ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή «Της Τυρινής» (Ματθ. στ΄ 14-21)
2 Μαρτίου 2025
Τελευταία Κυριακή σήμερα πριν από τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αγαπητοί μου αδελφοί, και έρχεται η Αγία μας Εκκλησία να μας προετοιμάσει για την είσοδό μας σ’ αυτό το υπέροχο στάδιο της ασκήσεως των αρετών. Η ζωή είναι στίβος και ιδιαίτερα η ζωή του Χριστιανού είναι ένα συνεχές στάδιο αγώνων, όπου καλείται σε μια πάλη διαρκείας, γι’ αυτό πρέπει να είναι οπλισμένος με τα όπλα του φωτός. Και επειδή η Εκκλησία το γνωρίζει αυτό, τώρα που έφθασε ο καιρός των αγώνων η υμνολογική σάλπιγμα καλεί τους πιστούς σε εγρήγορση. «Το στάδιον των αρετών ηνέωκται», διασαλπίζει όρθρου βαθέως, «οι βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε». Αλλά όπως οι αθλητές, που πρόκειται να εισέλθουν στο στάδιο της αθλήσεως καλούνται να μπούνε με κάποια εφόδια, έτσι και οι αθλητές των πνευματικών αγώνων καλούνται να οπλισθούν με ορισμένες προϋποθέσεις.
Είναι αυτές οι τρεις προϋποθέσεις που διαφαίνονται στο σημερινό Ευαγγέλιο και θέλει, αδελφοί μου, ο Χριστός μας να οπλισθούμε με αυτές για να ξεκινήσουμε το ταξίδι της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Ποιες είναι αυτές οι προϋποθέσεις για τις οποίες μιλάει σήμερα ο Κύριος; Η πρώτη είναι η συγχώρεση! Η πρώτη προϋπόθεση για να εισέλθουμε στην περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής έχει να κάνει με την άφεση των παραπτωμάτων των ανθρώπων. Συνήθως προσευχόμαστε στον Θεό για να συγχωρέσει τις δικές μας αμαρτίες. Ο Χριστός όμως ζητά να ξεκινήσουμε από τα παραπτώματα, από τα λάθη, από το κακό που οι άνθρωποι έχουν κάνει σε εμάς. Είναι δύσκολο και χρειάζεται μεγάλος αγώνας να μάθουμε να συγχωρούμε του άλλους, ιδίως όταν αυτοί δεν μας έχουν ζητήσει συγνώμη. Αρνούμαστε να είμαστε επιεικείς στους άλλους ενώ συχνότερα δικαιολογούμε τους εαυτούς μας για τα λάθη μας και τις πτώσεις μας. Αυτός ο δρόμος όμως δεν ανήκει στον Θεό και τη σχέση που Εκείνος θέλει μαζί μας. Ο Θεός, αδελφοί μου, λειτουργεί πατρικά για τον καθένα μας, αγκαλιάζει και συγχωρεί τους πάντες. Αλλά αν δεν συγχωρούμε πρώτα εμείς, τότε η καρδιά μας δεν μπορεί να είναι δεκτική στη συγχώρεση του Θεού.
Δεύτερη προϋπόθεση για την είσοδό μας στο στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι η αποσύνδεσή της νηστείας μας από την επίδειξη! Η νηστεία αφορά τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Η νηστεία δε γίνεται για να μας δούνε και να μας επαινέσουν οι άλλοι, αλλά για να τη γνωρίζει ο Θεός Πατέρας «εν τω κρυπτώ». Ο λόγος του Χριστού, που ακούσαμε στο σημερινό Ευαγγέλιο, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το φαρισαϊκό – υποκριτικό πνεύμα της εποχής του, στην οποία οι νηστεύοντες ήθελαν να δείξουν ότι τηρούν τις εντολές του μωσαϊκού νόμου, μη νίβοντας το πρόσωπο τους και με το να φαίνονται σκυθρωποί. Όμως για τον Χριστό μας, αδελφοί μου, η νηστεία είναι η αρχή μιας μυστικής, καρδιακής προσέγγισης ανθρώπου και Θεού, απόδειξη ότι ο άνθρωπος θέλει στην καρδιά του να κατοικήσει ο Θεός και όχι να λάβει επαίνους από τους ανθρώπους.
Η τρίτη προϋπόθεση για την είσοδό μας στην περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι το θησαύρισμα στον ουρανό! Οι άνθρωποι έχουμε ορισμένες προτεραιότητες στη ζωή μας. Σ’ αυτές συμπεριλαμβάνονται τα υλικά αγαθά, η οικογένεια μας, η εργασία μας, η διασκέδασή μας. Όλα αυτά δεν τα απορρίπτει η Εκκλησία μας η οποία μας κάνει να μοιραζόμαστε τους καρπούς της με τον πλησίον μας. Όμως δεν είναι αρκετά για να δώσουν νόημα αιωνιότητας στη ζωή μας διότι μας κάνουν να θεωρούμε το πρόσκαιρο ως αιώνιο. Η Σαρακοστή είναι ευκαιρία να αγωνιστούμε να αποθέσουμε κάθε «βιοτική μέριμνα» στην άκρη και να ζητήσουμε πρωτίστως τη Βασιλεία του Θεού. Η Σαρακοστή είναι ευκαιρία να καταλάβουμε και να ζήσουμε τον Χριστό ως το νόημα της ζωής μας και τον θησαυρό της. Έχοντας, αδελφοί μου, τον Χριστό ως τον θησαυρό μας, μπορούμε να χαρούμε κάθε ενασχόλησή μας, τον χρόνο μας, τη ζωή μας την ίδια. Διότι όλα αποκτούν καινούρια προοπτική, φωτισμένα από την αγάπη του Θεού και ξεχωρισμένα από το κακό και την αμαρτία.
Αγαπητοί μου αδελφοί, ας ξεκινήσουμε το ταξίδι της Μεγάλης Τεσσαρακοστής έχοντας κατά νου αυτές τις τρεις προϋποθέσεις που μας συστήνει ο ίδιος ο Χριστός μας μέσα από το σημερινό Ευαγγέλιο, αλλά και με την ακλόνητη βεβαιότητα ότι «πάντα ισχύομεν εν τω ενδυναμούντι ημάς Χριστώ», κατά τον Απόστολο Παύλο, δηλαδή όλα τα μπορούμε με τον Χριστό πους μας ενδυναμώνει. Έτσι θα είναι σίγουρη η επιτυχία αυτής της διαδρομής που δεν είναι άλλη από το να συναντηθούμε με τον Σταυρωμένο και Αναστημένο Χριστό μας. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Α΄ Νηστειών. «Της Ορθοδοξίας» (Ιωαν. α΄ 44-52)
9 Μαρτίου 2025
Η πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής σήμερα, αγαπητοί μου αδελφοί, και η Εκκλησία μας αφιερώνει αυτήν την ημέρα στην Ορθοδοξία, στην τιμή της Ορθοδοξίας. Είναι μεγαλειώδης η σημερινή εορτή γιατί η Εκκλησία μας εορτάζει τον θρίαμβο της αναστηλώσεως των Ιερών Εικόνων, τη νίκης της ενάντια σε όλους τους κατά καιρόν εχθρούς της και κυρίως κατά των αιρετικών που επιβουλεύονται τη γνησιότητα της αλήθειας της. Βασικό μήνυμα της σημερινής Εορτής είναι να καλέσει όλους τους ανθρώπους να πιστέψουν στην Ορθοδοξία και να βιώσουν αυτή την πίστη στην καθημερινή τους ζωή ως τρόπο υπάρξεως.
Και δε θα μπορούσε η Εκκλησία να βρει καλύτερο τρόπο για να απευθύνει προς όλους κάλεσμα στην ορθή πίστη, από τη σημερινή ευαγγελική περικοπή η οποία περιγράφει με τόση παραστατικότητα και ζωντάνια την κλήση ακόμα δύο μαθητών από τον Κύριο. Ας δούμε λοιπόν πως περιγράφει την περικοπή αυτή ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Ο Κύριος είχε ήδη καλέσει την προηγούμενη μέρα τον Ανδρέα και τον Πέτρο, από την πόλη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας, και την επόμενη ημέρα περπατώντας και πάλι στη Γαλιλαία καλεί και τον συμπατριώτη αυτών των δύο αδελφών, τον Φίλιππο. Και ο Φίλιππος τον ακολουθεί, αλλά χαρούμενος όπως είναι επειδή βρήκε τον Μεσσία, που επί γενναίες ολόκληρες κάθε Ισραηλίτης περίμενε, τρέχει να συναντήσει τον Ναθαναήλ και του λέει με χαρά: «Βρήκαμε τον Μεσσία, είναι ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ». Αλλά ο Ναθαναήλ δυσπιστεί και λέει: «Είναι δυνατόν από τη Ναζαρέτ να προέλθει κάτι καλό;».
Τότε ο Φίλιππος αντί να του αποδείξει με επιχειρήματα ότι πράγματι ο Χριστός είναι ο Μεσσίας που περιμένουν, του αναφέρει απλώς: «Έρχου και ίδε», δηλαδή έλα και θα δεις. Και πράγματι πηγαίνει ο Ναθαναήλ και συναντά τον Κύριο ο οποίος όταν τον είδε να τον πλησιάζει, του λέει: «Να ένας αληθινός Ισραηλίτης που δεν έχει κανένα δόλο μέσα στην καρδιά του». Του απαντάει ο Ναθαναήλ: από πού με ξέρεις; Τότε ο Κύριος του είπε ότι πριν να σε φωνάξει ο Φίλιππος, όταν ήσουν κάτω από τη συκιά, σε είδα. Αποκρίθηκε τότε ο Ναθαναήλ και είπε στον Κύριο: Διδάσκαλε εσύ είσαι ο Υιός του Θεού, εσύ είσαι ο βασιλιάς του Ισραήλ. Και έπειτα από αυτήν την ομολογία ο Χριστός διαβεβαίωσε τον Ναθαναήλ ότι θα δει πολύ μεγαλύτερα πράγματα από αυτά, όπως τον ουρανό ανοιγμένο και τους Αγγέλους του Θεού να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν κοντά στον Υιό του ανθρώπου.
Σήμερα, αδελφοί μου, η Εκκλησία μάς καλεί να εορτάσουμε και να τιμήσουμε την πίστη μας, την Ορθοδοξία. Και το σημερινό Ευαγγέλιο μας γνωστοποιεί πως λειτουργεί η Ορθοδοξία. Η Ορθοδοξία δεν ασκεί προσηλυτισμό, δεν τρέχει να πείσει τους ανθρώπους για την αλήθεια στην οποία πιστεύει, να τους πείσει χρησιμοποιώντας λογικά επιχειρήματα. Η Ορθοδοξία καλεί, όπως ακριβώς κάλεσε σήμερα και ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ με τη φράση «έρχου και ίδε». Αυτό λέει σε όλους τους ανθρώπους καθημερινά η Εκκλησία μας, να έρθουν και να δούνε. Το κήρυγμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας αρχίζει και καταλήγει στον Ναό, όπου τελείται η Θεία Ευχαριστία, και στη ζωή της Εκκλησίας. Η Εκκλησία απευθυνόμενη σε κάθε άνθρωπο του λέει: έλα να δεις, δεν σε υποχρεώνω να πιστέψεις με τη λογική. Και μόνο αφού έρθεις και δεις, εάν πιστέψεις είσαι καλοδεχούμενος. Εάν όμως δεν θέλεις να πιστέψεις είσαι ελεύθερος να το κάνεις.
Αναφέρει σε ένα από τα κηρύγματά του ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας: «Δεν μπορούμε, αδελφοί μου, ποτέ να αποδείξουμε την αλήθεια της πίστεώς μας, αυτό δηλαδή που πιστεύουμε, παρά μόνο με την προσωπική μας εμπειρία, με την προσωπική συνάντηση. Και εάν δεν συναντήσουμε προσωπικά τον Χριστό, δεν μπορούμε ποτέ να πιστέψουμε αληθινά.
Η Ορθοδοξία, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν είναι ιδεολογία, ούτε θρησκεία, ούτε ένα από τα πολλά φιλοσοφικά συστήματα, αλλά είναι τρόπος ζωής. Ορθοδοξία είναι αυτή η μικρή φράση του Κυρίου με τις τρεις μόνο λέξεις: «έρχου και ίδε». Ορθόδοξοι είμαστε όταν συναντάμε προσωπικά τον Χριστό και η καρδιά μας φλέγεται από αγάπη για Εκείνον. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Β΄ Νηστειών. «Γρηγορίου του Παλαμά» (Μαρκ. β΄ 1-12)
16 Μαρτίου 2025
Ήδη φθάσαμε στη δεύτερη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αγαπητοί μου αδελφοί, και σήμερα η Εκκλησία μας θέλησε να μας θυμίσει, μέσα από το πανέμορφο Ευαγγέλιο που ακούσαμε, ένα πολύ γνωστό θαύμα του Κυρίου μας που έκανε στην Καπερναούμ σε κάποιον παραλυτικό. Αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σε ένα από τα έργα του ότι τα θαύματα του Χριστού μας είναι περισσότερα από τις σταγόνες της βροχής. Ένα όμως είναι βέβαιο, ότι το θαύμα που μας περιγράφει το σημερινό Ευαγγέλιο δεν μοιάζει με κανένα άλλο θαύμα του Χριστού. Τι κάνει αυτό το θαύμα τόσο ιδιαίτερο και ξεχωριστό; Ο τρόπος με τον οποίο φέρανε στον Χριστό τον άρρωστο παραλυτικό οι τέσσερις άνθρωποι.
Ας πάρουμε, όμως, την ευαγγελική διήγηση από την αρχή. Κάποτε ο Κύριος μπήκε στην Καπερναούμ και αμέσως διαδόθηκε πως ήταν σ’ ένα σπίτι «και ελάλει αυτοίς τον λόγον». Πολύ σύντομα μαζεύτηκαν σ’ εκείνο το σπίτι τόσοι πολλοί για να τον ακούσουν, ώστε να μη χωρούν να καθίσουν ούτε στην αυλή του σπιτιού. Τότε συνέβη κάτι παράξενο. Έρχονται τέσσερις άνθρωποι οι οποίοι σήκωναν στα χέρια τους έναν παράλυτο. Και επειδή δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν τον Κύριο από τον κόσμο που υπήρχε στο συγκεκριμένο σπίτι, έβγαλαν τη στέγη του σπιτιού σ’ εκείνο το μέρος που ήταν ο Ιησούς και αφού άνοιξαν τόπο κατέβασαν το κρεβάτι όπου επάνω ήταν κατάκοιτος ο παράλυτος. Όταν ο Χριστός είδε την πίστη αυτών των τεσσάρων ανθρώπων, λέει στον παραλυτικό: «τέκνον αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου».
Εν τω μεταξύ, μέσα στο πλήθος υπήρχαν πολλοί γραμματείς, οι οποίοι διαλογίζονταν πως μπορεί αυτός ο άνθρωπος να συγχωρεί αμαρτίες, αφού κάτι τέτοιο μπορεί να το κάνει μονάχα ο Θεός. Ο Κύριος, όμως, κατάλαβε τη σκέψη τους και για να τους δείξει την εξουσία που έχει να συγχωρεί στη γη αμαρτίες, λέει στον παραλυτικό να σηκωθεί επάνω, να πάρει το κρεβάτι του στους ώμους του και να πάει στο σπίτι του. Και το θαύμα έγινε. «Ηγέρθη ευθέως», μας λέει το Ευαγγέλιο, και σηκώνοντας το κρεβάτι του βγήκε μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου που στεκόταν έκθαμβος δοξάζοντας τον Θεό.
Αδελφοί μου, λέει σε κάποιον άλλο λόγο του ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, πως ο άνθρωπος ο οποίος εντρυφά στα κείμενα της Καινής Διαθήκης, είναι ένα φυτό που πάντοτε βγάζει ανθούς και καρπούς. Αυτό μας ζητάει και σήμερα η Εκκλησία να κάνουμε. Μας ζητάει να εμβαθύνουμε και να εντρυφήσουμε στο σημερινό Ευαγγέλιο για να μπορέσουμε τελικά να πάρουμε το μήνυμα εκείνο το οποίο θα μας βοηθήσει να ανθίσουμε και να καρποφορήσουμε αξιοποιώντας στο έπακρον τον αγώνα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Τι ήταν αυτό που προκάλεσε σήμερα τον Κύριο και πραγματοποίησε το θαύμα στον παραλυτικό; Ήταν η πίστη των τεσσάρων ανθρώπων που έφεραν τον άρρωστο στον Κύριο. Αυτών των ανθρώπων που χωρίς να πουν τίποτα με το στόμα τους εμπιστευτήκαν τον άρρωστο σε Εκείνον που θα τον έκανε καλά.
Έχουμε συνηθίσει, στα πιο πολλά θαύματα που κάνει ο Χριστός να συζητάει με τον άνθρωπο που θα θεραπεύσει, να ερευνά και να φανερώνει την πίστη του. Εδώ, όμως, ο Χριστός δεν βλέπει την πίστη του παραλυτικού, που ενδεχομένως να υπήρχε αφού συγκατάθεσε και ο ίδιος για την μεταφορά του και διακινδύνευσε με την κάθοδό του από την σπασμένη οροφή του σπιτιού για να βρεθεί τελικά μπροστά σε Αυτόν που θα τον θεράπευε. Σήμερα ο Χριστός παρατηρεί την τόλμη, την εφευρετικότητα αλλά κυρίως την πίστη και την αγάπη των τεσσάρων ανθρώπων που έκαναν ότι έκαναν για να φέρουν τον άρρωστο μπροστά Του. Ήταν αυτή η πίστη και η αγάπη που έκαναν τελικά τον Κύριο να θαυματουργήσει και έτσι να στείλει και σε εμάς σήμερα το μήνυμα του που είναι ότι στην πνευματική ζωή δεν μπορούμε να πορευόμαστε μόνοι μας. Η Εκκλησία συνεχώς μας επισημαίνει ότι δεν μπορούμε να σωθούμε μόνοι μας, αλλά θέλει να σωθούμε όλοι μαζί, σαν κοινωνία προσώπων.
Αυτός είναι ο λόγος που κάθε μέρα η Εκκλησία, κυρίως κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, μας καλεί στον Ναό που τελούνται όλες αυτές οι ξεχωριστές Ακολουθίες. Έτσι μας δείχνει ότι ο ένας πιστός εξαρτάται από τον άλλον. Μας δείχνει ότι η πίστη μας πρέπει να περνάει μέσα από αυτή των αδελφών μας και να συμπληρώνεται από αυτούς. Μας δείχνει ότι οι ανάγκες των αδελφών μας πρέπει να γίνουν και δικές μας ανάγκες. Μας δείχνει ότι οι άλλοι δεν είναι κακοί, είναι αδελφοί μας, δεν είναι εχθροί και εμπόδια στην πορεία μας, αλλά ευλογημένες ευκαιρίες στον αγώνα μας. Μας δείχνει, τέλος, ότι την Ανάσταση πρέπει να την προσδοκούμε όλοι μαζί ενωμένοι, και πως η σωτηρία μας δεν θα επιτευχθεί ατομικά.
Αγαπητοί μου αδελφοί, σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει έναν Άγιο που τον ονομάζει φωστήρα, στήριγμα και διδάσκαλο, τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Ο Άγιος Γρηγόριος αναφέρει κάτι - και ας κλείσουμε με αυτό - που ταιριάζει απόλυτα με το μήνυμα που θέλει να μας στείλει το σημερινό Ευαγγέλιο. Λέει ο Άγιος: δεν είναι τα ιδιαίτερα προσόντα μας αυτά που θα μας φέρουν κοντά στον Θεό. Κοντά στον Θεό θα μας φέρει το ενδιαφέρον και η αγάπη μας για τον συνάνθρωπο. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Γ΄ Νηστειών. «Της Σταυροπροσκυνήσεως» (Μαρκ. η΄ 34 - θ΄1)
23 Μαρτίου 2025
«Ξύλον γαρ τούτους εισάγει, πάλιν εις τον Παράδεισον»
Πορευόμαστε το όμορφο και μεγάλο ταξίδι της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αγαπητοί μου αδελφοί, και βρισκόμαστε σήμερα ακριβώς στο κέντρο αυτής της ευλογημένης και κατανυκτικής περιόδου. Και ακριβώς στο μέσο αυτής της διαδρομής, η Αγία μας Εκκλησία μάς παρουσιάζει τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό. Το τίμιο ξύλο, το ξύλο της ζωής, το ξύλο της αιωνιότητας και μας καλεί αυτόν τον Σταυρό να τον ατενίσουμε, να εμβαθύνουμε στο μυστήριό του και εν τέλει να τον προσκυνήσουμε. Αυτή η προσκύνηση, εδώ στη μέση της διαδρομής, θα μας εμψυχώσει, θα μας ενδυναμώσει, γιατί ασφαλώς ο Τίμιος Σταυρός του Χριστού μας είναι πηγή δύναμης που θα μας ενισχύσει τόσο στον πνευματικό όσο και στον καθημερινό μας αγώνα. Η σημερινή Εορτή της Σταυροπροσκυνήσεως είναι μια ευκαιρία να αντικρύσουμε τη σταυρωμένη αγάπη και να μπορέσουμε πιο εύκολα να πάρουμε δύναμη και να σηκώσουμε τον προσωπικό μας μικρότερο σταυρό.
Όμως, αδελφοί μου, δύναμη και κουράγιο θα αντλήσουμε από τον Τίμιο Σταυρό όχι όταν, θα τον προσκυνήσουμε εθιμοτυπικά, αλλά όταν θα προσπαθήσουμε να εμβαθύνουμε στο Μυστήριο του και κατανοήσουμε έστω και λίγο το μεγαλείο και τη σπουδαιότητά του. Ο Τίμιος Σταυρός είναι το αξιότερο σημείο και σύμβολο της πίστεώς μας. Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας ο Σταυρός είναι η δόξα του Χριστού, η δόξα της Εκκλησίας, το θέλημα του Πατρός, η δόξα του Μονογενούς, το αγαλλίαμα του Πνεύματος, ο κόσμος των Αγγέλων, η ασφάλεια της Εκκλησίας, το τείχος των Αγίων, το φως της οικουμένης. Γιατί όλα αυτά; Γιατί ο Χριστός πάνω στον Σταυρό έσωσε τον κόσμο. Πάνω στον Σταυρό προσέφερε τον εαυτό Του θυσία για όλο τον κόσμο. Πάνω στον Σταυρό έζησε τον βαθύτερο πόνο και τη μεγαλύτερη ταπείνωση για όλους εμάς. Όλο το έργο του Χριστού, όλη η φιλανθρωπία Του συνοψίζονται στη σταυρική Του θυσία.
Μέσω του Σταυρού ο Υιός μάς συμφιλίωσε με τον Θεό Πατέρα και μας χάρισε την άφεση των αμαρτιών μας. Μέσω του Σταυρού συγκέντρωσε και ένωσε σε ένα σώμα τα πρώην διασκορπισμένα παιδιά του Θεού. Μέσω του Σταυρού ύψωσε τη δική μας ανθρώπινη φύση που με τον εγωισμό είχε μεταβιβασθεί μέχρι τον Άδη. Μέσω του Σταυρού απεκάλυψε τον εαυτό Του ως τον μόνο ευεργέτη και σωτήρα του κόσμου και κατέλυσε οριστικά το έργο του διαβόλου. Και τελικά μέσω του Σταυρού μπορούμε να ελπίζουμε και πάλι στον Παράδεισο.
Πόσο εύστοχα το αναφέρει σήμερα η υμνολογία της Εορτής: «Ξύλον γαρ τούτους εισάγει, πάλιν εις τον Παράδεισον», το ξύλο του Σταυρού, δηλαδή, θα μας εισάγει και πάλι στον Παράδεισο. Θυμόμαστε, αδελφοί μου, ότι όταν ξεκίνησε η περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η Αγία μας Εκκλησία μας περιέγραψε με τραγικά χρώματα την έξοδο των προγόνων μας, του Αδάμ και της Εύας, από τον Παράδεισο. Μας περιέγραψε την κατάχρηση της ελευθερίας τους και πως το ξύλο και το δέντρο της γνώσεως έγινε γι’ αυτούς, αλλά εν τέλει και για εμάς, ξύλο οδύνης, ξύλο απώλειας και καταστροφής. Είδαμε τον Αδάμ, μέσω των ύμνων του Τριωδίου να ίσταται έξω του Παραδείσου και να κραυγάζει κλαίγοντας και θρηνώντας την απώλεια του πρώτου κάλους, της πρώτης αγάπης, την απώλεια της κοινωνίας με τον αληθινό Θεό.
Εάν λοιπόν το δέντρο της γνώσεως έγινε, για τον πρώτο άνθρωπο, το ξύλο της απώλειας και της οδύνης, το ξύλο του Σταυρού έρχεται να αποκαταστήσει ότι έχασε ο παλαιός άνθρωπος. Πάνω στο ξύλο του Σταυρού εξέτεινε τις παλάμες Του ο λυτρωτής του κόσμου Χριστός και έτσι κατέστησε εφικτή για όλους μας τη σωτηρία. Ο Χριστός πάνω στον Σταυρό δίνει τη μεγαλύτερη μάχη με τον θάνατο και πετυχαίνει για όλους μας τη σπουδαιότερη νίκη, για να μπορούμε να ελπίζουμε πλέον στην επιστροφή μας, στην αποκατάσταση της σχέσης μας με τον Θεό, στην ανάστασή μας. Γι’ αυτό λοιπόν τόσο ωραία παρατηρούμε στους ύμνους της σημερινής Ακολουθίας να μακαρίζεται το ξύλο του Σταυρού, να μακαρίζεται η σταυρωμένη αγάπη και να καταλήγουν αυτοί οι ίδιοι ύμνοι στο σωτήριο συμπέρασμα: ότι το ξύλο του Σταυρού θα μας εισάγει και πάλι στον Παράδεισο.
Αγαπητοί μου αδελφοί, καθώς μεταφέρουμε τον Σταυρό, καθώς τον προσκυνούμε και τον ασπαζόμαστε ας σκεφτούμε τη σημασία του. Τι μας λέει και σε τι μας καλεί! Στον Σταυρό σταμάτησε ο παλαιός αιώνας του θανάτου και με την Ανάσταση, που συνδέεται με τον Σταυρό, άρχισε ο νέος αιώνας, η εποχή της θέωσης και της σωτηρίας του ανθρώπου. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»
Κυριακή Δ΄ Νηστειών. «Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος» (Μαρκ. θ΄ 17-31)
30 Μαρτίου 2025
Με τη βοήθεια και τη χάρη του Θεού, αγαπητοί μου αδελφοί, φθάσαμε αισίως στην τέταρτη Κυριακή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάθε Κυριακή, αυτής της κατανυκτικής περιόδου που διανύουμε, είναι και ένα λιμάνι για τους πιστούς που προσαράσσουν, αγκυροβολούν και ξεκουράζονται για λίγο να πάρουν δυνάμεις και κουράγιο, να ανεφοδιαστούν για να συνεχίσουν το πνευματικό τους ταξίδι. Την πρώτη Κυριακή, στο πρώτο λιμάνι που δέσαμε, εορτάσαμε με τον πιο πανηγυρικό τρόπο τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και με ανανεωμένες τις δυνάμεις μας ξαναμπήκαμε στο πέλαγος με πλεύση το Άγιο Πάσχα. Τη δεύτερη Κυριακή μάς περίμενε στο λιμάνι ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και μας δίδαξε τη σπουδαιότητα της άσκησης στην πορεία μας προς το Πάσχα. Την Τρίτη Κυριακή, στη μέση της διαδρομής, πήραμε μια βαθιά ανάσα κάτω από τη σκιά του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού. Στο τέταρτο λιμάνι, που αγκυροβολούμε σήμερα, συναντάμε τον Άγιο Ιωάννη τον Σινα΄ί΄τη για να ανεβούμε την ουρανοδρόμο Κλίμακα του και να ακούσουμε την Εκκλησία μας να ψάλλει ωραίους ύμνους και να μας απευθύνει πανέμορφα λόγια εμπνευσμένα από το συγκεκριμένο έργο του Αγίου.
Παράλληλα, μας διαβάζει σήμερα η Εκκλησία, αδελφοί μου, και μια ευαγγελική περικοπή τόσο χρήσιμη και βοηθητική για την επίτευξη του στόχου μας, που είναι ποιος; Η Ανάσταση του Χριστού! Να δούμε τον Χριστό μας αναστημένο και να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να ζήσει αυτή τη χαρά και τη δόξα του Αναστάντος Κυρίου. Ας δούμε λοιπόν τι λέει η σημερινή ευαγγελική διήγηση. Το σημερινό Ευαγγέλιο αναφέρεται στη θαυματουργή θεραπεία του δαιμονισμένου παιδιού που πραγματοποιήθηκε μόλις ο Κύριος κατέβηκε, με τους τρεις μαθητές Του, από το όρος Θαβώρ, λίγο μετά το γεγονός της Μεταμορφώσεως. Εκεί, λοιπόν, στους πρόποδες του Όρους Θαβώρ κάποιος πατέρας πλησίασε τον Ιησού, γονάτισε μπροστά του και του είπε: «Έφερα το παιδί μου που έχει πνεύμα άλαλο, αλλά οι μαθητές σου δεν μπόρεσαν να το κάνουν καλά». Ο Χριστός τότε μίλησε με σκληρά λόγια: «Ω γενιά άπιστη, μέχρι πότε θα είμαι μαζί σας; Πόσο καιρό θα σας ανέχομαι ακόμα;». Στη συνέχεια διέταξε να φέρουν το άρρωστο παιδί και άρχισε μια ουσιαστική συζήτηση με τον πατέρα. Ο πατέρας τον παρακάλεσε και του είπε: «Αν μπορείς να κάνεις κάτι, λυπήσου μας και βοήθησέ μας». Ο Χριστός του απάντησε: «Αν μπορείς να πιστέψεις, όλα είναι δυνατά σε όποιον πιστεύει». Και αμέσως έβαλε φωνή ο πατέρας του παιδιού και με δάκρυα είπε: «Πιστεύω Κύριε, βοήθα με στην απιστία μου». Και όταν είδε ο Χριστός πως μαζεύεται κόσμος, μίλησε αυστηρά στο ακάθαρτο πνεύμα και του είπε: «Πνεύμα άλαλο και κουφό, εγώ σε διατάζω, να βγεις από το παιδί και να μη ξαναμπείς σ’ αυτό». Και το πνεύμα, όπως μας πληροφορεί στη συνέχεια η ευαγγελική διήγηση, αφού έβαλε μεγάλη φωνή και τράνταξε δυνατά το παιδί, βγήκε, και το παιδί έγινε σαν νεκρό, ώστε πολλοί να λένε ότι πέθανε. Και ο Κύριος το έπιασε από το χέρι και το σήκωσε και εκείνο στάθηκε όρθιο.
Ας σταθούμε λίγο, αδελφοί μου, στον διάλογο του Κυρίου με τον πατέρα του σημερινού Ευαγγελίου και ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα: τί ήταν τελικά αυτό που προκάλεσε τη θαυματουργή θεραπεία του δαιμονισμένου παιδιού; Ήταν η πίστη του πατέρα; Όχι μόνο, αφού ο ίδιος ο πατέρας ομολόγησε στον Κύριο ότι ναι μεν είχε πίστη αλλά δεν ήταν αρκετή, γι’ αυτό και παρακάλεσε στη συνέχεια τον Χριστό να τον βοηθήσει στην απιστία του. Αυτό λοιπόν που προκάλεσε το σημερινό θαύμα δεν είναι η πίστη του πατέρα αλλά η ειλικρινής ομολογία του. «Βοήθει μου τη απιστία» φωνάζει στον Χριστό και αυτή η ειλικρινής ομολογία είναι που τον οδήγησε στην αύξηση της πίστεως και που τελικά προκάλεσε τη θαυματουργή θεραπεία του παιδιού.
Αυτό θέλει κι από εμάς ο Χριστός, αδελφοί μου. Να του ομολογήσουμε με ειλικρίνεια τις αδυναμίες μας, την αναξιότητά μας, τις πνευματικές μας ελλείψεις, τις ατέλειες μας. Ζητάει την αλήθεια της ψυχής μας. Να του παρουσιάσουμε αυτό το λίγο που έχουμε ώστε στη συνέχεια να έρθει Εκείνος να το αυξήσει, να το μεγαλώσει, να το δυναμώσει. Γι’ αυτό λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας μας ότι τις αρετές δεν τις αποκτάμε με τις δυνάμεις μας, με τις ανθρώπινες δυνατότητές μας, αλλά ότι μας χαρίζονται και μας προσφέρονται από τον Θεό. Πότε; Όταν πράξουμε αυτό που έπραξε ο πατέρας του σημερινού Ευαγγελίου. Τί έπραξε; Ζήτησε από τον Χριστό να του αυξήσει την πίστη. Συνειδητοποίησε την αναξιότητά του και κατάλαβε ότι με τις δικές του δυνάμεις δε θα κατόρθωνε τίποτα. Στάθηκε με ειλικρίνεια και αλήθεια μπροστά στον Θεό, άφησε την αγάπη του Κυρίου να αγγίξει τη ψυχή του και έτσι ενέργησε μέσα του η θεϊκή δύναμη.
Αγαπητοί μου αδελφοί, ο πατέρα της σημερινής ευαγγελικής διήγησης μάς δίδαξε ότι για να γίνουμε μεγάλοι απέναντι στον Θεό θα πρέπει ουσιαστικά να μικρύνουμε και να ταπεινωθούμε. Μακάρι, η κραυγή του σημερινού Πατέρα του Ευαγγελίου «Πιστεύω, Κύριε, βοήθησέ με στην απιστία μου», να γίνει και δική μας κραυγή. Αμήν.
π. Π.Α