μας Εκκλησία, που είναι ο Χριστός που παρατείνεται στους αιώνες.
Μακάρι, όσο θα ζούμε στην ζωή αυτή να ζούμε μέσα στην Θεία Χάρη, λουσμένοι από το θείο Φως και έτσι να έχουμε κάθε ευλογία, ουράνια και επίγεια, Αμήν!
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ΄ ΛΟΥΚΑ
ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ & ΚΥΡΙΛΛΟΥ
ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
Κυριακή 18η Ιανουαρίου 2015
Ο μήνας που διανύουμε, είναι ο μήνας ο οποίος, κατ΄ εξοχήν είναι αφιερωμένος στους Θεοφόρους Πατέρες της Εκκλησίας μας. Και σήμερα, ως γνωστό, γιορτάζουμε τις ιερώτατες μνήμες δύο επιφανών Αγίων Πατέρων, του Αθανασίου του Μεγάλου και του Κυρίλλου. Και οι δύο υπήρξαν αρχιεπίσκοποι της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου. Με την ζωή, την δράση και την διδασκαλία τους, σηματοδοτούν σε διαχρονία την παρουσία της ορθόδοξης πίστεώς μας.
Ο Άγιος Αθανάσιος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια, περί το έτος 295. Μετά από λαμπρές φιλοσοφικές και θεολογικές σπουδές, αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην υπηρεσία της Εκκλησίας.
Σθεναρά αγωνίσθηκε εναντίον της φοβερής αιρέσεως του Αρείου, ο οποίος αθετούσε την θεμελιωδέστερη αλήθεια της πίστεώς μας, που είναι η θεότητά Του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Με οδηγό την χριστιανική του πίστη και τον θείο φωτισμό, ως Πρωτοδιάκονος ακόμα, ανέτρεψε τις βλάσφημες θεωρίες τού αιρεσιάρχη Αρείου στην Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο, της οποίας υπήρξε ο κυριώτερος κινητήριος μοχλός.
Η Σύνοδος αυτή, μεταξύ των άλλων, κυρίως, κατεδίκασε την παναίρεση του Αρείου με βάση την διδασκαλία του Αγίου Αθανασίου και συνέταξε τα επτά πρώτα άρθρα του Συμβόλου της πίστεώς μας, δηλαδή του γνωστού μας «Πιστεύω». Και διεκήρυξε, ότι ο Υιός του Θεού και Κύριός μας Ιησούς Χριστός είναι αληθινός Θεός, ομοούσιος, δηλαδή της ίδιας ουσίας με τον Πατέρα Θεό.
Στο δύσκολο, αλλά και ευλογημένο αντιαιρετικό του αγώνα που γι΄ αυτόν ήταν έργο ζωής αφωσιώθηκε από τα νεανικά του χρόνια, μέχρι την γεροντική του ηλικία. Τον αγώνα αυτό επετέλεσε με σύστημα, αντοχή και συνέπεια αντιμετωπίζοντας με ταπείνωση, υπομονή, με ηρωϊσμό και θεληματικά τις αντιδράσεις και τις πολλαπλές κακουχίες από μέρους των οπαδών του Αρείου. Φθάνει να πούμε, ότι αρχιεράτευσε επί σαράντα πέντε χρόνια, από τα οποία τα δέκα έξι πέρασε στην εξορία. Από το έτος 330, κατά γενική εκτίμηση και αναγνώριση, ήταν ο αρχηγός της Ορθοδοξίας.
Πολύ δίκαια και επάξια απονεμήθηκε σ΄ αυτόν ο τίτλος «Μέγας». Κατά τον θείο Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιερό υμνογράφο, είναι ο «Στύλος της Ορθοδοξίας». Ο Όσιος Μακάριος ο Αιγύπτιος λέει, ότι ο Άγιος Αθανάσιος υπήρξε «ο οφθαλμός, με τον οποίο ο κόσμος είδε το μυστήριο της Αγίας Τριάδος». Ονομάζεται επίσης και αγιώτερος των ηρώων και ηρωικότερος των Αγίων. Ο Θεολόγος Γρηγόριος τον θεωρεί συνώνυμο της αρετής και λέει: «Ἀθανάσιον επαινῶν, ἀρετήν ἐπαινέσομαι».
Ο Άγιος Αθανάσιος πραγματοποίησε και ευρύτατο ιεραποστολικό έργο. Εκδαπανήθηκε για τον λαό του Θεού και στάθηκε κοντά στα προβλήματά του. Τον διεφώτισε με τον προφορικό και γραπτό του λόγο. Προέτρεπε, έπαθε, έπειθε, συνέπασχε με το πλήρωμα της Εκκλησίας.
Σώζονται τα θεόσοφα συγγράματα του και πολλές επιστολές του.
Εκοιμήθη εν Κυρίω το έτος 373. Τιμάται δε από τους ορθοδόξους όλης της οικουμένης, όσο λίγοι Άγιοι της Εκκλησίας.
Ο Άγιος Κύριλλος μοιάζει σε πολλά σημεία με τον Άγιο Αθανάσιο. Έτσι, ό,τι ήταν ο Αθανάσιος για τον αρειανισμό, ήταν και ο ιερώτατος Κύριλλος για την αίρεση του νεστοριανισμού.
Γεννήθηκε και αυτός στην Αλεξάνδρεια, το έτος 370 από σπουδαία Αλεξανδρινή οικογένεια.
Υπήρξε δυναμικός Ιεράρχης. Εργάσθηκε με ζήλο για την καταπολέμηση της αιρετικής διδασκαλίας του Νεστορίου. Ο Νεστόριος εισήγαγε την αίρεση του μονοφυσιτισμού. Υποστήριζε, ότι η Παρθένος Μαρία εγέννησε Τον Χριστό άνθρωπο και μετά από την γέννηση ενώθηκε με τον Χριστό άνθρωπο ο Υιός του Θεού, γι αυτό ονόμαζε την Θεομήτορα «Χριστοτόκον» και όχι «Θεοτόκον». Τις ασεβείς κακοδοξίες του Νεστορίου κατεδίκασε η Τρίτη Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διεκήρυξε Τον Σωτήρα μας Χριστό «Θεόν τέλειον και άνθρωπον τέλειον, ομοούσιον Τῷ Πατρί, Τόν Αὐτόν κατά τήν Θεότητα καί ὁμοούσιον ἡμῖν». Δηλαδή, ότι ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός είναι Θεός τέλειος, όπως ο Πατέρας Θεός και τέλειος άνθρωπος.
Ο Άγιος Κύριλλος μεταξύ των πολλών συγγραμμάτων του και επιστολών του, έγραψε και δύο πραγματείες περί του ονόματος «Θεοτόκος», που με αγιογραφικά χωρία αποδεικνύει τον όρο «Θεοτόκος». Και πρέπει να πούμε, ότι στον όρο αυτό, δίνει μεγάλη σημασία. Και λέει: «Σχεδόν όλος ο αγώνας για την πίστη μας συγκροτείται και διαβεβαιώνεται από το ότι «Θεοτόκος είναι η Αγία Παρθένος».
Στην Υπεραγία Θεοτόκο έχει αφιερώσει και σειρά θαυμασίων ομιλιών.
Ο Άγιος Κυριλλος παρέδωσε το πνεύμα το έτος 444.
Από τα πλούσια μηνύματα που μας προσφέρουν οι μεγάλοι αυτοί Πατέρες και Άγιοι που μάς προβάλλει σήμερα η Εκκλησία μας, θα σταθούμε σε ένα, στο εξής: Στο ότι είναι ανάγκη με πίστη και ευγνωμοσύνη να πλησιάζουμε στο «παιδαγωγείο των πατέρων» κατά τον ιερό Γρηγόριο τον Παλαμά, για να διδασκώμαστε από την ζωή και την διδαχή τους. Και ακολουθώντας τους, όπως μάς προτρέπει και ο τιμώμενος σήμερα Άγιος Κύριλλος, να προσκυνούμε Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα, Τριάδα ομοούσιον και αχώριστον!
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ
ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ
Κυριακή 25η Ιανουαρίου 2015
Επειδή η σημερινή Κυριακή συνέπεσε με την πανίερη μνήμη του μεγάλου Πατέρα και Διδασκάλου της Εκκλησίας μας Αγίου Γρηγορίου, του Θεολόγου, γι΄ αυτό κρίνουμε σκόπιμο, να αναφερθούμε σ΄ αυτή την εξέχουσα προσωπικότητα. Ο θείος Γρηγόριος ανήκει στους Καππαδόκες Θεολόγους. Προέρχεται από ευγενή οικογένεια της Καππαδοκίας. Γεννήθηκε πιθανόν το έτος 328 στο χωριό Αριανζό, κοντά στην πόλη Ναζιανζό. Γονείς του υπήρξαν ο Γρηγόριος και η θαυμάσια Νόννα, η οποία σε περασμένη ηλικία και ύστερα από προσευχές, εκτός από τον Γρηγόριο, απέκτησε ακόμα άλλα δύο παιδιά, την Γοργονία και τον Καισάριο, που έγινε γιατρός.
Ο Γρηγόριος σπούδασε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, στην Καισάρεια της Παλαιστίνης, στην Αλεξάνδρεια και στην Αθήνα που εκεί είχε συμφοιτητή τον Μεγάλο Βασίλειο, με τον οποίο συνδέθηκε με ιερή και αγνή φιλία. Μετά από τις σπουδές του στην ρητορική και στην φιλολογία, επέστρεψε στην Ναζιανζό, όπου για λίγο εργάσθηκε ως ρητοροδιδάσκαλος.
Έπειτα εβαπτίσθηκε και αποσύρθηκε για μικρό χρονικό διάστημα στον Πόντο με τον φίλο του Βασίλειο. Εκεί εμελέτησε Θεολογία, και μαζί με τον Άγιο Βασίλειο συνέταξαν μοναστικούς κανόνες. Μόλις επέστρεψε από τον Πόντο εχειροτονήθηκε Διάκονος και κατόπιν Πρεσβύτερος. Δέκα χρόνια μετά από την Χειροτονία του σε πρεσβύτερο, δηλαδή το έτος 372, παρά την θέληση του, εχειροτονήθηκε Επίσκοπος από τον Μεγάλο Βασίλειο και ανέλαβε την Επισκοπή των Σασίμων, που ήταν ένα ασήμαντο χωρίο στον δημόσιο δρόμο μεταξύ της Καισάρειας και των Τυάνων.
Ἀργότερα, τον εκάλεσαν στήν Κωνσταντινούπολη οι ορθόδοξοι, για να τους ενισχύσει στην ορθόδοξη πίστη, επειδή τότε επίεζαν πολύ οι αρειανοί τους ορθοδόξους και είχαν καταλάβει όλους τους Ιερούς Ναούς τους. Αρειανοί ήταν οι αιρετικοί που ακολουθούσαν τον Άρειο, ο οποίος αθετούσε το ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Θεός αληθινός. Στην Κωνσταντινούπολη λοιπόν και σε μικρό χώρο που τον διασκεύασε σε Ναό, ο Γρηγόριος εξεφώνησε τους πέντε περίφημους λόγους του «Περί Θεολογίας», δηλαδή περί της Θεότητας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Γι΄ αυτό και ονομάσθηκε «Θεολόγος». Και οι λόγου του αυτοί είναι από τα καλύτερα έργα της ανατολικής Εκκλησίας, ενώ, παράλληλα , μετέστρεψαν στην ορθόδοξη πίστη όλους τους αιρετικούς, δηλαδή τους αρειανούς, Και ο Ναός αυτός ονομάσθηκε Ναούς της Αγίας Αναστασίας, επειδή εκεί, έγινε η ανάσταση της Ορθοδοξίας μας.
Το έτος 380 αναγνωρίσθηκε από τον λαό Τού Θεού και από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. Όμως, από την θέση αυτή θεληματικά αποχώρησε, για λόγους προσωπικούς και εκκλησιαστικής δεοντολογίας. Ήλθε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Από εκεί επέστρεψε στην Αριανζό, όπου και άφησε την τελευταία του πνοή, μετά το έτος 390.
Όλη του την περιουσία με διαθήκη του, που σώζεται, την άφησε στην Εκκλησία της Ναζιανζού, για την περίθαλψη των φτωχών.
Συνέγραψε πολλά και θαυμάσια συγγράμματα, ομιλίες κυρίως αντιαιρετικές, εορταστικούς λόγους, επιστολές και ποιήματα (έπη), στα οποία εξιστορεί τον βίο του, διδάσκοντας συγχρόνως Θεολογικές και πνευματικές αλήθειες του Χριστιανισμού.
Όπως όλοι μας ξέρουμε, ο Άγιος Γρηγόριος συγκαταλέγεται μεταξύ των Αγίων Τριών Ιεραρχών και οικουμενικών Διδασκάλων, των οποίων την κοινή και πανσέβαστη γιορτή, συν Θεώ, θα γιορτάσουμε την ερχόμενη Παρασκευή. Και διαχρονικά θαυμάζεται για τα πληθωρικά του χαρίσματα για την βαθύτατη Θεολογική του κατάρτιση, με την οποία ανέλυσε τις αλήθειες περί του Αγίου Πνεύματος και της Αγίας Τριάδος, εξ΄ ου και λέγεται «Θεολόγος Τριαδικός». Θαυμάζεται επίσης και για την ρητορική του δεινότητα.
Με την αταλάντευτη προσήλωσή του στις γραμμές της ορθόδοξης πίστεώς μας, με τους συνεχόμενους αντιαιρετικούς του αγώνες, με τις ποικίλες περιπέτειες που ολοπρόθυμα υπέμεινε για την Ορθοδοξία μας, με τον ευαίσθητο χαρακτήρα του, με την αγάπη του για τον Τριαδικό Θεό και τον άνθρωπο, με την εν γένει αγιότητα του βίου του, πραγματικά, άφησε διαχρονικά και άσβεστα τα ίχνη του.
Ο Ιερός Γρηγόριος έκτός των πολλών άλλων, μας παρουσιάζει το μήνυμα της ζωντανής και ενεργούσης πίστεως, το αθάνατο, κρυστάλλινο νερό, που αναπηγάζει από τις ανεξάντλητες πηγές της Αγίας Γραφής και της πατερικής διδασκαλίας. Μας καλεί να μένουμε σταθεροί και ακλόνητοι στις επάλξεις των ορθοδόξων αληθειών της πίστεώς μας. Να είμαστε σε πνευματική εγρήγορση, προσοχή και ετοιμότητα πάντοτε, ώστε να μη ξεφεύγουμε, με την Χάρη Του Θεού, από την Αγιοπνευματική μας παράδοση και πορεία, να μη φεύγουμε από την ενεργούμενη αγάπη, που θα πρέπει να έχουμε μεταξύ μας. Μια αγάπη και μια σύμπνοια, όπως αυτή η αγάπη και σύμπνοια που έχουν μεταξύ τους τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Αγιοπνευματοκίνητος Γρηγόριος. «Ο Χριστιανισμός είναι μίμηση της Αγίας Τριάδος». Και θα κατακλείσουμε την σημερινή μας ομιλία, πάλι με την διδαχή του ίδιου αυτού Αγίου, που μας λέει: «Ας πούμε αδελφούς μας όσους μας μισούν. Ας συγχωρήσουμε κάτι το μικρό, για να κερδίσουμε το μεγαλύτερο που είναι η ομόνοια. Ας νικηθούμε για να νικήσουμε…!». Οι ευχές του Αγίου Γρηγορίου ας είναι μαζί μας!
π. Α.Μ.