Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background
Slide background

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

KΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ

5 Ιανουαρίου 2025

 

Το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού

Την πρώτη Κυριακή του χρόνου, αγαπητοί μου αδελφοί, η Εκκλησία μας μάς εισάγει στο πνεύμα της μεγάλης Δεσποτικής εορτής των Θεοφανίων, προβάλλοντας τον οικήτορα της ερήμου, τον κήρυκα της μετανοίας, τον Πρόδρομο του Θεανθρώπου Λυτρωτού, Ιωάννη τον Βαπτιστή. Η περικοπή που ακούσαμε σήμερα συνιστά τον πρόλογο του κατά Μάρκον Ευαγγελίου, όπου ο Ευαγγελιστής αναφέρεται στο γεγονός ότι τα όσα θα διηγηθεί στη συνέχεια, δεν είναι τυχαίος ανθρώπινος λόγος, δεν είναι μια συνηθισμένη ιστορία, αλλά είναι το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού, του Υιού του Θεού, η χαρμόσυνη αγγελία της σωτηρίας, αυτό που περίμεναν ν’ ακούσουν οι γενεές. Η αναφορά του Μάρκου στο Ευαγγέλιο, δηλ. στον Λόγο του Θεού, που προσφέρεται και διδάσκεται ανελλιπώς στη ζωή της Εκκλησίας, μάς δίδει την αφορμή να επαναπροσδιορίζουμε μέσα μας την έννοια του Ευαγγελίου, για να εκτιμήσουμε και πάλι την αξία του Θείου Λόγου, που είναι ο Χριστός παρατεινόμενος στους αιώνες.

Ο κόσμος μας σήμερα είναι κορεσμένος από τον λόγο× λόγο πολιτικό, δημοσιογραφικό, επιστημονικό, ανθρώπινο και κοσμικό. Τις περισσότερες φορές, ο λόγος αυτός προκαλεί δυσφορία και εκπέμπει αποφορά. Διεγείρει τη σκέψη ή την αποκοιμίζει. Εξεγείρει τα ένστικτα, προκαλεί, θωπεύει, ενθουσιάζει πρόσκαιρα ή απογοητεύει. Πάντα, όμως, εξυπηρετεί μια σκοπιμότητα× να χειραγωγήσει τον ακροατή, να ελέγξει τη σκέψη του και να τον καθυποτάξει στην λογική του εκφραστή του, που, συνήθως, είναι ιδιοτελής και καιροσκοπική. Γι’ αυτό και ο κοσμικός λόγος, αν και πληθωρικός, αφήνει ανικανοποίητο τον άνθρωπο, ο οποίος, όμως την ίδια στιγμή, αρνείται να ακούσει και να αφουγκραστεί έναν άλλο Λόγο που είναι συνεπής, σταθερός, δίκαιος, ειρηνικός, αλλά και ελεγκτικός, αγαπητικός και ανεκτικός, ευεργετικός και σωτήριος. Και αυτός ο Λόγος είναι ο Χριστός, προσφερόμενος μέσα από το Ευαγγέλιό Του σε κάθε διψασμένη ψυχή, που κουράστηκε από τα ανθρώπινα λογοπαίγνια και αναζητεί την Θεϊκή αλήθεια× είναι η χαρμόσυνη αγγελία, το μήνυμα της εν Χριστώ σωτηρίας, που μάς καλεί να ακολουθήσουμε το υπόδειγμα του βίου που Εκείνος μάς άφησε.

Από αυτόν τον λόγο του Θεού, όπως διδάσκεται μέσα στην Εκκλησία, έχει ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος, όσο έχει ανάγκη και από το καθημερινό του ψωμί, προκειμένου να ζήσει, όχι ως σάρκα μόνο, αλλά κυρίως ως πνεύμα. «Ο λόγος του Θεού είναι τόσο αναγκαίος για την πνευματική ζωή του ανθρώπου όσο είναι και το ψωμί για την σωματική του συντήρηση. «Άρτω μεν σώμα τρέφεται, λόγω δε Θείω ψυχή στηρίζεται», διδάσκει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Ο άρτος ο εκ του ουρανού καταβάς, είναι τόσο αναγκαίος όσο και ο άρτος ο επιούσιος, μάλλον δε, σε ορισμένες περιπτώσεις, ο Θείος Λόγος είναι αναγκαιότερος από την υλική τροφή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ιησούς Χριστός ποτέ δε μακάρισε τους χορτάτους, αλλ’ αντίθετα, τους εταλάνισε: ουαί υμίν οι εμπεπλησμένοι, είπε. Μακάρισε, όμως, τους πεινασμένους και είπε μακάριοι οι πεινώντες και μακάρισε εκείνους που ακούνε τον λόγο του Θεού: μακάριοι οι ακούοντες τον λόγο του Θεού, χαρά σ’ εκείνους που έχουν την ευκαιρία να ακούνε, μα και θέλουν να ακούσουν. Γιατί πάντα μένει σαν ένα αναπάντητο ερώτημα. Πόσοι ακούνε; Πόσοι πεινάνε και διψάνε για να ακούσουν λόγο Θεού; Δεν είναι χωρίς σημασία εκείνο που ακούμε να λέει ο Ιησούς Χριστός στα ιερά Ευαγγέλια, όταν τελειώνει κάποια διδαχή του: ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω»[1].

          Το Ευαγγέλιο του Χριστού είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός της ζωής μας× η απάντηση στα ερωτήματά μας× η διέξοδος στ’ αδιέξοδα μας× η λύση των προβλημάτων μας. Άραγε, έχουμε αντιληφθεί αυτή την αλήθεια ή αντιμετωπίζουμε το Ευαγγέλιο ως ένα κοινό βιβλίο σαν όλα τα άλλα που στολίζουν τη βιβλιοθήκη μας; Νιώσαμε ότι αγγίζοντάς το αγγίζουμε τον Ίδιο τον Χριστό που αποκαλύπτεται διαρκώς μέσα στις σελίδες του; Κάναμε το Ευαγγέλιο καθημερινή ανάγκη της ζωής μας ή περιοριστήκαμε στην επιδερμική προσέγγισή του, μέσα στο πλαίσιο της λειτουργικής μας ζωής; Διδάξαμε στα παιδιά μας την σπουδαιότητά του, τους μιλήσαμε για τον πλούτο που κρύβει μέσα του, αφιερώσαμε, έστω λίγα λεπτά, για να τα κάνουμε να το αγαπήσουν, όπως αγαπούν και προσκολλώνται σε άλλα κοσμικά, ανούσια και επισφαλή αναγνώσματα; Τρέξαμε στις ενοριακές συνάξεις μελέτης της Αγίας Γραφής, για να διδαχθούμε, από υπεύθυνα χείλη, τις ζωτικές, για την ψυχή μας, αλήθειες του; Μάθαμε να κάνουμε τρόπο ζωής το άγιο περιεχόμενό του;

Αδελφοί μου, ένα νέο έτος ανατέλλει εμπρός μας. Είναι σαν μια νέα ζωή να γεννιέται στον κόσμο. Ας δούμε αυτή τη συγκυρία ως μια ευκαιρία για την προσωπική μας εν Χριστώ αναγέννηση, όπου το γάλα, το ψωμί και το νερό της πνευματικής μας ζωής θα γίνει ο Λόγος του Θεού, το Ευαγγέλιό Του! ΑΜΗΝ!

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ

12 Ιανουαρίου 2025

 

Η πρόταση του Φωτός και η επιλογή του σκότους

Βρισκόμαστε, αγαπητοί μου, στο κλίμα των Θεοφανίων. Τα πάντα στην Εκκλησία πλημμυρίζουν από φως. Γιατί, όπως η υμνολογία της εορτής υπογραμμίζει, φως εκ φωτός έλαμψε τω κόσμω, Χριστός ο Θεός ημών, ο επιφανείς Θεός…[2]. Για το ίδιο φως ομιλεί και το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Ο Χριστός περνά στην παραλίμνια πόλη Καπερναούμ, στην περιοχή ανάμεσα στην Ζαβουλών και στην Νεφθαλείμ, όπου κυριαρχεί το ειδωλολατρικό στοιχείο. Κι έτσι εκπληρώνεται η προφητεία του Ησαΐου, σύμφωνα με την οποία, ο λαός της περιοχής, που μέχρι τότε βίωνε το σκοτάδι της ειδωλολατρίας, είδε το φως της αλήθειας στο πρόσωπο του Χριστού. Ο λαός, που ζούσε σε καθεστώς πνευματικού μαρασμού και θανάτου, είδε ν’ ανατέλλει εμπρός του το φως της όντως ζωής.

Το φως είναι η ταυτότητα του Χριστού. Εκείνος είναι ο ήλιος της δικαιοσύνης, που ήλθε στον κόσμο, για να διαλύσει τα σκοτάδια της αγνωσίας, να εξαφανίσει τον ζόφο του μίσους, να εξολοθρεύσει την καταχνιά της κακίας. Ήλθε, για να φέρει στον κόσμο και στις ανθρώπινες καρδιές την αγάπη και την ειρήνη. Γι΄ αυτό, δικαίως διεκήρυξε για τον Εαυτό Του: «Εγώ είμαι το φως. Όποιος με ακολουθήσει δε θα περπατήσει ποτέ ξανά στο σκοτάδι, αλλά θα αποκτήσει το φως της ζωής»[3].

Εφόσον πιστεύουμε ότι ο Χριστός είναι το φως του κόσμου και η Εκκλησία, που είναι το Σώμα Του, η συνέχεια και έκφρασή Του στους αιώνες, είναι εξίσου φως. Είναι ο χώρος μέσα στον οποίο βιώνεται ο φωτισμός του Χριστού, όχι χαριστικά και μαγικά, αλλά συνειδητά και οντολογικά. Βιώνεται με την μετοχή των Ιερών Μυστηρίων, με τα οποία «ξαναγεννιόμαστε, μορφοποιούμαστε και συναπτόμαστε υπερφυώς με το Σωτήρα. Αυτά είναι εκείνα με τα οποία, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, εν αυτώ ζώμεν και κινούμεθα και εσμέν[4]»[5]. Βιώνεται με την μετοχή στην Ορθόδοξη πνευματικότητα, στη ζωή της προσευχής, της αγάπης και του ελέους, της μετανοίας και της αγιότητας, η οποία δεν μπορεί να νοηθεί μακριά και έξω από το φως του Χριστού.

Παρά ταύτα, ο κόσμος σήμερα αρνείται τον Χριστό και βυθίζεται στο σκοτάδι της άρνησης και της απιστίας. Επικαλείται γι’ αυτό επιπόλαιες δικαιολογίες, συνήθως τις αδυναμίες και τις πτώσεις των λειτουργών και στελεχών της Εκκλησίας. Όμως, ο Χριστός δεν απέδωσε στους ανθρώπους την ιδιότητα του φωτός, αλλά στον Εαυτό Του. Στους ανθρώπους έδωσε τη δυνατότητα πρώτα να φωτιστούν και, μετά να φωτίσουν. Οι άνθρωποι έρχονται και παρέρχονται. Εκείνος, όμως, μένει το διαχρονικά άσβεστο φως της αλήθειας, που συνέχει, συγκροτεί και συγκρατεί την Εκκλησία στην πορεία της ιστορίας.

Η επιλογή της άρνησης του φωτός που σκορπίζει ο Χριστός έχει οδυνηρά αποτελέσματα στη ζωή του κόσμου. Σήμερα, ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας βιώνει την τραγικότητα της φτώχειας και της ανέχειας, του πολέμου και της ανασφάλειας, αποτέλεσμα της απάνθρωπης πολιτικής των ισχυρών της γης, που είναι βουτηγμένοι στα σκοτάδια της ιδιοτέλειας και του παγερού συμφέροντος. Σήμερα, η πατρίδα μας βιώνει μια πρωτοφανή πνευματική και ηθική κρίση, αποτέλεσμα της πνευματικής χαλάρωσης, του εκμαυλισμού των συνειδήσεων, της αρρωστημένης νοοτροπίας του εύκολου πλουτισμού και της έλλειψης αλληλεγγύης. «Η κρίση κατέστησε φανερό, ότι η συγκρότηση του σύγχρονου κοινωνικού βίου με γνώμονα τον ατομισμό και την άρνηση της παρουσίας του Θεού στη ζωή μας οδήγησε στην καταρράκωση της αξίας του ανθρώπου και στην επικράτηση της αναξιοκρατίας και της αδιαφορίας για τον πόνο του διπλανού μας. Αυτή η κατάσταση, για την δημιουργία της οποίας όλοι έχουμε μικρό ή μεγάλο μερίδιο ευθύνης, είναι αταίριαστη με την παράδοση του τόπου μας. Η μόνη έξοδος από το αδιέξοδο είναι η αλλαγή αυτής της νοοτροπίας…»[6].

Η αλλαγή της νοοτροπίας που βυθίζει τους ανθρώπους στο τέλμα, στο σκοτάδι και στ’ αδιέξοδα, μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν επιστρέψουμε, με ταπείνωση, στη ζωή του Χριστού, την οποία αρνηθήκαμε, παρασυρμένοι από την δαιμονική έπαρση και τον πλάνο αυτοθαυμασμό. Μόνο αν δεχθούμε να ξαναφωτίσουμε τη ζωή μας, όχι με τα ψεύτικα φώτα του κόσμου, όχι με τις εφήμερες φωταψίες της κοσμικής ματαιότητας, αλλά με το φως του Χριστού, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον[7]. ΑΜΗΝ!

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ ΛΟΥΚΑ

19 Ιανουαρίου 2025

 

Το έλεος του Θεού

Η θεραπεία των δέκα λεπρών, όπως διασώζεται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι παγκοίνως γνωστή. Δεν παύει, όμως, να είναι διαρκώς αποκαλυπτική. Ο Χριστός, πορευόμενος στα Ιεροσόλυμα, διέρχεται από ένα μικρό χωριό. Δέκα λεπροί άνδρες, απομονωμένοι από την υπόλοιπη κοινότητα, εξορισμένοι στο περιθώριο, λόγω της απεχθούς ασθένειάς τους, Του ζητούν να τους ελεήσει. Εκείνος τους υποδεικνύει να πάνε στους Ιερείς και ενώ πορεύονταν προς αυτούς θεραπεύτηκαν. Ένας μόνο από τους πρώην, πλέον, λεπρούς και μάλιστα Σαμαρείτης, δηλ. αιρετικός για τα θρησκευτικά δεδομένα εκείνης της εποχής, επέστρεψε για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του στον Χριστό, προκαλώντας την εύλογη απορία Του: «οι άλλοι εννέα πού είναι;». Επρόκειτο για πιστούς Ιουδαίους! Ο Χριστός επαίνεσε την πίστη του ενός και τον προέπεμψε εν ειρήνη.

Είναι πολλές οι αφορμές διδακτικού προβληματισμού που μας παρέχει το Ευαγγελικό ανάγνωσμα της σημερινής Κυριακής: η ευγνωμοσύνη και η αχαριστία, η σχέση πίστης και υγείας ή αμαρτίας και ασθένειας, η υποκρισία των δήθεν πιστών. Επιλέγουμε να σταθούμε, όμως, σ’ ένα σημείο, που συχνά εκφεύγει της προσοχής μας: είναι το αίτημα που υπέβαλαν οι δέκα λεπροί στον Κύριο: Ιησού επιστάτα, ελέησον ημάς. Δεν Του ζήτησαν τη θεραπεία, δεν απαίτησαν το θαύμα, δεν υπέδειξαν το δικό τους θέλημα, αλλά ζήτησαν το έλεός Του, αφήνοντας σ’ Εκείνον να επιλέξει τον τρόπο προσφοράς του Θείου ελέους. Η προσευχή τους ήταν η εκζήτηση του Θείου ελέους.

Αν το καλοσκεφτούμε, το αίτημα των δέκα λεπρών είναι αυτό που κυριαρχεί στην Λατρεία της Εκκλησίας μας και συνιστά την πεμπτουσία της αληθινής προσευχής. Το «Κύριε ελέησον» διέπει όλο τον κορμό της Θείας Λειτουργίας, επαναλαμβάνεται δεκάδες φορές, ακριβώς γιατί συνιστά την αυτοσυνειδησία του λαού του Θεού. Από το έλεος του Θεού έχουμε ανάγκη και μόνο. Βέβαια, ανθρωπίνως κινούμενοι, μετατρέπουμε την προσευχή μας σε πεδίο κατάθεσης πλειάδος αιτημάτων, που αφορούν στην υγεία μας, στην τακτοποίηση των υποθέσεων της ζωής μας, στην προκοπή των παιδιών μας, στην ενότητα της οικογένειάς μας, υποδεικνύοντας, τρόπον τινά, στον Θεό τί έχουμε ανάγκη και πού χρειαζόμαστε την επέμβασή Του. Σα να μη γνωρίζει ο Θεός πριν από μας και καλύτερα από μας τις πραγματικές μας ανάγκες. Ενώ, τελικά, αποδεικνύεται ότι αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι το έλος του Θεού και μόνο.

Και ο Θεός εκχέει το έλεός Του με πολλούς τρόπους: άλλοτε με χαρά και επιτυχίες, με το δώρο της υγείας, με την απόκτηση εργασίας, με την οικονομική ευρωστία, με την κοινωνική καταξίωση. Άλλοτε, όμως, προσφέρει το έλεός Του με την ασθένεια, με μία ισχυρή προσωπική ή οικογενειακή δοκιμασία, ακόμα και με μια απώλεια. Γνωρίζει, όμως, καλύτερα από εμάς ότι ο τρόπος που Εκείνος επιλέγει, για να μας προσφέρει κάθε φορά το έλεός Του, είναι ο ωφελιμότερος για την ψυχή μας. Γνωρίζει ότι εκείνο που εμείς ζητούμε, πολλές φορές πιεστικά, θα αποβεί ζημιογόνο για την ψυχική μας υγεία, ενώ μπορεί να οδηγήσει στην στέρηση της ψυχικής σωτηρίας, που είναι, τελικά, το μεγάλο ζητούμενο.

Από το έλεος του Θεού έχουμε ανάγκη σήμερα, περισσότερο από ποτέ. Βλέπετε πού έχει φθάσει ο κόσμος: Βρίσκεται σε αναβρασμό και αναταραχή και η κοινωνία μας υποφέρει, πονά και δοκιμάζεται περισσότερο από ό,τι θυμόμαστε, τουλάχιστον οι νεότερες γενεές, με έναν πολύ δραματικό και οδυνηρό τρόπο. Και η δοκιμασία που περνά η κοινωνία μας έχει πολλά πρόσωπα και πολλές πτυχές, οικονομικές, κοινωνικές, οικογενειακές, εργασιακές. Γιατί, νομίζετε, ότι τα περνάμε αυτά; γιατί δεν θελήσαμε και διώξαμε από τη ζωή μας το έλεος του Θεού. Είπαμε στο Θεό: «δεν σε χρειαζόμαστε πια. Εμείς είμαστε οι Θεοί στη θέση σου. Δεν σε θέλουμε. Είσαι χθεσινός. Έτσι δεν έμαθαν τα παιδιά μας στο σχολείο, ότι ο Θεός είναι μια ξεπερασμένη υπόθεση, η Εκκλησία μια μουσειακή υπόθεση; Είναι δυνατόν να ασχολούμαστε με το Θεό;  Τί ανάγκη έχουμε τον Θεό;».  Και ποιο το αποτέλεσμα; Φτιάξαμε ένα κόσμο που πνίγεται στις στάχτες και στους καπνούς της καταστροφής, την οποία έφερε ο ίδιος στον εαυτό του, γιατί δεν θελήσαμε το έλεος του Θεού, αλλά στηριχτήκαμε στο χρήμα, στους πολιτικούς ηγέτες, στο ψέμα, στην απάτη, στη διαφθορά. Όλα τα θεοποιήσαμε, τα βάλαμε στη θέση του Θεού και Εκείνον τον στείλαμε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ζητήσαμε το έλεος των ανθρώπων και χάσαμε το έλεος του Θεού. Και τελικά, ούτε των ανθρώπων το έλεος βρήκαμε. Γι’ αυτό, φθάσαμε εδώ που φθάσαμε.

Άρα, αδελφοί μου, δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές, ούτε λύσεις που θα μας έρθουν από κάποιους άλλους ή από κάπου αλλού. Τις λύσεις θα τις βρούμε εμείς, αν ξαναζητήσουμε το έλεος του Θεού. Γιατί, από αυτό έχουμε ανάγκη σήμερα, περισσότερο και από τα χρήματα, περισσότερο και από την πολιτική, περισσότερο και από την οικονομία και τις τράπεζες. Από το έλεος του Θεού έχουμε ανάγκη. Όταν αυτό το έλεος το ζητήσουμε με ειλικρίνεια, με πνεύμα μετανοίας και επιστροφής στο θέλημα του Θεού, τότε θα δούμε ότι, σιγά – σιγά, τα πράγματα θα αρχίζουν να αλλάζουν στον τόπο μας. Θα δούμε να ξαναχαράζει η ελπίδα της βελτίωσης και των κοινωνικών και των οικουμενικών και των προσωπικών μας δεδομένων. Αμήν.

 

 ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ

26 Ιανουαρίου 2025

 

Ο «αμαρτωλός» Ζακχαίος

Από τις πλέον γνωστές και διδακτικές διηγήσεις της Αγίας Γραφής είναι η ιστορία της μεταστροφής και σωτηρίας του Ζακχαίου, που ακούσαμε στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, αγαπητοί μου. Επρόκειτο για πρόσωπο μισητό μεταξύ των συμπολιτών του, καθότι ήταν τελώνης, είχε θέσει δηλ. τον εαυτό του στην υπηρεσία των Ρωμαίων κατακτητών για την είσπραξη των φόρων. Από την δραστηριότητά του αυτή είχε αποκομίσει τεράστια οικονομικά οφέλη, εις βάρος πολλών συμπατριωτών του, τους οποίους είχε αδικήσει. Φαίνεται, όμως, ότι η διαφθορά δεν τον είχε καταβάλει ολοκληρωτικά. Υπήρχαν μέσα του δυνάμεις αυτοελέγχου και αυτομεμψίας. Γι’ αυτό, όταν ο Ιησούς εισήλθε στην Ιεριχώ, έκανε τα πάντα για να Τον αντικρίσει, να Τον συναντήσει, αδιαφορώντας για τα απαξιωτικά και μειωτικά σχόλια των ανθρώπων. Στο πρόσωπο του Χριστού είδε την ελπίδα της εξιλέωσης και της έμπρακτης μετάνοιας. Ο Κύριος, διαβλέποντας την διάθεση της ψυχής του, τον καλεί κοντά Του, τού ανακοινώνει ότι θα τον επισκεφθεί στο σπίτι του και διαλαλεί την ανάσταση που συντελέστηκε στην ψυχή του τελώνη όταν εκείνος εξομολογήθηκε το αμαρτωλό παρελθόν του και υποσχέθηκε την αποκατάσταση όσων είχε βλάψει και αδικήσει.

Όσοι είδαν την σκηνή σκανδαλίστηκαν. Πώς είναι δυνατόν ο Χριστός να συναναστρέφεται τους αμαρτωλούς; Στο ερώτημα απάντηση έδωσε πολλές φορές ο Ίδιος ο Κύριος: «Δεν ήλθα για να καλέσω τους δικαίους, αλλά τους αμαρτωλούς σε μετάνοια»[8]. «Δεν έχουν ανάγκη ιατρού οι υγιείς, αλλά οι ασθενείς»[9]. Και ο Απόστολος Παύλος διακηρύσσει την ίδια αλήθεια: «Ο Χριστός ήλθε στον κόσμο για να σώσει τους αμαρτωλούς, μεταξύ των οποίων πρώτος είμαι εγώ»[10].

Η αντιμετώπιση του Ζακχαίου από τον Κύριο μάς δίδει την αφορμή να σταθούμε σε τρία κομβικά σημεία της ιστορίας. Το πρώτο σχετίζεται με την στάση του Ιησού έναντι της αμαρτίας, ως πνευματικής ασθένειας, η οποία, πάση θυσία, πρέπει να παταχθεί. Την ίδια στιγμή, ο αμαρτωλός αντιμετωπίζεται ως ο μεγάλος ασθενής, προς τον οποίο οφείλεται αγάπη και ηθική ενίσχυση, προκειμένου να ξεπεράσει την ψυχική του ασθένεια. Με άλλα λόγια, ο Χριστός και η Εκκλησία μας διδάσκουν το μίσος κατά της αμαρτίας, αλλά και την αγάπη προς τον αμαρτωλό. Στην ίδια λογική ο Όσιος Ισαάκ ο Σύρος συμβουλεύει τον καθένα που είναι έτοιμος να επιτεθεί στον αμαρτωλό, ξεχωρίζοντας τον εαυτό του για την δήθεν αρετή του: «Μη μισήσεις τον αμαρτωλό, γιατί όλοι είμαστε υπεύθυνοι. Να μισείς τις αμαρτίες του και να προσεύχεσαι γι’ αυτόν, για να μοιάσεις στον Χριστό, ο οποίος δεν αγανακτούσε κατά των αμαρτωλών, αλλά προσευχόταν γι’ αυτούς».

Το δεύτερο σημείο που θα επισημάνουμε είναι η περίπτωση εκείνη κατά την οποία η αμαρτία γίνεται αφορμή μετανοίας και σωτηρίας. Ο Ζακχαίος είχε φθάσει σε τέτοια μέτρα εκτροπής από το θέλημα του Θεού, ώστε αηδίασε από την αμαρτωλή ζωή του και αναζήτησε μόνος τον δρόμο της μετανοίας. Την περίπτωση αυτή εξηγεί θαυμάσια ο Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης, ο οποίος διηγείται το εξής περιστατικό: «Είπε κάποτε ο πνευματικός στον άνθρωπο που πήγε να εξομολογηθεί: Λέγε, παιδί, τι έχεις; Αυτός ήταν σοβαρός, ευσεβέστατος, εξωμολογείτο πολύ συχνά και τότε δεν είχε τίποτα να εξομολογηθεί. Πάτερ, τού λέγει, δεν έχω τίποτα να σάς πω. Τί έπρεπε να κάνει ο πνευματικός; Να χαρεί; Ξέρετε τί τού είπε; Πήγαινε, σε παρακαλώ, να αμαρτήσεις και έπειτα έλα να μού εξομολογηθείς την αμαρτία σου. Καταλάβατε τί νόημα έχει η απάντηση του Γέροντα; Δηλ. πολύ περισσότερο μάς οδηγεί η αμαρτία στον παράδεισο – επειδή μάς ωθεί στη μετάνοια – παρά η καλοσύνη μας και η δικαιοσύνη μας. Διότι οι αρετές μάς κάνουν να μη νιώθουμε ότι είμαστε αμαρτωλοί, ενώ και εμείς είμαστε αμαρτωλοί, όπως όλοι οι άλλοι»[11].

Το τρίτο σημείο είναι η έμπρακτη μετάνοια του Ζακχαίου και η απόφαση για ριζική ανατροπή του τρόπου της ζωής του. Η Εκκλησία μας διδάσκει ότι «η μετάνοια δε μπορεί να εξαντλείται σε μία εντελώς τυπική εξομολόγηση, με το ξεμπέρδεμα των θρησκευτικών μας καθηκόντων και την κατάθεση του βάρους μας για να ξαλαφρώσουμε ψυχικά. Η μετάνοια είναι η ριζική αλλαγή όλης της ζωής, αναποδογύρισμα, επανατοποθέτηση, επαναπροσανατολισμός, άρνηση και μίσος του κακού, πλήρης αλλαγή νοοτροπίας, αγάπη ολοκάρδια του αγαθού και πιστή και υπομονετική ακολούθησή του»[12].

Το παράδειγμα του Ζακχαίου μπορεί να λειτουργήσει υποδειγματικά για όλους μας. Ο Χριστός περιμένει τη δική μας κίνηση, έτοιμος να επιβραβεύσει την επιστροφή μας. ΑΜΗΝ!

π. Ε.Ο.

            

 

[1] Διονύσιος (+), Μητροπολίτης Σερβίων & Κοζάνης, «Θεολογία», Τόμος 82, Απρίλιος – Ιούνιος 2011, σ. 32.

[2] Στιχηρό ιδιόμελο των Αίνων των Θεοφανίων.

[3] Ιωάν. 8,12.

[4] Πράξ. 17,28

[5] ΆΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΣΙΛΑΣ, Περί της εν Χριστώ ζωής, Σουρωτή Θεσσαλονίκης, 1990,  σ. 22.

[6] Ανακοινωθέν Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, 8/10/2010.

[7] Ιωάν. 1,9.

[8] Ματθ. 9,13.

[9] Μάρκ. 2,17.

[10] Α΄ Τιμ. 1,15.

[11] ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ, ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΗΣ, Περί παθών, Ορμύλια Χαλκιδικής, 2008, σ. 23.

[12] ΜΩΥΣΗΣ ΓΕΡΩΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Μετάνοια και εξομολόγηση, σ. 19.

© Copyright 2023 Ιερά Μητρόπολις Παροναξίας Back To Top