ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή E΄ των Νηστειών
6 Απριλίου 2025
Σήμερα πέμπτη Κυριακή των Νηστειών, αγαπητοί αδελφοί και συναντούμε στο ευαγγελικό ανάγνωσμα τον Κύριο να μιλά στους μαθητές Του, για τη σταυρική Του θυσία. Εκείνος που είναι η Αγάπη, προσφέρει και προσφέρεται και φτάνει στο αποκορύφωμα της αγάπης, τη θυσία. Οι μαθητές όμως δεν βρίσκονται σε αυτήν τη διαδρομή. Η φιλοδοξία αγγίζει τις καρδιές, επηρεάζει τους λογισμούς, τους αποπροσανατολίζει πνευματικά. Ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης τρέχουν να εξασφαλίσουν τα πρωτεία. Ζητούν πρωτοκαθεδρίες δίπλα στο Χριστό. Ο Κύριος τους λέει, « Δεν ξέρετε τι ζητάτε. Εγώ σας μιλώ για θυσίες και εσείς επιθυμείτε πρωτοκαθεδρίες».
Τα πάθη μας αδελφοί είναι αποκάλυψη της πνευματικής μας κατάστασης. Όταν επιθυμούμε επαίνους, χρήματα, φήμη, δόξα, τίτλους, δύναμη κοσμική, συνειδητοποιούμε πως πάσχουμε πνευματικά. Πόθος, είναι το αίτημα της ψυχής. Όλες αυτές οι επιθυμίες το μόνο που προσφέρουν είναι φόβο, άγχος, εξάντληση των ψυχικών και όχι μόνο δυνάμεων και θλίψη. Το τραγικό είναι πώς και εμείς όπως οι δύο μαθητές όλα αυτά τα ζητάμε από Εκείνον που τα περιφρόνησε και με τον τρόπο Του αλλά και τον λόγο Του, μας έδειξε πως δεν γεμίζουν την ψυχή, δεν προσφέρουν στον άνθρωπο την ευτυχία.
Όταν σταθούμε να δούμε την αγάπη τη θυσιαστική του Κυρίου, αίτημα της πνευματικής ζωής είναι μόνο ο ίδιος. Τον Χριστό ζητάμε, τον Χριστό ποθούμε, τον Χριστό επιθυμούμε. Ο άγιος γέροντας Πορφύριος έλεγε, «ο Χριστός είναι το Παν». Ο αληθινά πιστός επιθυμεί τον Χριστό που είναι το Παν γιατί χωρίς Εκείνον και τα πάντα να έχουμε είναι ένα τίποτα.
Η επικίνδυνη αρρώστια της φιλοδοξίας, της φιλαρχίας, μας κυριεύει από την παιδική μας ηλικία. Από παιδιά θέλαμε να είμαστε πρώτοι, ή μάλλον να έχουμε την μοναδική θέση στην αγκαλιά της μητέρας ,του πατέρα. Την πρώτη θέση και τον πρώτο λόγο μέσα στην οικογένεια. Εάν αυτό δεν συνέβαινε βιώναμε ένα αληθινό ψυχικό μαρτύριο. Αρκετές φορές μέσα σε αυτή την κατάσταση λειτούργησε η ζήλια και ο φθόνος. Δεν συνειδητοποιήσαμε όμως την αλήθεια και μολύναμε τα ίδια μας τα παιδιά με αυτήν τη φιλία στα πρωτεία, με αυτήν τη διάθεση για εξουσία. Δεν διδάξαμε στα παιδιά μας να είναι ειρηνικά, γεμάτα ψυχικά, αληθινά ευτυχισμένα, πραγματικοί άνθρωποι αλλά να είναι πρώτοι με κάθε κόστος δηλαδή αγχωμένα, δυστυχισμένα, εξαντλημένα, διαλυμένα. Τους διδάξαμε ότι η επιτυχία είναι η κατάκτηση μιας θέσης, τους μάθαμε να στοχεύουν στη θέση και όχι στην αξία. Όταν ο άνθρωπος πιστέψει στον υψηλό προορισμό του δεν αναλώνεται στην κατάκτηση υψηλών θέσεων.
Οι πατέρες της εκκλησίας μας μιλούν για τις πνευματικές φιλοδοξίες που θεραπεύουν και όχι για τις κοσμικές που αρρωσταίνουν την ύπαρξη. Φιλοδοξία του αμαρτωλού η μετάνοια, του εγωιστή η ταπείνωση, του πλεονέκτη η ελεημοσύνη, του άδικου η δικαιοσύνη, του οκνηρού η πνευματική εργασία, του βλάσφημου η προσευχή. Η οσία Μαρία η Αιγυπτία, κάνει την αμαρτία της, την οποία η ίδια ονομάζει «ύβρη της φύσεως», φιλοδοξία μετανοίας. Με τη μετάνοια γίνεται η ίδια φίλη της δόξας του Θεού. Έτσι η μεγάλη αυτή ασκήτρια, που σήμερα η Εκκλησία, μας βάζει να τη συναντήσουμε και να την τιμήσουμε, βαδίζει στο δρόμο της τελειότητας, της μετανοίας εκεί που βλέπει όχι τις ατέλειες των άλλων, αλλά τις δικές της και παλεύει με αυτές. Θέσεις υψηλές σε αυτόν τον δρόμο συναντάς. Η θέση της αληθινής πίστεως, της γνήσιας μετανοίας, της βαθιάς ταπεινώσεως, της ζωντανής προσευχής.
Οι δύο μαθητές αδελφοί μου αρχικά ζήτησαν πρωτεία και θέσεις υψηλές. Είδαν την ταπεινή αγάπη, τον Κύριο να θυσιάζεται, πέρασαν μέσα από τη φωτιά της πεντηκοστής και έφτασαν στο να σηκώσουν το σταυρό του διδασκάλου τους και να ζητούν μόνο Εκείνον πιστεύοντας πως μόνο αυτός είναι η Ζωή και η Ανάσταση του ανθρώπου. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή των Βαΐων
13 Απριλίου 2025
Είσοδος του Κυρίου αδελφοί μου, στην ιερή πόλη των Ιεροσολύμων, πριν από το πάθος Του. Όπως οι ιεροί Ευαγγελιστές αναφέρουν, μπαίνει στην πόλη καθισμένος σε ένα ταπεινό ζώο. Αυτό το γεγονός δεν είναι τυχαίο αλλά σπουδαίο. Θέλει να διαλύσει τη φαντασμαγορική εικόνα που είχαν πολλοί για τον Μεσσία και όχι μόνο την εικόνα αλλά και την αντίληψη. Πολλές φορές ο Θεός που πιστεύουμε δεν είναι ο αληθινός, αλλά αυτός που δημιούργησε η φαντασία μας, οι πεποιθήσεις μας, το θέλημά μας, το συμφέρον μας. Ένα Θεό στα δικά μας μέτρα και αν ξεφύγει από αυτά απλά τον καταδικάζουμε και τον απορρίπτουμε. Αυτό ακριβώς συνέβη με τον Κύριο δεν ήταν ο Μεσσίας που ανταποκρινόταν στις προσδοκίες τους, δεν ήταν ο Θεός που ικανοποιούσε το θέλημά τους. Αυτός είναι και ο λόγος που τα χειροκροτήματα έγιναν χτυπήματα, οι δοξολογίες βλασφημίες και οι έπαινοι χλευασμοί.
Αυτό ακριβώς σήμερα συναντούμε και στην προσωπική μας πορεία. Πολλές φορές ζητούμε με την προσευχή μας στο Θεό, εάν όμως δεν δοθεί αυτό που ζητήσαμε, η προσευχή γίνεται αγανάκτηση και γογγισμός. Είμαστε σήμερα στην εκκλησία αλλά δεν θα διστάσουμε αύριο να αδικήσουμε, να εκμεταλλευτούμε στη εργασία μας. Προσκυνούμε το Χριστό, το Νυμφίο, αλλά μπορούμε να κατακρίνουμε και με τη συκοφαντία να σταυρώσουμε τον αδελφό. Ύμνοι της μεγάλης εβδομάδας που μας συγκινούν στα χείλη αλλά δεν απουσιάζει από το λόγο μας ακριβώς δίπλα στην προσκύνηση του Χριστού η υποτίμηση του αδελφού. Παρακολουθούμε τη λατρεία συμμετέχουμε στην ακολουθία, η καρδιά όμως και η ζωή δεν ακολουθούν τον Εσταυρωμένο και Αναστημένο Κύριο. Πόσο εύκολα ακολουθεί τον ύμνο το συναίσθημα, με όλες τις μεταπτώσεις του και πόσο δύσκολα η καρδιά. Εύκολο να γίνουμε θεατές, δύσκολο όμως αληθινοί μαθητές. Σταθερά ο Χριστός, ταπεινά, διακριτικά, εισέρχεται στη ζωή του καθενός από εμάς και φτάνει στη σταυρική θυσία για εμάς και εμείς τρέχουμε πίσω από σωτήρες της φαντασίας μας. Έτσι χάνουμε Εκείνον και χανόμαστε.
Σήμερα ακούστηκε ένας ύμνος υπέροχος, «Σήμερον η χάρις του Αγίου Πνεύματος ημάς συνήγαγε. Και πάντες αίροντες τον Σταυρό Σου λέγομεν, Ευλογημένος ο Ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου ωσαννά εν τοις υψίστοις». Ας ακούσουμε το ιστορικό υπόβαθρο του ύμνου όπως μας το προσφέρει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Οι παλαιοί μοναχοί, μετά την εορτή του Μεγάλου Αντωνίου του καθηγητή της ερήμου, αναχωρούσαν στην έρημο για να αγωνιστούν την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, επέστρεφαν την Κυριακή των Βαΐων, για να ζήσουν μαζί τα πάθη και να πανηγυρίσουν την αγία Ανάσταση του Κυρίου. Ακούγοντας σήμερα τον ύμνο ας αποφασίσουμε να επιστρέψουμε από την έρημο, τον καύσωνα, την ξηρασία των παθών, στην κοινωνία λατρείας με τον Χριστό και της αγάπη με τον αδελφό.
Ας εγκαταλείψουμε φθόνους, μικρότητες, ιδιορρυθμίες και ιδιοτροπίες και ας επανέλθουμε στη σχέση κατανόησης, καταλλαγής αγάπης και συγχώρησης με τους αδελφούς, αφού αυτή η συγχώρηση από τον τάφο του αναστημένου Θεού ανέτειλε. Ας αποβάλουμε τα ιμάτια του παλαιού ανθρώπου της έπαρσης, της αμαρτίας, της εμπάθειας για να ενδυθούμε το Χριστό. Ας κόψουμε κλαδιά από τα δέντρα που για μας είναι οι Άγιοι εκείνοι που μεταφύτεψαν τη ζωή τους στο πνευματικό έδαφος της Βασιλείας των ουρανών. Ας πάρουμε λοιπόν τις αρετές τους. Με αυτές υποδεχόμαστε και δοξάζουμε τον Θεό. Έτσι θα ακολουθήσουμε το Χριστό, θα ανέβουμε στο σταυρό και θα γίνουμε οι κοινωνοί της Αγίας του Ανάστασης.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή του Θωμά
27 Απριλίου 2025
Οι εμφανίσεις του Κυρίου αδελφοί μου, μετά την Ανάσταση Του, είναι πολλές και συγκλονιστικές. Πολλές για να πιστέψουν οι μαθητές και όσοι τον είδαν, όπως αναφέρουν οι πατέρες της Εκκλησίας μας. Συγκλονιστικές γιατί η εμπειρία αυτή της Αναστάσεως, έγινε και έδωσε πολλά και δυνατά δώρα στον άνθρωπο. Το ιερό ευαγγέλιο αναφέρει αρχικά την παρουσία του Αναστάντος Χριστού στους μαθητές και αποστόλους και την απουσία του Θωμά. Ο Χριστός τους έδωσε τη χάρη, τη δύναμη της ειρήνης. Ποιά όμως ειρήνη τους έδωσε; Την ειρήνη που είναι, όπως ο ιερός Χρυσόστομος τονίζει, ο ίδιος ο Κύριος. Όταν στη Θεία Λειτουργία ακούμε το «Ειρήνη πάσι», εκείνος που δίνεται , εκείνος που προσφέρεται, είναι ο ίδιος ο Χριστός .Η παρουσία του Χριστού είναι η βαθιά, η ακλόνητη ειρήνη. Η ειρήνη αυτή είναι η συμφιλίωση με τον Θεό. Ότι μας χωρίζει από Εκείνον είναι ταραχή .Τα πάθη, οι αμαρτίες μας, ταραχοποιές καταστάσεις είναι. Η ειρήνη του Χριστού γίνεται σχέση με τον άλλον, τον αδελφό. Η ταραχή του εγωισμού χωρίζει, γίνεται απόσταση μεταξύ των ανθρώπων ,η παρουσία του Χριστού ενώνει. Η ειρήνη της παρουσίας Του είναι ενοποιός δύναμη. Η ειρήνη αυτή, δεν μας ενώνει μόνο με τον Θεό και τον αδελφό, μας συμφιλιώνει και τον ταλαιπωρημένο, ταραγμένο, διχασμένο εαυτό μας. Μέσα σε αυτή την ειρήνη βρίσκουμε τον εαυτό μας, προσεγγίζουμε τον αδελφό μας και κοινωνούμε το Θεό μας.
Η παρουσία του Χριστού , η παρουσία της αληθινής ειρήνης, θα δώσει και το δώρο της πραγματικής χαράς. Χάρηκαν οι μαθητές, όταν είδαν τον Εσταυρωμένο διδάσκαλο, τον Αναστημένο Κύριο. Αληθινή, πνευματική, ουράνια, ατελείωτη χαρά. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος, δημιουργημένος για τη χαρά. Όταν άφησε το Θεό, εγκατέλειψε και τη χαρά. Αναζητά, ψάχνει, κυνηγά τη χαρά αλλά εκεί που δεν υπάρχει. Αναζητά τη χαρά σε υλικά πράγματα, σε σαρκικές καταστάσεις , σε στιγμές απόλαυσης και απογοητεύεται. Οι μαθητές συναντούν και κοινωνούν την αληθινή χαρά στην παρουσία της ανάστασης , στην απουσία του θανάτου, στον Κύριο της Δόξης.
Το τρίτο μεγάλο της αναστάσεως δώρο, είναι αυτό που δόθηκε στον Απόστολο Θωμά, όταν εκείνος πάλεψε 8 ολόκληρες μέρες, ποθώντας την ειρήνη, ζητώντας τη χαρά, απαιτώντας μερίδιο στην ανάσταση. Είναι το δώρο της πίστεως. Η πίστη είναι δώρο και φωτισμός του θεού και δίνεται σε όποιον έχει ταπείνωση και καθαρή ψυχή, σημειώνει εύστοχα ο δάσκαλος της παραδόσεως Φώτης Κόντογλου. Εκείνος που αληθινά, με όλη την καρδιά του, πιστεύει όλα μπορεί να τα στερηθεί εκτός από το Θεό. Έχει τη δύναμη η πίστη να μετατοπίζει όρη, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου, όχι μόνο εμπόδια εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Στο Θωμά μετακίνησε το βαρύ εμπόδιο της αμφιβολίας, του έδωσε τη Θέα του Αναστημένου Θεού. Με την πίστη ο άνθρωπος βλέπει το αόρατο, πιστεύει το απίστευτο και λαμβάνει το αδύνατο.
Εκείνο το οποίο μεγαλουργεί στη ζωή του ανθρώπου, τονίζει ο άγιος Αμβρόσιος, δεν είναι τα μεγάλα έργα, αλλά η μεγάλη πίστη. Γίνεται η αιτία , η παρουσία, η καλλιέργεια της πίστεως, να μεταφέρεται στο χώρο της αδυναμίας του ανθρώπου, η δύναμη του Θεού. Η πίστη είναι δώρο από τη χάρη του Θεού, δίνεται στον άνθρωπο αλλά τρέφεται από την πνευματική ζωή και τον αγώνα του ανθρώπου. Τροφή της πίστεως τα μυστήρια της εκκλησίας μας, η μελέτη του λόγου του Θεού και η καλλιέργεια της αρετής. Αυτός που πιστεύει διώχνει κάθε φόβο. Οι μαθητές του Κυρίου, πιστεύουν στην ανάσταση και διώχνουν τον φόβο τον Ιουδαίων. Αυτός που δεν πιστεύει φοβάται και τη σκιά του, μας λέει ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος. Η πίστη έχει ως καρπούς τα έργα. Τα έργα είναι η αποκάλυψη και η ενσάρκωση της πίστεως. Η ζωή, η πορεία, η ομολογία, το μαρτύριο του αποστόλου Θωμά και των άλλων Αγίων μαθητών και αποστόλων του Κυρίου, είναι καρποί της πίστεως στο Χριστό. Η πίστη βέβαια συνοδεύεται και από την αγάπη. «Με τον θυμάσαι τη φωτιά δεν ζεσταίνεσαι. Έτσι και με τον πιστεύεις, χωρίς να αγαπάς», διδάσκει ο άγιος Μάξιμος ο όμολογητής. «Αύτη εστί η νίκη η νικήσασα τον κόσμον, η πίστη ήμων», γράφει με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Με αυτή την πίστη ο Θωμάς νίκησε την αμφιβολία και με τους άλλους μαθητές του Κυρίου, νίκησαν κάθε πλάνη και έδωσαν και έσπειραν την αλήθεια της αναστάσεως προσφέροντας σε κάθε άνθρωπο κάθε εποχής και περιοχής την ειρήνη της παρουσίας του Χριστού και της χαρά της Βασιλείας Του. Αμήν.
π. Σ.Β.